| 1 |
Ci kaw loolu robowam agsi yerusalem, daldi woo waa ker yudaa gepp, nook giirug benamin. Nu tollu ci teemeer ak juroom nett fukki junniy nit, diy neyi xare. Nu nara xareek israyil, ngir delloo leen ci nguuru robowam doomu suleymaan. |
| 2 |
Gannaaw def nga loolu, yaw rekk ay alku ci rabi ker yepp ak rabi all yepp dinga watu, di lekk pend sa giiru dund gepp. Dinaa def mbaneel sa digganteek jigeen ji, ba deddale sa xeet ak xeetam, muy toj sa bopp, nga di ko matt ci testen. |
| 3 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi sax mooy la jefandikoo suy seddatle adduna bi ci ay diwaan, gestukat yi noom seddatle bu bees bi la nu taamu, moo xaaj oseyaani ci naari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi polineesi box. |
| 4 |
Buuru yudaa ne ko aji sax ji dafa wax ne maa ngii di teg dekk bii ci loxol buuru babilon, mu taal ko. Yaw cedesyas nag doo ko recc. Dees na la japp moos te dees na la teg ci loxol buuru babilon, mu wax ak yaw, seeni get neent nga dem babilon. |
| 5 |
Goornamaab doxaliin bi sampu na atum 1895 moom nag li mu doon wund mooy ab diggante bu tuxu nekk ci diggante jamonay tiital ak taral ak jamonoy nguurug imbraatoor gu nu joyal gu tar goo xam ne napoliyon bonaparte moo ko ame woon ci ginaaw bi ci bi mu fi nekkee. |
| 6 |
Nguuri pël yi ca jamono yu yàgg ya li ëppoon ci giirug pël ay sàmm yu daa màng lañu woon di tuxu ci seen bëgg bëgg ngir wër ndox ak ñax ñu nekkoon di ñu tasoon ci gox yu bari ci sowwu afrig la ko dale ca dexug senegaal ba ca ngéejus càdd lac du tchad. |
| 7 |
Bu ngeen dee goob seen tool, buleen goob ba fa tool ba yem te buleen ca toppaat, di foraatu. Seen tookeri resen it buleen ko witt naari yoon te buleen foraatu doom yu wadde ca witt ma. Aji nakk ak ub doxandeem ngeen koy bayyee. Maay seen yalla, man aji sax ji. |
| 8 |
Aji sax ji waxati musaa, ne ko nii nag noo leen di seddale reew mi elasar sarxalkat bi, ak yosuwe doomu nuun. Ay njiit ngay jele kenn, kenn, ci giir gu nekk, ngir nu japp ci seddaleb reew mi. Noonoo di ci wallu giirug yudaa, kaleb doomu yefune, wallu giirug. |
| 9 |
Waaye kii fee la bokk ak fii bu mu nu tee xamale sunu soxna yu yeeme yii ci ay jef, di yees taamu te war leen a jappe niki ay royuwaay, neel askan wepp, tey jangale jikkoy soxna yii ak seenub taxawaay ci njaboot gi ak penc mi. |
| 10 |
Kenn nag, danu leena yobbaale, dem seen yoon. Ba daawudaak i nitam agsee siglaag, fekk nanu mu lakk ba jeex seeni jabar ak seeni doom, goor ak jigeen, nepp duggi njaam. Daawudaak mbooloo ma mu andal nag di yuuxook a jooyoo, ba amatunu dooley jooy. |
| 11 |
Gem yalla moodi weetel sunu boroom ci jemmem, ci jefem ak ci melokaanam, xam ne ku ci weet la, gem malaaka yi, gem yonant yi ak teere yinu andi, gem dogal moo xam aw yiiw la wala safaan ba, gem bis penc ba, gem aljana ak safara ak siraat. |
| 12 |
Te sax ci mujjug at mii rekk nu bari di nanu dellu reew ma ngir tebeski ji, bu ko defee nu ci epp danu fay des ba weneen xewu diine wu mag wa new di maggalug tuubaa, bu ko defee nag bu jallee nu door a dellooti tugal ci jamonoy lolli. |
| 13 |
Gannaaw ga musaa tallal loxoom, mu tiim geej ga, aji sax ji yebal ngelawal penku lu rey guddi ga gepp, janaxe ko geej ga, ndox ya xajjalikoo, ba suuf su wow feen. Banni israyil nag dugg ca biir geej ga, di dox ci kaw suuf su wow, ndox ya ne satt, nagal leen ndijoor ak cammon. |
| 14 |
Nguuram ak nett. Kaddug aji sax ji dikkal na ko ba tey ci janti buuru yudaa, yowakim doomu yosya, di ko dikkal, ba keroog nguuru cedesyas, jeneen doomu yosya ja di jeex. Mu yemook fukkeelu atu nguuram ak benn, ca juroomeelu weer wa. Booba lanu japp waa yerusalem njaam, yobbu leen. |
| 15 |
Ba loolu amee musaa ak aaroona dem ba ca kanam xaymab ndaje ma, aji sax ji wax musaa ne jogeleen biir mbooloo mii, ma faagaagal leen leegi! Nu ne gurub, depp seen je fa suuf. Musaa ne aaroona jelal and bi, nga sakke ci sarxalukaay bi ay xal, teg ci cuuraay,. |
| 16 |
Looloo waraloon xare ba tàkkoon ci diggante siin ak britani di woon xare bu nuy tudde xareb afyon bu njëkk bi nga xam ne wéyoon na la ko dale woon ca atum 1840 ba 1842 nga xam ne ca la britani nangoo waaxub hong kong bu straateji bi waax bii mi ngi woon ci loxol britani ba bu yàggul. |
| 17 |
Yaaka sanku tey, yaw dunu geej bu xumb bi woon, yaw dekk bu siiw bi woon, di jambaaru waa geej, yaak say nit a daa tiital mboolem ni leen wer. Tey sa besub jell bii, dun yeey xala lox. Duni geej yeey tiit ci sa sankute gi. |
| 18 |
Ci tukkiy njàng yi mu defoon yépp ca jamono jooju jaaroon na ca tund ya ëppoon boroomi xam xam gànnaar fuuta njambur kajoor ci dëkk yi mu dem man nan cee lim ndoj séy pacaas ngicc jaabe lidube orefonde longe sëbe longe fulbe careen ndar tayba séy daraaman añs. |
| 19 |
Jenn la ci daara yi sëriñ saaliwu sancoon ngir liggéey ak jaamu yàlla moom nag mi ngi sosoo ci 15 daara yu ñu defar ci anam gu xereñ tali yi xotti ko indees fa ndox ñu fay bay lu sakkan ci gerte ak dugub ak yeneeni mbay ngir ag sukkandiku gu poppu ci wàllug mbay ak xam. |
| 20 |
Moom de jot naa àgg ci xam biddiw yi ak seeni kem ak seeni bind forme ak li leen sos def it ab jéego bu rëy ci xam xamu melosuuf ak yeneen xam xam yi am ag jokkoo ak kaw suuf biir suuf ak li wër suuf peek ko ciy mbindeefi asamaan biddiw ak lu ko moy. |
