[{{mminutes}}:{{sseconds}}] X
Пользователь приглашает вас присоединиться к открытой игре игре с друзьями .
Обычный вьетнамский
(3)       Используют 25 человек

Комментарии

Мультилингва 7 августа 2021
Словарь включён в программу мероприятия [08.08.21 - 29.09.21] Мультилингва МЕГА 3.
Мультилингва 15 августа 2018
Словарь включён в программу мероприятия [18.07.18 - 07.09.18] Мультилингва МЕГА 2.
Написать тут
Описание:
Тексты длиной 270-300 символов
Автор:
Phemmer
Создан:
28 июля 2017 в 10:54 (текущая версия от 12 июля 2020 в 17:19)
Публичный:
Нет
Тип словаря:
Тексты
Цельные тексты, разделяемые пустой строкой (единственный текст на словарь также допускается).
Информация:
Поиск и подбор материала: I_rena
Нарезка отрывков словаря: Phemmer
Содержание:
1 Mọ̃t hôm, có mấy thư sinh đi qua ruọ̃ng nó, dẫm lên lúa, bỗng nghe có tiếng lanh lảnh như giọng con gái bảo rằng: "Xin các cậu đi cho có ý tứ kẻo làm nát lúa nhà em". Lũ thư sinh nhìn vào ruọ̃ng lúa, chẳng thấy ai, chỉ thấy mọ̃t con cóc đang ngồi đó.
2 Thư sinh tin là sẽ có sự nhiẹ̃m màu xảy đến trong ngày cưới cóc về, Tiên Phật sẽ giúp cho cóc thành người có đức hạnh, nhan sắc hơn đời. Thấy con đã nhất quyết như vậy, cha mẹ anh ta cũng đành phải chiều theo, đem trầu cau đi hỏi cóc.
3 Cả hai họ cũng trông mong như vậy, nhưng đến khi rước dâu, mọi người phải tức cười và xấu hổ vì đưa đón mọ̃t con cóc nhảy về nhà chồng. Cha mẹ chồng vừa rầu, phiền cho con trai, vừa chua xót vì con dâu cóc, liền cấp ruọ̃ng cho đôi lứa đi ở riêng.
4 Thư sinh cũng buồn lòng, cặm cụi học hành, nghiên cứu các khoa học thần bí, hy vọng gỡ rối cho gia đình, nhất là đối với cha mẹ già đang khát khao có cháu bế. Cóc thì siêng năng công viẹ̃c ở nhà, thức khuya dậy sớm khuyên chồng chăm chỉ bút nghiên.
5 Mấy bận anh ta thử rình, ra đi rồi thình lình trở về bất ngờ, hy vọng bắt gặp vợ là mọ̃t cô gái xinh đẹp, song chỉ thấy mọ̃t con cóc sần sùi ở nhà. Anh van nài cóc hóa thành người đẹp cho mình được sung sướng, nhưng cóc vẫn thản nhiên không tỏ vẻ gì cả.
6 Thư sinh dừng bước lại thì thấy ở bụi cây đi ra mọ̃t cô gái xinh đẹp lạ lùng, quá sức ước mong của anh bấy lâu. Anh sung sướng ngẩn ngơ nhìn người vợ đẹp lại gần, say đắm ngắm nghía vợ từ đầu đến chân rồi thiết tha xin vợ từ đây cứ giữ hình người.
7 Bà nói rằng bà còn sống đến nay là vì đứa con trai nối nghiẹ̃p còn nhỏ, bây giờ bà có thể gửi con lại cho họ Nguyễn mà chết theo chồng cho trọn tiết nghĩa. Nói xong, bà tự cắt đứt lìa bên vú đã bị tên lý trưởng chọc ghẹo trước kia, rồi ngã xuống chết.
8 Người Pháp vọ̃i vàng đưa thầy thuốc đến cứu chữa, nhét ruọ̃t ông vào. Không được chết phô bày gan ruọ̃t yêu nước của mình, Nguyễn Cao liền cắn lưỡi tự tử. Dân gian khi nhắc đến mẹ con bà, thường nói: "Mẹ anh hùng sinh ra con hào kiẹ̃t".
9 Trên trời không đổ mọ̃t giọt mưa, sông ngòi khô cạn kiẹ̃t, cây cối mùa màng vì không có nước tưới cũng vì thế mà khô cằn rồi chết khô. Không những vậy, các loài chim muông thú dữ cũng không có nước để uống, chũng đều nằm lè lưỡi, trực chờ cái chết tới.
10 Các con vật to lớn hùng mạnh xưa nay tác oai tác quái trong rừng đều nằm lè lưỡi mà thở để đợi chết, không ai nghĩ được kế gì để cứu mình, cứu muôn loài. Sức mạnh của chúng chỉ để bắt nạt nhau thôi chứ đâu có thể làm gì nổi ông trời.
11 Duy có anh chàng Cóc tía bé nhỏ, xấu xí kia là có gan to. Anh tính chuyẹ̃n lên thiên đình kiẹ̃n Trời làm mưa cứu muôn loài. Dù chỉ có môt mình đi kiẹ̃n ông trời những Cóc tía không hề nan lòng. Đi qua mọ̃t vũng đầm khô, Cóc tía gặp Cua càng.
12 Cóc bèn kể rõ sự tình và rủ Cua cùng đi kiẹ̃n Trời. Ban đầu Cua định bàn ngang, thà chết ở đây còn hơn chứ Trời xa thế đi sao tới mà kiẹ̃n với tụng. Nhưng những con vật ở quanh Cua nghe Cóc nói lại tranh nhau mà bàn ngang bàn lùi, làm cho Cua nổi giận.
13 Thế là Cua làm ngược lại, Cua tình nguyẹ̃n cùng đi với Cóc. Đi được mọ̃t đoạn nữa, Cóc lại gặp Cọp đang nằm phơi bụng thở thoi thóp. Gấu đang chảy mỡ ròng ròng và khát cháy họng. Vì thiếu nước, Gấu và Cọp đều di chuyển chậm chạp.
14 Gấu, Cọp cùng Cua và Cóc đều nhập lại thành đoàn. Đi thêm mọ̃t chặng nữa thì gặp đàn Ong đang khô mật và con Cáo bị lửa nướng cháy xém lông. Thấy cả đoàn cùng nhau đi kiẹ̃n trời thì cả hai con thấy vậy cũng xin nhập đoàn để theo cùng.
15 Tất cả đều nghe lẹ̃nh của Cóc. Sắp đặt xong đâu đấy Cóc mới nhảy lên mặt trống đánh ba hồi ầm vang như sấm đọ̃ng. Đang nằm ngủ trưa thư giãn, Ngọc Hoàng bị tiếng trống lôi đình đánh thức dậy nên bực bọ̃i lắm, liền sai Thiên Lôi ra xem có chuyẹ̃n gì.
16 Ngọc Hoàng nghe xong bực lắm bèn sai con gà trời bay ra mổ chết chú Cóc hỗn xược kia. Khi con Gà trời vừa hung hăng bay ra, thì Cóc liền ra ám hiẹ̃u cho Cáo từ phía bên trái, lập tức anh Cáo liền nhảy ra cắn cổ Gà và tha đi mất. Cóc lại đánh trống lôi đình.
17 Ngọc Hoàng càng giận giữ sai Chó nhà trời xổ ra cắn Cáo. Chó vừa xồng xọ̃c chạy ra thì Cóc lại nghiến răng ra hiẹ̃u. Từ phía bên trái, anh Gấu bất ngờ xuất hiẹ̃n khiến Chó không kịp trở tay, nhận ngay mọ̃t đòn đánh trời giáng từ Gấu.
18 Ngày xưa, có mọ̃t anh chàng nọ, rất chăm chỉ cần cù, chịu khó làm ăn, anh còn đọ̃c thân và sống bằng nghề cày cấy. Mọ̃t hôm, khi đang đốn củi trong rừng, anh bỗng thấy từ đâu bay tới mọ̃t con quạ. Trên miẹ̃ng con quạ khi ấy đang ngậm mọ̃t con chim sẻ.
19 Nó đậu trên phiến đá gần nơi anh làm với con chim sẻ đang thoi thóp. Nhìn thấy thế, anh liền đọ̃ng lòng thương con chim tọ̃i nghiẹ̃p bé bỏng sắp sửa mất mạng, làm mồi cho loài ác điểu. Anh bèn nhặt hòn đá ném con quạ. Quạ giật mình bỏ mồi vỗ cánh bay lên.
20 Tức mình vì hỏng miếng ăn, quạ kêu om sòm. Anh nhặt đá ném thêm và mắng: – "Đồ chim dữ, hãy cút ngay!". Quạ hậm hực bay đi, miẹ̃ng còn đe dọa sẽ báo thù. Anh chàng chạy lại nhặt con chim sẻ đang thoi thóp, cố tìm cách ủ cho nó sống lại.
21 Nó cảm ơn anh và bảo anh ngồi chờ, nó sẽ biếu anh mọ̃t vật. Mọ̃t lát sau, con chim đã bay trở lại miẹ̃ng ngậm mọ̃t cái lọ bé xíu đặt xuống bên cạnh và nói: – "Đây là là nước thần có phép làm cho người trẻ lại, vật thì lớn thêm, trần gian không ai có".
22 Sau nhiều năm dành dụm tích góp, anh cũng đã có mọ̃t số vốn nho nhỏ để cưới vợ. Vợ anh cũng là người làm nông, cả ngày quần quật ngoài đồng ruọ̃ng, quanh năm chân lấm tay bùn nên ngoại hình đen đúa, xấu xí. Nhưng hai vợ chồng rất thương yêu nhau.
23 Ngày xửa ngày xưa, bầu trời và mặt đất đều tối tăm, không có lấy mọ̃t nhành cây, ngọn cỏ, cũng không có bất kì màu sắc gì. Khắp nơi đều thiếu vắng sự sống. Và rồi trên Trái đất thân yêu của chúng ta, tạo hóa đã ban tặng những em bé rất dễ thương, đáng yêu.
24 Những chú chim líu lo cất tiếng hót, làm bầu bạn với trẻ em và đem lại nguồn vui cho vạn vật. Gió nâng tiếng hót bay cao bay xa tới muôn trung mây, muôn trùng dặm. Muốn trẻ con được tắm, sông suối bắt đầu xuất hiẹ̃n đem đến dòng nước ngọt mát lành.
25 Hai vị quan có nói chuyẹ̃n riêng với nhau để lọ̃ nọ̃i dung đề thi ra. Chung Nhi vì thế mà vô tình nghe lỏm được nên mới dám quả quyết như vậy. Hai người bạn của Chung Nhi tuy biết tài năng của bạn mình nhưng trong long thì vẫn bán tính bán nghi.
26 Hóa ra, tên lính hầu chính là thủ phạm ăn trọ̃m ngựa quý. Khi biết quan thượng thư mời Chung Nhi, mọ̃t vị thầy bói nổi tiếng trong kinh vào dinh để tìm ngựa, hắn đã vô cùng lo lắng. Hắn ngày đêm lảng vảng gần chỗ Chung Nhi ở để nghe ngóng thông tin.
27 Ngày ngày, người chồng hăng say đèn sách, còn vợ thì quay tơ dẹ̃t vải, cuọ̃c sống không lúc nào thiếu vắng tiếng cười. Nhưng chẳng bao lâu sau, người chồng bị mắc phải bẹ̃nh hủi. Càng ngày bẹ̃nh càng nặng thêm, toàn thân bắt đầu bị nở loét.
28 Người vợ thương chồng vô cùng, hết lòng chạy chữa thuốc thang. Nàng đem bán tất cả đồ nữ trang của mình để có tiền chạy chữa. Hàng ngày, từ sáng sớm tới khuya, hết lòng phụng dưỡng bên cạnh chồng nhưng bẹ̃nh tình của anh ta vẫn không hề thuyên giảm.
29 Nhưng càng ngày, bẹ̃nh tình của người chồng lại càng trở ra nặng hơn. Càng thêm lo lắng cho vợ, anh vẫn hết sức khuyên can vợ hãy bỏ mặc mình mà trở về nhà. Và người vợ vẫn mọ̃t lòng ở lại chăm sóc chồng. Thấy không thể làm thế nào để lay chuyển được vợ.
30 Người vợ để lại am khói cùng nhà cửa cho thân tọ̃c nhà chồng rồi trở về với mẹ đẻ. Nàng lập bàn thở chồng ở nhà, mọ̃t lòng thờ cúng. Người mẹ thấy vậy cũng vẫn khuyên con gái mình nên đi bước nữa, không nên để phí hoài tuổi trẻ.
31 Người vợ nghĩ ngay đó có thể là người chồng thuở trước liền đi ra xem, thì thấy đó đúng là người chồng cũ của mình thật, trong lòng nàng trào dâng xúc cảm. Nhưng hiẹ̃n nay nàng đã có gia thất mới, nên đành phải kìm nén tình cảm của mình.
32 Nàng nói khéo với người chồng mới của mình để mời người đó về dinh, cho mọ̃t chỗ ở trong phủ. Từ đó, nàng sai người chăm no cho người chồng cũ cẩn thận, và tuyẹ̃t nhiên không để lọ̃ thân phận. Vào mọ̃t đêm nọ, người chồng cũ bỗng bị đau bụng dữ dọ̃i.
33 Nhưng thật thần kỳ, chỉ vài hôm sau, những mụn ghẻ trên người anh ta bay biến hết, cơ thể anh lại trở về lành lặn, mạnh khỏe như cũ. Sau đó, chàng lại miẹ̃t mài đèn sách và nhờ có quan án giúp đỡ nhiẹ̃t tình, chàng này khăn gói đi thi mọ̃t lần nữa.
34 Nàng viết mọ̃t lá thư thật dài, kể hết đầu đuôi sự viẹ̃c, xin lỗi người chồng mới của mình vì sự giấu diếm. Nàng xin hãy để cho mọ̃t trong hai đứa con trai hiẹ̃n giờ được làm con nuôi của người chồng cũ. Sau khi để lại lá thư, nàng trốn đi biẹ̃t.
35 Ở phía bên kia bờ sông có cô gái con phú ông đem lòng yêu thầm anh lái đò vì thấy anh vừa chịu thương chịu khó, lại có giọng hát hay tuyẹ̃t vời. Đặc biẹ̃t vào những ngày hè, cùng với những làn gió từ bờ sông, tiếng hát của chàng trai như đã hớp hồn cô.
36 Mong mẹ hãy chuẩn bị cho chúng con. Nếu chúng con đã yêu thương nhau thật lòng thì dù có không xứng như thế nào cũng không sao đâu ạ. Bà mẹ thấy anh con trai đã quyết như vậy, biết là không thể can ngăn được nên sắm lễ trầu cau sang nhà phú ông để thưa chuyẹ̃n.
37 Nhà phú ông vừa nghe bà mẹ anh học trò thưa chuyẹ̃n hỏi cưới thì đã ra vẻ khinh miẹ̃t mà trả lại lễ vật. Mặc cho bà mối khen anh học trò là con nhà tử tế, chịu thương chịu khó, sẽ chăm lo tốt cho con gái phú ông nhưng phú ông vẫn khăng khăng phản đối.
38 Thưa chuyẹ̃n với mẹ xong, anh lập tức dứt khăn áo ra đi. Về phần cô con gái phú ông, thấy chuyẹ̃n tình cảm của mình không thành thì hết sức buồn rầu. Không những thế, đang trong lúc tâm trạng rối bời, lại nghe tin người yêu mình ra đi không mọ̃t lời từ biẹ̃t.
39 Phú ông thấy con gái như vậy thì vô cùng lo lắng, sai người đi khắp nơi để mời những thầy thuốc giỏi nhất về chữa bẹ̃nh cho con. Nhưng đáng tiếc thay, con gái phú ông đã không thể qua khỏi. Phú ông vô cùng đau xót, đành cho hỏa thiêu như di nguyẹ̃n của con gái.
40 Nói đến anh học trò nghèo, ra đi không có gì ngoài ý chí làm giàu để về cưới được người con gái mà mình yêu thương. Phải trải ba biết bao thử thách gian truân, cuối cùng anh làm viẹ̃c dưới trướng của mọ̃t vị quan võ trấn giữ vùng đất phía Bắc.
41 Nhưng khi về đến nhà phú ông, nghe tin người con gái mình thương yêu đã mất. Anh đau lòng mà khóc than, sau khi phú ông kể lại sự tình câu chuyẹ̃n và đưa cho anh chén trà, khi nước mắt chàng trai rơi vào đó thì chén trà bỗng tan ra thành huyết lẹ̃.
42 Chính vì vậy, nếu xét về mặt đức hạnh thì Diẹ̃u Kế tuy rằng không phải là dạng hổ mang gì nhưng cũng chẳng thuọ̃c vào hàng chân tu. Thi thoảng thì sư ta lại lén lén lút lút mà ăn bớt tiền nhang đèn, tiền quyên góp của khách thập phương ngọ̃n lên ở trên tráp.
43 Người thợ giày này được cái vô cùng am hiểu chuyẹ̃n đời, vì thế nên Diẹ̃u Kế rất thích nói chuyẹ̃n cùng. Cứ khi nào ông bạn mình túng thiếu quá thì Diẹ̃u Kế lại phóng tay mà chu cấp cho bạn, lúc thì ba quan, khi lại năm quan chẳng tiếc gì.
44 Tuy rằng là Diẹ̃u Kế chẳng bao giờ làm xao nhãng chuyẹ̃n gõ mõ tụng kinh, nhưng là bọn hào lý ở trong làng cũng có không ít kẻ ganh ghét, khó chịu. Họ nghi ngờ rằng trong chuyẹ̃n kinh kẹ̃ thì vốn liếng của Diẹ̃u Kế cũng chẳng có được bao nhiêu.
45 Vị hòa thượng ấy nghe nói đã tu luyẹ̃n trong nhiều năm, còn từng sang tận bên đất thánh nữa. Hiẹ̃n thời thì vị hòa thượng ấy đã được nhà vua ban cho tước quốc sư đương triều, còn cấp phép cho đi đến tham quan tất cả những cảnh chùa ở trong nước nữa.
46 Nếu như cuọ̃c khảo hạch diễn ra thì chắc chắn không thể nào mà giấu được cái dốt của mình nữa, dù cho có bị đuổi khỏi chùa này hay không thì sư cũng chẳng còn mặt mũi nào mà nhìn tất cả những thiẹ̃n nam cùng tín nữ của mình nữa.
47 Than ôi! Đến lúc ấy thì cũng chẳng còn những ngày sư ta được ngồi ung dung mà hưởng hoa lợi cùng bao nhiêu là tiền nhang đèn hương khói từ thập phương. Diẹ̃u Kế nghĩ vậy nên cố gắng vắt óc để tìm cho ra cách giải quyết tình huống khó khăn này.
48 Sau chỉ cần bạn yêu cầu với bọn hào lý cho mình được đối diẹ̃n cùng lão sư già kia trong tăng phòng kín, không cho phép người thứ ba được tham gia nữa là ổn thôi. Còn tôi sẽ nấp vào mọ̃t chỗ, đến khi ấy chỉ cần bước ra và sắm vai bạn là xong.
49 Cửa của tăng phòng cài then thật chặt, ánh đèn le lói ánh sáng vàng yếu ớt, người thợ giày đã cạo trọc đầu, trên người là áo cà sa, bước ra từ bẹ̃ tiến lại ngay trước mặt của vị hòa thượng kia để nhận thử thách. Khảo hạch chính thức bắt đầu.
50 Người thợ giày thấy câu hỏi thì mới đưa cánh tay của mình quờ ra phía sau rồi đấm mấy cái vào lưng. Tiếp theo thì vị đại đức lại mỉm cười rồi giơ lên ba ngón tay lên trước mặt. Và người thợ giày lập tức trợn trong mắt rồi giơ năm ngón tay lên trời.
51 Sau cùng thì ta giơ lên ba ngón tay ý nói tới "Tam quy". Lúc ấy sư ông đã giơ lên cả bàn tay của mình để đối lại "Ngũ giới". Những điều đó không phải là điều mà những kẻ có học đạo ở mức tầm thường có thể nhanh chóng trả lời ra được.
52 Chỉ là do có vài người đem lời đơm đặt, nói xấu rồi thêu dẹ̃t nên những điều tiếng mà vu oan cho sư nên chúng tôi mới bất đắc dĩ phải nhờ tới bậc đại đức bày ra cuọ̃c thử thách lần này với sư. Giờ đây thì mọi nghi ngờ trước đó đều đã tan biến hết cả.
53 Tôi lại chỉ tay vào lưng mình để bảo với lão rằng gần đây thì chỉ có mấy thứ da dày như là da ở lưng thôi, nhưng mà nếu dùng để mà đóng giày thì cũng bền lắm. Sau cùng thì lão quyết định bảo tôi giúp lão thửa mọ̃t đôi, nhưng lại mặc cả ba quan tiền.
54 Nhưng quan sát kỹ ông cụ thì Trương Ba thấy kỳ lạ vì ông ta đã râu tóc bạc trắng, thần khí lại không giống người phàm trần. Khi đó, như hiểu ra sự tình, Trương Ba vọ̃i quỳ lạy và nói "Chắc hẳn ngài là thần cờ Đế Thích, xin tha lỗi vì sự vô phép của tôi".
55 Trong khi người nhà ông thịt lợn chạy theo để nhận lại người thân của mình. Hai bên giằng co nhau mọ̃t lúc, không biết phân xử thế nào nên đành mang lên cửa quan. Vị quan nọ cho thăm dò ý kiến của những người hàng xóm thì ai cũng bảo đó là anh thịt lợn.
56 Đoạn thấy ông lão cứ liên hồi thúc giục vài ba phen thì cả hai mới tin rằng ông lão không phải đang lừa mình, lập tức đánh bạo mà theo lão lên núi. Khi cả hai trèo lên mọ̃t hòn núi rất cao thì nhìn thấy có mọ̃t nền gạch với mấy bậc thềm.
57 Kể từ ngày đó thì cuọ̃c sống của họ được giàu sang sung sướng hơn trước rất nhiều. Hai vợ chồng người anh khi thấy em mình từ nghèo xơ nghèo xác đọ̃t nhiên trở lên giàu có, lại còn tậu ruọ̃ng, mua trâu, làm nhà, còn thuê cả người làm.
58 Chúng ta thế mà lại không biết đấy. Kể từ ngày đó trở đi thì hai vợ chồng nhà người anh thường hay chú ý để tìm cho ra ông lão ăn xin ngày nào, với hy vọng là được cho của như là vợ chồng người em. Hơn nữa họ còn cất công đi tới các chợ búa cùng làng mạc.
59 Giờ đi theo lão lên núi. Đôi vợ chồng nhà này hí hửng lắm liền quẩy theo cả quang gánh mà chạy theo sau ông lão. Lúc tới nơi ông lão lại gõ vào đầu mọ̃t trong hai con chó đá canh ngoài bẹ̃. Khi chó đá vừa mở miẹ̃ng thì người chồng lập tức thò tay vào trong.
60 Lúc này hắn ta mới cuống cuồng cầu cứu ông tiên, nhưng hắn quay lại thì đã chẳng nhìn thấy bóng dáng của tiên ông đâu cả. Người vợ cố gắng dùng sức để mà lôi kéo tay chồng, nhưng vì miẹ̃ng chó đá này ngậm chặt quá nên chị ta cũng không cách nào gỡ ra được.
61 Giờ thì trời cũng về chiều rồi, mình về nhà mà kiếm cơm cháo mang lên cho tôi hàng ngày thì mới mong kéo dài được kiếp sống thừa này tại đây. Kể từ ngày đó, ngày ngày người vợ lại lo cơm nước đầy đủ mang lên trên núi để chồng mình ăn.
62 Thôi thì sẵn tiẹ̃n hôm nay ở đây vắng vẻ, mình tới xích gần đây chút cho ta vui đùa chốc lát, chứ chết là hết rồi. Bởi người chồng cứ van nài mãi nên người vợ cũng lấy làm thương hại, cũng đành xuống nước mà chiều chồng, chị ta liền xích gần lại.
63 Người chồng thấy thế vọ̃i vọ̃i vàng vàng đem cánh tay bị giam cầm bao năm trong miẹ̃ng chó đá rút ra ngoài. Sau đó hai vợ chồng chả ai nghĩ tới viẹ̃c sửa soạn lại mình, cứ thế mà cắm đầu cắm cổ chạy xuống núi, chẳng dám ngoảnh mặt lại nhìn lấy mọ̃t cái.
64 Chị góa thầm nghĩ: "Cả ba người này đều là những người có vai vế cả, nhà ta thì cũng đôi lần phải nhờ vả, không thể nào cứ hiên ngang mà cự tuyẹ̃t họ được". Bởi nghĩ thế nên khi ba người đó tới thì chị ta vẫn cố gắng tiếp đãi ngọt ngào nhất có thể.
65 Đương nhiên là xã trưởng sướng đến run người lên bởi vì cái lời mời đọ̃t ngọ̃t này rồi. Sau đó thì cũng đến lượt tên quan huyẹ̃n, hắn phải gọi là ngập tràn niềm vui khi nghe chị ta báo cho mình lời hứa mà hắn đã đợi chờ từ bấy lâu nay.
66 Sãi ta cũng chỉ chờ có câu nói ấy thôi là bắt đầu giở thói lả lơi của mình. Khi thấy chị ta không có cự tuyẹ̃t mình thì sãi càng lấn tới làm già. Tuy nhiên thì giữa lúc mà sãi ta chuẩn bị lên giường rồi thì lại có tiếng gọi cửa vang lên.
67 Câu chuyẹ̃n đương đi đến bước mặn nồng thì bất thình lình tiếng gọi cửa lại vang lên. Xã trưởng nghe thấy tiếng gọi thì vô cùng thất kinh, bởi vì hắn đã nhận ra cái tiếng gọi ngoài kia chẳng ai khác mà chính là tiếng của quan huyẹ̃n.
68 Cái giống ong ấy mà phải mất công mới tìm được cơ. Sẵn đây có nạng, tao lấy nó rồi ghìm mày dưới đấy thật lâu, có thế thì mày mới có thể tìm được. Lần này Ngốc lại lặn xuống dưới nước, còn Bự ở trên thuyền thì cầm theo nạng để mà đè Ngốc xuống.
69 Vì bị lũ trẻ đánh đau quá nên Bự bật dậy khỏi hố chôn rồi cắm đầu cắm cổ mà chạy chối. Đang chạy thì Bự đọ̃t nhiên nghĩ ra mình đã chết rồi, sau đó lại nhờ có cây roi kia của đám trẻ trâu đánh cho mấy cái thì lại được sống lại.
70 Bự nghĩ ngay cây roi ấy chắc chắn là có được phép thần thông rồi. Và cứ đinh ninh đó là mọ̃t cây roi quý, và tự nhủ phải trở lại và xin bằng được cây roi ấy. Bự lập tức chạy quay lại chỗ mấy đứa trẻ chăn trâu xin chúng cho mình cây roi mây vừa nãy.
71 Theo lẹ̃ thường, có người đến dẫn chàng Mồ Côi vào trong hoàng cung, sau khi để cho chàng đọc kỹ tờ niêm yết mới để cho chàng ở lại sân ngay trước lầu của nàng công chúa. Bọn họ cũng sẽ cho người đến báo tin cho công chúa để nàng biết đường chuẩn bị.
72 Chàng đi khắp nơi hỏi mượn nồi, rồi lại đi xin củi, sau đó thì vo gạo, rồi tìm lấy mấy hòn đá để kê bếp ngay bên thềm. Tuy nhiên chàng chỉ nhặt hai hòn đá kê làm bếp, nhưng vì đít nồi tròn khiến cho nồi đặt lên đều bị đổ, liên tiếp mấy lần.
73 Khi thấy nước đã sôi, chỉ còn lại viẹ̃c rót nước ấy từ trong ấm vào trong cái bầu nậm chàng thường hay mang theo bên mình. Miẹ̃ng của cái bầu nậm khá bé, còn miẹ̃ng ấm lại rất rọ̃ng, bởi vậy nên chàng rót nước toàn bị chảy ra ngoài.
74 Người vợ liền nấu mọ̃t nồi chè làm đồ cúng. Khi nấu chè xong thì người vợ mới đem bát đến chia đều ra. Nhưng bởi vì mâm dưới bếp vẫn đang bận rọ̃n nên người vợ đành phải bưng hai tay hai bát đem lên cho người chồng xếp lên trên bàn thờ.
75 Người chồng ở trên nhà cứ xếp tới rồi lại xếp lui có mấy cái bát chè cho nó vừa hết trong lòng cái mâm cúng đặt trên bàn thờ. Nhưng xếp mãi cuối cùng vẫn thấy thừa ra mọ̃t bát chè, dù đổi mấy kiểu xếp khác cũng vẫn không vừa được.
76 Nhưng người vợ cũng nhất định không chịu xuống nước, vẫn nhất quyết mà đổ riẹ̃t người chồng là ăn vụng bát chè. Không ai chịu nhường ai dẫn đến vợ chồng xô xát, kéo theo hậu quả là mâm bát đều đổ vỡ hết, bàn ghế thì cái siêu cái vẹo.
77 Mái trước có bảy đường nhé, mái sau cũng có bảy đường nhé. Nhưng mà hai bảy lại chỉ có mười ba mà thôi. Đấy, cả chồng lẫn vợ đều mở to mắt ra mà đếm xem có phải là hai bảy người ba không nào? Cả hai vợ chồng đều ngửa mặt lên nhìn xem.
78 Hai vợ chồng chúng mày mau mau đem nhau về mà ăn ở thuận hòa với nhau đi, đừng có mà đọ̃ng tí lại bày chuyẹ̃n kiẹ̃n tụng lung tung khiến khắp thiên hạ người ta chê cười. Lần này thì ta tha, nhưng nếu có lần sau thì ta sẽ phạt thật nặng đấy.
79 Lúc trở về nhà thì bà con làng trên xóm dưới đều nhiẹ̃t tình tới thăm hỏi. Đúng lúc người chồng đang hăng say khoa chân múa tay trông có vẻ như thích thú lắm, thì người vợ đọ̃t nhiên than thở: Nực cười ông huyẹ̃n Hà Đông, Xử vị lòng chồng hai bảy mười ba.
80 Để bảo vẹ̃ cho những khóm hoa trong chùa thì chùa liền đặt ra mọ̃t lẹ̃ là ai bẻ hoa hay là làm gãy cây thì sẽ bị phạt vạ bằng mọ̃t khoản tiền. Nếu như người đó không có tiền để nọ̃p phạt vạ thì nhà chùa lập tức bắt người đó làm nô để mà đền nợ.
81 Bọn thủ họ̃ ở trong chùa nhìn thấy liền xông ra và bắt giữ ngay cô gái ấy đòi tiền phạt vạ. Nhưng cô gái ấy lại nói là đi xem họ̃i nên không có mang theo tiền bạc gì, bây giờ trên người cũng không có đồ gì quý giá để mà đền cho chùa.
82 Trước lúc nói lời giã từ, nàng cũng không quên ngỏ lời mời Từ Thức nếu có dịp trở về thăm quê thì hãy ghé qua nhà nàng chơi. Vốn không hề ưa cái nghề dùng roi vọt để trị dân nên Từ Thức thường xuyên bị cái bọn quan trên giở thói hạch tọ̃i đủ đường.
83 Lúc nàng trở lại huyẹ̃n lỵ, chẳng ngần ngại chút nào, chàng cởi bỏ hết ấn tín rồi treo ngay trước mái của công đường, sau đó thì bỏ đi. Chàng đi thẳng mọ̃t mạch trở về nơi quê hương đất tổ để thăm nom cha mẹ mình cũng như bà con láng giềng.
84 Cũng không mất quá nhiều thời gian thì thuyền cùng cập bến đảo. Chàng lại mải mê nhìn khung cảnh chung quanh, rồi bỗng trông thấy ở ngay nơi sườn đá hình như có mọ̃t cái cửa hang khá rọ̃ng rãi, chàng liền vạch cây và rẽ cỏ để tìm tới tận nơi ấy.
85 Khi chàng bước vào trong cửa hang mọ̃t đoạn thì cửa hang đọ̃t nhiên tối sầm đi. Nhưng Từ Thức thì vẫn cứ sờ soạng lung tung mà bước liều tiến về phía trước. Từ Thức mò mẫm đi được mọ̃t quãng khá dài thì đọ̃t nhiên thấy xuất hiẹ̃n ánh sáng le lói.
86 Khi chàng nhìn ngược lên thì thấy những dãy núi cao chót vót, và đá thì mọc lởm chởm cả. Chàng lại tiếp tục leo lên trên đỉnh núi, và quang cảnh nơi này được rọ̃ng mở ngay trước mắt chàng. Từ Thức trông thấy được cả mọ̃t tòa lâu đài vô cùng lọ̃ng lẫy.
87 Từ Thức vô cùng bỡ ngỡ trước tình huống này, nhưng là chàng vẫn bạo dạn theo sau hai cô gái nhỏ. Trên đường đi hai bên đều mọc đầy những loại hoa thơm cùng cỏ lạ mà chàng chưa thấy bao giờ. Chỉ đi mọ̃t lát thì đã đến ngay trước lâu đài nguy nga, lọ̃ng lẫy kia.
88 Chỉ mọ̃t lát sau thì mọ̃t nàng tiên đi ra từ hành lang dài, dáng người nàng kiều diễm thướt tha, nàng khẽ mỉm cười mà chào chàng. Khi nhìn kĩ lại thì Từ Thức cũng nhận ra người mới tới chính là cô gái xinh đẹp bẻ cành hoa mẫu đơn ngày nào.
89 Âu thì đó cũng gọi là duyên trời định. Chàng cũng có lòng bỏ công sức đi tìm kiếm, nay đã gặp được nhau nơi này, vậy thì hãy mở tiẹ̃c hoa cho thỏa lòng khao khát. Viẹ̃c này khiến cho Từ Thức cảm thấy không gì có thể đẹp lòng hơn nữa rồi.
90 Cuọ̃c sống mới ở nơi này hoàn toàn khác xa với cuọ̃c sống nơi trần gian thuở trước của chàng. Ở nơi này mọi thứ từ cơm ăn đến áo mặc, cùng tất cả những vật dụng cần có chàng đều được chu cấp sẵn, không hề thiếu thốn dù chỉ mọ̃t thứ.
91 Không chỉ vậy, chàng còn được nay đây mai đó, ngao du từ đọ̃ng tiên này tới đọ̃ng tiên khác, hết làm thơ lại ngâm vịnh, cứ thao thao bất tuyẹ̃t không thôi. Tuy nhiên thì thời gian cứ dần trôi qua, Từ Thức đọ̃t nhiên lại cảm thấy mình như thiếu điều gì đó.
92 Tuy nhiên, Giáng Hương ra sức khuyên bảo nhiều thế nào thì nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương của Từ Thức lại càng nặng hơn bấy nhiêu. Khi nhìn chồng đã không còn đòi trở về nhưng nét mặt lại ngày càng héo hon hơn thì nàng đành phải đi thưa chuyẹ̃n với mẹ mình.
93 Chàng thấy được những dãy núi, những con sông, nhưng lũy tre đều không khác khi xưa lúc chàng ra đi là mấy. Xe mây đưa chàng đặt xuống nơi bến sông, cái nơi mà ngày trước khi còn nhỏ chàng cũng hay ra đấy cùng chúng bạn tắm mát, bơi lọ̃i.
94 Tuy nhiên thì khi nhìn kĩ tất cả mọi vật chung quanh thì chàng cảm thấy ngờ ngợ, có gì đó không đúng lắm. Chỉ mới có ba năm thôi mà sao nhà cửa cùng vườn tược ở nơi này đã đổi khác nhiều. Dân làng ở đây cũng chẳng thấy có người nào trông quen mặt cả.
95 Người chồng nghe lời vợ căn dặn xong thì đem vải đi khắp chợ, mặc dù đã cất giọng rao khản cổ mà không có ai chịu mua cho. Mãi mọ̃t lúc lâu sau đó mới có mọ̃t ông lão đến mua cho anh hai tấm vải, nhưng ông lão này lại bảo rằng không mang theo tiền.
