| 1 |
វ៉ៃគ្នា ភាពយន្ត បាញ់ប្រហារ ប្រយុទ្ធគ្នា. |
| 2 |
សកម្មភាព ស្ថានភាព ស្ថានការណ៍. |
| 3 |
បារាំងរូបវិទ្យា-គីមី អំពើ ឯកសារយោង. |
| 4 |
សទ្ទានុក្រមខេមរយានកម្ម បារាំង-ខ្មែរ វិទ្យាស្ថានខេមរយានកម្ម. |
| 5 |
នៃក្រសួងអប់រំជាតិ ភ្នំពេញ ១៩៧៣. |
| 6 |
កុំឈ្លោះនឹងស្រី កុំក្ដីនឹងគ្នាឯង. |
| 7 |
កុំដេកផ្សងព្រេង កុំវង្វេងខុសផ្លូវ. |
| 8 |
កុំដាំស្រូវនៅផ្លូវដំរី. |
| 9 |
កោកៗសឹកតែមាត់ ត្រដោកឆ្អែតតែពោះក្របី. |
| 10 |
កុំជិះចង្អេរលើកខ្លួនឯង ក្បាលទូលកញ្ច្រែងកុំក្អេងក្អាង កុំដេកទទូរចាំ. |
| 11 |
សំណាង កុំអាងព្រះប្រោសត្រូវតែប្រឹង. |
| 12 |
កំហុសរមែងមានដល់អ្នកធ្វើ អ្នកនៅឥតអំពើបានអ្វីនឹងខុស. |
| 13 |
ធម្មជាតិបង្កើតមនុស្ស ឲ្យមានមាត់មួយ ត្រចៀកពីរ. |
| 14 |
ព្រោះចង់ឲ្យមនុស្សស្ដាប់ឲ្យ បានច្រើនជាងនិយាយ. |
| 15 |
ការមិនបៀតបៀនគ្នា ជាប្រភពនៃសន្តិសុខក្នុងផ្ទៃលោក. |
| 16 |
ការប៉ុនភ្នំមិនគិត ទៅគិតឯស្គរបែកមាត់. |
| 17 |
កាប់បំពង់ រង់ចាំទឹកភ្លៀង. |
| 18 |
សន្សឹមៗកុំបំបោល ក្រែងពុំដល់ដូចប្រាថ្នា. |
| 19 |
ស៊ុកូឡា មានដើមកំណើតនៅ ម៉ិចស៊ិកូ ជាមួយ និងឥណ្ឌាអាកទិច ហើយបានមកដល់ ប្រទេសអេស្ប៉ាញ តាមរយះអ្នករុករកតាម កប៉ាល់ ជនជាតិអេស្ប៉ាញ។គ្រីស្ដ ស្តុបកូឡុំ បានប្រទះនិង គ្រាប់កាកាវ ជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ១៥០២។ពួកអ៊ែកទិច បានប្រើគ្រាប់កាកាវដើម្បីបង្កើតរសជាតិល្វីង ភេសជ្ជៈ ដែលមាន ពពុះ ត្រូវបាន គេហៅថា ខូកូលាស ដែល ត្រូវបានគេផឹក នៅកំឡុងពេល ប្រារព្ធ ពិធី បុណ្យ សាសនា ។ជនជាតិអេស្ប៉ាញ ពេលនោះ ពុំទាន់ ពេញចិត្ត និង គ្រាប់កាកាវ នៅឡើយទេ ប៉ុន្ដែ ពួកគេ នៅតែ បន្ត ការនាំចូល កាកាវ ដដែល។ស្ដេច ឆាលែសទីមួយ បានទទួលទិញ នូវ ទំនិញតាមកប៉ាល់ នៅ ឆ្នាំ ១៥២៥។ អេស្ប៉ាញ បានបន្ដវេនផ្ដាច់មុខ ទៅលើជំនួញកាកាវ អស់រយះពេល ប្រហែល ១០០ ឆ្នាំមកហើយ។ទោះបីជាកាកាវបានមកដល់ ប្រទេសអ៊ីតាលី នៅចុងសតវត្សទី១៦ ក៏ដោយក៏ វាបានត្រឹមតែជាអាជីកម្មនៅក្នុងប្រទេសអេស្ប៉ាញតែប៉ុណ្ណោះ រហូតដល់ ឆ្នាំ ១៦១៥ នៅ ពេល ដែល ស្ដេចល្វីទី១៣ បានរៀបការ ជាមួយនិង ព្រះនាងអានអហ្វអូស្រៀ ដែល ជា បុត្រី របស់ស្ដេច ភីលីពទី៣ នៃប្រទេសអេស្ប៉ាញ។ស៊ុកូឡា ត្រូវបាន គេ យកទៅ ទទួល ភ្ញៀវក្នុង ពិធីមង្គលការ របស់ពួកទ្រង់ នៅ ទីក្រុងប៉ារីស ហើយបន្ទាប់ពីនោះមក មិន យូរប៉ុន្មាន វាបានក្លាយជាភេសជ្ជៈដ៏ពេញនិយម សម្រាប់អភិជន ជនជាតិ បារាំង។នៅកំឡុង សតវត្ស ទី១៦ និង១៧ ស៊ុកូឡា បានក្លាយជា ភេសជ្ជៈ ដ៏ មាន ប្រជាប្រិយភាព បំផុត នៅក្នុង ប្រទេសអេស្ប៉ាញ។អាហារ ដ៏ មានប្រជាប្រិយ នៅពេលនោះ គឺ នំស្ពោតនិងខ្សោកដូចអេប៉ុង នំម៉ាចស្ពេន នំទួរុន ស្ករ ឬ នំរសជាតិ ផ្លែឈើ ផ្លែឈើដែលមានពណ៍ថា្ល ។រីឆាដ ហ្វដ នៅ ក្នុង សៀវភៅ ហ្គេតដឺរីង ហ្រ្វម ស្ប៉ាន បាននិយាយថា សម្រាប់ ជនជាតិអេស្ប៉ាញ តែ គឺ សម្រាប់ ជនជាតិ អង់គ្លេស ហើយ កាហ្វេ សម្រាប់ ជនជាតិបារាំង ហេតុការណ៍នេះត្រូវគេឃើញ ស្ទើរតែគ្រប់ ទី កន្លែង ហើយ វាតែងតែ ឥតខ្ចោះ ។សព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេស អេស្ប៉ាញ គឺជា អ្នកផលិត ស៊ុកូឡា ដ៏ចម្បង ដែលមាន រោងចក្រផលិត ស៊ុកូឡាធំៗ ចំនួន៥០ កន្លែង និង រោងចក្រតូចៗ ជាច្រើន កន្លែងទៀត រាប់មិនអស់។ ស៊ុកូឡា របស់ ប្រទេសអេស្ប៉ាញ គឺ នៅតែ មាន គុណភាពល្អ ឥតខ្ចោះ ដដែល។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏ ការ ផលិត ស៊ុកូឡា នៅមិនទាន់មានទីផ្សារទូលំទូលាយ នៅឡើយទេ។. |
| 20 |
ប្រព័ន្ធតន្ត្រីនៃប្រទេសក្រិកបុរាណបានវិវឌ្ឍន៍ជាង ឆ្នាំពីខ្នាត ឬការបែងចែកចន្លោះនៃទី ដ៏ល្អឥតខ្ចោះ ទៅជាប្រព័ន្ធល្អឥតខ្ចោះដែលមិនអាចផ្លាស់ប្តូរបាន ដែលរួមបញ្ចូលសំណុំនៃ clefs ដប់ប្រាំ។. |
| 21 |
ការពិភាក្សាណាមួយ ទ្រឹស្ដី ទស្សនវិជ្ជា ឬសោភ័ណភាព នៃតន្ត្រីក្រិកបុរាណមានបញ្ហាពីរ។ មានឧទាហរណ៍តិចតួចនៃតន្ត្រីសរសេរ និងគណនីទ្រឹស្តី និងទស្សនវិជ្ជាជាច្រើនរបស់វា ដែលច្រើនតែបែកខ្ញែក។. |
| 22 |