| 21 |
Uri ne daawuda sang bi, gaalu yalla ga ak israyil ak yudaa dekke ay mbaar, sama njaatige yowab ak surgay sang bi bokk dale ci digg all bi, man may dem sama ker, di lekk ak a naan, di dekkoo sama soxna? Mukk! Gin naa, nga fekke, duma def loolu!. |
| 22 |
Waaye murit yii nga xam ne danoo doylu ci seen bopp yëgunu sax ne ñi ngi wax ak a weddi ñoom wahaabit yi ñoom daal danuy dajale seen alal def ko ci li nu bëgg tabax seeni jumaa aki jàkka te dunu soxlaal ñii di waa araabi sawudit dara ba dara booloo jeex. |
| 23 |
B. Yosuwe yeswa ci lakku ebre. Yosuwe lanu bind ci tekki bii, muy setub yoccadag te doon sarxalkat bu mag bi mujj lu jiitu ngallo ga ca babilon. Yosuwe mii lu gena bare dees na ko tuddaaleek sorobabel. Feneen fu nu ne yeswa ci teere bi, keneen a tax nuy wax. |
| 24 |
Kuus, ne ko demal wax buur li xew. Waa kuus ba sujjootal yowab, daldi dem. Ayimaas doomu cadog dellu ne yowab lu ci mana xew, may ma rekk, man itam ma daw topp ci gannaaw waa kuus bi. Yowab ne ko doom, lu la taxa begga dem, lii du xibaar bu ko jar. Mu ne ko lu ci mana am,. |
| 25 |
Gaynde gu mag ak gu ndaw, bu jappee bay xiiru, boo ko wooloon gangooru samm it, dunu soowaloo ba xebal ko, dunu nolnoli ba mu dellu gannaaw. Noonu la aji sax ji boroom gangoor yiy wacce, xaresi fi kaw tundu siyo ak waa tund wa. |
| 26 |
Jiite liggeey bi, di saytu liggeeykat yi. Buur santaane nu jele fa doji tanneef yu rey yu nuy yett, muy kenug ker yalla ga. Ba mu ko defee tabaxkati suleymaan ak tabaxkati iram ak waa gebal di yett ak a waajal bant yaak doj, ya nuy tabaxe ker ga. |
| 27 |
Ndakaaru, samwie aps dees na amal, gaawu tey jii ci ndakaaru, beccegub sottante xalaat ci njureefi gestu gi nu def jem ci njarin li maggalu tuubaa am ci askan wi, ci koom koomu reew mi ak ci diine ji, la aps jelee ci ni ank mbir moomu. |
| 28 |
Nga tej ma kaso? Te sa yonent yi la doon jottli waxyu, naan la buuru babilon du dikk ci seen kaw, yaak waa reew mii, ana nu leegi? Leegi nag buur sang bi, dama lay naan ngalla, bul ma delloo ker yonatan bindkat bi, ma di fa dee. |
| 29 |
Ndax jël lu mel ni jaar jaari sëriñ tuubaa ak li mu làmboo ciy njariñ nga tas ko teg ko ci fu loxol ku nekk àgg yombal ko ba ku jug man koo xam man koo dégg man cee jariñu ca anam ga mu gën a yombe gënnee leere te yaakaar naa ne def ko ci wolof ñeel wolof yi ci anam yiy yombal la tey leeral. |
| 30 |
Firawna buuru misra de, mooy boobu bant ci kepp ku ko yaakaar. Xanaa doo ma ne seen yalla aji sax ji ngeen yaakaar? Xanaa du moom nga toxal berabi jaamookaayam yeek sarxalukaayam, ba noppi ne waa yerusalem ak yudaa sarxalukaay boobu lanuy. |
| 31 |
Gii yengu yengu moom mi ngi judd ginaaw lu tolloo k xaaju xarnu, ginaaw juddug yengu yengu gu naari way sell yii di fransis ak dominik, waaye gii nag moo genoon a fes, gen a jeexiital ci egliis bi ci gu fransiskaan gi ak gu dominikaan gi. |
| 32 |
Bi nu wacce ca afrig boobu, xeet yi tassaroo nanu fa, te ba noppi xeet ku nekk, amoon na benn tur ngiir tudd yalla diine boobu amoon ci afrig ba leegi, gestukat yi, nigritism walla kemitism, yeneen wax animism ca nasaraan, lanu ko tudd. |
| 33 |
Fekk booba, afrig mel ne sunu boroom daf kaa beral loxo. Ba fi nuy waxe nii, mbas mi, ni mu ci japp ba di yobbu seen i bakkan, bun ko dee mengale ak li xew feneen, men nanoo sant yalla! Doonte sax benn doom aadama rekk bu wanneku, nakk wu tiis lay doon saa su ne, ak fu mu menti doon. |
| 34 |
Fekk na laban dem wati ay xaramh. Ci biir loolu rasel sacc gallaaji ker yu baayam. Noonu la yanqooba nebboo laban, arameen ba, ban koo yegal ne day dem. Ba mu demee, dafa yobbaale la mu amoon lepp, joge fa, jall dexu efraat, wuti tundi galadd. |
| 35 |
Xanaa xamuleen ne ab garmi, nit ku magg moo daanu besub tey fi digg israyil? Besub tey jii li ma falu buur lepp neew naa doole, ndax doomi c. Jangoro yi seetal ci sarxalkat yi. Ak... Samiyel, seruya yii noo ma gena deger xol, ba jaaxal ma. Waaye yal na aji sax ji fey ku bon jefam. |
| 36 |
Yal na gëramul yàlla sottiku ci kawam ak lu waajuram ñu gunge ko ba ca saxuwaayam bu mujj ba ca penkub jumaay tuubaa ja ca guddi ga ca topp yal na ko yàlla fayal lislaam ak xeet wi gën ji fay gu muy fay jaamam yu baax yi ko liggéeyal. |
| 37 |
Bii xarnu daal seere na ay yëngu yëngu yu wuññi yu juxraaf ak tuxug ay mboolooy gaal yu yaxantu ak ay gàddaay ci ay mbooloo ngir dëkk ji ci reew yii nuy door a wuññi aki xare yu tar te yàgg yu amoon ci orob te sababoon ay tawat yu metti aki mbas yu nu xamutoon ci orob. |
| 38 |
Fondamaay miiru dekk ba rafetale nanu leen xeeti per yu nekk. Fondamaa bu jekk ba jamaa la naareel ba, per bu bulo bu nuy wax safir netteel ba, per bu wert bu nuy wax kalseduwan neenteel ba, per bu wert te lerax, bu nuy wax emeroot. |
| 39 |
Ay xoolaat révisions yu bari topp nañu ci ñooy gu 1963 moo fi saxal nosteg njiitu réew ci jamono jooju dindi njiitul jëwriñ teg ci gu 2001 gi yobbu àppub njiit gi jële ko ci 7 at yobbu ko 5 at jataayub mag ñi le sénat jëlees na ko fi ginaaw bi ñu delloosi ko ci 2007. |
| 40 |
Mu daal di bind imbraatoor bu otris bi ne ko na la wóor ne nguuri almaañ yi bi lii amee de di nanu nekki wenn yaram wu jàppaloo ci ron kerug doxaliin gu brusiya te da na jàppeji brusiya muy moom aw yaram wu di doxandeem wu tumbrànke wu bokkul ciw yaramam. |