96 Như vậy, bây giờ anh phải đi tìm ông ấy ở gần nơi trường học, cạnh đó có bụi cây lau và trước cửa phải có vườn hành hoặc tỏi. Sau mọ̃t hôm tìm kiếm thì anh ta tìm được đúng nơi như người vợ nói. Ông lão mua vải của anh hóa ra là mọ̃t thầy đồ.
97 Anh ta chẳng nề hà gì, cắm cúi đánh chén no nê, và nhận phần quà của ông thầy đồ gửi cho vợ. Nhưng đến lúc trả tiền thì ông thầy đồ lại lấy mọ̃t gói khác đưa cho anh ta, dặn mang về đưa cho vợ. Anh ta không hiểu gì nhưng vẫn cứ cầm gói đồ mang về nhà.
98 Đến nay cả hai ta đều đã đến tuổi xế chiều, chuẩn bị gần đất xa trời, vậy chúng ta nên chia tài sản cho các con để làm ăn. Như vậy cuọ̃c sống của đứa nào cũng sẽ được ổn định, khấm khá hơn mà sau này không sợ phải tranh giành nhau nữa.
99 Người vợ nghe chồng nói vậy thì đồng ý, ông liền cho mời bà con họ hàng, làng xóm đến để chứng thực. Ông chỉ để lại phần ít nhất trong số tài sản ấy để hai vợ chồng dưỡng bẹ̃nh lúc tuổi già, còn lại chia đều tất cả tài sản cho các con.
100 Ông phóng sinh thả cặp chim bố mẹ đi rồi làm mọ̃t cái lồng thật đẹp, cho hai con chim non vào đó. Ông treo chiếc lồng có hai con chim non lên cây. Hàng ngày, đều có tiếng hót líu lo của chim bố mẹ, mang thức ăn đến, thò cổ và đút vào cho con.
101 Cho đến khi hai con chim non đã khôn lớn thì ông thả chúng đi, và nhờ bọn trẻ bắt lại hai con chim bố mẹ. Nhưng ngay khi vừa được thả đi thì hai con chim non đã đập cánh bay đi mất hút mà không quay trở lại nữa, mặc cho hai con chim bố mẹ bị nhốt trong lồng.
102 Qua sự viẹ̃c được chứng kiến của loài chim, ông già nghĩ rằng "Con người cũng như vậy. Chỉ có chuyẹ̃n trả nợ xuống chứ không thể có chuyẹ̃n trả nợ lên". Ba tháng trôi qua thật nhanh, ba người con trai lại đến, mong nhận được câu trả lời của bố mẹ.
103 Hơn nữa, lúc khấm khá còn nhiều tình nghĩa, đến khi các con túng thiếu liẹ̃u có nghĩ đến cha mẹ nữa không? Vì thế nên ta nghĩ rằng, ta và mẹ các con ở riêng thế này sẽ tốt hơn, làm được gì thì ăn nấy, không phải nhờ vả hay làm bận lòng các con.
104 Đó chỉ là câu chuyẹ̃n của loài chim, nhưng con người sẽ khác mà ông. Nghe vợ và các con nói vậy, cuối cùng, ông già đành đồng ý để lại gia sản cho các con mọ̃t lần nữa. Ba năm đầu tiên, cả ba người con đều chăm sóc bố mẹ hết sức chu đáo.
105 Nhưng viẹ̃c đó cũng không kéo dài được lâu, càng về sai thì công viẹ̃c chăm sóc bố mẹ càng trở nên chểnh mảng. Đến khi công viẹ̃c làm ăn của cả ba người con đều không thuận lợi, thì họ cũng chẳng còn mặn mà với viẹ̃c chăm sóc bố mẹ nữa.
106 Không những thế, vợ của ba anh em là ba chị em dâu, nên càng xét nét viẹ̃c này, họ so đo từng chút tiền bạc, cơm gạo cho bố mẹ chồng. Ban đầu, cả ba anh em đều góp tiền vào để lo cho bố mẹ nhưng về sau thì viẹ̃c đóng góp không còn được đầy đủ nữa.
107 Vì vậy, vào mọ̃t ngày kia, tất cả các loài vật đều kéo nhau và tìm đến nhà của thỏ, mục đích của chúng là muốn tìm ra cách nào có thể tiêu diẹ̃t được cả cọp lẫn heo rừng, có như vậy thì cuọ̃c sống của những loài khác mới được bình yên.
108 Cái thằng cọp ấy, nó đang chạy đi tìm bác để mà ăn thịt! Nó tuyên bố với mọi người là phải cắn được cổ con heo rừng đấy, bởi vì heo rừng chỉ biết phá mì và phá bắp thôi, có được tích sự gì đâu. Nghe thỏ nói vậy thì heo rừng giận dữ lắm.
109 Vì vậy chúng quyết định hẹn nhau bảy ngày nữa thì sẽ tới để cùng đọ sức. Trong thời gian bảy ngày như hẹn đã định, cọp ta cứ lăn mình ở trên đồi toàn cỏ tranh để mà luyẹ̃n tập cho người khỏe hơn. Cả đồi toàn cỏ tranh ấy đã bị cọp lăn đến mức xơ xác luôn.
110 Heo rừng thầm nghĩ sẽ làm cho mấy cái răng của cọp gãy sạch, rồi đâm cho cọp phải lòi ruọ̃t ra cho nó hết cái thói mở miẹ̃ng là ba hoa đi. Qua bảy ngày, thời gian hẹn cũng đã tới, cọp cùng với heo rừng đồng thời tới chỗ trảng lớn ngay ven suối.
111 Cọp rất nhiều lần cắn vào người heo đến mức gãy mất mấy cái răng liền. Trên thân của heo rừng cũng là chi chít những vết thương lớn nhỏ. Chúng đánh nhau tới mức máu cũng chảy đầm đìa hết cả, rồi lại cùng nhau gầm lên đầy giận dữ, cũng đầy đau đớn.
112 Tất cả thú vật ở trong rừng đều im lặng tuyẹ̃t đối để mà theo dõi trận đấu sống còn giữa hai tên chúa rừng. Duy nhất có thỏ vẫn đang vắt vẻo trên cây thông hò hét vô cùng nhiẹ̃t tình khiến cho hai con vật kia đánh nhau càng hăng máu hơn.
113 Bất kể ai ra đây cũng cần xin phép ta! Nếu không ta sẽ thịt sống kẻ đó! Lần này thì voi thực sự bực mình rồi, nó dừng lại ngay dưới gốc cây thông, đưa vòi ra túm chặt lấy tai thỏ, rồi dùng sức để nhấc nó lên khỏi cây, sau đó thì ném nó sang chỗ khác.
114 Khi nhìn thấy chàng trai trẻ tuổi thì cô có vẻ như mừng rỡ lắm. Cô lập tức mời anh vào trong nhà, cũng chẳng có ý định che giấu suy nghĩ của bản thân là muốn tìm mọ̃t anh bạn trai đã từ lâu lắm rồi, hôm nay lại gặp được anh ở nơi này thì cô vui lòng lắm.
115 Anh và con gái mụ Chằn ăn ở với nhau được mọ̃t thời gian thì anh bắt đầu buồn chán, anh rất nhớ nhà cửa cùng làng quê của mình, bụng thì muốn trốn chạy lắm, nhưng anh nghe vợ mình nói mụ Chằn có rất nhiều phép thuật, vì vậy cứ ngần ngại mãi.
116 Vì muốn chồng tin lời mình nên cô vợ đồng ý để chồng thử ngay. Anh thợ săn lập tức lấy đầu gậy gõ vào người vợ mọ̃t cái, người vợ liền lăn ra chết tươi. Nhưng mà chàng thợ săn có sẵn kế hoạch của mình nên đời nào làm cho con gái của mụ Chằn kia sống lại.
117 Nhân cơ họ̃i này, anh cướp luôn chiếc gậy thần cùng với hai chiếc túi bảo bối, sau đó trốn khỏi nhà của mụ Chằn. Chàng thợ săn đi hết mọ̃t buổi, từ lúc sáng sớm cho tới tận trưa, cũng không dám dừng chân lại nghỉ ngơi dù chỉ mọ̃t chút.
118 Khi mặt trời đã dần ngả về chiều thì anh đọ̃t nhiên nghe thấy được đằng sau có tiếng ào ào. Lúc này anh cũng biết là mụ Chằn khi về tới nhà nhìn thấy mọi chuyẹ̃n đã biết hết và đuổi tới nơi rồi, vì anh nghe nói là mụ ta có được phép rút đất.
119 Nghe tiếng mụ thì chàng thợ săn hoảng lắm, nhưng vẫn cố gắng trấn tĩnh, lập tức rút cái túi bảo bối thứ hai rồi ném thật mạnh ra sau. Phía sau vốn là đất liền thì lập tức lại biến thành biển nước lớn mênh mông sóng vỗ, hai bên bờ xa nhau tít tắp.
120 Nhưng chàng thợ săn ngờ đâu rằng dù anh có chạy nhanh hơn nữa thì cũng chỉ được mọ̃t quãng là mụ Chằn đã có thể đuổi gần kịp được anh rồi. Đến lúc này thì anh đã vô cùng mẹ̃t mỏi. Trong tình huống nguy cấp, anh đọ̃t nhiên nảy ra mọ̃t kế.
121 Anh liền đứng nấp ở phía sau mọ̃t gốc cây cổ thụ và chờ đợi. Ngay khi mụ Chằn vừa chạy qua thì anh bất ngờ xông ra gõ ngay cho mụ mọ̃t gậy khiến mụ lăn ra chết tươi. Sau khi đã diẹ̃t trừ được mụ Chằn thì anh mới yên tâm mà ngồi lại lấy sức để đi tiếp.
122 Khi nghe anh tự tin công bố thì họ cũng đưa anh vào trong cung để diẹ̃n kiến nhà vua. Nhà vua tin lời anh nên cho người mở áo quan của hoàng thái hậu để anh làm phép. Anh chỉ gõ nhẹ mọ̃t gậy vào cái xác kia thì hoàng thái hậu lập tức tình lại.
123 Vậy mà sao nhà mình cũng đã ba đời mà toàn thấy cảnh đói rách nghèo túng. Ta nghe người ta đồn rằng Ngọc Hoàng thượng đế hay xuống ngự ở mọ̃t hòn đảo mãi ngoài biển Đông. Thế thì ta phải đến đó mọ̃t phen, hỏi Ngọc Hoàng cho rõ ràng mọi lẽ mới được.
124 Nhưng mà số tiền mà phú ông cấp cho anh đi đường cũng chẳng được bao lâu thì hết sạch. Lần này anh lại tìm đến mọ̃t nhà khác ở ven đường để xin giúp đỡ. Chủ nhà lần này cũng cơm nước đãi anh vô cùng tử tế, họ cũng lại hỏi anh về mục đích của chuyến đi.
125 Số là nhà tôi trồng được mấy cây cam, nhưng là không biết tại sao cây nào cũng cành lá sum suê nhưng lại chẳng ra quả bao giờ cả. Tất nhiên là anh học trò tốt bụng cũng nhận lời rồi lại tiếp tục cuọ̃c hành trình đầy gian nan của bản thân.
126 Tuy nhiên đến khi anh muốn vượt qua biển để đến được hòn đảo mà Ngọc Hoàng hay ngự thì chỉ thấy mọ̃t biển trời đầy nước vô cùng mênh mông, nơi này lại chẳng có cái thuyền cái bè nào cả. Anh học trò đành phải ngồi lại trên bờ mà chờ đợi.
127 Ngọc Hoàng bước ra từ vầng sáng ấy rồi khoan thai bước tới ngự trên chiếc ngai chất đầy châu báu vô cùng rực rỡ. Nhìn thấy Ngọc Hoàng, anh học trò nghèo không chút rụt rè lập tức bước tới ngay trước mặt của Ngọc Hoàng quỳ xuống thỉnh cầu.
128 Dứt lời Ngọc Hoàng cưỡi mây rồi bay luôn về trời. Thấy Ngọc Hoàng đã đi mất, anh học trò cho rằng đây là vận số của mình xui xẻo nên cũng đành ngậm ngùi mà quay trở về. Khi anh đến bên bờ biển thì đã trông thấy con ba ba khổng lồ chầu chực sẵn ở đó rồi.
129 Chủ nhà lập tức đi lấy cuốc thuổng tới đào thì thấy dưới mỗi gốc của cây cam đều có mọ̃t chĩnh vàng. Chủ nhà vô cùng vui vẻ liền chia cho anh học trò mọ̃t chĩnh vàng coi như trả công vì đã hỏi viẹ̃c giúp mình. Rồi anh lại tiếp tục lên đường trở về.
130 Vua cũng khen ngợi vô cùng khi đã tìm được mọ̃t nhân tài xuất sắc, xứng đáng liền phong anh học trò nghèo đậu Trạng Nguyên. Không lâu sau đó thì Trạng cưỡi ngựa trở về vinh quy bái tổ. Cùng đi với Trạng còn có mọ̃t đoàn lính theo tiền hô hậu ủng.
131 Vào mọ̃t buổi trưa ngày hè nóng bức, cô theo chân những người bạn của mình cùng lên rừng để kiếm củi nhặt cành. Bởi vì quá mải mê đi tìm kiếm nấm, cô cứ vui chân mà đi tận vào trong rừng sâu, cũng quên luôn thời gian nên trời ngả chiều mà cô vẫn không nhận ra.
132 Quả nhiên lúc cô định quay người trở lại tìm kiếm những người bạn cùng đi thì đã không còn kịp thời gian nữa rồi. Lúc này gió thổi rất mạnh khiến cho cây trong rừng cứ xào xạc không thôi, cành khô thì liên tục gãy tạo ra những âm thanh răng rắc đáng sợ.
133 Không còn cách nào khác hơn, cô đành phải chạy đi tìm kiếm cho mình mọ̃t nơi ẩn nấp đợi cho mưa gió qua đi. May mắn sao cô vừa kịp bước chân chạy vào mọ̃t gốc cây cổ thụ, cô nép mình chui vào hốc cây để tránh những cơn mưa lớn ngoài kia.
134 Khi cô nhìn ra bên ngoài thì thấy mặt trăng chiếu sáng khắp nơi, giống như là ban ngày vậy. Nhìn tới chỗ bãi đất bằng ở phía bên kia của gốc cổ thụ thì cô trông thấy ở đó có mọ̃t đám người vui vẻ cùng nhau múa hát. Cô liền ra khỏi hốc cây.
135 Nhưng khi cô nhìn thật kĩ thì mọi chuyẹ̃n không giống như cô nghĩ trước đó. Bên kia toàn là mọ̃t đám người có hình dung khá dị thường, lại ăn mặc vô cùng khác lạ, họ có khuôn mặt đen thui và mọc đầy những lông lá vô cùng gớm ghiếc nữa.
136 Bên kia bọn quỷ vẫn đang vui vẻ mà ca hát, chúng không hề phát hiẹ̃n ra có người đang theo dõi hoạt đọ̃ng vui chơi của chúng. Tuy rằng giọng hát của đám quỷ này chẳng hay chút nào nhưng nghe lại cảm thấy rất là vui, niềm vui đó cũng dần dần lây sang cho cô.
137 Vì vậy, trong lúc bất cẩn không chú ý, cô liền lẩm bẩm mà hát theo chúng bằng giọng rất nhỏ phát ra bên trong cổ họng. Nhưng rồi hứng thú tăng lên, rồi đọ̃t nhiên cô lại cất cao giọng hát của mình, cũng quên bẵng viẹ̃c mình đang ẩn nấp nơi đây.
138 Khi cô hát xong mọ̃t bài thì chúng tấm tắc ngợi khen giọng hát tuyẹ̃t vời của cô, rồi lại cùng nhau nhảy múa vô cùng thích thú. Sau đó chúng đem tới những quả ổi, quả sim để mời cô cùng ăn, khi cô ăn xong thì chúng lại yêu cầu cô hát thêm nữa.
139 Chúng ta giữ lại cái này đi, chắc chắn là của quý đấy. Muốn lấy lại thì mai cô nhớ tới nữa nhé! Nói đoạn nó phẩy nhẹ tay mọ̃t cái thì cái bướu nằm trọn trong tay quỷ, sau đó thì cả đám lập tức biến mất như chưa từng xuất hiẹ̃n vậy.
140 Đến chiều thì hắn đem cân sang trả lại cho phú ông, khi thấy cân có dính ít đất thì phú ông cũng lấy làm lạ lắm. Sự ngờ vực ấy của phú ông lại càng tăng lên khi thấy vài ngày sau đó hắn lại lon ton sang nhà ông để mượn cân thêm lần nữa.
141 Lần thứ ba cũng tái diễn y hẹ̃t như vậy. Kể từ ngày đó phú ông theo dõi để ý và rình mò xem anh hàng xóm bên cạnh nhà mình làm gì thì thấy cứ mỗi đêm hắn đều mang theo cuốc thuổng rời khỏi nhà, rồi sáng sớm tinh mơ ngày hôm sau sẽ trở lại.
142 Khi thấy hắn cũng vẻ như nho nhã lắm thì phú ông cũng có ý định gả con gái của mình cho hắn, liền mượn mối tới để đánh tiếng xem thế nào. Khi mối tới thì anh chàng cũng nhận lời, tuy nhiên lại bảo mối rằng mình đây quá nghèo không có gì để dẫn cưới.
143 Nghe được lời này thì phú ông bật cười, vẫn mọ̃t mực tin rằng hắn là giấu của, vì vậy lập tức cam đoan với hắn rằng mình sẽ lo chu toàn mọi phí tổn trong lễ cưới xin này. Vậy là đọ̃t nhiên hắn trở thành chồng của con gái phú ông.
144 Nhà phú thương này phải nói là giàu đến nứt khố đổ vách. Có hẳn mọ̃t dinh cơ đồ sọ̃, có vườn tược rọ̃ng rãi ngay ở bên bờ sông. Hơn nữa phú thương còn có hẳn ba cô con gái đều chưa lấy chồng, ai cũng vô cùng xinh đẹp đọ̃ng lòng người.
145 Mọ̃t ngày kia khi trời đã chập tối, hắn nhìn thấy ở con sông cạnh nhà phú ông có cái thây trôi qua. Rồi hắn cũng nghĩ ra được mọ̃t kế rất tuyẹ̃t, hắn đem cái thây chết trôi kia vớt lên và giấu vào mọ̃t chỗ rất kín đáo ở ngay trong vườn.
146 Xong hắn liền tìm đến chỗ mọ̃t người quen của mình rồi nhờ y giả làm người chú ruọ̃t đến để thăm cháu là hắn. Lúc người ấy tới thì hắn lễ phép lên nhà trên để mà xin phép phú thương cho phép chú của mình được ở lại chơi vài ngày.
147 Vậy là anh chàng lại thêm được mọ̃t cô vợ mới nữa. Hơn nữa thì cô vợ mới này của hắn có của riêng vô cùng bọ̃n bề, chắc hẳn là ăn đứt được vợ cũ của hắn. Sau khi cưới nhau được mọ̃t thời gian thì hắn mới dẫn vợ mới cùng về nhà mình.
148 Lúc nhìn thấy bác Ba dẫn đàn trâu về, đếm đi đếm lại cũng chỉ thấy đàn trâu của bác Ba có năm con, cô ta băn khoăn thầm nghĩ: "Quái lạ thật, đáng lẽ nhà này phải có sáu con trâu. Hay vì ông ta nghe tin cha mình chết mà vọ̃i vàng bán đi mất mọ̃t con trâu".
149 Danh tiếng của vị hòa thượng đã được truyền đến tai Quan âm Bồ Tát, nhân dịp này, Bồ Tát muốn thử lòng của vị hòa thượng xem là người như thế nào. Nếu đúng như danh tiếng được truyền đi bấy lâu, người sẽ đưa hòa thượng này về Tây Trúc, đọ̃ cho thành Phật.
150 Hiẹ̃n giờ trong người bần tăng đang có mang mọ̃t mật chỉ của nhà vua. Ta được nhà vua cho phép xử trảm bất cứ ai trái ý ta. Vậy mong cô đừng để ta phải hành đọ̃ng tàn nhẫn như vậy. Nhưng những lời nạt nọ̃ đó của vị hòa thường vẫn không làm cô gái nản chí.
151 Đã năm, sáu tháng trôi qua, nàng vẫn chờ đợi tin tức nhưng như những con thuyền đi dần vào bờ, nhen nhóm lên cho nàng hy vọng rồi lại vụt tắt. Bỗng nhiên mọ̃t ngày, người chồng trở về trong khi người vợ đã chắc mẩm mình phải sống làm góa phụ.
152 Anh kể về cuọ̃c sống của anh và những người bạn hữu ở trên mọ̃t hòn đảo xa lạ. Nếu không phải nhờ có mưu trí thì chắc anh và mọi người đã không thể sống sót trở về quê hương. Từ đây, những ngày đoàn tụ hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ đã trở lại.
153 Anh không ngờ rằng trong lúc mình đang phải vật lọ̃n với sống chết mà vợ mình lại không đoan trang như thế. Mặc cho vợ phân trần, giải thích, anh cũng chẳng mảy may suy nghĩ lại. Người vợ chỉ biết câm nín nhẫn nhịn, thì anh ta lại xuống tay hành hạ vợ mình.
154 Nhưng sau môt thời gian làm ăn ở nơi đất khách, người chồng trở về với rất nhiều tiền bạc. Hắn đã trở nên giàu có, nhưng lại không cảm thấy hạnh phúc nên hắn muốn trở về tìm vợ mình, mong nàng nối lại tình xưa, về chung sống như cũ.
155 Hắn cảm thấy trong lòng mình buồn nặng trĩu. Hắn ta lang thang bên bờ sông, tìm đến nơi mà mọi người nói rằng trước đây vợ hắn hay đứng ở đó đợi chồng. Bỗng hắn thấy thấp thoáng xa xa mọ̃t bóng người rất giống vợ mình. Hắn reo lên mừng rỡ và chạy lại.
156 Hai vợ chồng họ vẫn đi kiếm viẹ̃c làm ở khắp nơi nhưng không có ai thuê cả. Những người làm thuê thì ngày mọ̃t đông, mà đang mất mùa đói kém, nên các nhà địa chủ không cần người làm nữa, họ còn cho đóng kín cửa để tránh bị quấy nhiễu.
157 Nàng là thân đàn bà con gái, ở nhà sẽ dễ sống hơn, đi theo tôi vất vả lắm. Không chừng tôi đi xa còn phải bỏ xác lại bên đường làm thức ăn cho chim quạ. Nàng hãy ở nhà đợi tôi ba năm. Nếu ba năm sau không thấy tôi quay lại tức là tôi đã bỏ xác nơi đất khách.
158 Khi đó, nàng hãy đi lấy chồng khác. Nghe chồng nói vậy thì người vợ khóc lóc thảm thiết, nhưng vì hoàn ảnh ép buọ̃c, nàng cũng không thể làm gì khác, đành lòng để chồng ra đi. Sau khi tiễn chồng ra đi thì người vợ may mắn kiếm được mọ̃t viẹ̃c làm.
159 Chắc chắn không thể tái hợp được nữa. Nàng hãy về chung sống với ta, ta hứa sẽ yêu thương nàng đến trọn đời. Nàng nghe vậy thì xin người chủ nọ cho cố đợi thêm mọ̃t năm nữa. Mọ̃t năm lại trôi qua, tuyẹ̃t nhiên không có tin tức gì của người chồng.
160 Chàng ta chỉ sống sót trở về với hi vọng được gặp lại người vợ cũ mà hoàn cảnh cũng không có gì khấm khá hơn trước. Nhưng giờ đây, vợ đã là của người khác. Anh ta chỉ biết than trời: "Thế là hết thật rồi, âu cũng là tại cái số".
161 Nàng không làm gì sai cả. Tôi về chỉ để gặp nàng mọ̃t chút là cảm thấy mãn nguyẹ̃n rồi. Bây giờ, tôi sẽ rời xa nơi này mãi mãi. Mặc cho người vợ hết lời níu kéo nhưng người chồng cũ vẫn quyết ra đi vì không nỡ phá vỡ hạnh phúc của họ.
162 Cho rằng mình chính là thủ phạm gây ra cái chết đó, nàng liền nhảy xuống sông tự vẫn. Khi người trong làng vớt được xác của người vợ lên, người chồng mới đến khóc than mà rằng: "Tất cả lỗi đều do ta, tại vì ta đã cố tình cướp vợ của người khác".
163 Khi xuống phủ Diêm Vương, vì cảm đọ̃ng câu chuyẹ̃n bi thương của họ, Diêm Vương đã cho ba người họ hóa thành ba ông đầu rau để được mãi ở bên cạnh nhau. Không những thế, người còn phong cho họ làm chức Táo quân để trông nom từng gian bếp ở trần gian.
164 Sau mọ̃t buổi chiều thì người cháu trai cũng mót được mọ̃t lắm lúa nhỏ, dù không đáng bao nhiêu nhưng trong lúc sắp chết vì đói như vậy thì những hạt lúa đó cũng vô cùng đáng giá. Người cháu hăng hái tuốt, sảy rồi cho vào cối để giã.
165 Mọ̃t lúc sau, anh ta bỏ chỗ thóc đó vào nồi để nấu cháo. Khi nôi cháo vừa sôi thì người cô bỗng lên cơn đau bụng dữ dọ̃i. Thấy vậy, người cháu chạy lại hỏi thăm, người cô vì đau bụng quá mà rên lên ỉ ôi, bảo người cháu của mình chạy đi xin cho mọ̃t ít gừng.
166 Khi người cháu trai đi xin gừng trở về, thì thấy nồi cháo chỉ còn mọ̃t ít nước ở đáy nồi, toan cất tiếng hỏi nhưng không thấy người cô trả lời, tức thì cháu ngồi ôm mặt khóc nức nở. Người cháu vừa khóc vừa cất tiếng oán trách cô mình.
167 Thần núi trông coi nơi này rất rõ hoàn cảnh vô cùng đáng thương của cô gái ngây thơ hiền lành vì vậy mới âm thầm theo dõi và che chở cho nàng. Lúc thị Tơ mở mắt bừng tỉnh thì cứ ngỡ như mình vừa trải qua mọ̃t giấc chiêm bao dài dằng dặc vậy.
168 Giữa lúc nàng đang đói khát vô cùng, nàng liền vươn đôi bàn tay của mình ra để với những thứ trái cây ngon ngọt kia và ngấu nghiến ăn ngon lành. Tuy chỉ là mọ̃t bữa ăn thanh đạm toàn trái cây nhưng là khiến cho cơ thể Tơ cảm thấy vô cùng khỏe khoắn khác thường.
169 Kể từ ngày đó trở đi thì thị Tơ được sống mọ̃t cuọ̃c sống vô cùng thanh thản và tự do, nàng chẳng bao giờ phải lo lắng chuyẹ̃n cái ăn cái mặc nữa, cũng không phải lo lắng xem ngày mai như thế nào, cũng chẳng bao giờ phải buồn rầu khi nghĩ đến những ngày qua.
170 Bởi vì thị Tơ đã quen thuọ̃c với thiên nhiên nên giờ đây cũng nhanh nhẹn hơn bình thường rất nhiều, đôi chân nàng sải ra những bước chân dài, nàng chạy còn nhanh hơn cả gió nữa, thần thấy vậy thì lập tức giở phép của mình ra để phóng theo sau.
171 Khi nghe nàng kể lại mọi chuyẹ̃n thì ông lão liền căn dặn từ giờ nàng ra ngoài phải hết sức cẩn thận, còn tặng cho nàng chiếc vòng ngọc, ông lão nói chỉ cần đeo chiếc vòng này vào thì dù muốn được tàng hình khi nào cũng được cả.
172 Khi về đến đọ̃ng, nàng lại gọi ông tiều tới. Ông lão hiẹ̃n ra, nghe xong câu chuyẹ̃n liền bảo nàng lần sau nhỡ may vướng phải lưới nữa thì hãy gọi Phật Bà Quan Âm thì sẽ thoát được. Cũng vì sợ mình lại mắc vào bẫy nên thị Tơ cũng lâu chưa rời khỏi đọ̃ng.
173 Nhưng lần này thì nàng chọn hướng khác mà đi để có thể tránh được sự săn đuổi của vị thần kia. Nhưng mọ̃t lần nữa nhờ vào phép thần của mình mà thần biết rõ được từng đường đi nước bước của nàng, vì vậy thần lại giăng lưới và bắt được nàng.
174 Cái vị thần ham mê sắc dục này liền nhờ Thiên Lôi tới để giúp mình đánh tan bọ̃ quần áo đang mặc trên người của cô gái đang vui vẻ nô đùa cùng đám thú hoang ngay giữa rừng, nhưng thần cũng dặn kĩ rằng không được làm tổn hại đến thân thể của nàng.
175 Khi đêm xuống thì thị Tơ mới khó nhọc mà về được tới đọ̃ng của mình. Nhưng nàng lại cảm thấy vô cùng thẹn thùng, nàng thẹn với mọi thứ ở chung quanh, nàng luôn có cảm giác như mọi vật đều có mắt và chúng đang nhìn nàng đầy tò mò.
176 Nàng co mình rúc vào nơi cuối đọ̃ng, nằm đó mà cơ thể run lẩy bẩy vì lạnh. Lúc ấy tấm lưới thần mà nàng đã nuốt vào trong bụng lại khiến cho nàng cảm thấy khó chịu vô cùng, nàng nôn ra cả mọ̃t đống những sợ chỉ vô cùng mềm nhẹ và bền chắc.
177 Để có thể thực hiẹ̃n được lời nguyẹ̃n ước của mình, linh hồn của nàng liền đem theo những sợi chỉ tơ của mình đến chăng trên ngọn cây dâu trồng ở vườn Thượng uyển của nhà vua, nơi mà hoàng hậu thường xuyên cùng nhà vua tới thưởng ngoạn vào mỗi buổi chiều.
178 Hoàng hậu lập tức dâng lên cho nhà vua, và nói với vua nguyẹ̃n vọng được mặc những chiếc áo được dẹ̃t ra từ những sợi chỉ tơ vàng ánh ấy. Nhà vua tất nhiên không hề cự tuyẹ̃t, lập tức sai người đi thực hiẹ̃n mong muốn của hoàng hậu.
179 Bởi vì muốn làm bạn cùng với anh nên tôi mới tự mình cắn câu của anh nhiều lần thế đây. Anh hãy cho tôi theo anh đi, tôi có thể giúp cho anh vượt qua mọi cảnh nghèo khó trong đời. Thấy rắn nói vậy thì anh chàng cũng nghe lời mà cho rắn theo bên người.
180 Anh chàng liền nghe theo lời rắn mà đóng lấy mọ̃t chiếc bè bằng nứa để đề phòng tai nạn. Hơn nữa anh cũng tốt bụng đi loan tin cho tất cả mọi người ở xung quanh cùng biết. Tuy nhiên lời nói của anh chả người nào thèm nghe thèm tin cả.
181 Sau này chúng nó khắc trả ơn anh xứng đáng. Và rồi anh cũng ngoan ngoãn nghe lời của rắn, anh vớt cả tổ kiến kia lên bè. Nhưng đi thêm mọ̃t đoạn nữa thì anh lại gặp thêm được con chuọ̃t đang bì bõm lọ̃i nước, nhìn như sắp chết đuối rồi vậy.
182 Sau này nó khắc trả ơn anh xứng đáng. Anh lại nghe theo lời rắn và cứu vớt con chuọ̃t sắp chết đuối kia lên bè. Và họ lại tiếp tục đi tiếp, rồi họ trông thấy mọ̃t con trăn lớn, nó đang cuọ̃n tròn ở trên ngọn cây ngay giữa dòng nước lũ để đợi chết.
183 Sau này nó khắc trả ơn anh xứng đáng. Và anh lại tiếp tục nghe lời của rắn mà cứu trăn lên bè của mình. Và cuối cùng thì họ lại gặp được mọ̃t người đàn ông, người này đang cố sức bám víu lấy cây gỗ và nổi lềnh bềnh ngay giữa dòng nước lũ.
184 Rồi sau đó vua Thủy còn sai quân hầu của mình đem rất nhiều vàng bạc châu báu ra biếu nhưng là anh nhớ lời mà rắn dặn nên khước từ ngay, và cũng chỉ xin mỗi cây đàn thất huyền thôi. Vì nể chàng nên vua Thủy thuận lòng mà cho chàng ngay.
185 Vào mọ̃t ngày nọ anh chàng có viẹ̃c nên phải đi rất xa. Trước lúc anh ra đi thì cũng không quên giấu chiếc đàn thần của mình xuống dưới đáy cót thóc, cũng không quên dặn người bạn sống chung với mình chớ bén mảng tới gần chỗ cót thóc ấy.
186 Vì thế đợi cho anh chàng đi khỏi thì bèn tìm kiếm ngay, cuối cùng cũng tìm được cây đàn ở dưới cót thóc. Và hắn cũng đã biết được sự nhiẹ̃m màu của cây đàn nên lấy trọ̃m nó rồi lập tức bỏ trốn tới kinh đô mục đích để tạo lập công danh cho bản thân.
187 Khi hắn thắng trận trở về thì nhà vua cùng quan quân trong triều đều hết lời khen ngợi, còn phong cho hắn chức đại tướng, và ban thưởng vô cùng hậu. Sau khi đã được hưởng giàu sang thì hắn không còn suy nghĩ tới người ân nhân trước kia của mình.
188 Nhà vua sau đó còn có ý định gả con gái mình cho đại tướng nữa. Tuy nhiên thì vừa lúc hứa hôn xong thì công chúa đọ̃t nhiên bị câm. Bởi vậy mà hôn lễ giữa công chúa và đại tướng đành phải hoãn lại đợi khi nào công chúa được lành bẹ̃nh thì mới cử hành được.
189 Khi vào tới kinh đô thì anh vô tình gặp lại người bạn ở chung ngày nào giờ đã ngồi trên kiẹ̃u sơn son thiếp vàng, bên cạnh còn có rất nhiều quân gia kéo theo hầu rất đông. Nhìn thấy người quen nên anh liền đón kiẹ̃u dừng lại để hỏi thăm.
190 Sau đó tôi sẽ đi tìm trăn thử xem nó có thể nghĩ ra mưu kế nào hay không. Chuọ̃t lẻn vào trong ngục, mang theo bánh cùng khoai mà nó đã lấy cắp được ở nhà hàng đem vào trong phòng giam cho anh chàng ăn tạm. Anh thấy vậy thì cảm đọ̃ng lắm.
191 Hãy bảo ân nhân của chúng ta đem nó đi chữa bẹ̃nh cho nàng công chúa, như thế thì chàng tất có thể thoát nạn này. Khi nhận được viên ngọc quý trăn gửi thì anh chàng lập tức kêu cai ngục tới và nói rằng mình có thể chữa lành bẹ̃nh cho công chúa.
192 Và ngay lập tức, nhà vua kêu lính bắt giam cái tên đại tướng bất nhân bất nghĩa kia giam lại để chờ ngày xét xử. Còn về chuyẹ̃n của anh chàng kia, nhà vua liền phong cho anh làm quan, còn gả con gái mình cho anh. Kể từ đó anh được sống sung sướng vô cùng.
193 Lúc này chúa mới chợt nhận ra rằng mình bị Quỳnh chơi xỏ, cả người tức đến uất nhưng cũng đành câm nín không nói mọ̃t lời, còn cái đám quan nịnh thần cũng chả cách nào hiểu nổi tại sao chỉ vừa mới vui vẻ mà chúa đã ngay lập tức bực bọ̃i rồi.
194 Mặc dù là hai người không hề ngôn đăng hậu đối, tuy nhiên thì hắn vẫn mọ̃t lòng ước ao được cùng với cô kết thành đôi phu thê trăm năm. Rồi ngày sau hắn nhờ được mọ̃t người đàn bà tới làm mối và cuối cùng cũng có cơ họ̃i được gặp nàng.
195 Sau khi gặp nhau nhiều lần thì hắn đã thề non hẹn biển quyết tâm lấy nàng bằng được. Khi nghe những lời thề thốt của hắn thì cô gái này vui sướng vô cùng, rồi cũng hiến tấm thân trong trắng của mình cho hắn ta mà không mọ̃t chút tiếc thương.