អេថូស ក្រិកបុរាណបានប្រើពាក្យ ដែលក្នុងបរិបទនេះអាចបកប្រែបានល្អបំផុតថាជា បុគ្គលិកលក្ខណ ឧទាហរណ៍ គំរូនៃអាកប្បកិរិយា និងអាកប្បកិរិយា ប៉ុន្តែមិនចាំបាច់ជាមួយនឹងអត្ថន័យនៃ សីលធម៌ ដើម្បីពិពណ៌នាអំពីវិធីដែលតន្ត្រីអាចបញ្ជូន ពង្រឹង។ ហើយថែមទាំងបង្កើតស្ថានភាពអារម្មណ៍ ឬផ្លូវចិត្តទៀតផង។ មិនមានការបង្រួបបង្រួម ក្រមសីលធម៌ក្រិក លើសពីលក្ខណៈទូទៅនេះទេ ប៉ុន្តែវារួមបញ្ចូល មតិផ្សេងគ្នាជាច្រើន ជួនកាលមានមតិផ្ទុយគ្នា ។ ត្រូវបានសន្មតថាជាបទភ្លេង ភាពសុខដុមរមនា ឬរបៀប ឧទាហរណ៍ ប្លាតុង នៅសាធារណរដ្ឋចាត់ថា ភាពរស់រវើក ទៅជារបៀបវដ្ត និង ការសម្រាក ទៅជារបៀបលីដៀន ឧបករណ៍ ដូចជា យូលូស និងលីរេ ប៉ុន្តែផ្សេងទៀតផងដែរ ចង្វាក់ ហើយជួនកាលជាប្រភេទ និងសម្លេងផ្ទាល់ខ្លួន។ បង្ហាញពីការព្យាបាលដ៏ទូលំទូលាយបំផុតនៃព្រលឹងតន្ត្រីនៅក្នុងសៀវភៅរបស់គាត់ស្តីពីតន្ត្រី ក៏ដូចជាគោលគំនិតដើមនៃគុណលក្ខណៈនៃធាតុតន្ត្រីផ្សេងៗ ទៅតាមប្រភេទទូទៅនៃបុរស និងស្ត្រី។. |
| 23 |
គឺជាទ្រឹស្ដីក្រិកដំបូងគេដែលចង្អុលបង្ហាញថា មិនត្រឹមតែនៅក្នុងធាតុតន្ត្រីបុគ្គលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មាននៅក្នុងផ្នែកតន្ត្រីទាំងមូលផងដែរ។ ជនជាតិក្រិចបានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍លើសីលធម៌តន្ត្រី ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទនៃការអប់រំ សូម្បីតែផ្លាតូនៅក្នុងសាធារណរដ្ឋរបស់គាត់ និងអារីស្តូតនៅក្នុងសៀវភៅទី នៃនយោបាយរបស់គាត់ ជាមួយនឹងផលប៉ះពាល់ដល់សុខុមាលភាពរបស់រដ្ឋ។ អ្នកនិពន្ធបុរាណមួយចំនួនទៀត សំដៅទៅលើអ្វីដែលយើងហៅថាឥទ្ធិពលផ្លូវចិត្តនៃតន្ត្រី ហើយធ្វើការវិនិច្ឆ័យលើភាពសមស្រប ឬតម្លៃ នៃលក្ខណៈពិសេស ឬរចនាប័ទ្មតន្ត្រី ខណៈពេលដែល នៅក្នុងសៀវភៅបំណែកដែលមានចំណងជើងថា និង នៅក្នុង សៀវភៅទីប្រាំមួយនៃការងាររបស់គាត់ដែលមានចំណងជើងថាប្រឆាំងនឹងអ្នកអូឡាំពិក អត្ថិភាពនៃឥទ្ធិពលនៃតន្ត្រីលើមនុស្សដោយមិនគិតពីជំនាន់នៃការសប្បាយរបស់វា។ ទស្សនៈខុសៗគ្នាទាំងនេះតាមមធ្យោបាយមួយចំនួន ប្រមើលមើលការជជែកដេញដោលបែបទំនើបនៅក្នុងទស្សនវិជ្ជាតន្ត្រីដែលជជែកវែកញែកថាតើតន្ត្រីតែម្នាក់ឯង ឬតន្ត្រីដាច់ខាត ដោយមិនគិតពីអត្ថបទ អាចធ្វើឱ្យអារម្មណ៍របស់អ្នកស្តាប់ ឬតន្ត្រីករ. |
| 24 |