| 41 |
Defleen seen kem kattan, ngir dugg ci bunt bu xat bi, ndaxte maa ngi leen koy wax, nu bare dinanu jeem a dugg, waaye dunu ko man. Jamono dina new, ju boroom ker gi di jog, tej buntam. Dingeen nekk ci biti di fegg naan boroom bi, ubbil nu!. |
| 42 |
Mbootaay gii nga xam ne diiwaan yu bennoo yu amerig yi ñoo ci bokkoon ak reewi amerig gu latin gi mujjoon na gën a yaatu gën a jëm kanam mujj di ëtt bu am solo ngir dëppale diggante reew yi ci bokk waxuma la nag njariñul koom koom lu mag li ci nekk. |
| 43 |
Mbëjfeppal ak xaralaymbëj nekk nañu ñaari banqaasi jëmm yu jegeente seenug wuute mi ngi ci seen solo su xaralaymbëj yoree li ñeel jóox dawaanu mbëj seenug jokkale ak defari wuutuloxo yu mbëj mbëjfeppal moom li ko yitteel mooy jëfandikoo mbëj ngir man cee weccee ay xibaar. |
| 44 |
Te su caaxaan fattoo, degg des, reew mi warul a fatte ne parti sosialist bi tanoor jeng jiite moo fi nekkoon at li nu fi yaq bare ne te jafe jafe yu bare yi reew miy jankoonteel tey it, seen politik bi fi nekkoon am na ci yoon. |
| 45 |
Man nag nee naa lii de du ñàkk muy ndigalug yonant bi ndax kenn ci sunu sëriñ yi nettali na ma te moom ku wóor la di ndëërlaay ne sëñ bi de wax na ko ne yonant bi moo wax ak moom ci gimiñam ne ko yaral sa àndandoo yi ci te bu leen yar ci njàng loolu sëñ bi gën na koo leeral ci xasida gii. |
| 46 |
Daara ju nekk it am na am mbooloo mu liggéeyam mooy jàngal xale yi ay xasida ak tàggat leen ci ñu man koy yekkati ci ay daaj yu yéeme yu ñu jële ca mag ña daa jàng ca jamono ju sëriñ tuubaa mbaa waa kër sëñ masàmba ku ci mel ne s yuusu ndaw alaaji siise s mayib géy ñi daa yekkati ci kanamu s tuubaa. |
| 47 |
Réewi tugal yi tàmbali nañu di sanc afrik maanaam di ko koloniise ay réeroo nag daal di tàmbalee am ci seen biir ñoom waa tugal yi yoy xaw na leen a yobbu ci ay xare loolu mooy li xewoon ca isipt atum 1869 g j ndax kat faraas ak angalteer ku ci nekk daa bëggoon a teg loxo ci yonalub suwes. |
| 48 |
Yonnant bi ginaaw bi nu ko yonnee dund na ñaar fukki at ak ñatt yoy ci la matale bataaxelam bi fukki at ya ak ñatt nag màkka la leen jeexal fukk ya ca des mu def leen madiina làqu nag ca weeru rabiihul lawal ci atum fukk ma ak benn ginaaw gàddaayam gu tedd ga. |
| 49 |
Ab yonent lukkeekootul ci israyil, mel ni musaa, ma aji sax ji xejjoo woon ba naan ko jakk, mu ne ko jakk, ba ca mboolem firnde yaak keemaan ya ko aji sax ji yebale woon, ngir mu def ko ca biir reewum misra, ca firawna ak jawrinam nepp, ak ca biir reewam mepp, ak. |
| 50 |
Nit ki toon cig teyeefam nag, muy njuddu ji reew, di doxandeem, kooku aji sax ji la nakke kersa. Nit kooku, dees koy dagge ci biiri bokkam gannaaw kaddug aji sax ji la sofental te ndigalam la xett, nit kooku dees koy dagg rekk, mu gaddu bakkaaram. |
| 51 |
Buur yi ak njiit yi ci bokk nag saxaloon nanu ca seen ñatteelu ndaje ma nu defoon ca makka mu sell mi ak taayif ci diggante 19 22 rabihul awal 1301 gg dëppook 25 28 1 1981 saxaloon nanu fa ne danuy def ndaje yi ñuy luy wër ci seen diggante ci ñatti at yu nekk. |
| 52 |
Mboolem santaane bi ma leen denk besub tey nag, sammoo leen koo jefe, ndax ngeen dund, yokku, ba dugg nanguji reew ma aji sax ji ginaloon seeni maam. Fattlikuleen mboolem yoon wi leen seen yalla aji sax ji awale diiru neent fukki at yii ci mandi mi,. |
| 53 |
Sancug tugal gu yees gi dafa jëloon ay melo aki anam yu wuute yoo xam ne xew xew ya peegoon te yiiroon reewum sancaan mi ak mi muy sanc xew xew yooyu danu doon jeexiital ci ñoom bu ko defee sanc gu bees gi dikk ci ay anam yu bari ñu tudd ci yi ci ëpp solo yii. |
| 54 |
Ci biir loolu loot, mi mu andal, moom it yor jur gu gudd ak gu gatt ak i xayma, ba tax xajatunu ca reew ma, ndax seen alal dafa bare, ba manatunu faa bokk dekk. Loolu tax sammi ibraam ak sammi loot di jote. Rax ci dolli kanaaneen ni ak periseen ni na nga woon ca reew ma. |
| 55 |
Nit naa nga dekke woon ca biir yudaa, ku nekk ak sa dekku bopp ak sa ceru suuf, muy baadoolo yi, di sarxalkat yi, di leween ni, di liggeeykati ker yalla ga, di askanu jaami suleymaan ya. Waaye nenn ci waa yudaa ak nenn ci giirug benamin dem sanci yerusalem. |
| 56 |
Ba nu ca tegee netti fan mboolem goori yudaak benamin daje nanu yerusalem, mu yemook naar fukki fan ca juroom neenteelu weer wa. Na nga toog noom nepp ca ettu ker yalla ga, di lox ndax solob ndaje ma, ak itam taw bu bare ba mu yemool. Ci kaw loolu esra sarxalkat ba jog taxaw, ne leen. |
| 57 |
Anafa mbootaay la ma jublu ci mbirum jàngale ak tàggat ñeel muskàllaaf mi dalu dakaar senegaal sóobu na ci liggéey bi jëm ci tekkib xelteef booloo bokk na ka aw doxiinu ciiwal ci lënd jokko internet ngir gën a mën a saytu dalub jagal yi. |
| 58 |
Ci biir loolu iram, buuru tir, yebal ay ndaw ca daawuda, nu yobbul ko ay banti garabu seedar, ak ay liggeeykati bant ak yettkati xeer, ngir nu tabaxal daawuda ker. Daawuda xam ne aji sax jee ko tabb buuru israyil te moo kaweel nguuram ngir israyil, aw nonam. |
| 59 |
Li ko waral mooy xale bi buy dal rekk dees di taggat xelam ci fann yu bare niki matematik, xam xami cosaan, fisik ak yeneen te bu dee, kom ni nu koy defe senegaal, njang mi yepp ci nasaraan la, su xale bi dugge lekool day mel ni ku lu. |