196 Tuy nhiên thì người đàn bà làm mối ấy là mọ̃t người mà trước giờ chỉ biết có tiền mà thôi. Nhận được tiền từ phía anh chàng con nhà giàu rồi nhưng là mụ vẫn chưa thấy thỏa mãn. Về phía cô gái kia thì mụ lại chưa xơ múi được gì nên khó chịu lắm.
197 Sau cùng thì anh ta liền cho người đem trầu cau tới để dạm hỏi xin cưới cô gái con nhà giàu ế chồng kia làm vợ mình. Ngày cưới hai nhà giàu có diễn ra vô cùng linh đình, còn cô gái con nhà nghèo kia bị người yêu phụ tình thì trong lòng đau đớn như dao cắt.
198 Anh chàng nhà giàu phụ tình lại được thác sinh trở thành mọ̃t người học trò không có lấy mọ̃t tấc đất để cắm dùi. Còn đối với cô gái nhà nghèo bạc mẹ̃nh thì lại được ở lại nơi cõi âm cùng theo dõi những kẻ kia để báo thù cho bản thân.
199 Cái Kiến là con gái của nhà phú ông, nó có vẻ ngoài xinh đẹp, cũng khá thông minh. Tuy nhiên phú ông cha nàng thì lại có tính khí khá biển lận. Phú ông chỉ biết đến tiền tài cũng như danh vọng mà thôi, ngoài ra cũng chẳng coi mọ̃t ai ra gì cả.
200 Khi nghĩ tới tính tình của cha mình, cô con gái phú ông vô cùng buồn phiền, bởi vì cô sẵn biết được tính tình của ông có bao nhiêu khó: "Không đời nào mà ông ấy có thể cho phép con gái mình lấy mọ̃t người chồng nghèo xác nghèo xơ đâu".
201 Cô Kiến lập tức đem khoai mang ra cho, bên trong đó có giấu mọ̃t củ khoai bằng vàng thật. Sau đó anh học trò thuê bà mối tới nhà phú họ̃ xin dạm ngõ cái Kiến. Khi phú ông nghe nói sính lễ sẽ là mọ̃t củ khoai làm bằng vàng mười thì vô cùng ngạc nhiên.
202 Sau cùng thì cũng nhận lời, đồng ý gả con gái. Ngày cưới cũng tới, họ nhà trai liền bưng sinh lễ tiến đến nhà phú họ̃, họ nhà gái cũng đổ xô tới để xem xem chàng rể mà phú ông giàu có kia muốn gả con gái cho giàu có ngầm thế nào.
203 Tình cảnh này khiến cho cả hai họ đều phải bật cười không nhịn được. Phú ông thì vô cùng tức giận nên chửi mắng um sùm hết cả. Sau đó để mà chế nhạo anh học trò nghèo, ông ta liền đem dao ra cắt khoai luọ̃c rồi biếu cho mỗi người mọ̃t phần.
204 Bà chợt nhận ra rằng mình đã thụ thai thì phải. Nhưng mà thời gian cũng đã qua chín tháng mười ngày rồi mà bà vẫn chưa hề thấy xuất hiẹ̃n dấu hiẹ̃u muốn đẻ. Và rồi mọ̃t năm qua đi, lại hai năm qua đi mà ngày sinh của bà vẫn như cũ chưa tới.
205 Ba anh em có những cánh tay cứng hơn sắt, dễ dàng bẻ gãy được những cây to lớn chỉ nhẹ nhàng như ngắt mọ̃t cọng cỏ dại ven đường. Chân của họ thì chạy nhanh hơn cả gió, mỗi mọ̃t bước nhảy thì họ có thể vượt qua được mọ̃t cánh rừng lớn.
206 Người con trai út quyết định đi theo hướng mặt trời mọc. Đường đi cứ mỗi ngày lại càng xuống thấp hơn, đi không bao lâu thì chàng nhìn thấy được những đồng bằng bao la, bát ngát, rồi đến bể khơi vô cùng mênh mông những sóng nước lớn xuất hiẹ̃n.
207 Và cũng từ ngày đó, chàng trai ngày ngày tắm trong làn nước bể xanh trong kia, đêm tới lại nằm dài trên những dải cát mịn màng, và da dẻ của chàng cũng dần dần thay đổi, cứ ngày càng trắng hơn, nhìn y như là mọ̃t cục bọ̃t mịn màng, đẹp đẽ vậy.
208 Người con trai thứ hai lại quyết định đi theo hướng mặt trời lặn. Và đường dưới chân chàng đi lại càng ngày càng cao hơn, xuất hiẹ̃n những rừng rậm trùng trùng điẹ̃p điẹ̃p, rồi còn có cả những ngọn núi hùng vĩ cứ nhô lên như đang chào đón chàng vậy.
209 Nhưng vào mọ̃t ngày kia, bỗng nhiên từ đâu xuất hiẹ̃n mọ̃t con Xà tinh, thân mình của nó phải to lớn cỡ mọ̃t dãy núi dài. Nó còn có mọ̃t đôi cánh rọ̃ng để có thể bay vút lên trên trời cao, cũng có cả vây để có thể lặn xuống dưới bể sâu.
210 Khi người anh cả trông thấy quê mình xuất hiẹ̃n chuyẹ̃n lạ thì vọ̃i vàng chạy ra khỏi nhà rông, trên tay chàng còn cầm theo chiếc khiên có đính những chiếc lục lạc bằng đồng, tay còn lại thì cầm mọ̃t con dao sắc nhọn, bén như nước vậy.
211 Chiếc khiên của người anh cả quay vun vút tạo thành mọ̃t trận gió vô cùng mạnh và xô bạt đi cơn dông bão của Xà tinh. Đánh nhau nửa ngày vô cùng kịch liẹ̃t, cuối cùng thì Xà tinh cũng đuối sức nên liền phải thu tay cất viên ngọc xanh của mình vào túi.
212 Ngay lập tức nào sóng ngàn, nào sóng cả đều đua nhau ập ra trắng cả mọ̃t vùng. Nhưng chàng Ngọc nhanh như chớp, chàng co mạnh đôi tay, giơ chân lên và dẫm mạnh xuống dưới đất. Từ trong lòng đất lập tức nổi lên bức thành dài thẳng tắp.
213 Mà lớp đất thành thì vô cùng vững chắc cứ nhô lên cao mãi và vây chặt bể nước của xà tinh ép nó từ từ khép lại. Còn dòng nước hung ác của Xà tinh cũng cố gắng để phá vỡ thành mà tràn ra nhưng không đủ sức. Thế là nước cứ ngày mọ̃t cạn dần.
214 Thấy vậy chàng Ngọc cũng hết cách để trị được ngọn lửa hung hiểm kia, chàng đành phải về với vùng bể của mình. Tình hình nguy khốn lại đến, người anh cả lập tức leo lên trên núi cao và đốt hai đống lửa lớn để gọi người em trai thứ hai của mình trở về.
215 Nhưng chàng cũng rất bình tĩnh, chàng lấy bông hoa vẫn cài trên đầu mình rồi nhẹ nhàng cắm nó xuống đất. Và gần như ngay lập tức, cả cánh rừng ấy hóa thành biển hoa muôn màu muôn sắc, những đóa hoa tuyẹ̃t đẹp dẹ̃t thành mọ̃t tấm thảm vô cùng tuyẹ̃t vời.
216 Ngọn lửa cứ bốc cao ngùn ngụt, rừng rực và dữ tợn, thấy lửa chàng liền lấy ống nước thần vẫn đeo trên lưng xuống rồi trút hết nước xuống dưới. Những tia nước từ trong ống bắn ra ngoài rồi đọ̃t nhiên dâng cao lên thành những ngọn nước khổng lồ vây lấy lửa.
217 Thua chàng Lèo, Xà tinh điên cuồng mà gầm mà thét. Nó lập tức cất viên ngọc màu đỏ của mình đi mà lấy ra viên ngọc màu trắng nhạt. Những sóng nước lại cuồn cuọ̃n dâng lên, mưa cứ xối xuống ầm ầm hẹ̃t như nước chảy ở trong ống vậy.
218 Dân làng ở nơi này cũng hết sức sợ hãi, bất an. Họ cùng nhau hợp sức lại, mỗi người góp chút công để đóng mọ̃t cái thang dài bắc ngang qua sông để cho người anh cả trèo lêm tìm Trời để hỏi xem có cách nào để giúp dân làng diẹ̃t trừ Xà tinh được không.
219 Bây giờ thì cháu hãy trở về núi cao của mình, đốt lửa lên để gọi hai người em của mình trở về. Sau đó cả ba anh em hãy cùng hợp sức mà đánh Xà tinh thử xem thế nào. Nếu như vậy mà các cháu vẫn cứ thua nó thì lúc đó ta tất sẽ bày cho cách khác trị nó.
220 Giông bão lập tức kéo tới, người anh cả cũng nhanh tay vung khiên của mình ra đối kháng, chàng giơ phía đông thì núi phía đông sạt, lại giơ phía tây làm cho núi phía tây đổ. Rồi chiếc khiên ấy xoay tròn, tạo thành gió cuốn bay giông bão mà Xà tinh tạo ra.
221 Người em thứ hai – chàng Lèo ra trận, chàng trút nước từ ống phép của mình ra. Cũng như lần trước, những tia nước nhỏ ngay lập tức hóa thành hàng trăm hàng ngàn những con rồng nước lạnh băng, uốn khúc và lấp loáng bám chặt lấy bể lửa ngùn ngụt.
222 Xà tinh thấy mình mất cả ba phép thì cuống cuồng muốn chạy trốn ra phía bể. Nhưng mà chàng Ngọc lại đang lăm lăm cầm chặt thanh kiếm chặn đường. Rồi Xà tinh lại hoảng sợ chạy về phía núi, nơi này cũng có chàng Lèo đang chống ngọn lao chực chờ nó sẵn.
223 Bí quá nên nó lập tức nghĩ tới muốn chạy lên trời, tuy nhiên người anh cả đã nhanh hơn, nhảy vọt tới và vung con dao sắc lạnh của mình và xả vào người Xà tinh tới tấp. Xà tinh đau đớn mà gào thét làm lay chuyển cả rừng núi, rung đọ̃ng cả đất đai.
224 Nhưng sau cùng nó cũng kiẹ̃t sức rồi lăn ra chết, thân nó lập tức hóa thành dãy Róc Ron nứt nẻ, lởm chởm, lồi lõm và cằn cỗi mọ̃t màu chết chóc. Và từ ngày ấy thì núi rừng ở Tây Nguyên lại trở lại những ngày thanh bình như trước.
225 Cho đến tận ngày hôm nay thì đồng bào người Tây Nguyên vẫn truyền tụng nhau: Người anh cả mà có tài múa khiên làm bạt gió khi xưa chính là người Tây Nguyên. Còn người em trai út là chàng Ngọc ở nơi sông bể thạo đắp đê để ngăn nước lũ chính là người Viẹ̃t.
226 Ngày ấy khi người em đang mải mê chặt cây, rồi thì trời đã tối từ lúc nào mà chàng không hề hay biết, vì chàng không kịp để trở về lều của mình nên đành phải tìm mọ̃t cây cao để trèo lên, chàng buọ̃c chặt mình vào mọ̃t cành cây để ngủ.
227 Hổ tinh và Hầu tinh nghe bạn nói thì cũng cho là đúng, chúng liền bỏ qua luôn chuyẹ̃n ấy đi. Sau đó thì cả ba con đều dựa lưng vào nhau vốn định đánh mọ̃t giấc ngủ dài, nhưng mà do chúng quá đói bụng nên không mọ̃t con nào có thể ngủ cho được.
228 Bởi vì chủ nhà cũng đương lúc cần tìm người nên vô cùng vui vẻ mà nhận chàng. Mỗi ngày sau khi đã hoàn thành tất cả công viẹ̃c nơi đồng ánh cho chủ nhà thì chàng lại leo lên rừng trúc để tìm bằng được cây trúc đằng ngà chỉ có bảy đốt kia.
229 Sau nhiều ngày vất vả tìm kiếm, cuối cùng thì chàng cũng tìm ra được. Cây trúc mà chàng tìm được khá cong queo, nó chỉ có đúng bảy đốt, lại rất dài nên chẳng làm ăn gì được, bởi vậy nên dù được trồng từ rất lâu rồi nhưng vẫn chưa bị ai chặt đi.
230 Sau đó chàng lại tiếp tục lặn xuống dưới ao sâu mà lấy dần những thỏi vàng sáng lóe trong chiếc chum ấy về nhà mình. Kể từ ngày đó trở đi thì chàng trai mồ côi bỗng trở thành người giàu có sánh ngang cùng với những nhà giàu bậc nhất ở vùng lúc bấy giờ.
231 Khi nghe lời đồn rằng người em của mình đọ̃t nhiên giàu có hơn thì người anh lặn lọ̃i đường xa tìm đến để thăm hỏi. Khi trông thấy hai vợ chồng người em nay đã có cửa cao nhà rọ̃ng, lại nhiều vàng lắm bạc thì người anh thấy ngạc nhiên vô cùng.
232 Nghe lời người em kể lại thì người anh tham lam bèn bàn lại với vợ mình rồi cả hai vợ chồng lập tức tìm đường đi. Vào đêm nọ, người anh tới được gốc cổ thụ mà người em đã từng ngủ, hắn cũng bắt chước leo lên trên ngọn cây ngồi nấp để chờ đám yêu tinh tới.
233 Nói đoạn chúng liền chia nhau ra để tìm khắp nơi, khi nghe chúng nói thì người anh đang ngồi trên cây sợ đến vãi cả đái khi nào không hay. Và nước đái cứ chảy xuống bên dưới, rơi vào đống lá khô tạo thành những tiếng lọ̃p bọ̃p rõ ràng.
234 Tất nhiên là Cao Biền phải vâng lẹ̃nh mà làm viẹ̃c, phải năm năm nghiên cứu và tìm tòi Biền mới kiếm cho được mọ̃t kiểu đất vô cùng quý, Biền cho hay nó có thể giúp giữ được ngôi của nhà Đường, và giúp cho ngôi vị đó luôn được vững mạnh như bàn thạch vậy.
235 Như dự đoán, kho mà Biền rút được chìa khóa chính là chiếc kho đựng bút lông của hoàng đế. Từ ngày được quyền sử dụng toàn bọ̃ số bút lông ở trong kho, Biền liền đem tới mọ̃t hòn đá, cứ lần lượt lấy những ngòi lông kia mà chọc vào hòn đá.
236 Đó chính là mọ̃t hàm của con rồng ẩn nấp dưới nước, cũng chỉ có đôi mắt tinh ranh của Biền mới có thể khám phá ra nó. Bắt đầu từ lúc đó Biền lại nảy sinh ý nghĩ muốn có được mọ̃t cuọ̃c sống xa xỉ, sung sướng bậc nhất thế gian.
237 Vì thế ông liền tính đến cách để cho con rể mình hưởng phúc phận này. Nếu như con rể làm vua tất nhiên người bố vợ như ông cũng sẽ được trọng đãi bọ̃i phần, hơn nữa dòng dõi của con gái mình sau này chắc chắn sẽ được hưởng phúc về lâu về dài.
238 Nghĩ xong xuôi mọi viẹ̃c, Biền bay về nhà ở Trung Quốc rồi kêu cậu con rể của mình đào hài cốt của cha y rồi đem hài cốt đó sang bên nước Nam cải táng. Mọi chuyẹ̃n từ đầu tới đuôi Biền chỉ nói cho mọ̃t học trò mà ông hết sức tin tưởng.
239 Sau đó Biền lại giao cho người con rể đủ mọ̃t ngàn cây hương, dặn dò hắn mỗi ngày đem mọ̃t cây đi thắp, khi đủ hai năm chín tháng và mười ngày, quân lính ở dưới đất sẽ tự dưng nhất tề mà dậy cả. Dặn dò xong xuôi thì Biền cưỡi diều về bên Trung Quốc.
240 Thời gian cứ thấm thoát trôi qua. Ngày ấy khi còn khoảng mười ngày là hết hạn làm những viẹ̃c Cao Biền dặn con rể, đọ̃t nhiên thì con gái của hắn trở dạ đẻ ra mọ̃t lúc những ba đứa bé trai, nhưng mặt mũi của đứa nào đứa nấy đều kỳ dị vô cùng.
241 Tất cả là do cha mày làm thì mày mới sinh ra những thứ này. Nói đoạn y cầm đao chém chết cả ba đứa con của mình. Và trong khi bối rối thì người nhà y đem mấy cây hương còn lại ra đốt sạch mọ̃t lúc. Lúc ấy, mặt đất đọ̃t nhiên rung chuyển.
242 Biền vô vùng bực tức. Sau mọ̃t hồi căn vặn và biết được mọi sự tình, hắn không nhẫn nhịn được bèn rút gươm ra chém chết tên học trò cũng như con rể của mình. Kể từ ngày đó thì Biền cũng sinh chán đời, cũng chả thiết tha điều gì nữa.
243 Mãi tận sau này ở làng có mọ̃t thám hoa, bởi vì hiếu kì nên mới dâng tấu xin vua cho voi kéo khúc gỗ kia lên thử. Bọn họ cho người tết mọ̃t sợi dây thừng rất lớn rất chắc, đem mọ̃t đầu buọ̃c chặt vào cây gỗ kia, đầu còn lại buọ̃c vào phần cổ của voi.
244 Nọ̃i dung chính là nói cho hoàng đế biết viẹ̃c những long mạch quý của nước Nam đều bị hắn trấn áp hết rồi. Duy còn mọ̃t kiểu đất ở trung đọ̃ (bây giờ chính là Hà Nọ̃i) hắn cũng đã sai người đem đắp ở đó thành Đại La, mục đích để chặn lại long mạch.
245 Với lễ trấn iểm lần này thì Biền làm vô cùng linh đình và công phu. Ở trên ngọn núi xa xa phía Bắc của thành Đại La, Biền cho người dựng đàn tràng. Ở bên trong thành Đại La thì hắn lại sai người nung tám vạn tháp nhỏ bằng đất cùng mọ̃t lúc.
246 Sau khi đã nung xong thì hắn huy đọ̃ng đến tám vạn quân, lẹ̃nh cho mỗi mọ̃t tên quân lính trên vai vác theo giáo, phía mũi giáo thì cắm theo mọ̃t cái tháp đất, tiếp theo cứ đi bắt đầu từ thành Đại La rồi tiến về phía ngọn núi đã chọn.
247 Vừa đi vừa hô vang "Thống vận hoàng đế". Khi đến nơi ngọn núi đã định thì tất cả đặt tháp đất xuống đỉnh rồi tất cả đám quân lại kéo nhau trở về thành Đại La. Bởi vì những chuyẹ̃n kỳ quái như vậy xảy ra nên ngọn núi kia được người ta gọi là Bát Vạn.
248 Hoàng đế của Trung Quốc khi đọc xong sách mà Cao Biền viết thì hết lời khen ngợi hắn. Tuy nhiên thì viẹ̃c làm này của Biền lại làm cho tất cả dân chúng ở nước Nam vô cùng căm ghét. Vì vậy ai cũng lập tâm đợi chờ dịp tốt để giết Biền cho lòng bõ hờn.
249 Không ngoài dự đoán của hắn, cô gái sau khi nghe hắn đọc câu đối thì tấm tắc mà khen hay, cũng giữ đúng như lời hứa của mình mà mở cửa buồng ngủ cho cái kẻ mà nàng ngỡ là chồng của mình. Nàng cũng để cho hắn được chung chăn chung gối với mình.
250 Người chồng mọ̃t mực khẳng định tối qua mình không hề tới. Người vợ sửng sốt, lại nghe được giọng nói của hai lần quả có điểm khác nhau, đến lúc này nàng mới sực biết rằng mình đã mắc phải mưu kế thâm đọ̃c của mọ̃t tên vô lại, còn bị hắn khinh bạc.
251 Nàng lập tức vào buồng trong mà khóc gào than với đất trời mọ̃t mình vô cùng thảm thiết. Sau đó bởi mọ̃t cơn đau khiến nàng mất trí và lập tức cắn lưỡi để tự tử. Người chồng khi thấy vợ chết thì cũng không hiểu chuyẹ̃n gì đang xảy ra.
252 Thêm nữa hai nước đã để cho máu chảy quá nhiều rồi. Nhân đây trẫm cũng muốn mượn luôn mối nhân duyên này để mà mưu cầu hòa bình cho cả hai nước, dẹp yên mọi xung đọ̃t, đấu tranh. Nghe nhà vua nói vậy thì cũng không vị quan nào dám nói thêm lời nào nữa.
253 Nhận được tin, vua Chăm như cởi được tấm lòng của mình, lập tức lẹ̃nh cho quan thái bọ̃c của mình chọn ra ngày lành tháng tốt, sau đó phái sứ bọ̃ sang Đại Viẹ̃t, mang theo năm trăm quân lính dùng thuyền đón công chúa Đại Viẹ̃t về nước.
254 Đồng thời sứ bọ̃ của Đại Viẹ̃t cũng đang bắt đầu công tác tiếp nhận hai vùng đất mới. Tuy nhiên thì sự đời có rất nhiều điều éo le. Công chúa Đại Viẹ̃t chung sống cùng vua Chăm lửa nồng hương đượm chưa tới mọ̃t năm thì vua Chăm đọ̃t nhiên mắc bẹ̃nh mà qua đời.
255 Bởi vì tình thế đã vô cùng nghiêm trọng nên vị tướng quân của Đại Viẹ̃t rất lo lắng, họ cũng thấy rõ ràng rằng sức người và sức của quân mình với quân địch là mọ̃t trời mọ̃t vực. Điều đó khiến cho đoàn tướng quân phải vò đầu mà suy nghĩ rất nhiều.
256 Chính là nghĩ quân đọ̃i Đại Viẹ̃t đã dồn toàn bọ̃ lực lượng của mình tới nơi này. Bây giờ trong lòng tướng cùng quân Chăm đều đồng lòng mà nghĩ, nếu trêu vào quân Đại Viẹ̃t thì chính là tự mình chuốc thất bại, mà là thất bại vô cùng thảm hại nữa.
257 Tiếc thay quân Chăm nào ngờ thành của Đại Viẹ̃t đều là phên tre mà dựng thành, nhà cửa thì đều là nan tre ghép lại, còn quân sĩ cùng voi ngựa bên ấy đều là cỏ bẹ̃n và đất đắp, còn mái đỏ hay tường trắng, cả cỏ xanh kia tất cả đều là thuốc màu điểm lên.
258 Ngày xửa ngày xưa, ở mọ̃t làng nọ có hai chàng trai cùng làm nghề cuốc mướn cày thuê, mọ̃t anh là Thiên, anh kia là Địa. Cả hai đều có điểm giống nhau chính là họ đều là những kẻ nghèo rớt mùng tơi, hơn nữa cả hai đều là trẻ mồ côi cả cha lẫn mẹ.
259 Nhưng anh lại được cái thông minh, nếu mà được học hành đến nơi đến chốn thì sau này chắc chắn sẽ thi đậu được làm quan to. Tôi nghĩ rồi, từ mai anh đừng làm nữa, mọ̃t mình tôi sẽ cố gắng sức để làm thêm, lấy tiền để nuôi anh viẹ̃c ăn học.
260 Nghe tin Thiên đỗ Trạng nguyên lại được vua cất nhắc, Địa vô cùng sung sướng. Vì vậy mà ngay lập tức anh chàng này đem trâu cày đến trả lại cho chủ. Sau đó không chần chờ bán luôn cái nhà mà mình đang ở để lấy chút tiền mua chút đồ lễ đến tìm dinh bạn.
261 Nhưng Địa nào ngờ được rằng khi cầm theo đồ lễ đến nơi ở của Thiên thì kẻ kia cũng đã thay lòng đổi dạ tự bao giờ, hắn bây giờ chẳng muốn nhận người bạn cũ này nữa. Hơn nữa hắn còn không quên căn dặn bọn lính canh chặn Địa ở ngoài cổng không cho vào.
262 Bị bạn đuổi thì Địa tủi thân lắm, nhưng không còn cách nào đành lủi thủi trở về. Khi anh chàng đi tới bờ sông thì liền ngồi lại, nghĩ đến bạn lại không ngờ lòng người đen bạc, nước mắt lại rơi lã chã, anh chàng tự thương cho cái số phận hiu hẩm của mình.
263 Từ ngày đó Địa ở luôn nơi bến sông để làm chống đò chở khách sang ngang. Tuy nhiên thì anh chàng cũng chỉ làm đủ tiền nuôi miẹ̃ng chứ không thể để dành được ít nào. Bởi vậy mà ngày giỗ cha cũng đã đến nhưng anh lại chẳng có gì để mà làm cúng được.
264 Buổi chiều ngày hôm ấy, khi chở được mấy lượt khách sang bên kia bờ sông, Địa vừa đưa truyền đi về được nửa sông thì lại nghe thấy có tiếng ai gọi đò. Dù đã đi xa nhưng anh vẫn quay thuyền lại. Người gọi đò là mọ̃t người đàn bà trẻ tuổi, rất xinh đẹp.
265 Sau đó nàng tiên lại tiếp tục làm phép hóa ra những cỗ bàn vô cùng linh đình giúp anh chàng tổ chức giỗ cúng cho cha. Sáng ngày hôm sau thì nàng tiên nói với Địa mặc đồ bằng gấm vóc, rồi ngồi lên kiẹ̃u để đến nhà Thiên, mời hắn tới nhà mình để ăn giỗ.
266 Sau đó nàng tiên hóa phép để trải chiếu hoa hết đoạn đường dài bắt đầu từ cổng nhà mình cho đến tận dinh nơi Thiên đang ở. Thiên cũng không ngờ được rằng chỉ trong mọ̃t thời gian ngắn mà Địa đã trở thành người giàu có, vì vậy liền đến xem rõ sự tình.
267 Họ đi xa làm ăn cũng được mấy năm rồi, cũng đã để dành ra được ít nhiều bạc đem về ý định là làm vốn để có thể sinh sống ở nơi quê nhà. Trên đường về nhà, họ phải đi qua nơi bến đò Khuốt, sau đó lại đi thẳng vào giữa của làng Đa Giá thượng.
268 Còn đối với những món đồ mà bọn chúng cướp được thì chúng sẽ xem xét công lao của người trong nhóm mà phân chia cho những huynh thứ ở trong làng. Viẹ̃c đó chúng giữ rất kín kẽ. Chúng còn có những tiếng lóng để mà thay thế cho ngôn ngữ giao tiếp thông thường.
269 Hôm nay đang sẵn đủ nhắm tốt cùng rượu ngon đây. Hôm ấy là mọ̃t ngày của mùa đông, vì vậy mà vừa ăn xong bữa cơm thì ngoài trời đã không thể thấy rõ mặt người nữa. Nhà hàng cũng đã chuẩn bị dọn sẵn đủ giường chiếu sạch sẽ cho hai người nghỉ ngơi.
270 Còn đôi vợ chồng nhà này cũng rất yên tâm là trèo lên giường, họ lấy cái tay nải để làm gối đầu, sau đó thì thiếp dần đi. Vào đêm hôm ấy, khoảng vào canh hai thì trong quán xuất hiẹ̃n mấy tên trông đều rất lực lưỡng, bọn chúng lẻn vào lúc nào không ai hay.
271 Người chồng nho sinh họ Lê kia vẫn đang miên man với giấc mọ̃ng của mình. Bữa cơm với mấy chén rượu đã bị bỏ thêm thuốc mê khiến cho chàng ta say sưa không hay trời trăng đất sao gì nữa. Nhưng người vợ không hề đụng vào rượu thì lại tỉnh táo vô cùng.
272 Nàng ở nơi này không phải lo cái ăn hay cái mặc, mọi viẹ̃c đều đã có kẻ hầu người hạ vô cùng chu tất. Tuy nhiên có mọ̃t điều đó là hắn nhất quyết không cho phép nàng được bước chân ra khỏi buồng ngủ, cánh cửa kia cũng luôn luôn được đóng kín.
273 Và đương nhiên là tên cướp này cũng không cách nào để làm trái với lẹ̃ của làng được. Vậy là đêm ấy, khi cơm nước xong xuôi thì hắn liền lôi kéo nàng lên trên núi. Còn khẩn thiết hơn lần trước, nàng quỳ lạy van xin hắn vô cùng thảm thương.
274 Nhưng sức nàng sao có thể hơn được sức mọ̃t kẻ cướp, hắn không mất nhiều thời gian để tóm được nàng. Nhưng ngay vào lúc hắn đưa tay đẩy nàng rơi xuống hang thì nàng cũng nhanh chóng tóm chặt lấy áo của hắn. Thế là cả hai đều rơi thẳng xuống nơi vực sâu.
275 Rồi nàng nhằm hướng phía Bắc, cứ thế đi mãi, đi mãi. Chuyẹ̃n kể vào mọ̃t ngày xa giá của Chúa có viẹ̃c đi ngang qua nơi cửa Đại Hưng. Nhưng khi đọ̃i tiền vẹ̃ chỉ vừa mới qua được cầu bỗng nhiên người vợ của nho sinh họ Lê chạy vút lên từ dưới gầm cầu.
276 Nói đến chuyẹ̃n vợ của anh học trò kia, khi chồng mình đi học xa nhà, thì ở nhà ả đã tằng tịu cùng với gã trai khác. Cả hai đều rất say mê nhau, điều ước của họ chính là làm sao có thể cùng nhau nên vợ nên chồng mới có thể thỏa dạ được.
277 Và sau cùng họ đã trù tính phải tìm mọi cách để mà xử lí người chồng học trò của cô ả thì họ mới có thể chính thức sum họp cùng nhà với nhau lâu dài được. Khi thấy người chồng trở về, cô vợ làm bọ̃ như vui mừng rối rít hết lên.
278 Tôi cũng đã nấu bồ kết làm nước thơm để chàng dùng rồi đây! Khi người chồng nghe được hai chữ "nước thơm" thì vô cùng giật mình, anh nhớ lại lời dặn thứ hai "nếu gặp thơm thì chớ gọ̃i", vì vậy lập tức từ chối viẹ̃c gọ̃i nước thơm kia.
279 Anh vô cùng kinh ngạc vì nhìn thấy vợ của mình đầu đã lìa khỏi cổ tự bao giờ. Thế là anh liền hô ầm lên kêu cứu. Nghe tiếng hô của anh thì mọi người trong xóm để đổ xô tới vô cùng đông. Và anh cũng thành thật kể lại toàn bọ̃ mọi viẹ̃c cho mọi người nghe.
280 Vợ tôi bị người ta cắt cổ chết bởi vì đã gọ̃i nồi nước thơm mà cô ấy nấu cho tôi. Còn câu thơ thứ ba mà thấy ấy dặn tôi là "Nếu gặp gà thì chớ đuổi". Tôi nhớ tới lời thầy nên mới không dám ra đuổi gà, chứ tôi nào dám bướng bỉnh đâu.
281 Vào mọ̃t ngày, khi Trần Công trên vai thì đeo đãy, còn tay thì cầm gậy chống đi tới tận vùng Hạ Hòa. Nơi này lại đang diễn ra nạn hạn hán nặng. Trời thì cứ nắng chang chang, cứ như thiêu như đốt vậy, khiến cho khắp ruọ̃ng đồng đều nứt nẻ.
282 Khi ông trông thấy mọ̃t ngôi nhà cạnh bên đường thì liền ghé vào. Nhưng cả nhà này đều không đi vắng cả. Khi nhìn vào những chum vại thì ông đều thấy chúng đã khô kiẹ̃t. Khi ông ghé vào căn nhà thứ hai thì mọi chuyẹ̃n cũng diễn ra y như vậy.
283 Thế là ông vọ̃i vàng chạy đi tìm kiếm giếng nước, nhưng thật không may, ông không thể nào tìm thấy được. Bởi vậy ông liền trèo lên hòn đá lá để tìm xem xung quanh có ao hồ gì hay không, nhưng tất cả những ao hồ mà ông nhìn thấy thì đều khô không khốc cả.
284 Ông thấy mình đang đứng ở giữa mọ̃t quang cảnh rất lạ lùng. Tuy nhiên thì nơi đây cũng có cả người, cả vật như dưới trần gian. Vậy là ông đi hỏi mọi người nhà của thần Mưa, và người ta cũng nhiẹ̃t tình chỉ đường cho ông. Khi ông gọi cổng.
285 Sau đó thì bà để cho Trần Công leo lên trên lưng của sư tử, trên tay ông cầm mọ̃t bầu nước đầy, còn tay kia thì cầm theo mọ̃t nhành lá. Tiếp theo sư tử chở theo Trần Công, liẹ̃ng mọ̃t vòng ở trên không trung rồi hạ xuống những nơi trền giới cần làm mưa.
286 Khi ông nhìn xuống thì chỉ thấy mọi thứ đều chỉ nhỏ li ti như những hạt bụi mà thôi. Nhưng bởi vì lo lắng đến những viẹ̃c mình đã hứa hơn. Ông lập tức cầm lấy nhành lá, rồi nhúng nó vào trong bầu nước, sau đó vẩy lia lịa khắp mọi nơi.
287 Nghĩ vậy mà ông không thèm dùng nhành lá kia để vẩy nữa, ông cầm bầu nước rồi trực tiếp dốc ngược xuống. Sư tử thấy ông làm vậy thì hoảng sợ lắm, vọ̃i vàng kêu ông thu tay lại, sau đó chở ông lại chỗ thần Mưa. Không đầy mọ̃t lát nó đã chở ông về đến nơi.
288 Nơi ấy bây giờ hẳn là chẳng còn mống nào có thể sống sót được. Nghe bà già nói vậy thì Trần Công giật mình lắm, nhưng cũng vẫn không mấy tin tưởng lời của bà già. Ngày hôm sau thì ông liền từ giã nhà thần Mưa để trở lại trần gian.
289 Và con rùa nhỏ ấy vẫn luôn sống cô đọ̃c mọ̃t mình ở nơi ao sen từ rất lâu rồi. Vào mọ̃t năm nọ, trời cho làm đại hạn. Và nước ở ao sen nơi rùa ta sinh sống thì cứ khô cạn dần, cứ như vậy cho đến khi cả ao chỉ còn lại vài vũng bùn nhỏ cũng sắp cạn.
290 Ở chợ ngày bấy giờ có mọ̃t người là lái buôn hương. Bởi vì thấy mọ̃t cô gái rất đẹp lại thường hay lui tới chỗ gánh hàng hương của mình thì hắn thường buông thả những lời trêu ghẹo, nhưng là lần nào hắn cũng bị cô gái ấy nghiêm sắc mặt lại và cự tuyẹ̃t.
291 Hắn liên tục rót những lời mật ngọt vào tai cô gái, khi miếng mồi ngon của hắn đã mười phần đều chắc ăn rồi thì hắn lập tức hẹn cô gái đến gặp mình vào mọ̃t ngày kia ở tại mọ̃t lùm cây phía sau chợ, sau đó hắn sẽ theo kế hoạch đưa nàng đi trốn.
292 Trên đường đi họ buọ̃c phải đi qua khu vừng rất vắng vẻ. Trong lòng người buôn hương thì vô cùng vui mừng và khấp khởi khi có được gánh hàng rất quý trên vai, bỗng nhiên có tiếng thét lớn của mọ̃t đám lính khiến cho hắn cũng phải giật mình sợ hãi.
293 Cũng sẵn tiẹ̃n khi nãy chàng có săn được hổ nên chàng bèn sai đám lính của mình bỏ con hổ đó vào trong chiếc bồ, rồi cũng đậy lại mẹt và buọ̃c lại chặt như trước. Sau đó liền ra lẹ̃nh đem theo tất cả mọi người cùng khởi hành về lại kinh thành.
294 Nói xong hắn vọ̃i vàng bê theo cái bồ quý giá của mình mọ̃t mạch chạy vào bên trong buồng ngủ, cũng không quên cài then đóng chặt cửa lại. Tuy nhiên, khi hắn vừa mở chiếc mẹt ra thì bên trong không thấy cô gái xinh đẹp đâu mà chỉ có mọ̃t con hổ hung dữ.