ថ្មចាប់ផ្តើមកើតមានតាំងពី៤,៦លានឆ្នាំកន្លងទៅ នៅពេលសំបកផែនដីបានកើតឡើង។ ផែនដីជាភូគោលរាបស្មើមានអង្កត់ផ្ចិតប្រហែល១២,៧៤០គីឡូម៉ែត្រនិងមាន៥ស្រទាប់ខុសគ្នា។ ថ្មភក់គឺជាថ្មធម្មជាតិរួមផ្សំពីគ្រាប់ ក្វាត ខ្សាច់រាងមូលនិងពហុកោណឬបំណែកថ្មធ្លាប់កើតមានពីមុន រាប់ពាន់ឆ្នាំកន្លងទៅភាគល្អិតមានដាច់ចេញដឹកជញ្ជូននិងចាក់បង្គរហើយចុងក្រោយជាប់គ្នា ដូចនេះខ្សាច់សសុះក្លាយជាថ្មធម្មជាតិ។ ថ្មភក់នៅប្រាសាទអង្គរវត្តមានពណ៏បៃតងប្រផេះនិងលក្ខណៈខាងក្រៅគឺរូបរាងតែមួយហើយអ្វីដែលធ្វើឱ្យថ្មមានពណ៌ខុសគ្នាអាស្រ័យលើខនិចឈ្មោះក្លរីតធ្វើឱ្យថ្មមានពណ៌បែតងចំណែកលីម៉ូនីតធ្វើឱ្យថ្មមានពណ៌លឿង១។. |
| 25 |
ស្ថិតក្រោមដែលប្រទេសនេះបានក្លាយជាសម្រាប់រយៈពេលខ្លីមួយនៅភាគខាងកើតរដ្ឋខ្លាំងបំផុតនៃសាធារណរដ្ឋរ៉ូម៉ាំង។ គាត់គឺជាសមាជិកម្នាក់នៃ រាជផ្ទះមួយ។ នៅក្រោមរជ្ជកាលរបស់គាត់នគរអាមេនីបានពង្រីកហួសពីព្រំដែនប្រពៃណីរបស់ខ្លួនដែលអនុញ្ញាតឱ្យ ទាមទារចំណងជើងព្រះមហាក្សត្រដ៏អស្ចារ្យនេះនិងពាក់ព័ន្ធនឹង ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងគូប្រជែងជាច្រើនដូចជាចក្រភព និង និងសាធារណរដ្ឋរ៉ូម៉ាំង។. |
| 26 |
បុណ្យតាណាបាតា ឬ បុណ្យតារា បានមានកំណើតជាង ២០០០ឆ្នាំកន្លងមក តាមការនិទានចិនបូរាណ ដែលហៅថា ។ |
| 27 |
ប្រវត្តិ បុណ្យនេះកើតដោយសារទណ្ឌកម្មកាងារ ដែលក្លាយមកពីបុ អូបន ក្នុងសម័យកាល អ៊ីដូ ។ ស្រីៗប៉ាក់ក្ដីប្រាថ្នារបស់គេ ចំណែកប្រុសគេសរសេរដោយដៃដាក់ក្នុងក្រដាសប្រាថ្នារបស់គេ ។ មកដល់សម័យឥឡូវគេប្រើទឹកខ្មៅជំនួសវិញ ។ |
| 28 |
រឿងព្រេង កាលនោះមាន ម្ចាស់ក្សត្រីតំបាញ មួយអង្គឈ្មោះ អូរីហ៊ីមេ ជាបុត្រីរបស់ស្តេចវេហាស៍ ឈ្មោះតេនគូ ។ ម្ចាស់ក្សត្រីនេះចេះត្បាញ សំលៀកបំពាក់បានល្អឥតខ្ចោះ នៅវិមានមួយ ក្បែរមាត់ច្រាំងត្រើយខាងកើត នៃទន្លេថានសួគ៌ ឈ្មោះអាម៉ាណូកាវ៉ា ។ ឪពុករបស់នាងពេញចិត្តសំលៀកបំពាក់ ដែលនាងបានត្បាញ ហើយដែលនាងបាន ខិតខំធ្វើការខ្លាំងក្លា ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីត្បាញសំលៀកបំពាក់ទាំងនោះ។ ទោះបីដូច្នោះ, នាងបានធ្លាក់ខ្លួនព្រួយ ដោយសារការងារមមារញឹក មិនអាចអោយនាងបានជួប ឬ ស្រឡាញ់នរណាម្នាក់ បាន។ ដឹងដូច្នោះ ក៏តេនគូ ជាឪពុកបានរៀបចំអោយនាង បានជួបជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់គង្វាលគោ ម្នាក់ឈ្មោះហ៊ីកូបូស៊ី ដែលបានរស់នៅនិងបានធ្វើការ នៅត្រើយខាងលិចនៃទន្លេអាម៉ាណូកាវ៉ា។ កាលបើអ្នកទាំងពីរបានជួបគ្នា, ក៏បាក់ចិត្តស្រឡាញ់គ្នាដូចរន្ទះ មួយរំពេច ហើយមិនយូរប៉ុន្មាន ក៍បានរៀបការនឹងគ្នា។ បាននៅក្បែរ គ្នាកាលណា អូរីហ៊ីមេលែងនឹកឃើញ ត្បាញសំលៀកបំពាក់ សំរាប់វិមានរបស់តេនគូជាឪពុក រីឯហ៊ីកូបូស៊ីឯណោះវិញក៏ លែងខ្វល់គោទាំងប៉ុន្មានរបស់ខ្លួន បណ្តោយអោយដើរ ពាសវាលពាសកាល តាមទន្លេថានសួគ៌នោះ។ ដោយខ្ញាល់ខ្លាំងពេក តេនគូជាឪពុកបាន បំបែកគូស្នេហាទាំងពីរអោយ ម្នាក់ៗនៅត្រើយម្ខាងៗនៃ ទន្លេអាម៉ាណូកាវ៉ា និងបានហាមគេទាំងពីរ ជួបគ្នាទៀត។ អូរីហ៊ីមេបានកើតទុក្ខស្នេហា ដោយបាត់ស្វាមីរបស់នាង, បានសុំឪពុក អោយគេទាំងពីរ បានជួបគ្នាឡើងវិញ។ តេនគូទប់ចិត្តមិនរួច ជាមួយនឹងទឹកភ្នែកបុត្រី, បានអនុញ្ញាតិអោយ គូស្នេហ៍ជួបគ្នានៅថ្ងៃទី ៧ នៃខែទី៧ បើសិនជា អូរីហ៊ីមេបានព្យាយាមធ្វើការ និងបានបំពេញការងារ តំបាញរួចរាល់។ លើកដំបូងគូស្នេហ៍បានព្យាយាម ធ្វើយ៉ាងណាក៏ មិនអាចជួបគ្នាបាន ដោយអ្នកទាំងពីរបានយល់ ថាមិនមានវិធីអាច ឆ្លងកាត់ទន្លេព្រោះ មិនបានមានស្ពាន។ អូរីហ៊ីមេបានយំ យ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ ហើយក៏មានហ្វូងបក្សីដ៏ធំមួយ បានមក ព្រមទាំងបានសន្យាថា នឹងត្រដាង ស្លាប របស់ពួកគេធ្វើជា ស្ពានមួយ អោយនាងអាចឆ្លងកាត់ទន្លេ។ បើមានភ្លៀង បក្សីទាំងនោះមិនអាចមកបាន រីឯគូស្នេហ៍ត្រូវរង់ចាំ ដល់ឆ្នាំបន្ទាប់ ទើបជួបគ្នាបាន ។ |
| 29 |
ទំនៀមទម្លាប់ធ្វើពិធី ពួកជនជាតិជប៉ុនបានប្រារព្ធពិធីនេះ ដោយសរសេរក្ដីប្រាថ្នារបស់គេនៅលើក្រដាស តានសាគុ ខ្លះមានសរសេរជាបែបកំណាព្យទៅតាមការយល់ឃើញរបស់គេ រួចគេយកទៅចង់នៅនឹងមែកឫស្សី ឬក៏យកទៅតុបតែងតាមចំណូលចិត្តរបស់ពួកគេ ។ បន្ទាប់ពីចប់កម្មវិធី គេក៏យកគ្រឿងដែលគេតុបតែងជាមួយក្រដាសប្រថ្នារបស់គេ ទៅបណ្ដែតក្នុងទឹក ឬដុតចោល ដែលអាចធ្វើឡើងក្នុងពាក់កណ្ដាលអាធ្រាត្រ ឬនៅព្រឹកស្អែក ។ ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះ គេធ្វើទៅតាមទំនៀមទម្លាប់របស់ស្រុកភូមិគេនីមួយៗ ។. |
Комментарии