| 60 |
Ba mu ko defee musaa walbatiku, wacc tund wa, abb naari alluway seede ya, alluwa yu nu bind naari wet yepp, biir ak biti. Alluwa ya, liggeeyu yallaa, mbind ma di mbindum yalla mu naase ca kaw alluwa ya. Ci kaw loolu yosuwe degg coowal mbooloo may xaacu. Mu ne musaa. |
| 61 |
Naka noona pool, mi xam ne, genn wallu kureel ga bokk nanu ci tariixab sadusen ya, te na ca des bokk ci tariixab farisen ya, mu wax ci kaw ci biir geew ba ne bokk yi, man farisen laa, te farisen moo ma jur li tax nu may atte tey mooy sama yaakaar ci ne, ni dee dinanu dekki. |
| 62 |
Dafa wacce boppam ba mujj tuuti ci sama kanam, moom mi amoon fulla lool ci boppam, kenn yabu ko woon, daawul wane daray xeebu ci sama kanam. Ma am ca kersa sax ndax samag noppi ak sama mun noo ma jox dooley peeg sama goor gi, door ko ba mu may raamal te sama loxo laalu ko. |
| 63 |
Strong except as required by law, vendor short name, its contributors, licensors, and distributors will not be liable for any indirect, special, incidental, consequential, punitive, or exemplary damages arising out of or in any way relating to the use of brand short name and the services. |
| 64 |
Ci guddig kasurajab maanaam ñaar fukk ak juroom ñaar ci rajab sëñ fallu gane àdduna ñu magantee juroom benni weer ak fukki fan ak juroom ñaar yal na leen yàlla barkeel ginaaw bi ci la sëñ muhammadu lamin baara ganee bokk ak sëñ moodu mustafaa nday ak baay ci atum 1308 g walla 1309. |
| 65 |
Li ayooba laaj nag, yalla adduwu ci, waaye ngemu ayooba la tontoo kaddu gu jeexal aw lay, ci ab taalif bu mu misaale ne moo man te moo xam. Gannaaw loolu la ayooba nangu ne yalla mooy buur te moom rekk a xam. Ci kaw loolu la tuub waxi meram ju epp. |
| 66 |
Ci kaw loolu mbooloo ma yonnee ca silo, nu jeli gaalu kollerey aji sax ji, boroom gangoori xare yi, ki toog fi tiim naari malaakay serub yie. Foofa ca silo la ofni ak fineyas, naari doomi eli yu goor ya, nekkoon ak gaalu kollerey aji sax ja. |
| 67 |
10 deltu ginaawug ñaari réew yii di fraans ak britani ci nekk gi nu nekkoon ay réewi adduna yu mag ci ginaaw xare bi bu ko defee amerig ak sofyet yi jël seen barab mujj it di réew yi ëpp doole ci adduna bi mujj yor ngànnaay yu bon te aaytal. |
| 68 |
Cig nangu tegoon nanu loxo barab yu bari ci afrig ak asi ci xarnub fukk ak juroom g yu ci mel ni mosambig ci penku afrig angola ci sowwu bi ecopi ak duni madagaskaar moris ak silaan ak xat xatu hormos ak xat xatu malga ci daanaka dun bu malayo añs. |
| 69 |
Su ngeen dee topp samay dogal, fonk samay santaane te di ko jefe, kon maa leen di tawal ci waxtoom, suuf si nangu, garab yi menn. Dingeen bacc ba keroog wittum resen jot te dingeen witt resen ba keroog ji jot. Dingeen lekk seen um pepp ba suur kell te dingeen dekk ak jamm ci seen um reew. |
| 70 |
Saraxu njotlaay ga ca kaw gaal ga alluway seede sa dence, ca biir berab bu sell baa sell. Tegal taabal ja ca biti, ca kanam rido ba, te nga teg tegukaayu lamp ba ca wetu bej saalumu jaamookaay ba, mu jakkaarlook taabal ja, taabal ja nag, nga tege ko wetu bej gannaar. |
| 71 |
Liy wone ne ñoom ñu dëggu lanu te yàllaa leen yonni mooy kiimaan yi leen yàlla di wàcceel di ci wone ne moo leen yonni mu mel ni ñoom kiimaan yi daniy wax ak nit ñi naan leen jii waay de lu mu wax mbaa mu def ko yàllaa ko ko diggal. |
| 72 |
Neeg bi ba mu daj. Li ko dale ci suufu neeg bu mag bi, ba ci kaw bunt yi, ak ci miir yi, fepp lanu yett serub yeek tandarma yi. Njeel bunt bi ak dex bi, ak pegg yi ko teye ab kaare la. Buntu neegu biir bu sell ba it noonu la. |
| 73 |
Ànd ak loolu lepp nag teewul mbootaayu xeet yi moom doon daanaka ab jumtukaay bu nekk ci loxoy reew yu mag yi am ay toogu yu sax ci jataayub kaaraange gi yooyu nga xam ne ñoo ame sañ sañu firi veto man a bañ mbaa firi bepp naal boo xam ne gaaral nanu ko ci jataayub kaaraange gi. |
| 74 |
Ki jiitu woon ci ñi ci jariñu mooy waay angalteer ji di roger bacon 1214 g 1297 g mooy ki waa tugal yiy jàppe ki raw ci gëstug xam xam ci tugal ndax mooy ki jeemoon a wutal xam xamu dénd ag noste guy sukkandiku ci nattu ak jàkkaarloo. |
| 75 |
Doomi ab sëriñ ci yoonu xaadirya mooy yoon wi gën a yàgg ci senegaal ahmadu bamba ab jullit bu dëddu la woon te dib sóofiyu daan bind it ci wàllug fiqh tasawuf ak wéetal yàlla tawhiid ak wàll yu bari ci xam xamu diine ak tagg yonent bi mbaa ci lu aju ci sant yàlla. |
| 76 |
Yallaam. Du tere mu sana lekk ci namu yallaam, muy nam wu sell ak wu sella sell. Waaye warula jege rido bi, mbaa muy dem ba ca sarxalukaay ba, ndax sikk si ci moom. Bumu teddadil sama berab yu sell, ngir man aji sax ji maa sellal berab yooyu. |
| 77 |
Ndax tey soo seete xale yiy rap, seen xarala ci lakki reew mi, li nu ciy wax, li nuy ciy yatt ci ay kaddu yuy xalam, seen farlu ci siggil reew mi ag askan wi, dootoo amati benn siiki saaka ne lakki reew mi nu ngi ci yoonu suqaliku gu wer!. |
| 78 |
Ci noonu lonkoo yu adduna yu mag yi tàmblee gëpplante ci meññilu alal yooyu loolu nag jur ag jongante gu mag te tar ba mujj sax yii lonkoo tàmblee sàkku ci seeni goornamaa ngir ñu jàpple leen te dëgëral leen loolu tam daan yobbu goornamaa yi ci ñuy aar seen njariñu lonkooy reew. |