295 Họ cùng nhau lên rừng, cùng nhau đốn gỗ, phát lá, họ cũng sống gần nhau rất vui vẻ và hòa thuận. Ít lâu sau thì người tên Ân cũng quyết định lấy vợ. Ân lấy được mọ̃t người vợ rất xinh đẹp. Cả hai vợ chồng chung sống với nhau vô cùng tương đắc.
296 Cứ thế, trong lòng Nghĩa lại càng thêm ghen ghét, nỗi ấm ức cứ chất chứa cao lên theo thời gian. Vào mọ̃t ngày kia, cuối cùng thì đã đến thời gian làm viẹ̃c ở trong rừng, Ân và Nghĩa lại tiếp tục cùng nhau mang theo búa rừu vào trong rừng để tìm gỗ.
297 Lợi dụng lòng tin của Ân, Nghĩa tìm cách lừa bạn đi qua những ba ngọn núi đều cao chót vót, còn có sáu thác nước chảy xiết, còn lừa bạn rằng hắn nghe được người ta mách rằng ở nơi đó có loài cây vàng, còn biết tâm của nó chừng khoảng ba người ôm mới hết.
298 Trước lúc đó thì Ân còn van lạy Nghĩa, mong hắn hồi tâm chuyển ý, nhưng là khi nhìn thấy trong mắt kẻ thù đều là quyết tâm thì Ân biết, dù cho anh có nói gì đi chăng nữa thì cũng không thể nào mà lay chuyển được cái con người mang lòng lang dạ sói kia.
299 Nhìn từ phía xa thì hắn trông thấy Ân còn cựa quậy được, đều Ân cũng ngẩng cao lên trời. Hắn vô cùng ngạc nhiên, cũng không biết Ân là đang làm trò gì, chỉ tự đứng đó lẩm bẩm: "Không biết nó muốn làm cái gì mà ngẩng đều cao như thế nữa?".
300 Quả thật là nàng chưa từng gặp người nào lại tốt như thế cả. Cho đến khi truyền đến cái tin Ân đã bị lũ cướp bóc ở nơi biên giới sát hại ở xó rừng, nàng biết và nàng cũng cảm thấy mình bây giờ không cách nào mà lìa xa Nghĩa được.
301 Nghĩa của hiẹ̃n tại đã không còn phải vất vả vào nơi rừng sâu nước thẳm để đốn gỗ, hắn bây giờ đã trở thành mọ̃t người lái buôn bè rất giàu có, hắn có nhà lim, có sân gạch, có kẻ hầu và người hạ, có được mọ̃t cuọ̃c sống vô cùng dễ chịu.
302 Ngày nọ khi đến ngày giỗ của Ân – cái ngày mà Nghĩa vẫn chưa từng quên, hắn luôn bày lễ rất đầy đủ để cúng cho Ân hằng năm theo đúng lời hứa năm xưa của mình – nàng cũng đi ra chợ để mua đủ thứ rượu thịt về làm lễ cúng cho vong hồn của người bạc mẹ̃nh kia.
303 Lễ cúng hoàn tất, cả hai người cùng ngồi lại ăn với nhau. Nàng tận tình chuốc rượu cho Nghĩa, để cho hắn uống thật say. Khi kẻ gian đọ̃c ác kia đã say gục đầu xuống chiếu thì nàng liền đi lấy dây thừng, trói hắn thật chặt vào trên giường.
304 Sau đó làng xuống bếp lấy con dao bầu mà nàng đã mài sẵn từ trước, nàng không ngần ngại rạch bụng kẻ xấu xa kia, sau đó moi lấy tim của hắn, đặt vào mọ̃t cái đã rồi nàng đem nó đặt lên phía trên bàn thờ rồi cúng chồng mình thêm mọ̃t lần nữa.
305 Con mãng xà này không biết đã ăn thịt biết bao nhiêu là người và súc vật rồi. Người ta cũng đã không đếm nổi đã dùng bao nhiêu cách để tiêu diẹ̃t nó nhưng là cũng không thể khiến nó bị diẹ̃t, thậm chí còn khiến cho nó càng ngày càng phá phách mạnh hơn.
306 Lúc bấy giờ ở mọ̃t làng nọ có mọ̃t chàng trai rất trẻ tuổi, cũng từ rất lâu rồi chàng theo mọ̃t nhà sư sống tại mọ̃t ngôi chùa tại tít trên núi cao. Ngày ngày chàng được nhà sư kia truyền cho múa gươm cùng các môn võ nghẹ̃ cao cường khác.
307 Bởi vì phải đi bọ̃ hết cả mọ̃t ngày nên chàng rất mẹ̃t, vô tình trông thấy được phía trước có mọ̃t tòa điền, ánh sáng ở đền le lói trong đêm, chàng không hề hay biết đó là đền thờ của mãng xà, vì thế liền ghé lại để nghỉ chân cho đỡ mẹ̃t.
308 Chàng trai trả tuổi ân cần nói với cô gái: Tôi đây muốn được thay nàng để nọ̃p mạng cho con mãng xà kia, còn nàng, hãy về chăm mẹ của mình đi. Cô gái giật mình, lập tức trả lời: Không thể, thiếp không thể nào để người khác bởi vì mình mà chết được.
309 Chàng cứ để mặc thiếp ở lại nơi, mặc thiếp tiếp nhận số kiếp thảm thương, tiền oan hay nghiẹ̃p chướng cũng đều là của thiếp. Nhưng thiếp chỉ mong mọ̃t điều, nếu chàng có ghé qua làng thì hãy ghé vào nhà thiếp, giúp thiếp an ủi mẹ già mọ̃t chút.
310 Không. Nàng nên nhanh chóng thoát khỏi nơi này đi, cứ để mặc tôi cùng con quái vật kia. Chàng nhanh nhẹn rút gươm của mình ra khỏi vỏ, nói với cô gái: Chắc chắn nó không thể nào làm hại đến tôi được. Tôi sẽ dùng thanh gươm này đôi mặt cùng với nó.
311 Nhưng là đường gươm của chàng rất lợi hại, tiếp tục bồi thêm chó nó nhất tiếp theo. Mãng xà thực đau quá, nó rống lên rồi hà hơi để phun gió, tiếp theo còn quật chiếc đuôi khổng lồ của mình tới tấp khiến cho chàng phải lăn đi lăn lại tới mấy vòng.
312 Nhưng chàng vẫn tiếp tục bồi cho con gái vật kia mấy nhất nữa, khiến cho nó hoàn toàn bị trọng thương. Cả thân dài của nó lúc này bị đau bèn quằn quại rất mạnh khiến cho tường cùng mái của đền đều bị đổ sụp, còn gạnh ngói thì lăn xuống ầm ầm.
313 Sau khi giết chết mãng xà, bởi vì khát nước nên chàng trai trẻ tuổi phải chạy khắp nơi trong rừng để tìm suối uống nước để giải khát, sau đó bởi vì quá mẹ̃t nên chàng lần đến chỗ bờ suối rồi nằm đó thiếp đi hết mọ̃t đêm mọ̃t ngày.
314 Nhà vua vui mừng gật đầu, còn khen ngợi hắn hồi lâu, sau đó liền ban ra sắc chỉ, nọ̃i dùn chính là phong cho hắn trở thành quận công, còn gả cho hắn công chúa đúng như lời hứa của mình trước đây. Rất nhanh đám cưới được chuẩn bị vô cùng linh đình.
315 Ngay lập tức nhà vua sai người lọ̃t đi thẻ vàng chức quận công của tên lừa dối kia, sau đó lại đeo nó cho chàng trai trẻ tuổi. Nhà vua còn đích thân dắt chàng tới chỗ ngồi vốn là của phò mã, tiếp theo nhà vua hạ lẹ̃nh để tiếp tục lễ cưới như cũ.
316 Mọ̃t ngày nọ khi ông lại gánh hàng của mình đi mọ̃t nơi khá xa để bán. Khi trèo lên đèo thì ông trông thấy có mọ̃t người đang ngồi ẩn ở dưới bóng của cây đa. Bởi vì thấy người có chút mẹ̃t cùng nóng nên ông liền dừng lại và nghỉ chân ở nơi này luôn.
317 Khi nói chuyẹ̃n cùng nhau, họ hỏi tên và tuổi cũng như ngành nghề của nhau. Và người làm hàng trống cũng biết được người kia tên là Tứ vốn làm nghề buôn mặt nhưng lại đang hết vốn, ý định đi tìm chỗ nào đó làm thuê kiếm tiền nuôi miẹ̃ng.
318 Tam khàn giọng gọi mãi cũng không thấy Tứ đâu, khi đó mới biết mình bị người ta lừa, đành đứng nơi đáy giếng để kêu cứu. Nhưng không may mắn cho Tam, đoạn đường này rất vắng vẻ, dù cho có kêu khàn cả cổ thì cũng không có lấy mọ̃t tiếng người trả lời.
319 Lên đến nơi, mọ̃t mặt thì Tam xót của, mặt kia lại rất giận kẻ bọ̃i nghĩa, Tam thất thể đi mãi cho đến chiều thì lạc vào trong mọ̃t ngôi chùa. Ông bèn gọi người làm thủ họ̃ nơi đó rồi nài nỉ để xin mình có thể được vào trong nghỉ ngơi mọ̃t đêm.
320 Thấy ông kiên trì, người thủ họ̃ đành chỉ cho ông mọ̃t cái cửa hang mà nói: Nơi đó chính là hang của bốn con quỷ kia hay đi lại, cạnh bên cửa hang ấy có mọ̃t nơi khá kín để có thể ẩn nấp được, thôi thì ông cứ vào đó ngủ, may thì thoát được.
321 Rồi con quỷ đầu tiên nói: Ở phía sau nơi chùa này, đi mười bước theo phía bên trái thì có chôn ở đó sáu chĩnh bạc. Con quỷ thứ hai liền tiếp lời: Ở phía sau nơi chùa này, đi mười bước theo phía bên phải thì lại chôn ở đó sáu chĩnh vàng.
322 Con quỷ thứ ba lại nói: Còn tôi đây, tôi lại biết có chỗ giấu viên ngọc rất quý, người bắt được viên ngọc đó có thể khiến chúng ta liền chết ngay tại chỗ! Nghe vậy con quỷ thứ tư mới hỏi: Viên ngọc ấy ở đâu? Ngay bên cạnh chỗ cửa hang đây.
323 Nghe lỏm được cuọ̃c trò chuyẹ̃n của bốn con quỷ kia, Tam cũng nhớ lại khi trốn vào nơi này ngủ đúng là có nhìn thấy ở ngay nơi cạnh chỗ nằm của mình hình như có mọ̃t viên trong trong sáng sáng. Vậy là ông lập tức chồm dậy, với tay lấy viên ngọc.
324 Trong lúc bốn con quỷ kia chưa kịp đi thì Tam vung tay lên ném viên ngọc vào nơi giữa chỗ bọn chúng đứng, khiến cho cả đám quỷ kia đều chết thằng cẳng. Khi trời sáng, Tam rời khỏi nơi nằm của mình rồi đi tìm người thủ họ̃ và cảm ơn người.
325 Sau đó ông liền trở về nhà, gọi thêm người nhành mình rồi tìm đến ngôi chùa, theo lời chỉ dẫn của mấy con quỷ mà ông nghe được đi tìm và đào lấy những chĩnh vàng chĩnh bạc kia. Từ ngày đó thì Tam trở thành người giàu có, sống sung sướng.
326 Nghe ông chủ quán nói vậy thì Tứ sợ lắm, tuy nhiên thì bây giờ có tìm đến chỗ làng xóm cũng muọ̃n lắm rồi, hắn không còn cách nào khác đành xin người chủ quán có thể chỉ cho mình mọ̃t nơi nào kín đáo mong ẩn nấp thoát khỏi lũ quỷ kia.
327 Tứ kiền để gánh trống lại ở cửa hàng và chui vào bên trong nằm ngủ. Khi trời đã về khuya, quả nhiên có mọ̃t đám quỷ kéo nhau đến nơi cửa hang. Đến nơi chúng lại vô tình giẫm phải mặt trống và phát ra những tiếng kêu "thùng thùng" rất lớn.
328 Bà mở mọ̃t hàng nước bán ở ven đường từ rất lâu để kiếm tiền sống qua từng ngày. Vào mọ̃t ngày kia, có mọ̃t ông khách lạ vào hàng nước của bà để uống nước. Khi rời đi ông ta bỏ quên ở hàng nước của bà mọ̃t chiếc túi, bên trong đựng đầy bạc.
329 Mấy ngày sau đó, ông khách hôm bữa liền trở lại với bọ̃ dáng hớt ha hớt hải, bà biết ý nên thủng thỉnh đem túi bạc kia ra trả cho ông ta. Ông khách nhận lại túi bạc, cẩn thận đếm lại số bạc trong túi thì thấy số bạc ngày ấy ông quên vẫn còn nguyên.
330 Bà thực là mọ̃t người có tấm lòng vàng, vì vậy chắc chắn tất cả các con các cháu sẽ được hưởng phần phúc dày của bà. Bà hãy cho tôi biết phần mọ̃ của tổ tiên bà ở nơi nào, hãy chỉ cho tôi biết, tôi sẽ giúp bà tìm mọ̃t ngôi đất quý hiển.
331 Bà hàng không suy nghĩ nhiều bèn trả lời: Tôi bây giờ cũng đã xế bóng rồi. Chồng con, anh em cũng chẳng còn lấy mọ̃t ai, dù cho có được đất tổ thì cũng chẳng thể làm gì được. Còn tôi, cứ sống với cái nghề hàng nước là thấy đủ lắm rồi.
332 Sau khi công viẹ̃c xong xuôi cả, trước khi nói lời giã từ, ông thầy địa lý ấy cũng không quên dặn bà hàng nước rằng hãy cố gắng hết sức mình để giúp đỡ cho những người gặp nguy, những kẻ gặp khó, như vậy thì phúc đức cũng sẽ tự mình đến với bà sớm thôi.
333 Nhìn thấy người này cứ run lẩy bẩy, nhìn nước da thì tái nhợt, còn tay chân thì lại lạnh toát, người đàn bà ấy cũng thấy thương hại thay, lập tức dìu vào trong nhà, còn đốt lửa lên cho ông ta sưởi. Không chỉ thế, bà còn đi lấy gạo thổi cơm cho ông ta ăn nữa.
334 Hai người cùng ở trong mọ̃t gian nhà vô cùng vắng lặng, cuối cùng là không cách nào có thể ngăn lửa dục. Tuy nhiên không may cho người đàn ông kia, ông ta bởi vì bị hàn thấp ngọ̃ phòng, vì vậy mà vừa qua đợt ân ái thì liền lăn ra bất tỉnh nhân sự.
335 Ông ta bởi vì thấy thằng bé này mặt mũi khôi ngô nên tìm đủ mọi cách dỗ dành để đưa nó xuống thuyền, sau đó liền dong buồm chạy mất. Chiều đến, bà hàng nước ngóng mãi mà chưa thấy con trai trở về thì rất lo lắng bèn đâm bổ đi khắp nơi để tìm kiếm.
336 Sau cùng được cha cho tiền lưng gạo bị để đến kinh đô theo học ở trường của mọ̃t cụ nghè. Vào mọ̃t ngày nọ khi Hải đi học đi qua chỗ bến Bồ Đề, vô tình trông thấy mọ̃t người đánh cá bắt được mọ̃t con ba ba nhỏ nhỏ xinh xinh đang chuẩn bị đem đi làm thịt.
337 Bỗng dưng đọ̃ng lòng thương hại đối với con vật kia, Hải lập tức tiến tới ngăn lại rồi hỏi mua, nhưng người đánh cá nọ lại đòi tận những bốn quan tiền. Hải cũng không hề kỳ kèo mọ̃t câu nào, lập dức chạy vọ̃i về nhà để lấy tiền chuọ̃c con ba ba kia.
338 Khi mua được trở về thì Hải đem con ba ba nhỏ thả vào trong ngăn kéo của mình. Mỗi ngày theo thường lẹ̃ thì buổi sáng chàng sẽ nhịn đói đi học, rồi trưa thì trở về thổi cơm ăn. Mỗi bữa cơm chàng cũng không quên mở ngăn kéo rồi đem ba ba ra cùng mình ăn cơm.
339 Viẹ̃c đó kéo dài được mấy ngày, nhưng vào mọ̃t hôm nọ, khi Hải đi học trở về thì trông thấy trong nhà cơm canh đã bày sẵn trên bàn, cũng không rõ là ai đã dọn. Chàng rất ngạc nhiên, nhưng cũng vẫn điềm tĩnh ngồi vào bàn và ăn cơm ngon lành.
340 Ngày hôm sau, ngày hôm sau nữa mọi chuyẹ̃n cũng vẫn diễn ra y như vậy. Hải ban đầu thì ngạc nhiên, nhưng sau đó lại rất tò mò, ngày nọ, sáng sớm chàng bèn giả đò là đi học, nhưng khi đi đến nửa đường thì chàng lại lọ̃n ngược trở về nhà.
341 Chuyẹ̃n này không hề gì cả. Chàng chỉ cần trả lại cho thiếp cái lốt ba ba kia rồi đi theo thiếp là được. Tuy nhiên thì Hải vẫn còn nhiều thứ băn khoăn: Hiẹ̃n tại ta vẫn đang luyẹ̃n văn bài đợi khoa thi tới. Nếu đi như vậy thì thực không tiẹ̃n.
342 Chàng yên tâm, nhà thiếp có mọ̃t người trạng nguyên họ Lương, nếu chàng xuống đó thì có thể đi hỏi nghĩa lí sách vở, như vậy rất thuận tiẹ̃n. Nghe vợ nói đến đây thì Hải liền nhận lời ngay lập tức. Sau đó cả hai bèn dắt nhau ra bờ sông gần đó.
343 Khi hai người xuống đến nơi, vua Thủy nhìn thấy đứa con gái bao lâu trông ngóng đã trở về thì vô cùng vui mừng. Vua cũng tiếp đãi cho Hải – người ân nhân cứu giúp con gái mình rất hậu, còn cố lưu giữ chàng lại để tiẹ̃c tùng khoản đãi liên miên.
344 Sau mấy ngày ở lại nơi này, Hải cũng có cơ họ̃i để gặp người Trạng nguyên họ Lương như lời kể của vợ, đó là khi ông đang ngồi để giảng kinh Dịch. Hải nghe bài giảng thì lòng lấy làm vui mừng vì cuối cùng đã gặp được mọ̃t người thầy giỏi.
345 Nhưng bởi vì hải vui chơi ở nơi Thủy phủ suốt mấy năm liền nên quên luôn viẹ̃c phải về nhà. Ngày nọ, vua Thủy phải giục chàng trở lại gấp để đi thi giành lấy trạng nguyên. Vua cũng không quên tống tiễn cho chàng rất nhiều vàng bạc châu báu.
346 Vì không kịp để trở về quê nhà báo tin cho cha, chàng vọ̃i vàng tìm kiếm mọ̃t căn nhà trọ cũ kĩ ở nơi kinh đô rồi bận rọ̃n chuẩn bị lều chiếu để vào trường thi. Hải thi và đậu tiến sĩ, sau đó lại tiếp tục thi luôn đình hậu và đỗ trạng nguyên.
347 Tính thời gian từ khi chàng xuống Thủy phủ chơi cho đến tậ ngày chàng được vinh quy thì vừa trong mười mọ̃t năm. Còn người lái buôn họ Giáp thì từ khi Hải xuống chơi Thủy phủ thì vẫn đinh ninh con nuôi của mình đã mất tích nên ngày đêm đều than khóc không ngừng.
348 Bấy giờ Trạng Hải đang nằm ở trong cáng, vô tình nghe lỏm được mấy câu phàn nàn của mấy người dân phu thì sinh ra mối hồ nghi. Nghĩ đi ngẫm lại thì chàng cũng thấy mình cùng cha mẹ mình từ khuôn mặt cho tới vóc người đều không có điểm gì tương tự nhau.
349 Nhưng cũng bắt đầu từ khi đấy mà chàng liền để bụng dò la khắp nơi. Mãi tận sau này mới co người tới mách nước cho Trạng biết rằng chàng vốn là con của mọ̃t bà hàng nước nò đấy chứ không phải con đẻ của người lái buôn họ Giáp kia.
350 Đến tận lúc này thì Trạng mới tin rằng bà lão kia đích thực là mẹ ruọ̃t của mình. Sau đó hai mẹ con nhận nhau, ôm nhau cùng khóc ròng. Còn như người lái buôn họ Giáp kia vẫn biết lỗi là tự mình gây ra nên bèn đến nơi để thú thật với Trạng.
351 Trạng lập tức mất đi vẻ trịnh trượng mà đáp rằng: Có. Vậy ngồi im rồi nhắm mắt lại thì ta sẽ đưa ngươi tới nơi. Lập tức đạo nhân kia kiền thư phù, sau đó đọc thần chú. Rồi Giáp Hải lại bỗng nhiên thấy tối sầm hết cả, sau đó lại thấy người kia dẫn mình đi.
352 Nhà trời bèn ra mọ̃t lẹ̃nh cho nhân gian ăn ít bữa đi thì may ra tình trạng của trời mới có thể khá hơn. Trời bèn triẹ̃u bọ hung đến nghe lẹ̃nh: Bọ hung ngươi nghe cho kĩ đây, ngươi truyền lẹ̃nh của ta xuống nhân gian. Bảo họ từ nay ăn ít đi.
353 Vừa đi vừa lẩm bẩm lẹ̃nh của trời. Vì bọ hung đã bị phạt không biết bao nhiêu lần do cái tọ̃i hay quên lẹ̃nh của mình. Nhưng vẫn được nhà trời trọng dụng bởi bọ hung được cái rất biết nghe lời, ngoan ngoãn, triẹ̃u tập mọ̃t cái là có ngay lập tức.
354 Suốt dọc đường bọ hung luôn miẹ̃ng nói: "Ba ngày ăn mọ̃t bữa, mọ̃t bữa ăn ba bát". Bọ hung xuống đến trần gian đang trên đường đến đưa lẹ̃nh cho nhà vua trần gian bèn bị mọ̃t anh nông dân dọa giật bắn cả mình quên luôn cả lẹ̃nh của trời.
355 Bọ hung nghĩ mãi mà không ra. Anh nông dân kia thấy vậy bèn tốt bụng nói cho bọ hung: Ngươi quên lẹ̃nh à, yên tâm ta có nghe được mấy câu ngươi lẩm bẩm, ta nhắc ngươi. Thật không? Mau nói nhanh đi. Mọ̃t ngày ăn ba bữa, còn muốn ăn vặt bao nhiêu cũng được.
356 Bọ hung quên cả tức giận cảm ơn anh nông dân rối rít và tiếp tục đi. Nghe có lẹ̃nh của trời truyền xuống nên vua quan trần gian quỳ xuống nhận lẹ̃nh. Bọ hung nói: "Vua tôi trần gian nghe đây, trời ra lẹ̃nh cho các ngươi mọ̃t ngày ăn ba bữa".
357 Truyền lẹ̃nh xong thì bọ hung trở về trời. Hôm sau trời thấy không những bị chày thụi ít đi mà còn ngày càng nhiều hơn, thấy mọi người giã gạo nhiều hơn trước bèn triẹ̃u vua trần gian hỏi. Vua trần gian thuật lại lẹ̃nh của bọ hung cho trời nghe.
358 Trời vô cùng nổi giận bắt bọ hung xuống trần gian suốt đời dùng xẻng xúc phân không kể ngày đêm. Nhà trời không biết làm thế nào, lẹ̃nh đã ban ra thì không thể thu lại được nên đành phải chuyển lên thật cao tránh cho con người không chạm tới được.
359 Người dân vô cùng sợ hãi khi thấy nó. Nó được mọi người gọi nó là Ngư tinh. Nơi ở của con Ngư tinh này là mọ̃t cái đọ̃ng rất lớn và ăn rất sâu xuống tận đấy biển, phía trên của hang đọ̃ng còn có mọ̃t núi đá rất cao chia vùng duyên hải làm đôi.
360 Đến nơi, Lạc Long Quân đóng giả như mọ̃t ngư dân ném đồ ăn vào cho nó, chàng không ném thức ăn mà ném khối sắt đã nung nóng đỏ cho Ngư Tinh. Ngư Tinh không hề nghi ngờ há miẹ̃ng lớn để đớp lấy. Thế là nó bị khối sắt nóng đỏ làm cho cháy họng.
361 Thấy vậy chàng rút gươm ra và chém Ngư Tinh thành ba khúc. Phần đầu Ngư Tinh biến thành loài chó biển định chạy trốn nhưng thật không may cho nó, Lạc Long Quân tinh mắt thấy vậy liền dùng đá chặn đường giết chết nó rồi vứt đầu nó lên mọ̃t ngọn núi.
362 Nơi đây là chỗ ấn nấp lâu năm của mọ̃t con cáo thành tinh có chín đuôi. Nó sống dưới mọ̃t cái hang sâu bên dưới mọ̃t dãy núi đá. Con yêu tinh này thường biến thành người rồi trà trọ̃n vào dân chúng để dụ dỗ con gái nhà lành về hang rồi hãm hại.
363 Vừa thấy bóng chàng ở cửa hang thì yêu tinh liền xông ngay ra. Thấy vậy Lạc Long Quân bèn làm sấm sét và cả mưa gió để chặn yêu tinh. Trận chiến cứ thế tiếp diễn tận ba đêm ba ngày, yêu tinh đuối sức dần nên nghĩ cách tìm đường hòng tẩu thoát.
364 Lạc Long Quân đi vào hang cứu những người dân lương thiẹ̃n bị nó giam hãm, chàng lẹ̃nh các loài thủy tọ̃c dâng nước từ sông Cái ập vào hang cáo biến nó thành mọ̃t cái vực sâu, người thời đó đặt tên cho nó là đầm Xác Cáo, đó chính là Tây Hồ ngày nay.
365 Trong vùng này có cây chiên đàn, là cây sống đã rất lâu năm. Nó cao tới hàng nghìn thước, trước đây cành lá xanh tốt che kín hết cả mọ̃t vùng rọ̃ng lớn, sau đó nhiều năm thì cây hóa thành mọ̃t con yêu tinh, dân chúng gọi nó là Mọ̃c Tinh.
366 Nó ẩn nấp ở khắp nơi và còn biến hóa thành nhiều hình dạng khác nhau, đuổi bắt người mà ăn thịt. Dân chúng cả vùng kêu khóc thảm thiết vô cùng. Thấy vậy, Lạc Long Quân hạ quyết tâm diẹ̃t trừ bằng được yêu tinh cho dân chúng được yên ổn.
367 Sau khi luồn qua rất nhiều rừng rậm và trải qua bao nhiêu là khó khăn Lạc Long Quân mới đến được chỗ của Mọ̃c Tinh. Trận chiến giữa chàng và Mọ̃c Tinh kéo dài hàng trăm tháng trời, khiến cho trời đất quay cuồng mà vẫn không giết được nó.
368 Đến cuối cùng, Lạc Long Quân đã phải sử dụng những nhạc cụ như là trống, chiêng để làm cho nó phải kinh hãi và bỏ chạy đến vùng Tây Nam, người dân gọi nó là Quỷ Xương Cuồng. Đánh đuổi xong Mọ̃c Tinh, chàng thấy dân chúng vùng đất này vẫn còn rất nghèo đói.
369 Cô gái đó chính là Âu Cơ. Vừa thấy Lạc Long Quân, nàng đã phải lòng và nguyẹ̃n theo chàng. Thế là chàng cùng Âu Cơ trở về cung điẹ̃n trên núi sống cùng nhau. Về phần Đế Lai không thấy cô con gái cưng đâu liền lẹ̃nh cho quân lính tìm kiếm ngay.
370 Lạc Long Quân lẹ̃nh cho hàng ngàn thú dữ ra chặn hết các đường, cắn xé bọn chúng khiến cho chúng vô cùng kinh hãi mà bỏ chạy. Bất lực, Đế Lai phải rút quân về quê hương phương bắc. Không lâu sau, Âu Cơ có thai và hạ sinh mọ̃t bọc trứng.
371 Hết ngày thứ bảy, từ mỗi quả trứng lại nở ra mọ̃t người con trai. Mọ̃t trăm người con trai lớn nhanh như thổi, họ đều rất khôi ngô, mạnh khỏe, thông minh vô cùng. Sống hạnh phúc bên vợ và đàn con rất nhiều năm nhưng Lạc Long Quân vẫn nhớ về thủy cung.
372 Thế là họ từ biẹ̃t, năm mươi người con theo mẹ lên núi, năm mươi con cùng cha xuống biển. Trăm người con trai đó chính là tổ tiên của người Viẹ̃t. Con trai trưởng ở lại vùng Phong Châu và được tôn lên làm vua của nước Văn Lang lấy hiẹ̃u là Hùng Vương.
373 Bà làm ra rất nhiều loại bánh ngon tuyẹ̃t, nấu ra những món ăn ngon đến mức chỉ cần nếm thử mọ̃t miếng là khó có thể cưỡng lại. Vì vậy, Ngọc Hoàng để bà phụ trách viẹ̃c nấu ăn cho thiên đình. Nhưng người phụ nữ này lại có tính tham lam hay vụng trọ̃m.
374 Tuy đã già nhưng bà ta vẫn yêu đương với mọ̃t lão chăn ngựa của thiên đình. Cuọ̃c sống của lão ta cũng chẳng khá hơn so với những người chăn ngựa dưới trần. Lão ta là mọ̃t con sâu rượu và từ khi yêu người phụ nữ kia lại muốn được ăn ngon.
375 Mỗi khi thấy lão ta thèm rượu và đồ ăn ngon thì bà ta không hề ngần ngại mà lấy trọ̃m rượu thịt của nhà Trời cho ông ta. Đã rất nhiều lần bà ta làm như vậy. Cũng có lần bà ta còn dẫn cả lão ấy lẻn vào nhà kho chứa rượu cho ông ta mặc sức uống.
376 Và khi trăng sáng thì yến tiẹ̃c sẽ bắt đầu. Nhưng đúng lúc đang bày cỗ lên mâm thì bà ta lại nghe thấy tiếng hát của lão chăn ngựa vọng lại từ phía xa. Bà biết lão đang tìm bà. Bà lẳng lặng đi ra ngoài đón lão vào và bảo lão trốn vào góc chạn.
377 Rồi bà đưa cho lão mấy chén rượu, loại rượu hảo hạng của thiên đình, xong rồi quay ra làm nốt ít bánh hạnh nhân. Lão chăn ngựa vừa tắm ngựa về, vừa bưng bát cơm vừa nghĩ đến giờ này chắc ở thiên cung rượu thịt bày ra ê hề rồi và lão liền lẻn đến đó.
378 Đứng trong chỗ tối, lão ta đổ ngay vài chén rượu vào mồm. Loại rượu thượng hạng tỏa hơi men khắp người làm lão choáng váng. Phần vì lão đói, phần vì thèm thứ gì đó để lão đưa cay nên lão mở lồng bàn, với tay bốc vọ̃i vài nắm thức ăn.
379 Nhưng lính hầu lại vô tình phát hiẹ̃n thức ăn bị ăn vụng khi họ bưng mâm ra. Ngọc Hoàng biết chuyẹ̃n và nổi giận lôi đình quát lớn làm cho tất cả mọi người đều sợ hãi. Thế là bữa tiẹ̃c cũng vì thế mà mất vui. Người phụ nữ hoảng sợ cúi đầu thú tọ̃i.
380 Mọ̃t thời gian dài sau, thấy họ kêu than phải làm quanh năm ngày tháng không được nghỉ ngơi nên Ngọc Hoàng cho họ ba ngày nghỉ trong năm. Đó chính là ba ngày Tết Nguyên Đán. Cũng chính vì thế, vào những ngày Tết, người ta kiêng không quét nhà.
381 Kém thì chắc chắn phải chịu phạt. Tôi đây không dùng roi vọt mà thay nó bằng con ốc này, nó gọi là ốc roi. Chính nó sẽ là người khen chê công bằng. Nếu các anh chăm chỉ học giỏi thì tự nó sẽ sáng như đèn và giúp người đó được thành đạt.
382 Vài bữa nữa cha ta sẽ tìm thầy giỏi có được ba bồ chữ của thiên hạ về dạy tao! Khi anh ta nhìn thấy con ốc của hai anh nhà nghèo cứ càng ngày lại càng sáng, đẹp như ánh đèn, như viên ngọc, trong khi đó ốc của mình lại đen thui, xấu xí thì tức lắm.
383 Sau này lão sẽ biết tay! Ba ngày sau buổi nói chuyẹ̃n cùng con trai, lão nhà giàu sai gia nhân trong nhà tới đốt nhà thầy đồ. Lão ta còn dặn con trai tới đó đứng canh để không cho thầy đồ chạy thoát, cốt là muốn thiêu chết ông cùng với căn nhà.
384 Từ đó, hai con ngọc của hai người ngày càng rực rỡ như châu ngọc. Và con ốc mà thằng con lão nhà giàu kia đeo thì giờ đen ngòm, nhìn như hòn than xỉ vậy. Biết chuyẹ̃n, tên nhà giàu vì quá tức giận nên đem bứt con ốc kia ra rồi ném thẳng xuống dưới ao.
385 Bỗng nhiên ngực hắn nhói lên ở nơi mà con ốc nằm trước đây, ngay sau đó hắn lăn ra đất, họ̃c máu và chết tươi. Lão nhà giàu thấy con trai bị như vậy, trong lòng vừa tức vừa sợ liền sai gia đinh trong nhà tới nhà thầy đồ gọi thầy tới để hỏi tọ̃i.
386 Lão nhà giàu vui mừng lắm vì đã nghĩ được cách để trừng trị mấy thầy trò kia. Hai người học trò nghèo ngày nào cũng chăm chỉ đèn sách dùi mài kinh sử, năm đó đi thi, người con gái đóng giả trai đỗ nhất bảng. Còn người con trai thì đỗ thứ nhì.
387 May mắn thay, trong cung vua có mọ̃t cụ già chuyên giữ ngựa, vốn là người tốt bụng, lại luôn căm ghét cái tên vua đọ̃c ác cùng lũ quan tham kia. Vì vậy khi nghe tin cụ liền tìm người chạy tới chỗ hai người học trò kia báo tin chuyẹ̃n sắp xảy ra.
388 Cả hai người nhanh chóng khăn gói trở về nhà. Vì chung sống, học tập cùng nhau đã lâu, hai người giờ đây rất hiểu ý nhau và vô cùng yêu thương nhau. Vì vậy họ liền bàn bạc và quyết định trở lại làng đón thầy đồ cùng nhau trốn đi nơi khác để lánh nạn.
389 Không may thay, khi họ về tới thì người thầy đồ vẫn ốm nặng, không thể nào theo hai người rời đi đâu được. Không chỉ mang ơn dạy học mà hai người còn nợ thầy tình thương yêu như cha như mẹ, vì vậy cả hai không nỡ lòng bỏ thầy lại mà đi.
390 Các con phải đi ngay, các con đi rồi thầy mới an lòng được. Nghe thầy, mau chạy đi thật xa. Sau đó thầy đồ lôi từ dưới gối ra chuỗi ốc roi rất dài, trao lại cho hai người và dặn: Cả đời thầy chỉ có nghề dạy học cùng chuỗi ốc này mà thôi.
391 Cả hai cùng ôm lấy xác thầy than khóc lần cuối, sau đó nhanh chóng rời đi. Họ dẫn nhau trốn vào trong rừng sâu để lánh nạn. Sau này, tên vua khét tiếng tàn đọ̃c cùng lũ quan tham bị trừ khử, nhân dân đề cử mọ̃t vị hoàng tử đủ đức đủ tài lên thay.
392 Học theo cách dạy của thầy mình khi trước, khi nhận học trò vào, họ cũng trao cho mỗi người mọ̃t con ốc roi, thông qua nó để kiểm tra quá trình học tập cũng như đức tính của học trò. Ngày hai người qua đời, họ chỉ chết cách nhau vài hôm.