| 79 |
Gaawal a juboo ak ki lay yobbu, ngeen layooji, bala ngeen a egg ngir ban ki ngay layool jebbal la attekat ba, kooka jox la alkaati ba, nu tej la. Ci degg maa ngi la koy wax, doo genn foofa mukk te feyuloo derem bi ci mujj. Te it degg ngeen ne waxoon nanu bul njaaloo. |
| 80 |
Nguur gi nag, reew yi mu feggool xuppoon nanu ko ci atum g. J., buurub marog yabaloon na ab xareem nu jaar ci takk gi ngir song gaawo, moom nag amoon na ndam ci waa songaay ngir ngannaayi sawaraam yi mu jende woon ci waa tugal yi. |
| 81 |
Kon daal jumtukaayi elektron yi dugal nanu seen loxo ci yombal dund gi nga gis nit ñi ñuy jëfandikoo raxasukaay yu kuran yu otomatik yi ak fompukaay yu kuran yu otomatik yi ak jumtukaayu seral yi yu wuute yi ak rajook tele yu melo yi ak jumtukaayu nataal yi añs. |
| 82 |
Muriid yi di juge fune di jem tuubaa, ngir amali ko fa barab bu tedd boobee, dem na nag ba yamatul rekk ci muriid yi, waaye xanaa nekk xew xewu julli nepp, mbaa sax nit ni ngir mu gen a matale, muy yitte ju rey, ay miliyo i nit diko teewe. |
| 83 |
Cavour mii 1810 1861 nekkoon na di ku gëm bennoo gu itaali waaye nag ci ron ag àtte gu nguur gu sartu réew goo xam ne buurub piemonte bee koy jiite moom kon ci loolu la wuute woon ak mazzini mi nga xam ne da doon woote ag bennoo gu itaali ci ron ag àtte gu pénc. |
| 84 |
Loolu nag tàmbli woon na a wuute ak politig bi george mu ñatteel mi taxawaloon moo doonoon burub angalteer ca jooja jamono lii mooy li taaloon ab xare bu mag ci diggante sancu yi ak nguurug angalteer gi xare boobu moom lanuy tudde xareb temb bi. |
| 85 |
Benn ñaar ñu jéeki jéeki ñëw daldi xiif taxaw cib salaat walla garab daldi jékki jékki neefere ci nga jël ko raxasoo ko raxas wi ci war doo ko togg muy salaat ak karoot ak yooyu yépp duñu ko togg yooyu mooy ëndi choléra yu bari yi ngay dégg. |
| 86 |
Buleen gis seen nagu mbokk mbaa gattam bu reer, ba japp ci seen njaambur. Fexeleen koo wanni, ba delloo ko seen mbokk ma. Su mbokk mi jegewoowul ak yeen, mbaa xamuleen ko, yobbuleen jur gi seen ker, mu des fa, ba mbokk mi dikk,. |
| 87 |
Sunnay njàpp moom itam juroom ñatt la ci li imaamul hawfii wax 1 raxas say loxo ca tàmbli ga 2 galaxndiku 3 saraxndiku 4 fiiru 5 masaa sa ñaari nopp 6 tooyalaat say loxo bala ngaa masaa say nopp 7 boo masaa sa bopp ba ci doq gi delloosi gi nga koy delloosi 8 toftale gi. |
| 88 |
Naka noonu ku sangu janaba ni mu ware raxas ñaari loxoom ñatti yoon ba ci tikkujara ya raxas li ko taq ci sobe raxas pëyam walla sakkaraam ànd caak yeene bu noppee jàpp njàppum benn benn xaliil mbooleem kawaram tooyal ko tamblee ko ci mujug ndaal bopp li ngir jañ lor ji. |
| 89 |
Mooy mbooloom liggeey yi jengukat aventurier yu tugal yi daa def ci naari xarnu yii bu fukk ak juroom ak bu fukk ak juroom benn g. Yenn nag ci reewi tugal yu nasaraan yi, noo leen doon sonn ak a jambaarloo ak a xiirtal ci loolu. |
| 90 |
Noonoo yilif seeni ker baay ca leween na, ku nekk sos langam. Aaroona moomu nag, mook musaa, la aji sax ji wax, ne leen genneleen banni israyil misra, kurel ci kaw kurel. Noom noonu noo wax ak firawna, buuru misra, ngir genne banni israyil misra du keneen ku dul musaa ak aaroona. |
| 91 |
Ci kaw loolu yonent yalla yeremi jottli cedesyas buuru yudaa mboolem kaddu yooyu fa yerusalem. Mu yemook ba mbooloom buuru babilon di xareek yerusalem ak mboolem dekki yudaa ya desoon, di lakis ak aseka. Booba yooyu rekk a desoon ci dekki yudaa yu tata wer. |
| 92 |
Banni israyil fabooti, dem ba dali fa nuy wax obot, joge obot, dali yee abarim, ca mandi ma janook mowab, ca penku ba. Foofa lanu faboo, dem ba dali ca walum seredd, bayyikooti foofa, dem ba dali ca wallaa dexu arnon, ga wale ca reewum amoreen na te. |
| 93 |
Buleen ca sobeel seen bopp. Man aji sax ji maay seen yalla. Sama dogali yoon, jefeleen ko sama attey yoon, ngeen samm ko, di ko jefe. Sama besi noflaay, sellal leen ko, muy firnde sama digganteek yeen, ngir ngeen rannee ne man maay seen yalla aji sax ji. |
| 94 |
Yowab jaar ca giiri israyil gepp ba ca abel bet maaka. Waa ber gepp daje topp ko. Nu dikk gaw dekk ba nuy wax abel bet maaka, fa seba laqu. Ci kaw loolu nu jal suuf fa ses ca buntu dekk ba, mu kawe ba tollook tatay dekk ba. La ca tegu xarekati yowab yepp di jeema mabb tata, ja wer dekk ba. |
| 95 |
17 nga gis jant bi bu fenkkee bàyyi séen xunti ma ca ndey joor bu sowee bàyyi léen ca càmmooñ ñoom nag ñu nekk ci men lëm foofee loolu bokk na ci kéemtaani yàlla ku yàlla gindi kooku moo gindiku ku mu sànk doo ko amal ku koy taxawu di ko gindi. |
| 96 |
Ci atum 1922 la dugg leekool mbaa jàngu bi te booba ma nga ndakaaru muy ku soppoon njàngat lu faraas di woon ku ràññiku ci làkku faraas laatin wu geres ak jabru mu daal di am bakalooriya daal di am ag may ngir àggale am njàngam ca faraas. |
| 97 |
Bu ko defee wuññikati tugal yii ame woon ag parparloo gu diine defoon séeni liggéeyi wuññi soldaarus tugal si topp ci séen ginnaaw di liggéeyal xemmemtéefi canc yu seeni réew loolu lépp nag ngir nu àndandoo amal li nu bëgg mooy liggéeyal tubaab yi te taxawal seenug cang ci diineek fetal. |
| 98 |
Ba mu ko defee daawuda and ak i nitam topp yoon wa, simey lang ak moom ca mbartalu tund wa, di dem, di ko saagaak a sanni xeer, di ko sellax suuf. Gannaaw gi buur ak mbooloo ma mu andal mepp agsi, sonn lool. Nu daldi nopplu foofa. |
| 99 |
Ay dig yu suufi tugal yenn saa yi day indi ay werante su ñu xoolee ni ko waa tugal ci seen bopp jappee ci penku ci asi la sës ci sowwu mi ngi yem ci mbàmbulaanu atlas ci bëj gànnaar ci dottu bëj gànnaar géej gu diggu gi mooy koy yemale ci bëj saalum. |
| 100 |
Politigkati faraas yi naaloon nañu taliraan mi nekkoon jëwrini bitim reew mi jiite woon leen naaloon nañu ay naal yu aju woon ci ngàdd britani jaare ko ca sancoom ya te bañ koo fekk ci biir këram rawati na moom britani dafa amoon mbooloom gaal mu mag ca géejug mans. |
| 101 |
Neeg bii jakkaarlook bej saalum neel na sarxalkat yi denkoo denkaaney ker yalla gi. Neeg bi jakkaarlook bej gannaar nag neel na sarxalkat yi denkoo esekiyel, denkaaney sarxalukaay bi. Noonu nooy leween ni askanoo ci cadog te bokkunook kenn san sanu jege aji sax ji, ngir liggeeyal ko. |
| 102 |
Aji sax ji waxati musaa, ne waxal banni israyil ne leen bu ngeen demee ca reew ma ngeen di sanci, reew ma ma leen jox, bu ngeen di defal aji sax ji saraxu sawara, muy saraxu rendi doomal, mbaa sarax su nit di waccoo aw xas, mbaa. |
| 103 |
Ba mu ko defee buur yonnee woolu simey, wax ko ne ko tabaxalal sa bopp ker fii ci yerusalem, dekk ca waaye bul dem fenn. Ndaxte bes boo fi jogee, ba jeggi xuru sedoron, xamal xell ne dee rekk mooy sab atte, te yaay gaddu sa bakkanu bopp. Simey ne buur baax na, buur, sang bi. Li nga. |
| 104 |
Ci biir loolu ñu def lu nu man ngir fay làkkuw araab te dundal kàllaamay berber yi ngir xeex ci làkku alxuraan wi ñu defoon ay pexe itam ci far aaday lislaam ji ak taarixam jeem a jox jullit ña fa dëkke woon ay reewu yu reewi sancaan yi bu ko defee dunu reewooti ci seeni reew te dunu ko bëggati. |
| 105 |
Gannaaw noonu la, yeen samm si, degluleen kaddug aji sax ji. Boroom bi aji sax ji dafa wax ne maa ngii di dal fi kaw samm si. Maay nangoo sama gatt ci seeni loxo, dakkal seen ug camm, ndax nu noppee samm seen bopp. Maay foqatee samag jur ci seeni sell, ba dootunu leen ndawaloo. |
| 106 |
Diiwaani amerig yu bennoo yi wilson teewal ko britani luwid george njiitul jëwrin la nekkal ko fa fraans clemenceau miy njiitul jëwrin ya moom itam wuutu ko fa ak itaali ci teewaayu orlando njiitul jëwrinam reew yii amoon nanu xejj gu mag ci ndaje mi rawati na ñatti reew yii di amerig britani ak faraas. |
| 107 |
Politigu noteel bi metternich yore woon ak li muy tar lepp taxutoon mu man a rekki yëg yëg bi waa itaali yi ame woon ak xam ngi ñu xamoon am solo gi bennal seen réew mi te booloo ci wàllug politig amoon solo loolu nag mi ngi am ginaaw bi ñu ci ñamee s lëf ci jamonoy napoleon. |
| 108 |
Teewul omri di def lu bon lu aji sax ji naawlu, ba gena bakkaar mboolem na ko jiitu. Daa aw ci tanki yerbowam doomu nebat ci mboolem lu mu daan def ba ci bakkaaram bi mu daan bakkaarloo israyil, di jogal xolu aji sax ji yallay israyil ci seen tuuri neen. |
| 109 |
Fii la tasawudus sixaar yam ànd ak sant sama boroom miy aji feg ji gacca woy naa ko nag ndir jëmmi sama boroom mu tedd mi di yaakaar ci moom ab yool bu dul dog mu diw woy wuy wommate jëme ci xam xam ak jëf ak tegginu tey jàppndal mebat yi mu diw rajas wu am njariñ te barkeel wu way texe yi bokk. |
| 110 |
Waa itaali yi yëgoon nanu te ñoom kat ci reew yi amoon ndam lanu woon ci xareb adduna bu njëkk bi yëgoon nanu ne danu leen a naxe ca ndajem jàmm ma amoon ca paris màngiit yi juge woon ci xare bi it lu neew lanu leen ci jox te kat ñoom ñu ci sonne lanu. |
| 111 |
Bu ngéen jëlee yoon wi jëm vatican jaare ko ci via della conciliazione mu dim mbedd mu ca jëme da ngéen gis ne lu bari ca peggi tëli ya de danu koo muure aki jaaykat yu bawoo afrig yu lay wër aki maska yu ndaw yu waso ay saag ay der ceintures walla ay weeri jant yu nu roy maanaam yu doonul piir. |
| 112 |
4 li juddoo ci wuññiy juxraaf yi it muy teg loxo gi reewi sancaan yi daa def reew yi nu sanc ak di fa jële ay xeewal aki ne ne yu nu laalagul di leen yobbu seeni reew loolu it bokk na ci li jëmale kanam yewwuteg endustri gi ci tugal. |
| 113 |
Fukk yi nu wacce leen ci yonant yàlla aadama juroom fukk yi nu wacce leen ci yonant yalla sihsa doomi yonant yalla aadama fanweer yi nu wacce leen ci yonant yàlla idriisa fukk yi nu wacce leen ci yonant yàlla ibraahiima miy xaritub yàlla bi j y m. |
| 114 |
Jot ab yegle ci yeneen addu yiy new aji bind ji kariim, awril, joti yegle ci adduy jukki bii ci e bataaxal way bindu rekk la neel nag xibaaryi. Com ab dal la site buy tas xibaar ci wolof, mu di lakk wi nu gen a wax ci senegaal. |
| 115 |
Bu nu dee jall buntu ettu biir bi, yerey lee lanuy sol. Bunu sol ndimol kawaru jur, bu nuy liggeey fu wees buntu ettu biir bi, jem ca biir a biir. Kaalag lee lanuy kaalawoo, tubeyu njiitlaayu lee lanuy jiital, te dunu sol dara lu leen di naqloo. Bu nuy genn ca ettu biti ba, ett ba mbooloo may. |
| 116 |
Yeen mbooloo mi jox leen ma suma xal xal xaluw daay daay jël suma dunq dunq dunqaw liccin liccin jël suma jën jën jënu géej géej jël suma cëgg cëgg cëggag guy guy jël suma yet yet yetu baay baay a ma ko joxoon né ma wut ci fas ag jaam. |
| 117 |