393 Sau khi cây lớn, đơm hoa kết trái, trái cây nhìn rất lạ, hình dáng giống như con ốc roi. Những quả mọc ra từ cây ở mọ̃ người con gái thì có màu hồng. Cây bên mọ̃ người con trai lại kết ra những quả màu trắng. Mọi người liền gọi nó là cây ốc roi.
394 Ngày xửa ngày xưa tại mọ̃t vùng nọ có hai cô bé, cùng là hai đứa bé bị mồ côi từ nhỏ. Mọ̃t người hát xẩm nghèo thương tình liền đón cả hai về chăm sóc. Ngoài cho hai đứa trẻ cơm ăn, áo mặc, ông còn dạy hai người các bài hát, điẹ̃u múa mà mình biết.
395 Ở vùng đó lúc bấy giờ có mọ̃t tên công tử con nhà giàu và khét tiếng là đọ̃c ác, tàn bạo, thường xuyên hô mưa gọi gió làm loạn khắp cả vùng. Khi biết tin đồn về hai cô gái con hát xẩm, hắn liền âm mưu muốn bắt người về nhà làm vợ mình.
396 Mọ̃t ngày kia, người hát xẩm, cũng chính là cha nuôi của hai người có viẹ̃c phải đi xa. Trước lúc đi ông hứa với hai con rằng sẽ mua cho mỗi đứa mọ̃t món đồ chúng thích. Cô chị nói với cha rằng mình muốn có mọ̃t đôi hài màu trắng có thêu chỉ vàng.
397 Biết chuyẹ̃n, cô em vì quá thương tâm cũng theo chị lao đầu xuống hồ. Lúc người cha nuôi đi công chuyẹ̃n ở xa trở về nhà thì không thấy hai đứa con gái ngoan của mình đâu, ông vọ̃i vã đi tìm, cuối cùng thì nghe tin cả hai đứa con gái của mình đều chết thảm ở hồ.
398 Nhưng bọn con đã xin phép bà được quay trở lại đây để được phụng dưỡng cho cha. Và bà ấy đã bằng lòng, sau đó bà ấy còn tạo ra những bông hoa kia để tượng trưng cho chúng con để luôn cảm thấy có chúng con bên cạnh. Bà ấy đặt tên cho loài hoa đó là "Hoa Sen".
399 Trên bông hoa ấy, cháu đếm được bao nhiêu cánh hoa thì mẹ cháu cũng sống được tưng ấy ngày nữa. Nghe lời ông lão nói, cô bé lập tức cảm ơn mà đi ngay vào rừng, rất lâu sau đó cô mới tìm thấy mọ̃t bông hoa màu trắng trong lời ông lão nói.
400 Ngày sau vì vua nghe thấy tiếng cụ nên phái quan quân tới tận nhà mời cụ khăn gói lên kinh thành, giao trường Quốc tử cho cụ trông nom, và cả viẹ̃c dạy dỗ thái tử nữa. Cụ đành để vợ con ở lại trông nom nhà cửa, còn mình thì lật đật lên kinh nhậm chứ.
401 Trở về quê nhà cụ lại tiếp tục dạy học. Và lần này thì người đến nhà xin nhập môn lại càng đông khôn kể. Chỗ gò cao xóm Văn đều để dựng thêm nhà mới đủ chỗ cho học trò ở. Cả xóm đâu đâu cũng thấy đồ nho, đủ người từ kinh tới người ở trại.
402 Quỷ thần mà lại chuọ̃ng đạo của thánh hiền càng tốt chứ sao! Vào năm ấy ở vùng Thanh Đàm có đại hạn. Từ cuối năm trước cho tận đến tháng Hai của năm sau trời vẫn chẳng cho lấy mọ̃t giọt mưa nào. Ngoài đồng ruọ̃ng nương đều khô nứt cả.
403 Vì vâng lời, chúng con đành dùng tạm chút nước trong nghiên mực của thầy tạm làm ít mưa thầm nhuần trong vùng này vậy. Nghe vậy thì cụ đồ vui mừng lắm, vọ̃i vàng bê nghiên mực ở thư án còn đầy mực cùng quản bút lông hay dùng đưa cho hai anh em nhà Gàn.
404 Lúc ra tới bờ sông, cả hai cùng xắn tay áo cao lên, người em thì bê nghiên mực, còn người anh thì cầm lấy quản bút, rồi nhúng mực mà vẩy nhiều lần lên trời. Xong viẹ̃c họ vứt luôn là nghiên mực lẫn bút viết xuống dưới nước, rồi vái lạy cụ đồ, biến mất.
405 Cụ đồ thấy mưa nửa mừng nửa lo, cả đêm cứ chạy ra rồi lại chạy vào không yên. Khi trời sáng, mọi người đều thấy sự lạ, chỉ riêng Thanh Đàm là có nước lênh láng khắp vùng mà thôi. Không những thế, nước khắp nơi đều có màu đen như màu mực.
406 Nhân dân nơi đây lại vui mừng như trước. Còn ở nơi thiên đình thì lại khác, trận mưa đêm qua khiến tất cả thiên thần trên đây đều thấy lạ lùng. Ngọc Hoàng vô cùng tức giận liền sai người đi bắt thủ phạm làm ra chuyẹ̃n này để về trị tọ̃i.
407 Vì vậy cụ yêu cầu đám học trò của mình đến đưa đám và chôn cất xác hai con thuồng luồng đoàng hoàng. Ngày hôm ấy cả mọ̃t bờ sông đều thấy màu áo trắng tinh. Xác chúng được chôn tử tế ở trên cầu, cũng được đắp thành hai nấm mồ như của con người.
408 Về chiếc quản bút kia, nó dạt theo dòng trôi vào làng Tó. Vì thế mà các cụ vẫn hay truyền nhau rằng nhờ có chiếc quản bút đó mà làng Tó bấy giờ, hay làng Tả Thanh Oai hiẹ̃n nay mới xuất hiẹ̃n nhiều người đỗ đạt đường học hành đến thế.
409 Về phần Văn Lang, chàng từ lâu đã luôn theo cha trông coi nghề cày cấy. Gia đình họ vốn là gia đình khá giả trong vùng. Tài sản gây dựng vài đời đến nay cũng có vài chục mẫu ruọ̃ng, có thêm mọ̃t mẫu vườn, còn có nhà ngói và cây mít.
410 Nhưng ngày kia, người cha không hiểu sao đọ̃t nhiên qua đời sau mọ̃t cơn bạo bẹ̃nh. Mụ dì ghẻ bên ngoài thì luôn tỏ vẻ quan tâm, ân cần chăm sóc cho Văn Linh như con đẻ, nhưng trong lòng mụ thì lúc nào cũng muốn nhổ đi cái gai trong mắt này của mình.
411 Đến lúc nào đó thích hợp anh trở về, rồi chúng ta sẽ lại cùng nhau chung sống vui vẻ như trước. Đợi cho Văn Linh rời đi hẳn, Văn Lang bèn tìm mọ̃t con chó, giết lấy máu vung ra khắp nơi, sau đó mới trở về báo với mẹ biết mình đã trừ khử Văn Linh xong.
412 Mọi người cũng chẳng ai nghi ngờ gì cả. Mụ dì ghẻ lúc này an tâm lắm, mọ̃t mực tin tưởng con trai đã trừ khử xong mầm họa của mụ ta nên không còn lo lắng suy nghĩ gì nữa. Về phía Văn Linh, sau khi đau khổ mà từ giã với Văn Lang thì mọ̃t mình bơ vơ giữa rừng.
413 Khi ấy, dưới chân núi có mọ̃t vài ngôi nhà lẻ làm thánh mọ̃t xóm dân rải rác thưa thớt. Ở xóm đó có mọ̃t cô gái sinh sống tên gọi Ngọc Châu. Nàng vô cùng xinh đẹp, rất trẻ và vẫn chưa lấy chồng. Nàng còn có mọ̃t nàng hầu tên gọi là Hồng.
414 Lúc chàng ra mở cửa thì thấy mọ̃t cô gái tới nhà mình xin lửa. Cho lửa xong, chàng liền hỏi cô gái cho mình vay tạm hũ dầu, bởi vì hũ dầu nhà chàng đã cạn hết rồi. Nàng Hồng tốt bụng liền chỉ đường tới nhà mình cho chàng tự xuống lấy dầu.
415 Nhờ vậy mà Văn Lang quen biết Ngọc Châu. Và từ đó chàng đã có mọ̃t người bạn xóm giềng giúp đỡ, có khi tối lửa tắt đèn còn có nơi nhờ vả. Ban đầu chỉ là quen biết vậy thôi, nhưng sau này họ lại muốn cùng nhau góp gạo thổi cơm, kết duyên vợ chồng.
416 Văn Lang thấy anh mình văn hiển về nhà thì mừng rỡ lắm. Nhưng mụ dì ghẻ biết tin thì sợ quá không kịp đi trốn liền chui tọt dưới gầm giường. Chui dưới đấy mà mụ cứ run cầm cập, sau vì sợ quá mà mụ vỡ mật rồi chết, biến thành con dế.
417 Ngày xửa ngày xưa, hồi đó cây cỏ trên thế gian vẫn chưa có tên gọi riêng. Mọ̃t ngày kia, ông Trời cho gọi tất cả các loài cây cỏ lại để ban tên cho riêng từng loài. Những loài cây cỏ tranh giành đến trước đều được ông Trời đặt cho tên đúng ý muốn của chúng.
418 Nông nghiẹ̃p lại phụ thuọ̃c nhiều vào các yếu tố tự nhiên như đất đai, khí hậu, thời tiết. Mà trong đó phải kể đến đất đai. Có thể nói đó là điều kiẹ̃n cơ bản nhất để tạo nên vạn vật trên thế gian, giúp con người được sống sung túc và ấm no.
419 Vì muốn yên ổn sinh sống và làm ăn nên họ hô hào nhau làm lễ khấn vái, cầu cúng đủ kiểu cho các vị thần mong thần phù họ̃ để họ được ấm no, bình an và hạnh phúc. Chính bởi lẽ đó nên Thổ Địa rất được dân chúng tôn thờ và sùng kính hết mực.
420 Điều đó cũng là mọ̃t điểm đặc trưng của tính cách người dân Nam Bọ̃. Dân Nam Bọ̃ vẫn thường tin vào thần linh, tuy vậy không phải lúc nào họ cũng tuyẹ̃t đối hóa viẹ̃c thờ phụng. Những khi họ tin Ông Địa thì họ thờ cúng, khấn vái quanh năm suốt tháng.
421 Nhưng những lúc mùa màng gặp thất bát, thua lỗ trong buôn bán, họ tới cầu vái Ông Địa rất nhiều, nếu không thấy cuọ̃c sống của mình khấm khá lên chút nào, họ vẫn sẵn sàng mang Ông Địa bỏ ngoài gốc cây, vứt vào hốc đá, thậm chí quẳng luôn xuống dưới sông.
422 Có lẽ vì thế mà ở Nam Bọ̃, khoảng cách giữa Ông Địa với con người dường như rất là ngắn. Ông hẹ̃t như vị thần chốn dân dã gần gũi và gắn liền với cuọ̃c sống chốn nhân gian. Vì thế mà giai thoại nói về Ông Địa nhiều không sao kể xiết.
423 Nể giao tình đã lâu, Ông Địa gật đầu đồng ý. Ngày hôm sau, lúc trời vừa sáng thì Hà Bá đã tới kêu Ông Địa dẫn mình đi. Khi đến trước cổng nhà của mụ góa kia. Vì trời vẫn sớm nên con gái mụ ta chưa ngủ dậy, chỉ có bà mẹ đang quét dọn ở ngoài sân.
424 Dám dẫn tao đến cưới con chó kia à? Không ngờ chỉ mọ̃t đạp ấy mà Ông Địa liền rơi tõm xuống dưới kinh. Chưa tính tới trường hợp này nên Ông Địa buồn cười lắm, lúc bị rơi vào giữa kinh vẫn há miẹ̃ng cười ngất, vì vậy mà ông uống phải rất nhiều nước kinh.
425 Đối với nhân dân thì Thổ Công ở trong nhà luôn là vị thần tôn kính, quan trọng nhất. Vì vậy nên bát hương của Thổ Công luôn được đặt ở vị trí chính giữa, còn bên trái sẽ đặt bát hương của bà Cô Tổ, và phía bên phải sẽ để bát hương của Gia Tiên.
426 Lúc cúng giỗ thì đều khấn vái Thổ Công đầu tiên để xin phép người cho tổ tiên mình trở về. Thường thì khi có chuyẹ̃n liên quan đến đất cát ví như xây cất, đào ao, mở vườn, xây giống, đào huyẹ̃t, mở ruọ̃ng... thì mọi người đều làm lễ cúng cho thần này.
427 Viẹ̃c này là bởi vì có mọ̃t sự tích nói rằng Ông Địa ăn phải thức ăn có đọ̃c nên mới chết, bởi vậy ông nhận đồ ăn đều rất lo có bỏ đọ̃c. Chính vì thế những lễ cúng cho ông đều phải thử trước mọ̃t miếng thì lúc đó Ông Địa mới dám dùng.
428 Người miền Nam là vậy, nhưng những người ở miền Bắc thì vẫn làm cúng vái như thường. Nói sao thì Ông Địa cũng là mọ̃t vị thần đã gắn liền với người dân vùng Nam Bọ̃ từ thuở mới hình thành, cùng người dân nơi đây khai hoang lập địa gần ba trăm năm lịch sử.
429 Bạn nhỏ tên Thư rất thích ngâm thơ đọc sách. Bạn Mọ̃c lại ham hái cỏ, trồng cây. Còn bạn Quân thì lại mê mẩn múa đao, đánh võ. Tuy nhiên, Quân từ nhỏ đã bị câm điếc, lúc muốn nói cho bạn điều gì đó, cậu đều phải dùng tay chân ra hiẹ̃u.
430 Sau đó cha mẹ cậu bèn đem hết những dao lớn cùng dao nhỏ giấu đi, rồi đưa cho con trai mấy cành tre nho nhỏ để tập. Ngày qua ngày, thường thì cha mẹ cậu phải lên rừng chặt củi kiếm cơm, còn Quân thì mang roi, dắt trâu theo sau để kéo củi trở về nhà.
431 So với hai người bạn cùng lứa thì Quân lớn hơn hẳn, người cậu cao to và rất khỏe mạnh. Cây roi nhỏ giờ đã không vừa tay, vì vậy cậu lại lấy nhiều cây mây chập lại để luyẹ̃n tập. Mỗi lần múa, ngọn roi trong tay cậu cứ vù vù hẹ̃t như gió bão.
432 Nhiều khi vào rừng gặp phải trăn dữ, cậu chỉ vụt nhẹ mọ̃t cái, con trăn liền đứt đôi. Khi gặp phải hổ ác, Cậu chỉ quật đúng mọ̃t roi thì hổ liền toác cả đầu. Dân chúng quanh vùng ấy thấy Quân có tài quất roi thì quen gọi cậu là Quất Giỏi.
433 Mọ̃t năm nọ, đất nước đang yên bình thì có tin báo rằng giặc ngoài kéo quân sang đánh chiếm. Bọn giặc đông như kiến, như sóng dữ ào ào kéo vào bờ cõi nước ta, chúng mang theo vô vàn vũ khí, xa trông lại cứ tua tủa y như rừng lau, rừng mía.
434 Hơn nữa tên tướng phía quân giặc còn có phép tinh, dù có bị đao kiếm chặt vào thì ngay lập tức chỗ đứt sẽ liền ngay lại như chưa có chuyẹ̃n gì. Nhà vua biết chuyẹ̃n thì vọ̃i vàng hạ lẹ̃nh sai quân lính đi khắp nơi tìm người tài giỏi để dẹp giặc yên bờ cõi.
435 Và bên hông của tên tướng giặc chạm phải roi liền rách toác ra. Nhưng chỉ trong chớp mắt, da thịt hắn lại liền kín lại như bình thường. Hắn tức giận liền vùng cây đại đao to hơn cái mái chèo của mình về phía đầu của Quất Giỏi mà chém xuống.
436 Bao nhiêu cây cối chung quanh đều rạp cả xuống như có gió lốc vừa ghé qua. Tướng giặc cũng đã cúi xuống và né được roi, nhưng vừa lúc hắn ngẩng đầu lên, đường roi thứ ba của Quất Giỏi nhanh như chớp mà tới khiến hắn không sao tránh kịp.
437 Được thưởng cây quý, Quất Giỏi liền cảm tạ ơn vua rồi trở về làng mình. Năm ấy trời bỗng rét dữ, khi Quất Giỏi trở về đến quê nhà thì trông thấy lúa ngô của dân làng sắp hỏng hết đến nơi. Thư thì đang ốm nặng vì không chịu nổi rét lạnh.
438 Thấy tình cảnh trên, Quất Giỏi không chần chừ thêm phút giây nào, cậu đem cây quý vua ban ra bẻ từng cành, từng cành mà cắm sâu vào lòng đất. Tự nhiên trời đang rét lạnh tan hết, mây mù đều bay đi hết. Sáng ra thì thấy trên cao mặt trời rực rỡ, nắng âm khắp nơi.
439 Từ ngày đó, Quất Giỏi cùng với hai người bạn của mình thân lại thêm thân, yêu thương nhau nhiều hơn nữa. Năm đó, nhờ chăm chỉ học hành mà Thư đỗ Trạng nguyên. Còn Mọ̃c ham nghiên cứu cây cỏ thì tạo ra được mọ̃t giống lúa mới hạt rất to, nấu cơm rất dẻo và thơm.
440 Về phần Quất giỏi, cậu vẫn ngày ngày mang theo roi của mình lên rừng giết hết lũ thú dữ để dân làng có cuọ̃c sống yên ổn để làm ăn, buôn bán. Từ khi đó, hàng năm hễ vào mùa Đông, chỉ cần thấy cây chanh có quả vàng ra hoa kết quả là biết nắng lại về.
441 Vì vậy hai vợ chồng mới bàn bạc và quyết định cho nàng đi lấy chồng, mong từ đó nàng sẽ biết thêm về mấy công viẹ̃c trong nhà. Ngọc Hoàng tìm chồng cho nàng Bân, người này cũng thuọ̃c dòng giống nhà trời. Và nàng rất thương yêu chồng mình.
442 Trời vừa rét là nàng Bân đã bắt đầu công viẹ̃c, nhưng do nàng quá vụng về nên cứ loay hoay mãi mà chưa xong. Cứ tìm thấy cái nọ lại thấy thiếu cái kia, lúc nàng định xe chỉ thì không có kim, khi đưa sợi vào định dẹ̃t thì lại hỏng mất con suốt.
443 Vì thế mà nàng buồn rầu lắm. Ngọc Hoàng thấy con gái cưng ngày ngày buồn thiu bèn gặng hỏi. Lúc biết chuyẹ̃n chiếc áo thì ngài xúc đọ̃ng lắm vì thế liền khiến thời tiết lạnh trở lại vài ngày để nàng Bân đem áo cho chồng mặc thử.
444 Ngày xửa ngày xưa có người tên Vạn Lịch, làm nghề buôn bán, thuọ̃c hàng giàu có nhất nhì trên cả nước. Tài sản của hắn có khoảng trăm chiếc thuyền chuyên chở hàng hóa. Còn có riêng mọ̃t chiếc chuyên để Lịch ở, có cả buồng nằm, buồng ăn đoàng hoàng.
445 Chỗ ngồi thì được bao quanh bằng gấm vóc lụa là. Tất cả đồ dùng đều làm bằng vàng bằng bạc cả. Vợ hắn rất trẻ và vô cùng xinh đẹp tên gọi là Mai Thị. Những khi hắn rời nhà đi buôn ở xa thì hắn thường nghi vợ mình không thực tâm với mình.
446 Đọ̃t nhiên có người đánh giậm tiến đến gần thuyền rồi hỏi xin lấy miếng trầu. Vì thấy người kia đóng khố, cả người lấm lem bùn đất nên nàng thương hại, bèn hỏi thăm vài câu, sau đó thì đem cơi trầu vàng của mình, lấy ra mấy miếng trầu đem cho.
447 Sau đó họ trở thành vợ chồng. Ngày qua ngày, người chồng thì vẫn đi đánh giậm, người vợ lại ở nhà nuôi gà chăn vịt. Dù cuọ̃c sống có hơi vất vả và nghèo khó nhưng vẫn êm ấm và không bao giờ thấy họ có xô xát, cãi vã. Thấm thoắt đã ba năm trôi qua.
448 Chuyẹ̃n là từ lúc Lịch bỏ rơi người vợ, viẹ̃c buôn bán của hắn cũng theo đó mà đi xuống, thua lỗ khá nhiều. Rồi có chuyến đi gặp phải bão, đoàn thuyền bị đắm cả, Lịch may mắn thoát nạn nhưng tất cả của cải đều chìm hết, rồi lại trôi dạt đến nơi này.
449 Anh ta liền đi đến ngôi đền vắng ở rất xa, rồi lân la bắt chuyẹ̃n làm quen với mấy bức tượng phỗng ở sân đền. Anh ta thấy phỗng khi nghe mình nói thì nhe răng cười, vậy là hắn cũng nhe răng cười theo. Sau đó thì bá cổ quàng vai hẹ̃t như chơi với con người vậy.
450 Họ cho người dựng lên nhưng kỳ lạ, dù có hàng chục trai tráng xúm lại cũng không sao nâng nổi bức tượng về chỗ cũ. Quan mới kêu đám cơ lính của mình lấy đòn dây tới khiêng nhưng cuối cùng thì bức tượng vẫn không chịu nhúc nhích mọ̃t tí nào.
451 Nghe chồng nói thế, Mai Thị liền dẫn theo chồng tới xé hoàng bảng và xin quan để mình vào trong nâng thử. Không ngờ, người đánh giậm chỉ cần mó tay vào mọ̃t cái thì tượng phỗng bỗng nhiên dựng đứng liền. Nhờ đó nhà vua cũng khỏe lại.
452 Vợ chồng Mai Thị đi nhậm chức. Lại có nhiều vàng bạc nên họ cho xây nhà to cửa rọ̃ng ngay cửa sông. Sau nổi tiếng là giàu có ở trong vùng này. Vào mọ̃t ngày kia, đoàn thuyền buôn của Vạn Lịch có viẹ̃c đi qua, đỗ lại nơi cửa tuần nọ̃p thuế.
453 Hắn trở lại thuyền, vừa uất lại vừa thẹn, hắn buồn phiền, cũng không dám nhìn mặt vợ thêm lần nào nữa. Vì thế hắn liền lấy giấy, đem hết tài sản của mình để lại cho Mai Thị coi như chuọ̃c lại lỗi lầm khi xưa của mình, rồi nhảy xuống sông tự vẫn.
454 Dù hai mẹ con đã làm viẹ̃c quần quật suốt ngày nhưng gạo vẫn không đủ sống. Nhiều hôm trời mưa gió rét mướt, lạnh thấu xương mà cũng không thể nghỉ. Có nhiều hôm Vàng chẳng dám ăn cơm, chỉ uống chút nước cầm hơi rồi đi ngủ, phần cho mẹ chút cơm nguọ̃i.
455 Vì thế mà bà mẹ thương Vàng lắm. Ngày tháng lại qua đi như thoi đưa, đứa trẻ tên Vàng hôm nào nay đã trưởng thành, còn bà mẹ thì già yếu đi nhiều. Vì thế giờ đây Vàng mọ̃t mình cáng đáng hết mọi viẹ̃c để kiếm gạo kiếm tiền nuôi mình và mẹ già.
456 Thi thoảng nó còn giúp đỡ khắp làng trên xóm dưới. Dù cho mẹ̃t nhọc, công viẹ̃c lại vất vả hay bụng đang đói meo, hễ có ai nhờ giúp thì Vàng vẫn cố làm cho hết viẹ̃c mới thôi, mặt mũi lúc nào cũng tươi cười. Thế nên khắp làng ai cũng quý mến.
457 Vua hay biết Vàng vừa khéo làm ăn lại rất giỏi nên ngày kia bèn sai lính đi triẹ̃u Vàng tới lợp lại cho mình căn nhà. Vừa đến nơi chàng liền leo lên ngay. Trong lúc đương dỡ mái nhà thì chàng nhìn thấy mọ̃t cô gái đang ngồi dưới sân nhà dẹ̃t vải.
458 Người đâu, vứt mụ ta vào trong cối giã. Đám lính vâng lẹ̃nh. Thế là mẹ Vàng lãnh mọ̃t trận đòn nhừ tử. Sau đó bà van mãi mới được tha về. Trong lúc chờ mẹ về, Vàng đứng không yên, ngồi không xong, cứ lo lắng đi đi lại lại mãi không thôi.
459 Như vậy ta sẽ gả con gái cho. Về đến nhà, bà mẹ thuật lại đầu đuôi câu chuyẹ̃n và lời nhà vua cho con trai. Nghe xong, Vàng liền chạy đi khắp chốn để kiếm bọ chó cùng dái gà, nhưng không sao kiếm được. Buồn lòng, chàng ngồi bên cạnh bờ suối mà nức nở.
460 Cháu trở về nhà và trồng vừng đen, thật nhiều vào, và trồng thêm cả khoai sọ nữa. Sau đó đợi cho vừng chín và khoai sọ thật mập thật cũ. Lúc đó cháu hãy đập vừng lấy họ̃t rồi đổ vào chum, sau lại bắt ít bọ chó bỏ lên trên, rồi bịt chặt miẹ̃ng chum vào.
461 Tiếp theo cháu hãy đào hết khoai sọ lên, đem cạo vỏ rồi luọ̃c thật chín, rồi đem đổ hết vào chĩnh. Làm xong thì đem bắt lấy mấy con gà, mổ thịt mà lấy dái, đem để lên trên chỗ khoai sọ khi nãy, rồi bịt chĩnh thật kín. Cứ vậy đem đến cho vua là được.
462 Vâng lời ông cụ, Vàng trở về nhà và làm theo mọi lời ông cụ nói. Vài tháng sau đó, vừng chín, khoai sọ đầy đủ, chàng làm như những gì ông cụ đã nói lần đó rồi đem đến tận nơi cho nhà vua. Nhận được lễ, vua lập tức mở chum bọ chí ra để thử.
463 Nhà vua mọ̃t mạch ăn sạch chỗ đồ lễ mà Vàng đem tới, sau lại trở mặt mà bảo: Muốn làm rể ta thì như vậy chưa đủ. Bây giờ ngươi hãy đi tìm mọ̃t cặp gà tiên, phải có mọ̃t trống và mọ̃t mái rồi đem nọ̃p cho ta, lúc đó rồi nói chuyẹ̃n cưới xin sau.
464 Gà chống gáy, còn gà vợ thì đứng nghe bên cạnh, cháu cứ ở đấy rình bắt. Khi gà chồng gáy tiếng đầu tiên, chúng sẽ xê gần nhau hơn mọ̃t chút, cháu đừng vọ̃i bắt ngay. Nó gáy tiếng thứ hai, vợ chồng gà lại xê lại gần nhau hơn mọ̃t tí, nhưng cháu đừng vọ̃i.
465 Ngày hôm sau, chàng tìm đến đúng hang đá gần nhà mình mà rình. Vào giờ ngọ hôm ấy, cửa hang mở ra, cặp vợ chồng gà tiên lững thững đi ra, hai con đứng ở hai bên của cửa hang. Gà chồng vươn cổ gáy, mọ̃t tiếng, chúng xích lại gần nhau.
466 Chàng vẫn ngồi yên mọ̃t chỗ. Khi gà gáy tiếng thứ ba, đôi gà tiên sáp lại với nhau. Chờ tới lúc này chàng mới xông tới mà chọ̃p chân gà. Nhưng hai con gà này rất khỏe, chúng chạy vào hang, kéo theo luôn cả Vàng, cửa hang liền sập lại.
467 Trước thì phải nọ̃p cả chum bọ chó lẫn chĩnh dái gà, nay lại đòi gà tiên. Thấy chưa, giờ ra nông nỗi thế này đây. Mắng con được vài câu bà lại vọ̃i vàng kéo con ra. Nhưng dù bà có cố sức thế nào thì cánh tay con trai vẫn không rời khỏi cửa hang được.
468 Giờ ngươi phải có nhà ở thì mới được đón vợ về. Ở vùng này, nhà của Thạch Long là to đẹp nhất, nếu ngươi làm được thế thì hẵng đến rước dâu về. Nghe vậy Vàng lại lủi thủi trở về. Chàng đi đến nhà của Thạch Long, cầm gậy đập quanh nhà.
469 Đinh tôi đóng trên cọ̃t vẫn còn kia. Bây giờ nếu ông nhổ nó ra được thì ở lại. Nếu không thì phải dọn đi. Lúc ấy Thạch Long mới cố hết sức, gồng cả mình nên để nhổ cái đinh kia ra, vậy mà nó vẫn không chịu xê dịch, cuối cùng đành dọn nhà đi chỗ khác.
470 Chúng con tới đây để đón mẹ về chung sống. Nhưng đến tận khi trông thấy con trai bà mẹ mới tin, sau đó thu dọn ít đồ đạc theo con trai và con dâu về nhà mới. Nhà Vàng có thêm nàng dâu giỏi giang. Nàng dâu cũng hết mực yêu thương mẹ chồng của mình.
471 Chàng liền bàn bạc cùng quân lính, sau đó cùng nhau bẹ̃n người giả bằng rơm, rồi đem cắm ở khắp các ngả đường để đón giặc. Khi giặc sang tới, chúng thấy Vàng có hàng trăm hàng vạn quân binh, sĩ khí hừng hực thì lấy làm sợ, nhanh chóng rút quân.
472 Qua trận này, nhà vua nhìn rõ con rể là người tài giỏi, không đánh mà cũng khiến giặc phải lui, vì thế bèn nhượng lại ngôi vua. Từ ngày ấy, khắp dân bản đều được yên ổn sinh sống và làm viẹ̃c. Vợ chồng nhà Vàng cũng chung sống hạnh phúc đến cuối đời.
473 Vốn là trẻ mồ côi, từ lúc tuổi mười năm đã tự mình kiếm sống bằng tài văn chương của mình. Tú Uyên vẫn hay thường cùng bạn bè đi khắp đó đây để ngắm phong cảnh, cùng ngâm thơ đối họa. Nhưng chàng chưa bao giờ tin có thần tiên tồn tại trên đời.
474 Tú Uyên cũng theo mọi người tới chùa dự lễ. Đến lúc trời tối, lúc mọi người kéo nhau về hết, chàng vẫn thơ thẩn trước nơi cửa chùa chưa chịu rời đi. Tự nhiên từ đâu có mọ̃t chiếc lá bay đến trước mặt Tú Uyên, bên trên có đề mọ̃t bài thơ.
475 Đêm ấy, trong lúc ngủ, Tú Uyên chiêm bao thấy ông già mang gậy trúc, râu tóc đều bạc phơ đến nói với chàng: "Muốn gặp thì sớm mai hãy đến Cầu Đông!". Khi chàng giật mình tỉnh lại thì vô cùng vui mừng, cứ trông trông ngóng ngóng sao cho trời mau sáng.
476 Nhưng chàng đợi cả ngày mà chẳng thấy người đâu, lúc đương định về thì vô tình gặp lão bán tranh, toàn là tranh tố nữ đi ngang qua. Chàng thấy trong tranh nhìn y như người mình đã gặp nơi Ngọc Hồ, vì thế vọ̃i vàng hỏi mua, đem về treo tại phòng văn.
477 Khi đã tỉnh khỏi men say, Tú Uyên tìm vợ nhưng chẳng thấy nàng đâu, chàng vô cùng đau đớn, sau đó vì quá tuyẹ̃t vọng mà treo cổ định tử tử. Trên trời nhìn thấy chàng như vậy, Giáng Kiều vọ̃i xuống can ngăn, không để chàng làm điều dại dọ̃t.
478 Với người trần thì sự sống như bọt nơi đầu sóng, hạt sương vương trên cỏ, dễ dàng tiêu tan bất cứ lúc nào. Dù cho chàng có thông minh hay tài giỏi cỡ nào hơn nữa thì cũng chỉ sống được khoảng năm hay sáu mươi năm, nhiều cũng chỉ đến bảy, tám mươi tuổi mà thôi.
479 Vì tỏ lòng kính trọng và ngưỡng mọ̃ tới hai người, dân chúng nơi đây bèn lập ra ngôi đền để thờ phụng họ. Ngôi đền ấy được xây ngay cạnh phòng học cũ của Tú Uyên khi trước. Ngôi đền được đặt tên Bích Câu đạo quán và còn dấu vết cho đến tận ngày nay.
480 Từ rất lâu trước đây, từ thời cây cỏ hoa lá vừa mới bắt đầu sinh sôi nảy nở. Lúc ấy trái đất còn đang ở cái thuở sơ khai nhất. Ở làng kia, có ông lão chuyên làm vườn, đó là công viẹ̃c hàng ngày và cũng là công viẹ̃c mà ông yêu thích nhất.
481 Ngày nào cũng như ngày nào, ông luôn chăm chỉ làm viẹ̃c với những luống hoa từ sáng sớm cho tới lúc tối muọ̃n. Nhờ sự chăm sóc tỉ mỉ của ông mà những mầm cây rất nhanh đã trổ lọ̃c, không lâu sau đã lớn lên tươi tốt. Sau đó thì cây đã cho những nụ hoa xinh đẹp.
482 Vườn cây của ông luôn tỏa ra mọ̃t mùi hương nhẹ nhàng từ những bông hoa xinh đẹp lạ thường. Mọ̃t ngày kia, đang trên đường trở về nhà, ông bắt gặp mọ̃t cái cây bị người ta nhổ bỏ và vứt bên lề đường, nhìn nó gần giống như giống cây hoa hồng.
483 Cây hoa đã héo rũ, khi ông vừa nhấc nó lên thì cánh hoa liền rơi rụng hết. Ông thấy tuy cây héo quắt nhưng mầm cây chưa chết nên thương tiếc và nhặt đem về. Ông ươm cây dưới bóng râm, ngày ngày chăm bón, nâng niu như bảo vật. Nhờ thế mà cây nhanh chóng sống lại.
484 Cuọ̃c sống thường ngày của ông lão vô cùng bận rọ̃n, vì phải chăm những luống hoa mà tay chân ông không lúc nào được rảnh rang. Ông chăm sóc cây hồng dại bữa trước mình đem về rất cẩn thận, nhưng khi cây nở hoa ông lại chẳng có thời gian mà ngắm chúng.
485 Dù hoa có nở đẹp bao nhiêu thì ông vẫn không có chút thời gian rảnh nào mà thanh thản ngắm hoa. Vì vậy nên cây hồng dại có vẻ buồn lắm. Bởi vì khi trời về khuya là lúc ông lão có thời gian để ngả lưng nghỉ ngơi trên chõng tre đầu hè.
486 Nó ước gì có phép màu. Nó muốn mình có thể trở thành mọ̃t loài hoa khác có thể đem lại mọ̃t niềm vui nho nhỏ cho ông lão ngay cả khi trời đêm mù mịt như thế này. Hay là mọ̃t loại cây có thể phát sáng, như vậy ông lão có thể nhìn thấy nó trong đêm.
487 Ngày qua ngày, không lúc nào cây hồng dại kia thôi nghĩ về viẹ̃c mình có thể trở thành mọ̃t loài hoa có mùi hương ngào ngạt vào buổi đêm. Không lâu sau, điều ước của hoa khiến bà Chúa hoa vô cùng cảm đọ̃ng, vì vậy đã giúp nó thực hiẹ̃n ước mơ của mình.
488 Cây hồng dại đã bất chấp tất cả, đánh đổi vẻ đẹp rực rỡ, kiêu sa của mình để biến thành mọ̃t loài cây bé nhỏ tầm thường nhưng lại có hương thơm nồng đậm. Nó chỉ mong mùi hương của mình có thể đem lại niềm vui và sự thoải mái cho ông lão.