Naari weer yi jeexee nu tambalee seetaat. Werkat yooyooy wer reew mi ba mu daj, ku ci gis yaxi nit, sakk xammikaay ca wet ga, ngir robkat yi dikk, robi ko ca xuru gangooru gog, ba far am dekk bu nuy wooye amona mu firi gangoor. Noonu lanuy setale reew mi. |
| 118 |
Deel mun ag ann te bu ci toontu kenn, te mel ni na boroom njangat la waxoon wallaay damay romb waa ji mu may xas may jellale naan, kii de xam naa ne waxuma, ndax kat xasante ak weddeente bokk nanu ci jikko yi gen a bon niki doorante. |
| 119 |
Tax na tam ba ag gepplante gu tar te metti am ci diggante reewi ndefar yu mag yi, jem ci yaatal seenug kilifteef ak san san ci gox yi leen man a warlul ag yokkute ci wallug ndefar, ndax seen koom koomu xeet wepp ci ndefar la tegu woon. |
| 120 |
Def na ay liggéey yu am solo ci luy yokk dëkk ba ak diko dëppale ak soxlay nit ñi niki defar ab fooraas bi fa njëkk nekk daaru manaan ngir jox way dëkk yi séen soxla ci ndox di jottal kuraN ca dëkk ba akit rëdd ak jubale penku kër ya ngir mu dëppoo ak melow dëkk ba. |
| 121 |
Kon lu nu fa man a xame réer nanu ñàkk nanu gàttañlu nanu dof nanu ñàkk nanu jumtukaay ba jumtukyu b yombal ba bu noppal ba bu gaawal ba bu rataxal ba bu jooral ba ba y déggale te y bennale di yombale ag jokko te di ab xamalewaakon. |
| 122 |
Lu ci ëpp njëkk taariix ci senegaal day tudd ba laa tudd lenn gëwéeli xeer yu mag yi walla les cercles mégalithiques yu senegàmbi yi walla jóori xor yu ñu sàkk yi les amas coquilliers artificiels yu ci mel ne ya nekk ca dunub faajut. |
| 123 |
Wannleen goor nepp, bopp ak bopp, ku nekk ak turam. Li ko dale naar fukki at, jem kaw, mboolem ni xare war ci israyil daal, nangeen leen lim, gangoor ak gangoor, yaw ak aaroona. Giir gu ci nekk, andleen ceek kilifa yi jiite seen keri maam, nu japple leen ci. |
| 124 |
Man mi teg gannuus, yemalee ko geej, dogalal ko ko dakk te du ko jall, lu mu wanax wanax du ko man gannax ya day riir, te du jall! Yeremi waaye wii xeet a deger bopp te deggadi. Deddu nanu ma ba wey. Seen xel demul sax ba ne tee noo ragal sunu yalla aji sax, jiy jot, mu tawal nu,. |
| 125 |
Ba mu ko defee nu indi aw doj, dej ko ca buntu kamb ga, buur bes ca jaarob torlukaayam ak jaarob torlukaayu jaraafam ya, ba dara dootu mana soppiku ci deminu daneel. Ba loolu weyee buur dellu keram. Lekkul guddi gi yepp, sakkuwul lu koy begal, te nelaw te ko. |
| 126 |
Doole ji cawarteem foog biy ñuy amee ci ni ñuy yegee biir yaram bi daal di yokku ñaari yoon ci bu ñuy jublu ci njeextal ci biir i mbooloo yuy dund cib nootel te ba ñu fa tolloo ñiy ànd ak rab dëmm yi j ërëm kat yi ak ñepp ñi neeg ñi ak neeg bi mu man ti doon ñuy banneexoo meteti ak yakkute dund ak taar. |
| 127 |
Loolu amoon ginaaw lollib atum baksasin, di junni ak natti teemeer ak naar fukk ak naar, mu mujj di wer ci barab boobu di tukkee ci ker, dem ca geneen gu jege, mbiram it moo k mu mbooloo yi koy dikkal di siyaaresi di gen a yokk, ci jamono ju nekk. |
| 128 |
Yaw miy yaq addina sepp. Maay tallal sama loxo fi sa kaw, taxane la fa kaw doj ya, def la ponkalum jalu doom. Deesul seppee fi yaw doju tabax wu nuy lekklee, mbaa doju tabax wu bokk ci kenu, nde gent ngay doon ba faww. Kaddug aji sax jee. |
| 129 |
Baayam akab te aji sax ji rebb ko ne ko aji sax ji dafa wax ne deretu nabot ak deretu doomam yi dey, gis naa mu tuuru fii demb. Kon nag dinaa la ko topp, nga fey ko ci tool bii. Loolu la aji sax ji waxf. Kon nag yobbul sanni ci tool bi, muy la aji sax ji waxoon. |
| 130 |
Mu rey. Buur woo waa gabawon, wax ak noom. Waa gabawon bokkunu woon ci banni israyil, waaye noo desoon ca amoreen na banni israyil ginaloon ne dunu leen rey. Teewul sool xeroon lool ci banni israyil ak yudaa, bay fexee faagaagal waa gabawon. Daawuda laaj waa gabawon, ne leen. |
| 131 |
Nii noo di askani aaroona ak musaa, jant ba aji sax jiy wax, mook musaa ca kaw tundu sinayi. Doomi aaroona yu goor noo di nadab, taaw ba, ak abiyu ak elasar ak itamar. Turi doomi aaroona yu goor, sarxalkat yaa ngi noonu nu faloon leen, sedd leen ceru. |
| 132 |
Ba loolu weesoo isaaxa sikkli teen, yi nu gasoon ca jamonoy baayam ibraayma, te waa filisti sakkoon leen gannaaw ba ibraayma nelawee. Ca la tudde teen yi tur, ya leen baayam tudde woon. Surgay isaaxa gasaat ca xur wa, jot ndox mu neex. Teewul sammi gerar di soowook sammi isaaxa naan. |
| 133 |
Naka la yuusufa ne gees, gis benamin rakku doomu ndeyam ja. Mu laaj leen ne leen ndax kii mooy seen rakk, ji ngeen ma doon wax? La ca tegu mu ne rakkam ja sama ngoor si, yal na la yalla defal yiw waay! Ci kaw loolu yuusufa gaaw genn ndax yaram wu daw, te manatula teye ay. |
| 134 |
Neel mbooloo mi, goor gu nekk ak jigeen ju nekk ci noom, na sakkoo ci dekkandoob waa misraam, ay ganjari xaalis ak wurus. Ci biir loolu aji sax ji def waa misra yewene leen. Musaa sax ci boppam ku nu naw la woon ca reewum misra, ca dagi firawna ya, ba ca baadoolo ya. |
| 135 |
Mu ne ma yaw nit ki, demal ba ca waa ker israyil, te nga agge leen samay wax. Du ci waaso wu xoot u lakk te diis lammin lees la yebal. Ca waa ker israyil nga jem. Bare na waaso yoo xamul seeni wax, yu xoot u lakk te diis lammin. Te su ma la yebaloon ci noom, nu deggal la. Waaye waa ker. |
| 136 |