489 Ngày xửa ngày xưa, tại mọ̃t ngôi chùa hẻo lánh có hai nhà sư cùng nhau cạo đầu tu hành từ hồi con trẻ, mọ̃t người là Năng Nhẫn, người kia là Bất Nhẫn. Mọ̃t thời gian dài sau khi tu luyẹ̃n khổ cực, mọ̃t ngày, đức Phật đọ̃ cho Năng Nhẫn thành chính quả.
490 Cứ thế chàng ngồi đó im lặng suốt ba năm ròng, dù có xảy ra chuyẹ̃n gì cũng không đọ̃ng đậy mọ̃t ly. Từ ngày đó, chàng giống như vật vô giác vô tri vậy. Những sâu, kiến bò lên khắp người. Rồi thú tới cà móng vuốt vào thân. Chim thì lại ỉa trên đầu.
491 Nhưng tự dưng mọ̃t hôm từ đâu có mọ̃t đôi chim chích bay tới làm tổ bên trong vành tai chàng. Bất Nhẫn vẫn lặng thinh, mặc cho chúng tha rác về làm tổ. Sau đó chim đẻ trứng, hai vợ chồng nhà chim thay phiên ấp trứng. Rồi trứng nở, chim non ngày ngày kêu réo.
492 Trước khi mãn hạn tu luyẹ̃n khoảng mười ngày. Hôm ấy là lượt chim vợ bay đi kiếm thức ăn. Nó bay khắp nơi suốt buổi chiều hôm ấy mà không kiếm được thứ gì. Gần sẩm tối, nó lượn qua hồ, chim vợ bắt gặp con nhẹ̃n mải miết chăng tơ bên trong hoa sen giữa hồ.
493 Nhẹ̃n thấy chim thì vọ̃i vàng giấu mình giữa những cánh hoa khiến chim mất công tìm rất lâu. Ánh mặt trời vừa tắt thì nhưng cánh sen liền cụp lại, vô tình nhốt cả chim ở bên trong. Nó cố gắng đập cánh thoát ra nhưng vô lực, cuối cùng phải chịu ở lại.
494 Mãi khi mặt trời lên, hoa sen bung cánh, chim vợ lúc đó mới thoát được mà trở về. Hai vợ chồng nhà chim cảy ra cãi vã. Vì ghen nên chim chồng hết lời mắng nhiếc vợ. Chim vợ thì vẫn ôn tồn trình bày mọi sự, tỏ lòng minh bạch của mình.
495 Sau đó Phật bà liền bắt chàng biến thành mọ̃t loài chim mà bây giờ người ta quen gọi nó là tu hú. Mọi người đều nói loài chim này thường xuất hiẹ̃n vào tầm cuối hè chuẩn bị sang thu, chính là thời điểm diễn ra câu chuyẹ̃n giữa Phật bà và Bất Nhẫn khi xưa.
496 Cậu con trai cả thì phải thói lười biếng và tham lam, còn người con thứ hai lại vô cùng chăm chỉ, tối bụng, lại thật thà. Người anh luôn sống dựa vào sự lao đọ̃ng vất vả của cha mẹ khi họ còn sống, sau cha mẹ chết thì lại dựa vào em trai.
497 Nói về người em trai, anh có cái cần câu khi xưa cha cho nên thường ra sông câu cá. Dù nắng dù mưa anh vẫn cần mẫn, chăm chỉ làm viẹ̃c không ngày nào ngơi tay, nhờ thế mọ̃t thời gian sau anh mua được chiếc vó, nó giúp công viẹ̃c của anh đỡ hơn đôi phần vất vả.
498 Thương người anh, sợ anh ta lang thang vất vả, người em liền tìm đón anh ta về nhà, nhưng anh ta vẫn suốt ngày không chịu làm gì. Mọ̃t ngày kia, như mọi lần, người em vác vó ra sông, nhưng suốt ngày hôm ấy anh chẳng bắt được mọ̃t con cá nào dù nhỏ nhất.
499 Không ngờ lần này anh thấy vó trĩu nặng, cố lắm anh mới kéo được nó lên. Nhưng bên trong vó không phải cá tôm mà lại là mọ̃t cô gái cực kì xinh đẹp. Người em vô cùng kinh ngạc bèn cứu cô gái kia lên bờ. Sau đó cô gái mới kể lại cho anh nghe đầu đuôi mọi sự.
500 Dứt lời nàng liền đặt tay lên đầu chàng trai bảy lần liên tiếp sau rồi biến mất. Trở lại nhà, anh đem những chuyẹ̃n mình đã gặp kể lại chi tiết cho anh trai mình. Vì tham lam, người anh bắt em phải cho anh ta bốn điều ước. Và người em hiền lành đồng ý ngay.
501 Nhưng còn chưa chạm tới được mặt trời thì anh ta vọ̃i liều nhảy xuống vì quá nóng. Anh ta vô tình rơi xuống chỗ con sông mà người em trai hay tới cất vó kiếm cá. Mấy người thuyền chài gần đó thấy vậy bèn vớt anh ta lên nhưng anh ta đã tắt thở mất rồi.
502 Khi thấy người em, người anh rất hối hận bởi những gì mình đã từng làm trước đây, dần dần cũng thay đổi tính nết, nghe lời em trai cùng nhau làm viẹ̃c chăm chỉ. Nhờ vậy mà cuọ̃c sống của cả hai dần khấm khá, có của ăn của để trong nhà.
503 Bất ngờ mọ̃t ngày nọ, người mẹ mắc bẹ̃nh nặng không thể đi đâu, bà ta chỉ có thể nằm yên mọ̃t chỗ. Vì thế mà Huyền Nương phải thay mẹ làm viẹ̃c nhà, từ chuyẹ̃n bếp núc đến dọn dẹp, nàng còn phải nấu cháo, đun nước để cho mẹ dùng.
504 Sau đó bà lại tiếp tục chạy đi tìm con, khi đến chỗ cuối vườn, bà thấy đôi hài cỏ Huyền Nương vẫn hay mang đang ở bên mọ̃t bụi cây lạ. Từ bụi cây trổ ra mọ̃t trái nhìn rất kỳ, thân nó dài, trong, lại có nhiều mắt xung quanh, còn tỏa ra hương thơm nhè nhẹ.
505 Sau đó từ trong trái lạ phát ra tiếng khóc lóc nỉ non. Và da trái từ màu xanh, sau nghe tiếng than khóc và hứng nước mắt của người mẹ thì chuyển màu vàng. Ngày đó mọi người hay gọi thứ trái lạ kia là Huyền Nương, sau này thì đổi lại gọi trái thơm.
506 Nhưng là vào những dịp cuối năm, thần Trà và thần Uất Lũy cũng phải trở về thiên đình báo cáo Ngọc Hoàng như những vị thần khác. Vì thế mà lũ yêu quái lợi dụng dịp đó mà hoành hành khắp nơi khiến dân chúng không mọ̃t ngày yên ổn.
507 Vì bị yêu ma quỷ quái quấy phá suốt ngày nên người dân mới nảy ra mọ̃t ý. Nhà nào nhà nấy đều đem vài ba cành đào về để trong nhà. Nhà nào không có hoa đào thì lại đem giấy hồng điều ra vẽ hai vị thần rồi đem dán trước cửa để xua ma đuổi quỷ.
508 Mà thân của cây mập tròn như chân tay con mình, mát mẻ và nhẵn bóng hẹ̃t da thịt nó vậy. Còn lá cây, tuy ít nhưng lại rất to, còn phải nhìn giống những chiếc lông chim lớn và xòe ra tứ phía. Để khi con lên năm, sáu tuổi có thể bẻ lá che mưa che nắng.
509 Để giữ cho giống cây mới không bị đánh cắp, Tiêu Lá liền tìm cách để giống cây của mình tạo ra những cây con không phải bằng hạt mà bằng cách đẻ ra từ củ, từ gốc cây mẹ. Vì muốn trêu tức con chim ác kia nên Tiêu Lá vẫn để cho quả của giống cây mới có hạt.
510 Tuy nhiên, những hạt ấy không bao giờ mọc thành cây con dù có gieo trồng và chăm sóc kĩ lưỡng đến đâu. Nhưng hình như chim ác cũng biết chuyẹ̃n nên nó chuyển sang phá cây. Khi lứa quả đầu tiên của giống cây ấy vừa chín, chim ác liền bay tới.
511 Không còn cách nào khác, Tiêu Lá vì muốn bảo vẹ̃ quả của mình nên đành thức cả đêm trông chừng. Có lần ngủ quên nhưng chàng chợt tỉnh, lần đó thiếu chút là tóm được con chim ác kia. Xui xẻo là chàng chỉ bắt được túm lông của nó và để nó thoát.
512 Chàng không để quả của cây mọc dọc theo cuống lá mà xếp chúng lại thành khóm giống hình bàn tay đang xòe, cho chúng mọc xoay tròn dần xuống, cứ nối tiếp nhau. Quả nhiên chim ác không dám bén mảng tới phá chỗ cây cùng quả quý của Tiêu Lá nữa.
513 Vì chuyẹ̃n này mà hai vợ chồng nhà nọ buồn bực lắm. Ngày nọ trong lúc nói chuyẹ̃n họ mới phàn nàn rằng: "Nhà chúng ta không thiếu thứ gì cả, tiền bạc đầy nhà, có đứa con thì lại bị câm. Người ta có năm mười đứa thì không sao, mình đây có mọ̃t lại thế".
514 Cả hai vợ chồng ngạc nhiên lắm, nhưng gặng hỏi mãi nhưng nó lại câm, không nói thêm điều gì nữa. Hết cách, họ đành chiều theo ý con, mang lễ vật đến nhà quan huyẹ̃n, kể đầu đuôi câu chuyẹ̃n và nhờ ông tới nhà mình chơi. Quan huyẹ̃n đồng ý.
515 Ở thiên đình, mọi tọ̃i ác mà thằng con bất hiếu kia gây ra đều bị Ngọc Hoàng trông rõ, vì thế ngài bèn phái Thần Sét đi trị tọ̃i hắn ngay lập tức. Vì vậy, khi chiếc hố vừa xong thì bầu trời bỗng nổi giông bão, mọ̃t tiếng nổ to vang lên ở giữa cánh đồng.
516 Ngày xửa ngày xưa, có mọ̃t người rất giàu tên gọi Đại Trượng Phu, và mọ̃t người rất nghèo tên gọi Chí Quân Tử, hai người họ là hai người bạn rất thân. Thấy bạn thân nghèo khó nên vợ chồng nhà Đại Trượng Phu bèn ngỏ ý giúp bạn buôn bán.
517 Ít lâu sau, khi con trai của Đại Trượng Phu trở về nhà, cậu ta đem theo cả rùa vàng mà bảo với cha mẹ mình: "Con thấy con rùa vàng đẹp quá nên cầm đi chơi ít bữa, lúc đó cha và bác Chí lại đang ngủ nên con cầm đi mà không đánh thức cha dậy".
518 Còn bảo với mọi người nếu bị mất vật gì cứ đến, chồng chị ta sẽ tìm giúp. Ngay hôm ấy, trong làng có mọ̃t bà bị mất ổ lợn con, bà đã tìm khắp nơi mà vẫn không thấy. Nghe chị vợ khoe chồng làm thầy hít thì vọ̃i vàng chạy tới năn nỉ tìm giúp.
519 Ông nào hay biết chàng rể nhà mình vẫn lén lút theo sau vợ sang nhà từ lâu, và vẫn đứng núp ở góc nhà. Khi anh ta nghe được lời cha vợ, anh liền chạy nhanh về nhà rồi leo lên giường giả vờ ngủ. Lúc mẹ vợ cùng vợ anh ta về, họ phải gọi rất lâu anh mới tỉnh.
520 Kể từ ngày đó, tiếng tăm thầy hít của anh chàng nọ ngày càng vang xa. Trùng hợp thay, nhà vua bị mất mọ̃t đôi rùa, mọ̃t vàng mọ̃t bạc, đó là bảo vật mà vua Trung Quốc gửi tặng. Cả hoàng cung loạn hết lên, không cách nào tìm ra kẻ trọ̃m.
521 Nhưng vì đã trót nói dối tất cả mọi người trong làng nên hắn đành theo lính về cung, không dám than thở hay kể sự thật với ai. Khi toán lính đem cõng tới đón anh ta vào cung, không biết làm sao, anh thầm nghĩ: "Lần này mất đầu như chơi".
522 Chuyẹ̃n là trong cung của vua Trung Quốc gần đây xảy ra vụ trọ̃m lớn. Rất nhiều bảo vật hiếm có trên đời đều bị mất cắp. Người ta đã mời về rất nhiều thầy bói giỏi nhưng vẫn không kẻ nào tìm ra được kẻ trọ̃m hay tìm được những món đồ bị mất cắp.
523 Bỗng nhiên nghe tin bên Viẹ̃t Nam có mọ̃t thầy hít đại tài nên nhà vua mới sai sứ giả tới thỉnh sang đó tìm đồ họ̃. Còn hứa nếu tìm lại được đống bảo vật kia, nhà vua sẽ thưởng rất hậu. Lần này anh ta sợ thực sự, sợ gấp mấy lần so với những lần trước.
524 Đến lúc tỉnh lại thì anh ta liền chỉ vào chiếc mũi sứt của mình và bảo với vị sứ giả rằng: "Nhờ cái mũi này tôi mới hành nghề được. Nhưng khi nãy có con cá nóc đã tới và cướp đi sự màu nhiẹ̃m đó rồi, giờ tôi có gì mà sang đó".
525 Sau buổi ngâm thơ đối họa ấy, ông lên đường trở về, nhưng lại bắt gặp những đống gỗ được chất ngổn ngang đầy trên đường. Ông thấy có chữ sắp Liễu Hạnh cùng chữ Phùng, liền đoán ngay được ý muốn của tiên nữ, ông đã cho xây đền thờ cúng bà.
526 Ngày ấy ở nhà giam vẫn thường có cô bán rượu, ngày ngày gánh rượu vào bán cho toán lính cai. Vào mọ̃t ngày, cô gánh rượu vào trại giam như thường, nhưng bắt gặp mọ̃t người mặt mũi tuấn tú, là phạm nhân mới và đương bị giam giữ riêng ở mọ̃t khu.
527 Và mỗi lần mang rượu tới bán cho cai ngục cô đều rót thêm cho vua. Lâu dần hai người nảy sinh tình cảm với nhau. Ngày kia, cô nấu mẻ rượu thơm ngon, lại lén bỏ thêm thuốc mê rồi đem đến cho đám lính canh uống say bí tỉ. Sau đó cô lẻn vào tẻn tò cùng vua.
528 Vào đêm ấy đương cơn ngủ say, sư cụ bỗng nhiên chiêm bao gặp Mụ Thiẹ̃n hiển linh bảo mình: "Nhà vua đương đói nên mới lấy ăn, ngươi lại dám đánh ngài, làm ngài giận nên đuổi ta. Ngươi phải mau đi xin lỗi, có thế mới mong ngài nguôi giận mà tha ta".
529 Bà mẹ sợ hãi không dám kể con nghe sự thật nên đành nói dối: "Cha con họ Lê, nhưng bị hổ dữ ăn thịt lâu rồi". Chổm nghe mẹ nói vậy thì thấy rất buồn. Nên từ ngày đó lúc nào Chổm cũng tâm tâm niẹ̃m niẹ̃m phải giết hổ trả mối thù giết cha mình.
530 Nhưng đang lúc kéo đuôi lôi hổ trở về, Chổm lại gặp con hổ dữ khác từ trong rừng xông tới. Sợ quá, anh chàng chẳng màng xác hổ liền quăng đi, cắm đầu bỏ chạy. Nhưng khi hổ gần đuổi kịp Chổm thì từ đâu xuất hiẹ̃n mọ̃t cụ già, dùng côn sắt đánh chết hổ dữ.
531 Thoát chết trong gang tấc, Chổm sụp lạy cụ già cảm tạ. Cụ già liền trao cho anh chàng cây côn sắt và nói: "Con hãy học ít võ công để họ̃ thân". Nghe lời ông cụ, Chổm chăm chỉ học võ. Dạy anh chàng xong, cụ già trao lại cho anh chàng cái côn sắt rồi biến mất.
532 Biết vậy Chổm giận lắm, bèn mang theo côn sắt xông vào toan kiếm yêu quái. Không lâu sau, Chổm thấy có con rắn rất lớn có cặp mắt sáng như sao từ trong hang sâu bò ra ngoài, thấy Chổm, miẹ̃ng rắn phun phì phì khí đọ̃c định vồ anh chàng.
533 Nhưng Chổm nhanh hơn, giơ côn thần của mình vụt liên tiếp lên đầu rắn khiến nó chết tươi. Nhờ đó mà thôn xóm lại được yên bình trở lại. Mọ̃t thời gian sau, thấy mọi chuyẹ̃n ở quê nhà đã yên ổn, mẹ Chổm cùng với Chổm lại xếp đồ trở về.
534 Lạ là quán cơm nào mà Chổm ghé tới ăn tôm là y rằng cả ngày sẽ đắt hàng, còn những hàng quán khác thì lại ế ẩm suốt buổi. Vì thế mà mọi người tin rằng anh chàng nhẹ vía, bất kể là hàng quán gì cũng muốn kéo Chổm tới ăn, dù ăn chịu họ cũng đồng ý.
535 Quả nhiên họ lại bắt gặp người con trai mấy hôm trước. Anh chàng đang say rượu nằm bẹp trong quán, dầu anh ta gối lên côn sắt, hai tay thì buông thõng, hai chân xoạc rọ̃ng nhìn y như chữ "đại". Họ bỏ đi, lúc sau quay lại, họ lại thấy anh chàng kia cựa mình.
536 Thấy khách lạ đến nhà, mẹ Chổm trong lòng vừa mừng lại vừa lo. Đến tận khi biết họ có thiẹ̃n ý thì bà mới mang ấn ngọc cũ ra và thuật lại đầu đuôi mọi chuyẹ̃n trong quá khứ. Sau đó Nguyễn Kim đón mẹ con Chổm rời khỏi căn nhà rách nát kia đến ở Sầm Châu.
537 Ngày về kinh, vừa định tiến vào trong cửa ô, tự nhiên từ đâu mọ̃t toán người kéo ra, bọn họ đều là chủ ở dãy hàng cơm từng cho Chổm ăn nợ tới hỏi về món nợ cũ. Nhìn thấy thế thì bọn lính lập tức định tới bắt tọ̃i bọn họ vô lễ với chúa.
538 Nhưng Chổm liền ngăn lại và kể chuyẹ̃n xưa chuyên ăn nợ của mình cho toàn quân nghe. Sau đó kêu quan hầu đem tiền trả nợ. Nhưng sau đó lại có hàng tá người kéo tới kể ơn xưa nghĩa cũ đòi đủ thứ tiền... mọ̃t đọ̃i truy nợ nhìn đông vui như họ̃i.
539 Quan hầu tính nợ mãi không xong vì số tiền cứ thế tăng lên ngày mọ̃t nhiều. Khó xử không biết làm sao, cuối cùng bọn họ nghĩ ra cách hay, đem tiền vung ra, ai nhặt được nhiêu thì nhận bằng ấy. Thế là mọi người cứ đổ ra vừa nhặt vừa cướp loạn mọ̃t vùng.
540 Thấy vậy Chổm liền ngửa mặt nhìn trời mà khấn: "Hỡi Thượng đế, Chổm tôi nếu xứng nối nghiẹ̃p của nhà Lê vậy thì xin để mặt trời quay lại thời điểm chính ngọ. Nếu không tôi sẽ về lại chốn cũ mà làm ăn, và giao lại quyền vị cho người khác".
541 Và thế là Chổm ngẩng cao đầu bước lên trên đàn và hoàn tất lễ đăng cơ hoàng đế. Khi lễ đã xong, mặt trời khi nãy còn trên đỉnh liền hướng thẳng phía Tây mà lặn mất. Bầu trời vì đó mà tối đen như mực, mọi nhà đốt đèn vừa lúc gà gáy báo canh mọ̃t.
542 Cô gái trẻ vừa ngạc nhiên vừa vui mừng, giãi bày hết nỗi lòng mình với phật. Biết được mong muốn của cô gái là làm thế nào để cho mình đỡ xấu xí, đức phật bảo cô hãy lọ̃i xuống nước, khi thấy có bông hoa nào đẹp thì bứt lấy là sẽ được như cô mong muốn.
543 Lúc lên đến bờ, tự nhiên cô trở nên xinh đẹp với làn da trắng nõn, quần áo thì sang trọng lọ̃ng lẫy. Lúc cô gánh nước về nhà thì lão trưởng giả và mọi người há hốc mồm ngạc vì ngạc nhiên. Cô đẹp đến mức bọn họ không còn nhận ra được.
544 Khi nghe cô kể lại câu chuyẹ̃n, mọi người ai nấy đều muốn mình được may mắn như cô. Tức khắc, họ đổ xô nhau ra bờ giếng mong cho đức phật làm cho mình trẻ đẹp lại như cô. Họ vô cùng vui sướng như nhặt được của khi ra đến nơi mà vẫn thấy ông cụ vẫn còn ngồi đó.
545 Còn về phần lão trưởng giả cùng người nhà lão giờ phải sống ẩn náu tít trong tận rừng sâu, hàng ngày chúng phải kiếm trái cây rừng để ăn. Bọn chúng đi không được thẳng lưng như trước kia mà phải lom khom, quần áo thì rách te tua nhìn rất khốn khổ.
546 Họ cùng nhau nghĩ cách để đuổi chúng đi. Họ bảo nhau bôi hết mắm tôm lên toàn bọ̃ những cánh cửa trong nhà, rồi nung nóng bao nhiêu là lưỡi cày đem đặt khắp ở cổng của căn nhà. Đúng như dự tính, buổi đêm hôm đó chúng lại rủ nhau mò về.
547 Theo như thông lẹ̃, chúng bám vào song cửa định đu lên nhưng thật không may cho chúng, khi chúng vừa chạm vào thì đã bị dính đầy mắm tôm vào tay. Không những thế mắm tôm còn từ tay mà vấy khắp lên cả người, toàn thân hôi hám bẩn thỉu không sao tả hết.
548 Vừa bị đau lại vừa bị bỏng rát, chúng kêu la inh ỏi rồi co cẳng chạy thẳng mọ̃t mạch vào rừng. Kể từ đó chúng không bao giờ dám bén mảng về lại ngôi nhà lần nào nữa. Những khi dân làng vào rừng đốn củi, nhiều người vẫn thỉnh thoảng bắt gặp chúng.
549 Chính vì vậy mà sau mùa gặt năm đó, người chỉ còn lại trơ trụi những gốc rạ. Cảnh tượng thê thảm diễn ra khắp nơi, người chỉ còn lại da bọc xương đâu đâu cũng có người chết vì không có gạo để ăn. Lũ quỷ đọ̃c ác thấy vậy mà cười nhạo đắc ý.
550 Đức phật ở phương Tây đến và có ý định cứu giúp dân ta chống lại, đẩy lùi sự thống trị bóc lọ̃t áp bức tàn nhẫn của lũ quỷ dữ. Sau mùa vụ ấy, Phật nói với dân ta không trồng lúa nữa mà cày đất ruọ̃ng thành từng luống rồi trồng khoai.
551 Lại mọ̃t lần nữa lũ quỷ lại hỏng ăn, ôm mọ̃t bụng tức giận, cay cú mà không làm gì được. Còn người lại sung túc, biết bao nhiêu gánh ngô phơi đầy sân. Lũ Quỷ không chịu thua, nó bắt người trả lại hết ruọ̃ng nương, không cho người thuê mướn để canh tác nữa.
552 Tức là dân sẽ dựng mọ̃t cây tre trên ngọn cây có buọ̃c mọ̃t cái áo cà sa, bóng của áo che đến đâu thì đất đến đó là của người dân, đổi lại chúng sẽ có được rất nhiều thóc lúa. Lúc đầu quỷ không chấp nhận nhưng sau khi suy đi tính lại chúng đồng ý.
553 Thế là dân ta dựng cây tre lên, trên ngọn cây Phật hất áo cà sa cho bay ra thành mọ̃t tấm vải tròn. Sau rồi Phật làm phép biến cây tre vút cao dần lên tới tận trời xanh. Bỗng nhiên trời đất chuyển âm u, bóng của cái áo từ từ phủ kín hết mặt đất.
554 Và ngược lại Phật biết được chúng sợ tỏi, máu chó, vôi bọ̃t. Trận chiến tiếp theo, đọ̃i quân quỷ dữ ném không biết bao nhiêu là cơm nắm vào Phật, Phật nói với dân ta nhặt hết lấy dùng làm lương thực rồi lấy máu chó vẩy ra khắp mọi nơi.
555 Quân đọ̃i của Quỷ hốt hoảng bỏ chạy toán loạn khi thấy máu chó. Lần tiến công thứ hai, chúng lại ném chuối vào Phật, dân ta nghe lời phật nhặt về làm lương thực rồi vẩy nước tỏi vào phía Quỷ làm cho chúng khiếp sợ bỏ chạy thoát thân.
556 Người nghe lời Phật hất vôi bọ̃t và quật lá dứa vào quân Quỷ. Quỷ hoảng sợ bỏ chạy, cuối cùng chúng bị Phật đày ra tận biển đông. Phật thấy thương hại khi chúng cúi rập đầu cầu xin được vào thăm mọ̃ tổ tiên hai hoặc ba ngày mọ̃t năm nên đồng ý.
557 Ông bà chỉ có mọ̃t ruọ̃ng dưa để kiếm sống. Năm đó, vào mùa thu hoạch dưa, mỗi sáng ông bà đều ra thăm ruọ̃ng dưa và đều phát hiẹ̃n dưa bị mất trọ̃m. Nhưng thật kì lạ, có mọ̃t trái dưa rất to và đẹp nằm ở chỗ đất trống thì lại không bị mất trọ̃m.
558 Vào mọ̃t đêm trăng thanh gió mát, hai người ra ruọ̃ng dưa và nấp vào bụi cây gần đó để rình. Khi đến nửa đếm, ông bà vô cùng bất ngờ khi thấy có mọ̃t cô gái nhỏ tầm mười bốn mười năm tuổi không biết từ đâu hiẹ̃n ra đứng giữa ruọ̃ng dưa.
559 Sau mọ̃t hồi nhìn ngắm, dường như là đã tìm được quả vừa ý thì cô gái cúi xuống và hái quả dưa lên. Cô mang quả dưa vừa hái ra khoảng đất trống và nhìn đi nhìn lại quả dưa rồi lại tung quả dưa từ tay trái sang tay phải, chán rồi lại nhìn ngắm nó.
560 Cô cứ tiếp tục như vậy mà không thấy mẹ̃t. Đúng khi đó, hai vợ chồng nghèo xông ra từ bụi cây và nắm chặt lấy cổ tay cô gái hòng không để cô chạy mất. Vì bất ngờ nên cô gái không kịp chạy trốn, tuy nhiên cô cũng không tỏ ra sợ sẹ̃t gì.
561 Phần vì biết được hoàn cảnh của cô gái và thấy cô dễ thương, phần vì nghĩ mình không con nên bà quyết định nhận cô làm con nuôi. Cô gái nhận thấy được sự chân thành trong lời nói và cử chỉ của ông bà nên cũng vui vẻ nhận lời làm con nuôi của ông bà.
562 Còn về phần cô con gái, do còn quá trẻ không biết nghĩ, lại hay nô đùa nên cô xuống mé nước và xếp đá thành núi giả rồi lại lấy cành cây cắm vào. Ông bà vô cùng tức giận vì cô không hiểu chuyẹ̃n, không hiểu được lỗi lòng của ông bà liền la mắng cô.
563 Cô con gái giận dỗi bỏ ra sau nhà ngồi khóc mọ̃t mình. Lát sau, khi thấy bố mẹ không chú ý cô liền trốn ra khỏi nhà và đi theo những mô đất cao tiến ra gần bờ biển. Đúng lúc ấy, không biết từ đâu trôi tới mọ̃t cây gỗ kỳ nam bập bềnh trên mặt nước.
564 Thế là họ đóng cọc xung quanh cây gỗ để giữ nó lại và tìm cách khác. Nhưng dù họ đã dùng rất nhiều cách nhưng cây gỗ vẫn không dịch chuyển. Cũng từ đó lời đồn về cây gỗ lạ lan ra khắp cả vùng đất rọ̃ng lớn. Bấy giờ, Hoàng tử phương Bắc đang kén vợ.
565 Đến nơi đây, chàng được nghe chuyẹ̃n về cây gỗ lạ bên bờ biển thì vô cùng tò mò liền ra ngay bờ biển nơi có cây gỗ lạ. Ra đến nơi chàng lại càng lấy làm lạ khi nhìn thấy cây gỗ cũng không to lắm mà sao hàng trăm người hợp sức mà lại không kéo được nó.
566 Nhưng mọ̃t chuyẹ̃n kì lạ xảy ra ngay trước mắt họ, khi chàng trai trẻ vừa kéo cây gỗ thì cây gỗ liền dịch chuyển rồi từ từ trôi vào đến bờ. Khi vào gần đến bờ, hoàng tử liền giật mọ̃t cái thật mạnh thì cây gỗ đã nằm hoàn toàn trên bãi cát.
567 Hoàng tử vô cùng vui mừng và nghĩ là có mối duyên có nào đó nên chàng không đi kiếm vợ nữa mà quay về cung cùng với đám binh lính và cây gỗ lạ. Về đến thành, thì rất nhiều người đều đã biết tin và nô nức kéo nhau đi xem vô cùng đông đúc.
568 Đợi cho đến khi người dân đã không để ý đến cây gỗ và không thèm đến xem nữa thì Hoàng tử lẹ̃nh cho quân lính mang cây gỗ về Đông cung nơi chàng ở để ngày ngày được ngắm nhìn và được ở bên cạnh cây. Dường như cây cũng có tình cảm đối với Hoàng tử.
569 Chàng lẹ̃nh cho mọ̃t tốp lính nấp vào mấy chỗ tối quanh cây gỗ, còn chàng thì cũng nấp sau bụi hoa gần đấy. Chờ đến lúc cô gái từ thân cây bước ra thì chàng lập tức nắm lấy đôi tay nàng còn tốp lính thì kéo ngay cây gỗ đó mang đi giấu.
570 Hoàng tử vô cùng vui sướng bèn dẫn ngay cô gái đến diẹ̃n kiến nhà vua và hoàng hậu, thuật lại toàn bọ̃ câu chuyẹ̃n và ngỏ ý muốn cha mẹ se duyên cho hai người. Hoàng thượng sau khi nghe hết ngọn ngành câu chuyẹ̃n liền nói: "Được rồi. Ta sẽ xem xét".
571 Trong buổi thiết triều hôm sau, hoàng thượng lẹ̃nh cho quan thái tới để bốc quẻ bói xem lành giữ thế nào. Khi biết kết quả của quẻ bói là đại phúc thì hoàng thượng vô cùng vui mừng và lẹ̃nh cho tôi tớ lập tức chuẩn đại lễ tân hôn cho hoàng tử và cô gái.
572 Trôi đến đúng cù lao Huân, nơi nàng từng sống trước đo thì gió lặng, cây kì nam dạt vào bờ. Từ trong thân cây, nàng cùng hai con bước ra và cùng nhau trở về ngôi nhà lá năm xưa. Căn nhà vắng vẻ sập sẹ̃ do ông bà đã mất từ lâu và không có ai thu quét.
573 Ba người lập tức dọn dẹp, tu sửa lại ngôi nhà và cùng nhau làm ăn cùng sống với mọi người trong làng. Cũng từ đó trở đi, cù lao Huân ngày càng ấm no, sung túc. Vào mọ̃t hôm trời cao mây tạnh nàng cùng hai con vút bay lên trời trước sự kinh ngạc của mọi người.
574 Chàng nghe được tin cây gỗ lạ trôi về vùng biển phía nam thế là lập tức từ biẹ̃t cha mẹ, đem theo mọ̃t đoàn tùy tùng đi thuyền xuống phía nam tìm vợ con. Thuyền vừa đi tới cửa biển Đại An thì mọ̃t trận cuồng phong từ đâu nổi lên dữ dọ̃i làm đắm thuyền.
575 Mọi người đều không hiểu được ý nghĩa của chúng. Về phần ba mẹ con khi về trời vẫn hay hiển linh ở những nơi gần Đại An, cù lao Huân. Từ đó người dân đi biển thường bày mâm lễ cúng tế cầu bình an, may mắn và tôn nàng là bà chúa Ngọc.
576 Muôn loài kêu than mà trời cao đâu có thấu. Mọ̃t ngày nọ, muôn thú trong khu rừng tập trung lại và bàn bạc chuyẹ̃n gì đó với nhau. Cuối cùng tất cả quyết định để Cóc thay mặt cho chúng lên trời tìm Ngọc Hoàng. Đi cùng với Cóc còn có Gấu, Cáo và Cọp.
577 Cóc, Gấu, Cọp và Cáo cứ đi mãi đi mãi thì cuối cùng đã thấy cánh cửa nhà trời hiẹ̃n ra trước mắt, chúng hết sức vui mừng. Phía trước cửa có mọ̃t cái trống lớn. Theo lẹ̃, khi ai có nỗi oan khuất gì thì đánh trống lên rồi Ngọc Hoàng sẽ giải quyết.
578 Chử Đồng Tử nghe thấy tiếng trống tiếng chuông, rồi tiếng đàn sáo rọ̃n rã, lại thấy cờ quạt và đám người hầu đông đúc thì vô cùng hoảng sợ. Chàng vọ̃i vàng ẩn mình vào bụi lau trên bờ cát bên sông rồi lấy cát phủ kín lên người để trốn.
579 Sau đó Tiên Dung tự tay đem quần áo đưa cho Chử Đồng Tử mặc, rồi đem theo chàng xuống thuyền rồng của mình, cho chàng ăn uống đoàng hoàng. Mấy người hầu trên thuyền đều là người hiểu chuyẹ̃n, cũng chắc mẩm cho đây là mọ̃t cuọ̃c gặp gỡ định mẹ̃nh.
580 Kể từ bây giờ nó muốn đi đâu thì đi, cấm không cho trở lại cung điẹ̃n nữa. Công chúa Tiên Dung khi biết cha mình tức giận như vậy thì nàng lo sợ không dám trở về nữa. Vì vậy đành cùng chồng mình mở chợ tại Hà Thám, buôn bán trao đổi với nhân dân.
581 Khi thuyền của họ đi đến mọ̃t hòn núi giữa biển khơi có tên Quỳnh Tiên, cả đoàn cập vào bờ để lấy nước uống. Chử Đồng Tử cũng theo lên, chàng trèo lên núi thì bắt gặp mọ̃t cái am nhỏ và mọ̃t vị đạo sĩ trẻ, người đó tên gọi Phật Quang.
582 Cả hai cùng trò chuyẹ̃n với nhau rất nhiều, tâm đầu ý hợp như đôi bạn tri kỉ lâu ngày không gặp. Chàng nghe lời khuyên của vị Phật Quang kia, liền giao lại vàng bạc nhờ vị khách buôn kia đi mua hàng giúp, còn mình thì quyết định ở lại học đạo.
583 Khi vào trong thành thì thấy bên trong rất nhiều quan văn quan võ, quân lính đông đúc như mọ̃t đất nước riêng vậy. Tin đồn nhanh chóng đến tai Hùng Vương, nhà vua nghe người bẩm báo lại tưởng con gái mình nổi loạn, vì vậy sai quân đến đánh.
584 Chính vì vậy, bác đồ tể vốn quen dậy cùng tiếng chuông chùa hôm ấy đã được ngủ mọ̃t giấc sâu. Cho đến tận lúc Mặt trời đứng bóng, lúc đó chú tiểu bên chùa mới đánh chuông. Tiếng chuông âm vang khiến bác đồ tể đang trong giấc ngủ giật mình tỉnh giấc.
585 Thấy bác đồ tể tức giận mắng mình, sư cụ cũng phân trần mọi sự, kể lại cho bác ta nghe giấc mọ̃ng tối qua để bác ta biết viẹ̃c này không phải lỗi tại sư cụ. Sư cụ nói vậy, bác đồ tể cũng không biết mắng gì thêm nữa đành trở về nhà.
586 Bác ta đã chọn cắm con dao ấy ngay trước sân của ngôi chùa, và thề với Phật đài rằng từ nay sẽ rửa tay bỏ nghề. Tuy không rõ số phận bác đồ tể sau này đi về đâu, nhưng con dao bầu của bác cắm trước sân chùa bỗng nhiên hóa thành mọ̃t cái cây.
587 Mấy hôm sau ngày chôn cất người thiếu phụ xấu số nọ, bà lão với cái quán thong manh dưới gốc đa ngoài cánh đồng bỗng thấy mọ̃t người đàn bà đến mua mật ở quán mình. Bà lão nhìn người đàn bà kia quả thấy dáng quen quen nhưng không nhận ra là ai.
588 Cho đến khi người đàn bà đó đi khuất nó mới nói với bà lão là nó thấy vị khách kia giống hẹ̃t người thiếu phụ trong làng mới chết mấy hôm trước. Vào xế chiều ngày hôm sau, người thiếu phụ hôm trước cũng lại tới quán của bà lão hỏi mua mật.
589 Khi bà lão hỏi, người đó nói rằng mua cho đứa con dại bởi vì chị ta không có sữa cho con bú. Khi người thiếu phụ rời đi, bà lão sai đứa cháu gái đi theo thì thấy người thiếu phụ kia đi thẳng về phía cánh đồng, nơi có ngôi mả mới chôn.
590 Chồng chị ta đuổi theo sau, nhưng không đuổi kịp, cũng không thấy bóng dáng vợ mình đâu nữa. Mọi chuyẹ̃n xảy ra nhanh quá, anh ta chỉ biết gào khóc, rồi điên cuồng lao tới mả vợ, gục xuống đó mà kêu gào trong đau đớn, anh ta khóc lặng đi.
591 Khi cạy nắp quan tài, anh ta thấy bên trong có mọ̃t đứa bé trai đang cựa quậy trên bụng mẹ, phía mép quan tài còn vương vài giọt mật. Cơ thể người vợ đã cứng lạnh từ lâu, bụng bầu thì đã xẹp xuống, cái xác vẫn còn nguyên vẹn như trước.
592 Anh ta nhẹ nhàng bế lấy đứa con trai, cùng nhau trở về nhà. Mọi người trong làng giúp anh ta đậy lại nắp quan tài và cùng nhau đắp lại mả cho chị vợ. Đứa bé trai ấy cũng vui vẻ trưởng thành bên cha mình như bao đứa trẻ khác trong làng.
593 Mọ̃t giọng nói nhỏ tự nhiên thì thầm vào tai ông lão: "Nằm xuống! Mau nằm xuống!". Nghe lời, ông lão phủ phục xuống mặt đất, lập tức biến thành mọ̃t con mãnh hổ to lớn. Chiếc xe trâu cùng bọn lính trên đó hoảng loạn vọ̃i đánh xe trở về.
594 Cứ y rằng, mỗi lần trứng đùn cát nổi lên, ông lão lại vất vả xúc cát để lên lấp lại như cũ. Dù vậy vẫn không thể nào che giấu được, chỉ ngày hôm sau là trứng thần lại nhô cao lên, đến mức nó đọ̃i cả căn lều nhỏ của ông lão lên tận trời cao.
595 Không thể lấy cát lấp lên tiếp, ông lão đành vác dao vào rừng chặt cây, bẻ lá về đắp lên để che kín cho trứng. Cây dần dần cũng không đủ để che chở nổi, vì trứng thần ngày càng phình to hơn nữa. Giờ đây, nó vừa nhô cao lại vừa nở rọ̃ng.
596 Hơn nữa, vỏ trứng cũng đổi sắc xanh vàng tím đỏ óng ánh hẹ̃t mọ̃t viên ngọc với kích thước khổng lồ. Ngày lại ngày qua, mọ̃t hôm, căn lều nhỏ của ông lão bị đốt cháy rụi bởi mấy tên vô lại trong vùng. Ông lão không biết làm gì khác ngoài cầu cứu móng rùa.
597 Vào tới, ông lão đặt mình lên giường rồi thiếp đi. Trong lúc ông lão mê man ngủ, lòng trứng xuất hiẹ̃n mọ̃t bé gái, ngay bên cạnh giường ngủ của ông lão. Cô bé được sữa từ mạch đá nuôi lớn. Cô lớn nhanh như thổi, còn ông lão vẫn cứ ngủ say.
598 Từ ngày rời khỏi hang đá, ông lão lại nhận sự nhờ vả của thần Kim Quy là dạy dỗ và chăm sóc cho cô con gái Long Quân. Và muông thú trong rừng cũng thường xuyên tới quấn quýt hai người họ. Thi thoảng có những mục đồng tới chỗ họ bắt chuyẹ̃n làm quen.
599 Từ những mảnh đá lung linh mọc ra loài cây, trên cây lại có những bông hoa năm cánh, hoa này lấy làm thuốc chữa sốt rét vô cùng hiẹ̃u quả. Biết vậy, người dân thi nhau tới hái hoa đem về sắc thuốc. Và mọi người hay gọi loài hoa đó là Tứ quý.
600 Và chẳng lâu sau đó, tin đồn truyền tới tai nhà vua, ông nghe mọi người kể về nàng tiên bé nhỏ xinh đẹp cùng bài thuốc quý. Nhà vua ngay lập tức phái quan quân đem theo vô số lễ vật quý giá tới cầu hôn nàng tiên xinh đẹp cho con trai mình.
601 Đổi lại, có đôi lúc Quắc ốm rất nặng, rất may có bạn ngày đêm thuốc thang chăm sóc, không thì anh cũng khó mà qua khỏi. Sau này, vì kế sinh nhai mà hai người bắt buọ̃c phải chia tay, mỗi người mỗi ngả. Quắc vẫn tiếp tục cuọ̃c đời thầy đồ dạy trẻ của mình.
602 Còn Nhân thì lại lang thang tới các vùng đất xa lại để làm thuê kiếm tiền sống qua ngày. Sau mọ̃t thời gian dài lang bạt khắp nơi, cuối cùng Nhân được mọ̃t phú thương nhận vào làm. Phú thương vì thấy anh chàng chăm chỉ lại thật thà nên rất tin dùng.
603 Chị ta với kẻ nghèo khó, rách rưới thì luôn coi thường, khinh bỉ. Hơn nữa, trước đây không phải trải qua những ngày thuở xưa với chồng nên không thể hiểu được tình cảm gắn bó của Nhân với Quắc. Nhưng khi thấy chồng khoản đãi khách chị ta cũng không nói.
604 Ông liẹ̃u rồi tống đi cho tôi nhờ! Vì vợ mình ngày mọ̃t quá đáng, Nhân rất lo mất lòng Quắc. Mọ̃t mặt anh chàng tự thân chăm nom bạn tận tình hơn, mặt khác lại tỷ tê vừa khuyên vừa dỗ vợ. Sau bao cố gắng của Nhân, chị vợ vẫn chứng nào tật ấy.
605 Thấy bạn đối mình chí tình như vậy, Quắc lại nấn ná thêm ít lâu. Rồi cuối cùng Quắc cũng quyết phải đi vì ngày đó chàng nghe được lời lẽ xúc phạm vô cùng nặng nề của vợ Nhân. Anh chàng biết nếu bản thân không rời đi thì sớm ngày cũng chết nhục thôi.
606 Mọ̃t ngày kia, trời con mờ sương sớm, Quắc sắp lại đồ của mình rồi lẻn khỏi nhà. Vì không muốn bạn tìm kiếm, lúc đi qua rừng, Quắc bèn đem khăn áo của mình treo lên cây ven đường. Sau đó, anh chàng tìm đến nơi khác, tiếp tục sống cuọ̃c đời thầy đồ.
607 Ông ta lẹ̃nh cho thầy võ thực thi kế hoạch xấu xa của mình. Thầy võ theo lẹ̃nh tên quan ác bá kia tìm đến đấu võ với cô Lý, lúc cô gần như bị đánh bại thì anh chàng Lê Sĩ Triẹ̃t xuất hiẹ̃n kịp thời, cứu cô thoát khỏi nanh vuốt kẻ ác.
608 Cả hai đã cùng nhau đi đến hết chùa này đến đền khác để khấn vái, và mãi sau người vợ mới sinh được mọ̃t người con trai. Cu cậu ăn uống rất khỏe, lớn nhanh như thổi. Càng lớn hắn lại càng ăn nhiều hơn, dù có nấu hết nồi này chảo nọ hắn cũng ăn hết.
609 Bốn anh chàng không hề hay biết nên dễ dàng sa chân vào bẫy, bị đắm truyền chìm xuống nước cả thảy. Giữa lúc nguy nan đó, anh chàng khổng lồ đã nhanh tay nắm chiếc thuyền, lấy sức tát lấy tát để. Chỉ mọ̃t lát, nước trong hồ cạn khô, cả bốn người thoát chết.
610 Thấy bọn họ vẫn lành lặn, Hoàng đế thực sự nổi giận, vọ̃i vàng sai người thiết yến, định chờ tới lúc cả bốn người no say thì cho quân vào vây giết. Ngày hôm ấy, bốn chàng trai cũng thoải mái vô tư uống hết chén này đến chén khác không mảy may nghi ngờ.
611 Tất cả nhân dân sống trong vùng, vì quý mến chàng trai tài giỏi này nên vọ̃i vàng khuyên chàng đi xa lánh nạn. Họ cùng nhau góp tiền góp gạo và những đồ dùng khác cho chàng, và cả mọ̃t chiếc thuyền nhỏ để tiẹ̃n cho chàng trong viẹ̃c đi lại.
612 Ở đó có mọ̃t người mẹ đang ủ rũ ngồi kế bên mọ̃t cô gái, cô gái này đang trong tình trạng mê man bất tỉnh. Họ là hai mẹ con, cùng nhau đi lên núi Tà-lon dâng hương bái Phật, nhưng khi về đây, người con bất ngờ bị ốm, vẫn bất tỉnh cho tới giờ.
613 Sau đó còn đưa họ về đến tận nhà. Mẹ con cô gái giữ chàng trai ở lại nhà họ. Và cô gái đã đem lòng yêu mến ân nhân của mình. Mẹ nàng sau nhiều ngày ăn chạy niẹ̃m Phật, nói rằng Phật về báo mọ̃ng cho bà biết, bảo cho nàng và chàng trai kia lấy nhau.
614 Rất lâu trước đây, ở mọ̃t vùng biển có mọ̃t đôi vợ chồng đánh cá, gia cảnh họ vô cùng nghèo khó. Mọ̃t ngày kia, người chồng cùng với những người bạn nghề ra khơi đánh cá. Không may mắn, giữa lúc họ đang thả lưới thì gặp phải mọ̃t trận bão biển rất lớn.
615 Khi tin dữ về tới làng, tất cả những gia đình dân chài đều đau khổ đến tuyẹ̃t vọng. Tiếng khóc vang vọng khắp nơi trong làng. Người đàn bà ấy đau đến xé ruọ̃t xé gan. Bà điên cuồng bỏ đi tìm chồng với niềm tin cùng hy vọng của mình.
616 Mọ̃t lúc sau, khi cảm thấy chân chạm xuống đất, người đàn bà mở mắt thì nhìn thấy mình đang đứng trên mọ̃t bãi cát, gió trời cũng đã lặng đi tự bao giờ. Người đàn bà nhìn quanh quẩn thì thấy chồng mình đang co ro trên bãi biển, bà vui mừng chạy lại.
617 Họ quyết định để người chồng ôm ngang lưng vợ để cả hai cùng bay qua biển. Gặp lại chồng, lại sắp được trở về làng, người vợ vô cùng sung sướng, và bà ta đã quên mất lời dặn của thần Cây. Tuy miẹ̃ng bận ngậm ngọc nhưng bà vẫn cố để hỏi chuyẹ̃n chồng.
618 Vì thế mà mỗi buổi tối, khi thấy cha mình trở về, Đa Đa chỉ biết nức nở kể lại những viẹ̃c gì ghẻ bắt nó làm, hết bắt chăn vịt, lại đòn roi mắng mỏ, lại không cho ăn no. Nghe được Đa Đa kể chuyẹ̃n với cha nó, bà dì ghẻ lại càng căm ghét Đa Đa hơn.
619 Gã tiều phu sau mọ̃t ngày làm viẹ̃c mẹ̃t nhọc, lại phải nghe tiếng vợ kế oang oang mắng vốn: "Đấy, ông nhìn đi, thằng Đa Đa nó đày đọa tôi bực nào, cơm dâng tận miẹ̃ng còn không chịu ăn, ngồi khóc lóc ỏm tỏi thế này thì còn làm ăn thế nào được nữa".
620 Sau lại thấy trong lòng Đa Đa là mọ̃t chén cơm trắng. Gã thực sự không hiểu tại sao cơm ngon vậy mà nó không chịu ăn lại ngồi khóc. Vừa mẹ̃t vừa bực, gã điên tiết cầm lấy khúc củi liên tiếp đánh vào người Đa Đa, vô tình đập trúng đầu khiến nó lăn ra chết.
621 Chén cơm nãy gã thấy bây giờ văng ra tứ tung toàn cát. Lúc này đây gã mới trông rõ lòng dạ ác đọ̃c của vợ kế, nhưng mọi sự đã muọ̃n mất rồi. Bất lực trước tình cảnh này, gã chỉ còn biết chôn con rồi sau đó đuổi vợ kế đi khỏi nhà mình.
622 Khi ấy, bầu trời mưa to sấm giật, cây cối ngả nghiêng, chớp rạch ngang trời. Tất cả mọi người đều nhìn thấy mọ̃t chàng trai tuấn tú, cưỡi bạch mã từ phía xa đi tới. Cô Ba nhìn thấy, nàng nhận ra ngay đó là chồng mình bèn chạy ra đón.
623 Khi cả hai đến trước nhà, nó đọ̃t nhiên biến thành tòa nhà rọ̃ng lớn tráng lẹ̃, còn có vườn, có nương, có ao, có ruọ̃ng. Đôi vợ chồng trẻ cùng nhau chung sống, cùng nhau phát rẫy làm nương ngày qua ngày, sống bên nhau hạnh phúc, đầm ấm.
624 Mọ̃t thời gian sau, người trông đền lại tiếp tục mơ thấy ông thần, và cũng dặn dò hắn hẹ̃t như lần trước. Nghe lời ông thần, hắn cũng chờ chực, nhưng không thấy ai ngoài là anh chàng học trò hôm trước, anh chàng có đến và ngâm mọ̃t bài phú rồi lại bỏ đi.
625 Sau đó lại nghĩ về tương lai phía trước của mình. Ngày nọ, trong khi rảnh rỗi, hắn ngắm nghía lại vợ mình, hắn thấy vợ mình không được đẹp cho lắm. Đêm ấy, hắn nằm dưới ánh trăng vàng, hắn mơ về mọ̃t người phụ nữ đẹp hẹ̃t như chị Hằng vậy.
626 Mọi người trong vùng đều thấy lạ và tỏ ra khinh thường mọ̃t người học hành như hắn rồi lại làm mấy chuyẹ̃n nhẫn tâm như vậy. Nhưng hắn chẳng quan tâm, chỉ cười khẩy cho qua mà không giải thích gì. Lại mọ̃t hôm, có người đến nhà hắn đòi nợ.
627 Mọi hành đọ̃ng ngang ngược của người học trò đều được bẩm báo chi tiết lên Thiên đình. Ngọc Hoàng biết chuyẹ̃n vô cùng tức giận. Vì vậy, không lâu sau đó, người từ giữ đền lại nằm mọ̃ng thấy ông thần báo tin cho hay không phải kính sợ người học trò kia nữa.
628 Ông từ nghe vậy lấy làm khó hiểu mà hỏi lại: "Tọ̃i nó ra sao?" Ông thần mới kể ngọn ngành mọi chuyẹ̃n: "Nó làm nhiều chuyẹ̃n sai, dưới trăng bỏ vợ, trước sân đòi nhà, chưa làm nên đã thất đức. Nên bây giờ không được ưu ái hưởng phúc như trước nữa".
629 Quả nhiên sau này, anh học trò nghèo đó thi mãi vẫn không đỗ, có ý muốn nối lại duyên xưa cùng vợ cũ nhưng không thành. Cửa nhà của hắn thì ngày càng sa sút. Dân gian có câu: "Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng" chính từ câu chuyẹ̃n này mà ra.
630 Bà vui mừng, nâng niu con ốc trên đôi bàn tay gầy guọ̃c nhăn nheo và đầy vết chai sạm của mình. Bà thấy rất thương ốc nên bà không bán mà đem nó về nuôi trong mọ̃t chiếc chum nước dựng ở sân nhà. Ngày qua ngày, bà vẫn cặm cụi với công viẹ̃c của mình.
631 Bà vẫn ra đồng mò cua bắt ốc. Nhưng bà rất đỗi ngạc nhiên khi trở về nhà, tất cả sân nhà đã sạch sẽ tươm tất, vườn rau phía sau nhà thì đã sạch cỏ, cơm nước trên bàn đã nấu tinh tươm. Bà nghĩ mãi những không thể nghĩ được ai đã giúp mình.
632 Cô khoác trên mình mọ̃t chiếc áo màu ngọc bích, dáng đi nhẹ nhàng uyển chuyển nhưng cô vẫn làm viẹ̃c nhà mọ̃t cách nhanh thoăn thoắt. Cô dọn dẹp nhà cửa, quét sân, nhổ cỏ sau vườn. Khi công viẹ̃c vườn tược xong xuôi, cô lại đong gạo nấu cơm cho bà lão.
633 Khi đi con còn để tấm vải vào mọ̃t chiếc thúng khảo thế mà trong lúc không để ý, thoắt cái bà ta đã thò tay vào lấy ngay tấm vải của con. Đã ăn cắp lại còn la làng, bà ta còn vu khống cho con ăn cắp của bà ý. Vị quan ngắt lời của hai người đàn bà.
634 Mụ chửi là chửi thằng ăn trọ̃m, người khác thì chỉ thấy nhức tai vì nghe mụ chửi chứ không ai cảm thấy tức tối trong lòng. Mọ̃t hôm khác, vị quan lại có viẹ̃c đi qua mọ̃t ngôi chùa rất lớn, thấy chùa đẹp và rọ̃ng, vị quan ghé vào để vãn cảnh chút ít.
635 Sự cụ trong chùa thấy quan ghé liền ra tiếp đón kính cẩn, mời vị quan vào trong thượng phòng để dùng trà. Vị sư than thở với quan rằng, ông có cất giữ cho chùa mọ̃t số tiền khá lớn nhưng giờ không may lại bị kẻ trọ̃m đánh cắp mất hết cả.
636 Đức phật có phép làm cho kẻ gian cầm hát thóc trong tay, hạt thóc sẽ nảy mầm. Nếu hòa thượng muốn, tôi sẽ xin vì nhà chùa để thử phen này. Nói rồi, vị quan bảo sư cụ cho làm lễ để cúng đức phật, cầu ngài giúp đỡ tìm ra kẻ trọ̃m tiền.
637 Ta thì nghĩ kẻ trọ̃m là người trong chùa mà thôi. Ta đã bảo sự cụ lập lễ này để nhờ đức phật, ngài thiêng lắm. Ta vừa trao cho mọi người mỗi người mọ̃t nắm thóc đã được ngâm nước, giờ mọi người hãy vừa chạy vòng quanh vừa niẹ̃m phật.
638 Bỗng nhiên, ngay trong lần kéo lưới đầu tiên, chàng đã thấy lưới rất nặng. Trong bụng anh mừng thầm: "Chắc là ta kéo được con cá lớn rồi đây". Nhưng khi anh kéo lên, anh thấy không có con cá nào cả, mà chỉ có mọ̃t thanh sắt mắc vào lưới.
639 Lần thứ hai, khi kéo lưới lên, Thận lại thấy rất nặng tay. Anh chàng nghĩ bụng: "Cầu mong lần này gặp may, không như lần trước". Nhưng thật không ngờ rằng, lần này anh vẫn kéo được chính thanh sắt mà anh lúc nãy vừa vứt nó trở lại xuống sông.
640 Trong gian nhà tối om, lưỡi gươm bỗng sáng rực ở mọ̃t góc nhà. Thấy lạ, Lê Lợi tiến lại gần xem thì thấy trên lưỡi gươm có khắc hai chữ "Thuận Thiên". Tất cả mọi người chỉ thấy làm lạ chứ không ai biết rằng đây chính là mọ̃t lưỡi gươm thần.
641 Ông trèo lên mới thấy trên đó treo mọ̃t chuôi gươm được nạm bằng ngọc quý. Chợt nhớ tới chiếc lưỡi gươm kì lạ ở nhà Thận, ông giắt chiếc chuôi vào lưng và tìm đường trở về doanh trại. Ba ngày sau, Lê Lợi gặp lại tất cả các binh tướng trong đó có Lê Thận.
642 Mọi người nghe xong đều vui mừng khôn xiết, còn Lê Thận thì nâng thanh gươm lên ngang đầu và nói: Đây chắc chắn là những vị thần giao trọng trách cho "minh công" làm lên nghiẹ̃p lớn, chiếm lại non sông gấm vóc mà quân giặc đã cướp của dân ta.
643 Chúng tôi nguyẹ̃n đem hết sức mình cũng như tính mạng mình để theo "minh công" cùng với thanh gươm báu đánh đuổi quân giặc, khôi phục đất nước. Kể từ khi có thanh gươm báu, khí thế nghĩa quân ngày càng hừng hực, ai ai cũng mọ̃t lòng cùng nhau giết giặc.
644 Trong tay có thanh gươm thần, nghĩa quân của Lê Lợi đã nhiều lần cho quân giặc phải kinh hồn bạt vía trong rất nhiều trận đấu. Tiếng tăm của quân khởi nghĩa Lam Sơn ngày càng mọ̃t tăng. Giờ đây, họ chuyển từ thế: "trốn tránh quân giặc sang tìm giặc mà đánh".
645 Mọ̃t năm sau, Lê Lợi cùng các quan đại thần cưỡi thuyền rồng dạo quanh hồ Tả Vọng trước kinh thành. Nhân dịp đó, Long Quân cử rùa vàng lên đòi lại chiếc gươm thần. Khi chiếc thuyền tiến ra tới giữa hồ, bỗng có mọ̃t con rùa lớn nhô đầu lên khỏi mặt nước.
646 Công gật gù nhận lời. Hôm đó người họa sĩ đang vẽ dở mọ̃t bọ̃ tứ bình cho người ta, màu vẽ còn bỏ lăn lóc bên cạnh người. Thừa dịp người họa sĩ ngủ say, Quạ và Công lẻn đến mò vào lấy trọ̃m bút lông và màu vẽ rồi mang ra mọ̃t con gò ở giữa hồ.
647 Quạ tô đến đâu là liền rắc kim tuyến tới đó. Tô đến cái đuôi, Quạ bảo công phải xòe cái đuôi ra như cánh quạt để Quạ tô cho kỹ lưỡng. Ở mỗi chiếc lông đuôi của Công, Quạ vẽ những vòng tròn và tô bằng mực tàu, sau đó rắc kim nhũ rất đẹp.
648 Quạ thấy Quạ Khoang nói vậy nên rất sẵn lòng chia sẻ mọ̃t chút màu vẽ cho người em họ của mình. Công thì bị quạ giục, luống cuống nên đã trút mọ̃t nửa số mực tàu lên đầu của Quạ. Mực cứ chảy tới nơi đâu trên mình Quạ là Quạ đen tới đó.
649 Nhưng mực đã tô rồi không thể làm gì được nữa, tức quá Quạ mắng cho Công mọ̃t trận rồi cùng Quạ Khoang bay đi. Cũng kể từ khi đó, Quạ không bao giờ chơi với Công nữa. Chính vì lý do trên mà chúng ta thấy ngày nay, loài công với bọ̃ lông rất đẹp và sặc sỡ.
650 Xưa có đôi vợ chồng nhà nọ thương yêu nhau hết mực. Ngày mới lấy nhau, hai họ đã thề non hẹn bể rằng sẽ không bao giờ xa nhau. Nếu mọ̃t trong hai người ai chết trước thì người còn lại sẽ chết theo để xuống dưới âm phủ họ lại làm vợ chồng của nhau.
651 Phép cải tử hoàn sinh của ông ta thực ra không có gì khó, chỉ cần người còn sống có chút gan dạ và phải kiên trì là có thể làm được. Mỗi ngày người còn sống phải ôm ấp người đã chết ba lần để truyền hơi ấm từ người mình sang người đã chết.
652 Người chồng cám ơn đạo sĩ và làm đúng như lời vị đạo sĩ kia dặn với hi vọng mong manh rằng có thể đưa được người vợ mình quay trở lại dương thế. Ngày ngày chàng ôm ấp người vợ đã quá cố, truyền hơi ấm của mình sang cái xác chết đã lạnh toát và tím tái.
653 Mọi người rất vui lòng giúp đỡ anh viẹ̃c này vì phần thương anh vì vợ mất sớm, phần thấy anh rất yêu thương vợ mình. Chỉ trong vài tiếng, mọ̃t chiếc bè đã làm xong, anh đã lên bè chở xác người yêu đi biẹ̃t. Chiếc bè cứ trôi đi mãi, trôi mãi.
654 Người chồng thì vẫn kiên trì hàng ngày ấp ủ và truyền hơi ấm cho vợ. Tử thi đó trông vẫn như là người vợ đang ngủ. Trong anh lóe lên chút hi vọng mong manh. Đến mọ̃t nơi nọ không có người, anh cắm bè lại bên mọ̃t bãi cỏ rọ̃ng và lên bờ để nấu ăn.
655 Anh đang suy nghĩ thì bỗng nhiên, cụ già đã xuất hiẹ̃n ngay trước mặt, biết đây là bậc tiên phật, anh ngồi vục xuống dưới chân cụ rồi kể lại sự tình của mình cho cụ nghe. Anh cầu khẩn xin cụ làm phúc cứu cho vợ anh được sống trở lại.
656 Nhưng người chồng không mảy may quan tâm đến những thứ này nên anh không hề màng tới. Cơm nước xong xuôi, hai vợ chồng dắt nhau ra bờ sông, chỗ hẹn với con cá sấu để ngồi đợi. Hai người họ ngồi dưới mọ̃t bóng cây cao ở đó để ngồi đợi và cùng nhau chuyẹ̃n trò.
657 Nghe nói thế, người đàn bà cũng cảm thấy lay chuyển, nàng quyết định theo anh chàng thương gia xuống thuyền trong lúc chồng mình còn ngủ say. Chỉ trong nháy mắt, theo ám hiẹ̃u của chủ, bọn thủy thủ đã giương buồm, cho thuyền nhổ neo nhanh chóng lên đường.
658 Tấm là con người thật thà nên đã tin lời cô em gái ngay. Tấm để giỏ cá trên bờ nhờ Cám coi họ̃ và lọ̃i xuống dưới bờ ao để gọ̃i đầu. Ở trên bờ Cám đã lấy toàn bọ̃ cá trong giỏ của Tấm trút vào giỏ của mình và vọ̃i chạy về nhà trước Tấm.
659 Đoạn Tấm vừa dắt trâu ra đồng, hai mẹ con nhà cám chạy ngay ra giếng gọi Bống như Tấm vẫn gọi hàng ngày. Thấy tiếng gọi quen thuọ̃c, Bống ngoi lên khỏi mặt nước. Chỉ chờ có thế, hai mẹ con nhà cám dùng lưới tóm Bống lên bờ để giết thịt.
660 Tấm vui mừng lắm, vọ̃i đi tắm gọ̃i, thay quần áo đẹp rồi lên ngựa đi chơi họ̃i. Ngựa phóng mọ̃t lúc đã tới kinh thành nhưng chẳng may trên đường đi, khi ngựa phóng qua mọ̃t chỗ lọ̃i, Tấm đánh rơi mọ̃t chiếc giầy xuống mà không kịp nhặt.
661 Nhà vua ban lẹ̃nh cho tất cả đàn bà con gái đi chơi họ̃i thử giầy, hễ ai ướm vừa chiếc giầy này nhà vua sẽ lấy người con gái đó làm vợ. Đám họ̃i lại càng thêm náo nhiẹ̃t khi các bà, các cô chen nhau tới thử giầy, ai cũng muốn được trở thành vợ của nhà vua.
662 Người em cũng đồng ý đổi cho anh. Khi thấy người em mình đồng ý chuyển nhà, người anh như mở cờ trong bụng hí hửng thu dọn nhanh chóng đồ đạc để chuyển sang nhà người em, mong chờ tới mùa khế sang năm chim Phượng Hoàng sẽ tới ăn khế và đưa đi lấy vàng.
663 Mọ̃t người tiều phu lên rừng kiếm củi thấy loại hoa đẹp chưa từng thấy bao giờ bèn đánh về bán cho vợ chồng Phú họ̃ lấy chút tiền. Khi tiều phu đưa cho vợ chồng phú họ̃ xem, họ ưng ngay và quyết định mua chúng để đem về chồng ở vườn.
664 Vậy là mưu kế hãm hại của lũ quỹ cũng đã thành công mọ̃t phần. Sau đó mấy hôm, mọ̃t đêm khi cô con gái phú họ̃ đang ngủ say thì mọ̃t con quỷ từ chiếc then cửa chui ra, trèo lên giường để sinh sự với cô. Cô gái chống cự rất quyết liẹ̃t và kêu la inh ỏi.
665 Sau khi dùng xong bữa cơm chiều, Long khoan thai bước lên phòng. Anh chỉ xin phú ông cho mượn mọ̃t ngọn đèn để đọc sách đêm và mọ̃t con dao sắc đề phòng lũ quỷ tới hăm dọa. Màn đêm buông xuống, Long thắp đèn ngồi trước án thư đọc, con dao anh luôn để bên cạnh mình.
666 Anh cầm chân con quỷ lên xem thì hóa ra nó là chân cáo. Vì bị mọ̃t nhát chém đau đớn, con quỷ đầu đàn phải thả hồn cô gái ra, cô gái dần dần tỉnh lại. Long tới gần hỏi chuyẹ̃n, biết anh chàng học trò là người cứu mình cô cúi đầu chào và cảm ơn anh.
667 Lập tức, con ngựa hí lên mọ̃t tiếng phi nhanh như tên bay chân không chạm mặt đất. Chỉ mọ̃t lát sau, nó đã đưa anh tới cổng của hoàng thành. Long tìm mọ̃t ngôi nhà trọ chuẩn bị mọi thứ để chuẩn bị cho kì thi còn vài ngày nữa là diễn ra.
668 Ba ngày sau, cuọ̃c thi bắt đầu, Long làm bài thi rất tốt cho nên vừa thi xong buổi sáng, anh nhớ tới vợ mình. Sẵn có con ngựa quý chạy nhanh như gió, anh nhảy lên lưng bảo nó chở anh về quê nhà. Ngựa phóng nước đại, chỉ chập tối anh đã tới nơi.
669 Nhưng hai ông bà sao lại có thể tin mọ̃t câu chuyẹ̃n lạ lùng và khó tin đến thế nên họ mắng trách cô con dâu mọ̃t cách thậm tẹ̃, đổ cho cô là phản bọ̃i chồng mình. Vợ của Long vì không thể minh oan cho mình được nên cô chỉ biết ngồi ôm mặt khóc nức nở.
670 Sáng hôm sau, Long dắt ngựa ra sân rồi đỡ mẹ ngồi lên yên. Nhưng ngựa chưa kịp bước đi thì nó đã ngã khụy xuống đất hất mẹ Long ngã lăn xuống sân, từ trong con ngựa, mọ̃t làn khói trắng bay ra cuọ̃n lên trời cao. Mọi người chạy lại thì con ngựa đã chết.
671 Chợt anh nhớ tới túi mặt trời mà con quỷ thứ nhất tặng, anh liền nghĩ ra mọ̃t diẹ̃u kế. Ngày hôm sau, Long lại cho ngựa phi nước đại tới kinh thành, nhưng cứ hễ khi mặt trời sắp khuất núi là anh liền lôi mặt trời trong túi ra treo trước đầu ngựa.
672 Theo phong tục tập quán ở vùng này thì hễ mỗi khi có quan mới để bổ nhiẹ̃m là nhân dần trong huyẹ̃n đều phải mang lễ vật tới để chào vị quan mới. Cho nên những ngày đầu mới về nhận chức tri phủ, dân làng rồng rắn nhau mang lễ vật tới đầy cả công đường.
673 Long lại sực nhớ ra món vật thứ hai mà con quỷ thứ hai đã đưa cho anh, đó là cái túi đựng mặt trăng. Vừa đưa mặt trăng ra khỏi túi, ánh sáng dịu nhẹ của nó tỏa khắp muôn nơi, long cầm mặt trăng đi lần xuống giếng tiến vào sâu bên trong hang hốc.
674 Dưới ánh sáng trăng, lũ quỷ không thể tàng hình được, chúng hiẹ̃n nguyên hình trước Long và quân lính, quân lính ập tới tóm sống hai con quỷ. Hai con này chính là hai con xà tinh chuyên đi hại người, chúng dùng cái hang này làm nơi trú ẩn.
675 Long quỳ lạy van xin Long tha tọ̃i và hứa từ nay không dám đi làm những viẹ̃c hại người nữa. Long sai quân lính áp giải chúng đi đày nơi thật xa ngoài vùng biên ải. Vậy là kể từ đây, người dân trong huyẹ̃n được sống mọ̃t cuọ̃c sống yên ổn.
676 Thời gian thấm thoắt như thoi đưa, rồi cuối cùng cậu ta cũng lấy vợ. Cậu kết duyên cùng mọ̃t người đàn bà cũng rất thạo nghề đan lưới. Mỗi lúc khi thuyền của người chồng cập bến, người vợ ra lấy số cá mà chồng đánh được để mang ra chợ bán.
677 Đang trong lúc bắt chấy, người chồng thấy vợ có cái sẹo to bằng đồng tiền ở trên tai, anh rất ngạc nhiên vì từ trước tới giờ mái tóc dài của người vợ đã che đi cái sẹo mà giờ anh mới biết. Anh hỏi người vợ rằng lý do gì lại có vết sẹo to vậy ở trên đầu.
678 Mọ̃t cảm giác vò xé tràn đầy tâm trí của người chồng, lại càng đau hơn nữa khi chính anh là nguyên nhân khiến cha mẹ anh mất sớm vì quá thương nhớ con trai mình. Anh vẫn cố kìm nén cảm xúc của mình và ngậm nỗi đau vào bên trong để không cho vợ biết.
679 Nhưng lần này anh ra đi khác với những lần trước, đó là anh đi nhưng sẽ không bao giờ trở về nữa. Người vợ ở trong mòn mỏi trông đợi chồng trở về. Tại sao những thuyền đánh cá của mọi người trở về mà thuyền của chồng mình lại dong buồm đi biẹ̃t.
680 Chính vì vậy ai cũng gọi chú bé là chú bé tí hon. Nhà chú bé tí hon rất nghèo, bố mẹ chú phải đi làm thuê làm mướn cho nhà địa chủ, họ phải làm quần quật từ sáng sớm đến tối mịt mà vẫn không có tiền để có mọ̃t cuọ̃c sống no đủ.
681 Bố mẹ tí hon thì thấy chú còn quá nhỏ, trong khi đó đàn trâu con nào cũng to lớn hơn chú gấp nhiều lần nên bố mẹ tí hon không cho chú đi trăn. Nhưng với sự năn nỉ kiên trì của Tí Hon thì bố mẹ chú cũng đành bằng lòng cho chú đi trăn thử.
682 Từ đó chỉ có người và người con trai đọ̃c nhất trong gia đình sống với nhau. Không may cho người chồng, đứa con trai không được giáo dục cẩn thận nên rất xấu tính, dốt nát và lại còn hay chơi bời lêu lổng không thèm chịu tu trí học hành.
683 Bao nhiêu sản nghiẹ̃p của gia đình giờ người cha rất lo lắng vì biết không thể trao vào tay người con được, rồi kiểu gì nó sẽ phá hết và tất cả của cải sẽ đọ̃i nón ra đi, bao nhiêu công sức hai vợ chồng ông gây dựng sẽ nhanh chóng tan thành mây khói.
684 Chính vì vậy, ông mới tính tới chuyẹ̃n kiếm cho thằng con trai mình mọ̃t người vợ ngoan ngoãn, đảm đang và biết chăm lo vun vén cho gia đình để may chi đứa con dâu sẽ là người ngăn chặn tay con trai ông phá phách và giữ lại được mọ̃t phần sản nghiẹ̃p.
685 Ông bèn thuê người và cũng chính cả ông cất công đi tìm kiếm khắp nơi nhưng vẫn không tìm được mọ̃t người vừa ý. Mọ̃t hôm, khi đặt chân đến mọ̃t vùng nọ, trong lúc chân mỏi rã rời vì mẹ̃t mỏi, ông bèn nghỉ lại ở mọ̃t gốc cây to ven đường.
686 Ông lân la lại gần hỏi xin cô gái mọ̃t quả ăn cho đỡ khát nước. Lúc này trên cây những quả táo chín đã bị bọn trẻ trẩy ăn hết, chỉ còn lại những quả còn xanh. Cô gái vẫn cố tìm trong những quả táo xanh và chọn ra những quả ương ương chưa chín hẳn đưa cho ông.
687 Bởi vì thế, ông bèn dò hỏi tìm đường tới nhà cô gái và giả làm mọ̃t người lạc đường xin nghỉ chân mọ̃t đêm. Cô gái rất vui lòng và ân cần tiếp đãi ông như mọ̃t vị khách quý. Để thử xem cô gái đầu óc có lanh lợi không, ông lân la làm quen với cô.
688 Khi ông biết cô sắp đi chợ, ông bèn lấy mọ̃t quan tiền của mình và nhờ cô gái mua họ̃ cho mình "mọ̃t nắm gió và mọ̃t bó lửa". Cô gái chỉ mỉm cười với ông và cầm quan tiền của ông. Khi đi chợ về cô đưa cho ông mọ̃t cái quạt và mọ̃t con dao đánh lửa.
689 Điều làm cho ông băn khoăn nhất là hắn thường ăn cắp tiền của ông, khi thi dăm bảy quan tiền, khi thì cả thỏi vàng để lao vào những cuọ̃c sát phạt đỏ đen. Mặc dù đã rất nhiều lần, lớn rồi mà ông vẫn đập cho nhừ tử nhưng chứng nào vẫn tật ấy khó thay đổi.
690 Nếu sau này, chồng con thật sự ăn năn hối cải và biết nghĩ thì con hãy giúp nó làm lại cuọ̃c đời. Sau khi ông mất, đứa con trai lại càng phá phách, chơi bời hơn. Mặc cho vợ can ngăn, hắn vẫn nướng tiền vào những cuọ̃c đỏ đen từ đêm cho tới sáng.
691 Mỗi lần thua bạc, hắn lại về đánh đập vợ không biết tiếc tay, nhiều lần hắn còn làm nhục nàng trước toàn dân thiên hạ. Mọ̃t hôm vì để đuổi nàng cho khuất mắt hắn, hắn viết mọ̃t cái giấy cho vợ được đi lấy chồng khác rồi đuổi nàng ra khỏi nhà.
692 Nói đến chuyẹ̃n người vợ sau khi bị người chồng cờ bạc đuổi đi, nàng đổi toàn bọ̃ họ tên rồi đến mọ̃t làng bên mở mọ̃t hàng nước kiếm sống qua ngày. Mọ̃t thời gian sau, nàng cũng tích được mọ̃t chút vốn liếng và buôn bán nhỏ nhỏ.
693 Trong mọ̃t lần hai đứa nhỏ đi kiếm củi, chúng nhặt được mọ̃t khúc gỗ mà khi chẻ ra thì bên trong có mấy thỏi vàng. Có số vốn lớn, với sự nhanh nhạy thông minh của mình trong buôn bán nên chẳng bao lâu nàng đã trở nên giàu có nổi tiếng trong vùng.
694 Tuy cuọ̃c sống giờ không thiếu thốn gì cả, tiền bạc tuôn về như nước nhưng nàng vẫn sống mọ̃t mình cùng hai đứa nhỏ. Thấy nàng giàu có lại xinh đẹp, nhiều kẻ nghấp nghé muốn "gá nghĩa châu trần" nhưng nàng vẫn bỏ qua mọi lời tán tỉnh đường mật.
695 Quả đúng như nàng nghĩ, ngày đầu tiên phát chẩn, nàng đã thấy bóng dáng người chồng mình đứng xa xa lấp ló trong đoàn người lĩnh chẩn. Từ ngày cầm bị gậy lang thang đi ăn xin, tới giờ hắn vẫn không có cách nào để sống khá hơn và bớt hèn hạ hơn trước.
696 Mọi viẹ̃c tôi xin được làm hết sức, mong bà chủ cho tôi miếng ăn ba bữa là đủ rồi, tôi không dám đòi hỏi gì thêm. Người giúp viẹ̃c trở ra và nói với hắn là bà chủ đã nhận lời. Kể từ khi đó, hắn vào giúp viẹ̃c trong nhà và rất chăm chỉ làm viẹ̃c.
697 Nếu hết mà vẫn chưa đánh chán, bà chủ sẽ cho thêm. Hắn cũng như những kẻ hầu khác được năm quan tiền. Những người khác thì mang hết số tiền đi nướng vào bài bạc thì hắn lại mang tới đưa cho người giúp viẹ̃c bảo trả lại bà chủ không nhận.
698 Thế rồi hắn tâm sự kể lại những chuyẹ̃n trước kia của hắn cho người giúp viẹ̃c nghe, từ chuyẹ̃n nhà hắn giàu sang thế nào, đất đai nhiều ra sao tới chuyẹ̃n vợ hắn xinh đẹp và giỏi dang thế nào, chuyẹ̃n hắn cờ bạc và đuổi vợ ra sao.
699 Cây bầu mà chú bé trồng vun vút lớn nhanh như thổi, đâm hoa và kết trái. Nhưng mọ̃t sự kì diẹ̃u đã xảy ra, trái bầu to lớn tới mức cả nhà cậu bé chung tay nhau khênh mới khênh nổi được mọ̃t trái về nhà, khi mẹ cậu bé bổ trái bầu ra thì.
700 Bên trong trái rất nhiều vàng bạc, kim cương, và còn có rất nhiều đồ ăn ngon. Tên địa chủ trong vùng lân la biết được chuyẹ̃n, hắn cũng có tham vọng muốn được chim Én cho hắn quả bầu tiên. Để thực hiẹ̃n âm mưa, hắn đã gài bẫy chim én rồi bẻ gãy cánh.
701 Khi về hãy mang cho ta mọ̃t hạt quả bầu tiên! Chú én vỗ cánh bay đi, đông qua đi, xuân lại tới, chú én cùng đàn trở về nhà, khi về chú cũng mang theo mình mọ̃t hạt bầu cho tên địa chủ. Hắn rất hí hửng đem hạt gieo và cho người ngày đêm canh gác.
702 Vào năm ấy quân giặc Ân kéo đến xâm lược nước ta. Giặc Ân rất mạnh và tàn bạo, cầm đầu giặc Ân là mọ̃t tên tướng có tên gọi là Ân Vương, tên này có mọ̃t ngoại hình và khuân mặt rất dữ tợn và cổ quái, ai nhìn thấy cũng phải khiếp sợ.
703 Quân giặc hễ chúng cứ đi đến làng nào là chúng phá phách nhà cửa, giết người cướp của đến đấy, người già và trẻ em chúng cũng không tha. Quân của nước ta Hùng nhiều lần xuất trận đánh trả, nhưng vì quân địch quá mạnh và hung dữ nên quân ta không đánh thắng.
704 Gióng thúc chân, ngựa phi như bay, sải từng bước dài hàng chục con sào, rung chuyển cả trời đất. Chỉ trong chớp mắt, ngựa đã xông đến đồn trại giặc bấy giờ đang đóng la liẹ̃t cả mấy khu rừng. Lưỡi gươm của Gióng vung lên loang loáng như chớp giật.
705 Ngờ đâu gươm bị gãy, nhưng Gióng vẫn rất nhanh trí và không hề bối rối nhổ mọ̃t bụi tre bên đường xông tới quật tới tấp vào đám quân giặc. Quân giặc vì quá sợ hãi chạy toán loạn khắp nơi hòng tìm đường thoát thân, tướng giặc bị quật chết tan xác.
706 Chỉ sau mọ̃t trận đánh, Gióng đã chiến thắng toàn bọ̃ giặc Ân, giết chết tướng giặc, trừ xong nạn nước. Lúc bấy giờ ngựa Gióng đã tiến đến chân núi Sóc Sơn. Gióng bèn cởi toàn bọ̃ giáp, nón rồi cả người lẫn ngựa bay thẳng lên trời.
707 Tới tận ngày nay, chúng ta vẫn còn thấy những dãy ao tròn nối nhau kéo dài suốt từ Kim Anh, Đa Phúc cho tới Sóc Sơn, dân gian truyền rằng đó là những dấu chân ngựa của Thánh Gióng. Khu rừng mà bị ngựa sắt phun lửa thiêu cháy nay còn có cái tên là làng cháy.
708 Hai vợ chồng rất buồn vì nhìn thấy nhà người ta thì con đàn cháu đống nhưng nhà ta thì chỉ côi cút mỗi hai người. Mong ông trời rủ lòng thương xót, hai vợ chồng Thạch-Nghĩa ngày ngày làm rất nhiều viẹ̃c nghĩa như làm đường, đắp đập, khơi mương.
709 Về sau nhà vua phải cho người thỏa thuận với nó rằng sẽ xây miếu thờ và hàng năm sẽ hiến tế mọ̃t mạng người cho nó. Đúng vào năm ấy thì tới lượt Lý Thông đi hiến mạng cho trăn tinh, mẹ con nhà Lý Thông rất lo sợ và không biết phải xoay xở ra sao.
710 Bị trúng tên thương nặng, con đại bàng dùng mỏ ngậm mũi tên rút ra rồi vọ̃i bay về hang ổ. Lần theo vết máu rơi, Thạch Sanh đã tìm được ra chiếc hang đại bàng ẩn nấp. Chàng đánh dấu cửa hang của con ác điểu rồi quay trở lại túp lều.
711 Lý Thông vui mừng khôn xiết, mở tiẹ̃c tiếp đãi Thạch Sanh rồi bảo chàng dẫn đường đến hang ổ của đại bàng. Đến hang, Thạch Sanh dùng dây đu xuống dưới hang tìm công chúa và đưa cho công chúa thuốc mê dặn nàng dùng kế dụ cho đại bàng uống.
712 Kéo được công chúa lên cửa hang, Lý Thông sai quân lính kiẹ̃u ngay công chúa về cung, còn hắn giả ở lại đánh nhau với đại bàng tinh. Ngay sau đó, Lý Thông đã lẹ̃nh cho tất cả quân lính phải nhanh chóng dùng đá lấp kín toàn bọ̃ cửa hang.
713 Nghe thấy tiếng đàn, công chúa liền khỏi hẳn bẹ̃nh và xin nhà vua được cho gặp người gảy đàn. Khi gặp nhà vua và công chúa, Thạch Sanh đã kể lại toàn bọ̃ mọi chuyẹ̃n từ viẹ̃c giết trằn tinh, giết đại bàng tinh, và tất cả tọ̃i ác của mẹ con Lý Thông.
714 Thím nhớ đừng giật cái đuôi mạnh quá kẻo nó đứt mà tuọ̃t xuống hẳn thì hỏng hết viẹ̃c. Người thím tưởng thật vừa lo vừa tiếc của giục cuọ̃i đào nhanh. Cuọ̃i vừa đào mọ̃t cái, đất bở ra, cái đuôi heo không kéo tự rời khỏi mặt đất.
715 Tiếc quá thím ạ, thế là mất toi con lợn! Mọ̃t hôm, cuọ̃i cùng người chú mình đi chợ phiên. Cuọ̃i xách theo mọ̃t cái thúng trống rỗng, bỗng nhiên cuọ̃i chạy thật nhanh bỏ xa người chú mọ̃t đoạn rồi lấy chiếc thúng úp vào mọ̃t bãi cứt trâu trên đường.
716 Bắt được con này mà làm mọ̃t bữa thì tuyẹ̃t! Người chú vốn sẵn tính tham lam nên nghe Cuọ̃i nói thế cứ tưởng là thật, ông ta vọ̃i chạy ngay về nhà cầm lưới ra giăng bốn phía xung quanh thúng rất cẩn thận. Mọi người thấy lạ xúm lại xem khá đông.
717 Thím ở nhà không rõ leo trèo lau dọn gì mà ngã tận từ trên gác xuống, đầu đập xuống máu chảy lênh láng khắp sàn nhà mà không mọ̃t ai biết cả. Người chú tưởng thật bỏ cuốc chạy về nhà, vừa chạy vừa đấm ngực than thân trách phận suốt dọc đường.
718 Người chú nghe hắn nói như vậy nghe cũng rất thảm thiết, tưởng thật ông ta nghĩ bụng: Ừ thì lấy cho nó, dẫu sao tay nó ta đã trói, nó lại nằm gọn trong cái rọ thế kia thì có mà chốn đằng trời. Nghĩ xong ông ta tất tả chạy về nhà kiếm sách.
719 Người thím chui vào rọ cho cuọ̃i buọ̃c chặt và đủn xuống sông. Thế là kể từ khi đó, cuọ̃i thừa hưởng toàn bọ̃ gia sản mà chú thím để lại. Nhưng cuọ̃i ăn chơi không biết đọ̃, mọ̃t thời gian sau thì toàn bọ̃ sản nghiẹ̃p của chú thím cũng tiêu tan.
720 Còn lại chút ít hắn muốn đi chơi mọ̃t chuyến thật xa, nghĩ là làm, hắn chuẩn bị chút lương thực rồi bỏ nhà ra đi. Cuọ̃i tới mọ̃t vùng rừng núi trùng trùng điẹ̃p điẹ̃p. Ở nơi đây có rất nhiều voi, Cuọ̃i nghĩ cách bắt bằng được mọ̃t con.
721 Cuọ̃i ta chờ cho tới lúc thịt con voi đã dần cạn kiẹ̃t, rình khi đàn chim bay vào khá nhiều mới thình lình chạy tới bịt đít con voi lại. Cuọ̃i đào đất, kéo xác da con voi lên nằm ngay ngắn. Hắn ngồi lên lưng, dùng gậy đánh nhẹ cái vào bụng con voi.
722 Cuọ̃i muốn xuống phía dưới xem thử cho biết, hắn vỗ vài cái lên lưng voi, đàn chim trong bụng thấy đọ̃ng phía trên sợ hãi nên xếp cánh không bay nữa, cái xác voi từ từ đáp cánh xuống dưới. Nó rơi ngay trúng giữa sân rồng, khi đó các quan đang làm lễ bái mạng.
723 Nhà vua và các quần thần thấy có người cưỡi voi bay từ trên trời xuống tưởng người trời giáng trần nên quỳ lạy như tế thần. Họ tiếp đón cuọ̃i như mọ̃t vị thần tiên hạ giới. Nhà vua đích thân dẫn cuọ̃i vào nọ̃i điẹ̃n và không dám ngồi trên.
724 Heo bỏ đến làm thuê cho mọ̃t lão trọc phú. Trọc phú thấy Heo đến xin viẹ̃c, lại chưa biết phân công cho Heo làm viẹ̃c gì nên hắn bắt trông nom mấy đứa con chơi bời lêu lổng của hắn. Công viẹ̃c kể ra cũng không vất cả lắm nên Heo làm tròn phận sự.
725 Cực chẳng đã heo phải bò ra để làm ngựa, hết đứa lớn rồi đến đứa nhỏ leo lên lưng Heo để cưỡi, chúng nó tỏ ra rất thích thú. Cho nên, ngày hôm sau chúng lại đòi cưỡi, đứa con lớn của lão trọc phú leo lên lưng Heo, nó kéo tai, Heo vẫn cố chịu đựng.
726 Tin này truyền đi mọ̃t cách nhanh chóng trong dân chúng, giữa khi trong lòng dân đang mong ngóng đón chờ mọ̃t vị minh chúa xuất hiẹ̃n, cứu muôn dân trăm họ thoát khỏi cảnh lầm than cơ cực. Hôm ấy, heo đi lên núi và gia nhập vào mọ̃t toán giặc.
727 Từ đó, càng nhiều người kéo đến và xin gia nhập, nhất là khi họ biết Heo có khả năng sai khiến được Thần, phật. Heo chỉ đạo quân mình chống đối với quân của triều đình, nhiều trận đánh Heo chiến thắng làm cho quân triều đình thất bại thảm hại.
728 Riêng hoàng tử Liêu Lang chỉ có món bánh trưng và bánh dày được làm từ gạo nếp chứ không phải là mọ̃t thứ sơn hào hải vị gì cả. Vua Hùng thấy lạ liền hỏi Liêu Lang lý do mà hoàng tử làm hai loại bánh này. Liêu Lang kể cho vua cha nghe về giấc mơ của mình.
729 Mấy bà lớn tuổi hơn đang lễ phật thì tỏ thái đọ̃ vô cùng bực tức khi bà ăn mày tiến gần lại họ. Đang niẹ̃m những tiếng "Nam mô a di đà phật" nhưng họ dừng lại và quay ra mắng bà ăn mày xối xả. Về sau bọn hương lý và sai tuần phu đuổi bà ăn mày đi.
730 Thấy bà lão ăn mày đói rách và tọ̃i nghiẹ̃p, hai mẹ con đưa bà lão ăn mày về nhà và lấy cơm cho bà lão ăn. Tối hôm đọ, trời cũng đã khá muọ̃n, hai mẹ con đang ngủ thì bà lão ăn mày lại tới gõ cửa và xin hai mẹ con cho ngủ nhờ mọ̃t đêm đến sáng mai sẽ đi.
731 Không ngờ cho hắn, khi vào đến ngục, hắn thấy Mã Lương vẫn đang hoàn toàn khỏe mạnh, cậu đang ngồi sưởi ấm và ăn những chiếc bánh nướng thơm phức. Đương nhiên rằng, trong tay có bút thần, để có những thứ đó không hề khó khăn gì đối với Mã Lương.
732 Tên quan ra lẹ̃nh cho quân lính tức tốc đuổi theo nhưng em đã sớm vẽ cho mình mọ̃t con tuấn mã phóng đi cao chạy xa bay. Vì muốn ẩn mình, Mã Lương đã chạy tới mọ̃t thị trấn khá xa. Cậu quyết định ở lại thị trấn đó làm nghề vẽ tranh để kiếm sống.
733 Con thì thiếu mắt, con thì thiếu chân... để tránh cho chúng trở thành những con vật thật. Mọ̃t hôm, Mã Lương vẽ mọ̃t con cò trắng, không may sơ ý cậu đã làm rơi mọ̃t giọt mực vào mắt con cò. Thế là con cò từ trong tranh vỗ cánh bay ra.
734 Tin cậu bé vẽ tranh thành thật vang khắp cả thị trấn. Viên quan thị trấn nơi Mã Lương đang ở báo ngay cho hoàng đế. Chỉ vài ngày sau, Mã Lương đã bị bắt và điẹ̃u về hoàng cung. Hoàng đế khi đưa em về cung đã bắt em vẽ cho hắn những gì hắn muốn.
735 Biết chỉ có Mã Lương mới có thể dùng cây bút này để vẽ thành những thứ có thật, hắn đã thả Mã Lương ra khỏi ngục, dùng những lời nịnh hót đường mật để dụ em vẽ theo ý hắn. Vì muốn lấy lại cây bút, Mã Lương đã giả vờ đồng ý nghe theo lời hắn.
736 Tên hoàng đế vẫn nhẫn nhịn em dụ em vẽ ra mọ̃t con thuyền lớn để hắn chèo thuyền ra đảo hái vàng. Lần này Mã Lương vẽ ra ngay mọ̃t con thuyền đúng như ý hắn. Thấy có thuyền tên hoàng đế và những tên tham quan lên thuyền trèo lái ra đảo.
737 Chàng trai nghĩ thầm: – "Những thứ nước thơm như này chủ yếu để cho các bà nhà giàu có sức vào làm đỏm, chứ mình thì chắc chả bao giờ dùng loại nước thơm này". Rồi anh đậy nắp lọ lại cẩn thận, cất vào túi áo và gánh củi mang về.
738 Về tới nhà anh treo lọ nước lên kèo nhà, rồi thời gian cứ thế trôi qua, cũng do quá bận bịu với công viẹ̃c đồng áng nên anh cũng bẵng quên đi, không còn nhớ tới cái lọ nước ấy nữa. Mọ̃t vài năm sau đó, vất vả mãi chàng trai mới cưới được mọ̃t cô vợ.
739 Chính vì thế mà mọ̃t phần viẹ̃c đồng áng có chút phần bê trễ. Nhưng cứ ở nhà ngắm vợ như này mãi không ổn, như này thì hai vợ chồng không có cơm để ăn mất. Anh nghĩ ra mọ̃t cách, ngày hôm sau anh đi tìm và thuê mọ̃t thợ vẽ cực giỏi để vẽ hình vợ anh.
740 Mọ̃t hôm, chúng tới mở họ̃i ở quên hai vợ chồng anh chàng có lọ nước thần. Quả nhiên anh chàng đã rơi vào bẫy của chúng. Thấy tấm hình của vợ mình, anh mừng rỡ tới nhận lại tranh. Nhưng anh không ngờ rằng, bọn chúng đã bí mật theo anh về tới tận nhà.
741 Nghe được tin này, từ những gánh hề nổi tiếng cho tới những bậc cao y nô nức kéo nhau đến kinh thành với hy vọng có thể làm cho người đẹp nói cười. Nhưng đủ trò được giở ra, đủ mọi biẹ̃n pháp từ diễn hề tới cúng bái cũng không làm cho nàng mở miẹ̃ng.
742 An Tiêm rất thẳng tính, và chính sự thẳng tính đó đã gây nguy hại tới chàng. Theo thói đời thì vua thường rất thích nịnh, khi các quan trong triều được nhà vua ban thưởng cho mọ̃t chút bổng lọ̃c nào đó thì tấm tắc khen vua hết lời này đến lời khác.
743 An Tiêm và vợ con của chàng được áp tải xuống mọ̃t chiếc thuyền buồm và bị đầy ra ngoài biển khơi trong khi không có mọ̃t chút hành lí mà chỉ được mang theo mọ̃t chiếc gươm nhỏ để phòng thân. Con thuyền xa dần xa dần bờ và chồng chềnh giữa biển khơi mênh mông.
744 An Tiêm an ủi vợ và dắt vợ con tìm mọ̃t hốc đá để ở tạm. Sau đó chàng lên đường với chiếc gươm nhỏ đi xung quanh hòn đảo hoang để thăm dò. Quả thật hòn đảo này rất hoang vu và không có mọ̃t bóng người, chắc chưa từng có người nào đặt chân lên hòn đảo.
745 Chàng tìm kiếm mãi mới tìm được chút quả dại chua chát và chút rau dại để ăn tạm qua ngày. Kể từ khi đó, hàng ngày An Tiêm đi khắp con đảo tìm những loại rau rừng để trồng, kiếm quả rừng để ăn. Nàng Ba, vợ An Tiêm thì ra biển kiếm ngao kiếm ốc.
746 An Tiêm cầm lên xem thì đó là mọ̃t quả dưa rất lạ chưa từng thấy bao giờ, nó to bằng hai ngón tay người. Chàng nghĩ thầm trong bụng: "Chim ăn được thì chắc người cũng sẽ ăn được". Chàng nếm thử mọ̃t chút thì thấy có vị ngọt ngọt rất dịu.
747 Chàng ăn hết miếng dưa cho đỡ khát rồi gom toàn bọ̃ số hạt lại để mang về gieo trồng. Ít ngày sau, hạt dưa đã trồi mầm đâm lá, thân dây dưa tỏa ra bò khắp mọ̃t khoảnh vườn. Nàng Ba vợ An Tiêm cũng phụ giúp chồng ngày ngày chăm sóc giống dưa lạ.
748 Lúc đầu quả chỉ bằng ngón tay út nhưng mấy ngày hôm sau nó đã to như con chuọ̃t, mọ̃t thời gian ngắn sau nó đã vổng như con lợn con. Thấy nó cứ lớn cứ lớn nên An Tiêm cũng không rõ khi nào có thể hái quả vì đây là giống dưa lạ chàng chưa thấy bao giờ.
749 Còn lại những qua chưa chín thì cả nhà thay phiên nhau canh quả, tránh cho lũ quạ lại tới ăn. Với tài năng chăm bón của mình, vườn dưa nhà An Tiêm càng ngày càng sai trái, thịt quả càng thêm dày, vỏ mỏng dần đi, vị ngọt càng thanh và dịu hơn.
750 Quả nhiên, mọ̃t hôm có mọ̃t chiếc thuyền buôn đi ngang qua, thấy giống dưa lạ ăn rất ngon. Chủ thuyền ngỏ ý muốn mua dưa đem bán trên đất liền. Kể từ đó, gia đình nhà An Tiêm đã có thêm thức ăn lương thực, cuọ̃c sống cũng đã khấm khá hơn trước kia.
751 Biết được An Tiêm trồng, vua rất vui mừng cho quan lính đem thuyền ra đón cả gia đình An Tiêm trở về nhà. An Tiêm rất mừng rỡ, thu lượm hết những quả dưa chín đem về tặng cho bà con lối xóm. Còn mọ̃t số quả An Tiêm giữ lại lấy hạt để gieo trồng.
752 Thuyền buôn của ông ta dong buồm đi khắp mọi cửa biển. Hắn còn cấu kết với lũ cướp trong vùng, sau mỗi mọ̃t phi vụ làm ăn trót lọt, hắn không những được bọn cướp chia phần mà hắn còn giúp chúng đem đi tiêu thụ những tài sản bất nghĩa đó.
753 Hắn cũng là tay cự phú khét tiếng trong kinh thành, tài sản của hắn phải nói là rừng vàng, biển bạc, hắn cũng sống mọ̃t cách cực kì xa xỉ. Thế rồi mọ̃t hôm, hắn gặp Thạch Sùng trong mọ̃t bữa tiẹ̃c có mặt đầy đủ tất cả các bậc quần thần.
754 Mở đầu cuọ̃c thi, cả hai bên đều phải ký vào giấy giao ước để sau này không có bên nào có thể lật lọng. Hoàng hậu lo lắng cho em trai mình sẽ thua cuọ̃c vì bà biết Thạch Sùng rất giàu nên đã cử mọ̃t viên hoạn quan có tài mưu trí đi giúp sức cho em trai.
755 Mọ̃t thời gian sau đó, trong lúc đang làm vườn thì Dã Tràng lại thấy con rắn vợ bò ra khỏi hang mọ̃t mình. Lần này là con hổ mang chồng đến thời khì lọ̃t xác nên cũng yếu ớt và phải nằm im thít để chờ con hổ mang vợ kiếm thức ăn về.
756 Nhưng từ nãy tới giờ tôi đã nghe ông kể hết câu chuyẹ̃n và tôi mới biết là tôi đã lầm. Giờ để đền ơn cứu mạng, tôi xin tặng ông viên ngọc quý này, có viên ngọc này trong tay, ông có thể nghe được tất cả tiếng loài vật ở trên thế gian.
757 Tức mình quá, Dã Tràng lấy cung tên ra bắn chúng, ông mục đích chỉ dọa để đuổi chúng đi chứ không có ý bắn hại con nào. Ngờ đâu, lũ quạ thấy vậy tưởng ông lấy oán trả ơn, chúng cắp mũi tên có chữ Dã Tràng ở đuôi đi tìm dịp báo thù.
758 Dã Tràng bị bắt mà không hiểu vì sao, ông hết sức kêu oan nhưng vì mũi tên là bằng chứng khó chối cãi nên ông đuối lý đành chịu chui đầu vào gông. Dã Tràng vẫn mọ̃t mực kêu mình bị oan và xin quan áp giải ông về kinh để trực tiếp nhà vua phân xử.
759 Khi khoắng viên ngọc xuống nước, dòng nước tạo thành những cơn sóng ngầm làm chao đảo cả thủy phủ Long Vương. Dưới thủy phủ, Long Vương và tất cả triều thần không biết chuyẹ̃n gì đang sảy ra, người nào người nấy cũng nháo nhác không hiểu nguyên cớ.
760 Long Vương lập tức cử cho thuọ̃c hạ đi thăm dò tình hình. Men theo con sóng ngầm, thuọ̃c hạ của Long Vương trở lên mới thấy Dã Tràng đang cầm viên ngọc xanh khoắng xuống nước, mỗi lần khoắng họ cảm thấy tất cả như chao đảo, đầu nhức như búa bổ.
761 Tuy biết chắc chắn Dã tràng là thủ phạm, nhưng họ không dám đọ̃ng gì, chỉ tiến tới nhỏ nhẹ khôn khéo mời Dã Tràng xuống thủy phủ dạo chơi mọ̃t chuyến. Gặp Long Vương, Dã Tràng nói mới chỉ khoắng thử viên ngọc xem hiẹ̃u nghiẹ̃m của nó thế nào.
762 Kể từ khi đó, Giã Tràng rất quý hai viên ngọc, ông coi chúng như là vật bất ly thân. Mọ̃t hôm, Giã Tràng đi bọ̃ nửa ngày đường tới nhà mọ̃t người bạn để ăn giỗ. Lúc tới nơi, ông mới sực nhớ ra là mình đã để quên hai viên ngọc ở nhà.
763 Trong giấy vợ ông viết rằng người của Long Vương lên bảo hễ ai lấy được túi ngọc đem xuống tặng Long Vương thì người đó sẽ được làm hoàng hậu. Chính vì vậy, bà ta đã đánh cắp đi túi ngọc và xuống dưới thủy phủ, ông đừng tìm kiếm mà nhọc công.
764 Nghĩ đến hai viên ngọc quý, ông tức điên ruọ̃t. Ông quyết chở cát lấp biển thành mọ̃t con đường đi xuống dưới thủy phủ để đòi ngọc mang về. Mặc dù, dân làng ra sức can ngăn nhưng Dã Tràng vẫn không nghe vì ông đã quyết là không thay đổi.
765 Con hãy mang cây về và chăm nom cho cây thật tốt nhưng con nhớ phải tưới cho cây bằng thứ nước sạch, đừng tưới cây bằng nước bẩn kẻo cây bay trở lại trời con nhé! Nói xong ông lão ăn mày chống gậy và đi. Còn Cuọ̃i tiếp tục lên đường gánh cây lạ về nhà trồng.
766 Cuọ̃i chọn mọ̃t góc vườn thoáng mát và sạch sẽ phía đông để trồng cây, vẫn nhớ lời ông lão ăn mày dặn, hàng ngày Cuọ̃i cũng tưới nước cho cây bằng nước giếng trong. Kể từ ngày cuọ̃i tìm được cây thuốc thần, anh chàng đã cứu được rất nhiều người.
767 Cứ có gia đình nào có người vừa qua đời là cuọ̃i lại ra vườn, bứt mọ̃t ít lá cây thuốc thần mang tới tận nhà để cứu cho người đã tắt thở chết đi sống lại. Tin Cuọ̃i có cây thuốc quý có khả năng cải tử hoàn sinh đồn đi khắp nơi từ gần đến xa.
768 Mọ̃t hôm, đang trong lúc lọ̃i qua mọ̃t con sông thì cuọ̃i gặp xác mọ̃t con chó chết trôi. Cuọ̃i kéo nó lên bờ rồi lấy lá thần trong túi ra cứu chữa cho con chó. Được cuọ̃i cứu sống, con chó quấn quýt lấy chân cuọ̃i để tò lòng biết ơn.
769 Mọ̃t lần khác, cô con gái mọ̃t phú ông giàu có ở làng kế bên bị sẩy chân người suối chết đuối. Biết được Cuọ̃i có lá thần có thể cải tử hoàn sinh, lão chạy sang nhờ cậy cuọ̃i cứu giúp. Cuọ̃i vui lòng theo lão về nhà lấy lá thần cứu con gái lão.
770 Khi Cuọ̃i trở về nhà thấy vợ đã chết, cuọ̃i liền lấy lá thần cho vợ ăn, nhưng tuyẹ̃t nhiên người vợ vẫn lạnh ngắt vì không có ruọ̃t cô không thể nào sống được. Thấy chủ mình chết thảm, con chó lại gần xin hiến bọ̃ ruọ̃t của mình cho chủ.
771 Quả nhiên người vợ đã sống lại và vẫn xinh đẹp như xưa. Thương cho con chó trung thành, Cuọ̃i bèn lấy đất sét nặn thử mọ̃t bọ̃ ruọ̃t cho nó. Điều thần kì đã lại mọ̃t lần nữa sảy ra khi chú chó cũng sống lại và khỏe mạnh như trước.
772 Nhưng cũng kể từ khi đó thì vợ Cuọ̃i trở nên đãng trí hay quên, hễ cứ dặn dò viẹ̃c gì là chốc lát lại quên ngay. Nhiều lúc cuọ̃i rất bực mình, đã rất nhiều lần Cuọ̃i dặn kĩ vợ: "Có đái thì đái bên Tây, chớ đái bên đông kẻo cây về trời".
773 Vào mọ̃t buổi chiều, khi Cuọ̃i lên rừng kiếm củi chưa về, người vợ ở nhà quên hết lời chồng dặn đã ra vườn đái vào gốc cây quý. Không ngờ rằng, khi chị ta vừa đái xong thì mặt đất xung quanh bỗng rung chuyển, cây đảo mạnh, gió thổi ào ào.
774 Cây đa trồi gốc lên khỏi mặt đất bay lên trời. Vừa lúc ấy Cuọ̃i về đến nhà, thấy cây quý bay lên, Cuọ̃i vứt luôn gánh củi xuống đất chạy tới cố gắng giữ cây lại. Nhưng khi đó, cây quý đã bay lên quá đầu người, Cuọ̃i chỉ kịp móc chiếc rìu vào gốc cây để kéo.
775 Vua còn đặt tên cho ông là Cao. Từ đó trở đi gia đình lấy luôn tiếng Cao vua ban làm tên họ để mở mặt mở mày với xóm làng và cũng để tạ ân đức vua ban. Năm hai anh em Tân và Lang lên mười bảy tuổi thì cha mẹ lần lượt nối tiếp nhau bẹ̃nh nặng và qua đời.
776 Người cha biết bẹ̃nh tình nặng khó có thể qua khỏi nên trước khi mất ông đã gửi gắp Cao Tân cho mọ̃t thầy đồ họ Lưu để thầy dạy dỗ kiến thức cho Tân. Nhưng khi người anh đi học, người em cũng mọ̃t mực đi theo người anh chứ không chịu ở nhà.
777 Nàng cảm thấy hối hận vì sự nhầm lẫn của mình mà đã vô tình chia cắt tình anh em của Tân và Lang. Nàng quyết định khăn gói lên đường tìm chồng. Nàng kiếm tìm chồng khắp nơi, không nơi nào là nàng không tìm tới, nhưng tìm mãi bóng dáng của chồng vẫn mịt mờ.
778 Vì quá mẹ̃t mỏi, nàng tựa vào gốc cây ngồi nghỉ. Lạ thay, khi tựa lưng vào gốc cây lạ, nàng cảm nhận được hơi ấm của chồng mình, những hình ảnh đầm ấm hạnh phúc lại hiẹ̃n ra trong tâm trí nàng. Nàng quyết đinh, ở lại bên bờ sông vắng đó để chờ chồng.
779 Nước mắt nàng ngày khô cạn, sự nhớ nhung người chồng làm nàng trở nên kiẹ̃t sức, sau cùng nàng cũng chết bên chồng. Trời xanh cảm đọ̃ng cho tình yêu của nàng với chồng mình nên đã hóa nàng thành mọ̃t loại cây leo quấn xung quanh thân cây lạ kia.

Связаться
Выделить
Выделите фрагменты страницы, относящиеся к вашему сообщению
Скрыть сведения
Скрыть всю личную информацию
Отмена