1 njiitug yaxantu gi tuxu na tukkee ci li wër geej gu diggu gi dem ci màmbulaan gu atlas mu mujj moom yaxantu gi nekk ci loxoy reewi orob gu sowwu gi bu ko defee ñu nos fi ay yooni geej yu yaxantu ci ñaari màmbulaan yi gu atlas ak gu dal gi pasifik. |
| 137 |
Li leen manke woon nag, mooy danoo nosuwutoon bu baax, te ni nu daan naale ak a redde seeni mbir tam dafa dese woon a tegu ci yoon, looloo taxoon li nu beggoon daawul antu, te seeni noon daa leen gaaw a not, te daa antoodil seeni fipp. |
| 138 |
I nit. Ma laaj leen ndesu yawut ya recce ca njaam ga, laaj leen it mbirum yerusalem. Nu wax ma, ne ma na rawe ca njaam ga de, na nga diiwaanu yudaa, ci njaqare ju rey ak ug toroxte. Tatay yerusalem jaa nga tojatoo, bunt ya lakk. |
| 139 |
Moo njekk a doon njiitu gim mbennoy bank ci wallu monetik bu uemoa, njiitu te bokk ci way sos isa daara ju kawe juy taggat njiitu keru liggeey yi, njiitu kureel giy doxal lekkool bariteknik bu cees ecole polytechnique de thies. |
| 140 |
Wax laa ilaaha illal laa amul benn buur bu dul yàlla muhammad yonantub yàlla a yal na yàlla dolli xéewal ak mucc ci moom ak ñoñam aki sahabaam mooy ngën ji lu kuy wax di wax ku ko weddi it pert rekk ku ko saxal tey teewlu maanaa mi da na tonowu te du dajeek nëx nëx. |
| 141 |
At ma buur osiyas saayee, damaa gis boroom bi toog kaw ngangune mu kawee kawe, lafi mbubbam fees neeg bu sell bi. Ay malaakay seraf noo taxaw, tiim ko, ku ci nekk am juroom benni laaf naar yu muur seen kanam, naar yu muur seeni tank, ak naar yu nuy naawe. Ku ci nekk di addu, naan moroom ma. |
| 142 |
Waaye wattuleen, wattuleen seen bopp bu baax, bala ngeena fatte mbir yi ngeen teg seen bet, ba du genn seenum xel seen giiru dund gepp. Te nangeen ko xamal seeni doom ak seeni set. Bes ba ngeen taxawee fa seen kanam yalla aji sax ji, fa tundu oreb, aji sax jee ma ne. |
| 143 |
Bu ko defee nag ñaari sooy yii mu def ci ñaari tukkeem yi tax ba buuru espaañ bi ferdinand ak soxnaam lingeer bi isabela begadi woon ci loolu ag siwam suux ñu folli ko ci njiitul geej gi daal di koy delloosi espaañ ci ay jéng ngir mere gu ko meññilukat yi mere ñoom ñi seen yaakaar tas. |
| 144 |
Dawaan bi dees koo jappee woo, ci ndorteelu taariixu mbej, niki ag walug yan yu baax, donte sax xam nanu ne, su nu xoolee ci watatukaay yu mbell yi dawaan gaa ngi judd ca walug mbejfepp yi, yi am yan yu bon, ci beneen jubluwaay bi. |
| 145 |
Dajeleen waajal xare te song edom! Yeen edom, maa leen di yeesal ci xeet yi, ba ngeen gena xeeblu ci doom aadama yi. Yeen ni dekke xuntiy doj, feetewoo colli tund yi, danu leena ragal, ngeen bew, naagu. Waaye su ngeen ajee seen um tagg ni jaxaay it, fa laa leen di ajjee. |
| 146 |
Sëriñ baa ngi gane àdduna ci li nu wax ci atum junni ak ñaat téeméer ak juroom ñaar fukk 1270 g am ñu ne atum junni ak ñaat téeméer ak juroom ñaar fukk ak ñaar 1272 ca kër waajuram wu goor ca mbakke bawal mu nekk leegi ca wetu yoonu saxaar ga. |
| 147 |
Gannaaw loolu nu jel alluway seede si, yeb ko ci gaal gi, ba noppi roof njappu yi ci gaal gi. Nu daldi teg kubeeru saraxu njotlaay gi ci kaw gaal gi. Ba mu ko defee nu fat gaal gi ci biir berab bu sell bi, doora firi ridob xajjatle bi, laqe ko ko, na ko aji sax ji sante woon musaa. |
| 148 |
Bu dee ci réew mi dugub lees ko daa gën a génnee ci bopp bu ne ñaari kilo ak genn wàll ci dugubi suuna ak yini deme bu dee ceeb nag walla muy yu dul yii kon day wut nattukaay goo xamni ñaari kilo ak genn wàll a koy fees ci suuna mu natt ko ca te bañ koo peese ngir xam ñaata kilo la. |
| 149 |
La aji sax ji santoon musaa la aaroona def, daldi koy teg ca kanam gaal gay def alluway kollere gar, nu denc ko fa. Banni israyil dunde nanu mann diiru neent fukki at, ba kera nu agsee reew mu ay nit dekke, gannaaw ba nu jeggee kemu reewum kanaan. |
| 150 |
Ci xarnub fukk ak juroom benn g. J, la waa portigaal ak espaan teg loxo amerig gu bej saalum gi, bu ko defee waa portigaal ya jel fa sancu colonie bu breesil feetele ko seen bopp, yeneen wall ya ca des nekk ca ron eb gu espaan. |
| 151 |
Bowas nag ne ruut doom, ma ne, bul saatuji ci beneen tool bu dul bii. Bul weesu fii. Toogal fii ci samay surga yu jigeen. Xoolal bu baax fi xale yu goor yiy goob, te nga topp fa jigeen ni. Dinaa wax xale yu goor yi ne leen bunu la sonal. Soo maree, demal naan ca njaq ya goor ni duy. |
| 152 |
Wax ci mbirum israyil ak yudaa ak mboolem xeet yi, te nga dale ko ba ma waxeek yaw ca jamonoy yosya ba besub tey jii. Jombul waa ker yudaa degg mboolem musiba mi ma leen nara teg, ba tax ku ne ci noom depp yoonam wu bon, ngir ma baal leen seen naawteef ak seen moy. |
| 153 |
Ràbbkatu angle bi nuy wax james hargreaves jot na a fent atum 1764 g benn jumtukaayu defar wëñ muy benn masin bu loxo bu nuy jëfandikoo ci ëcc li koy doxal nag doon genn mbege walla pono bu yor juroom ñatti ëccukaay ak ñaari forukaay bu ko defee benn ligeeykat di ko yor di ko doxal. |
| 154 |
Ci noou yàlla dogal bis soldaar si genn ngir tàggatuji waaye ba ñu demee fa ñiy tàggatoo fekk fa am mbooloo mu war ay fas rang te kaalawu ci noonu ñu tiit taxaw seen njiit li tëyye leen fa xupp leen ci ne bu xibaar bi siwee da na leen ray. |
| 155 |
Aji sax jee leen di langalal mbas, ba raafal leen ca reew ma ngeen jem, ngir nanguji ko. Aji sax jee leen di dumaa woppi ragg, ak yaram wu tang, ak lakk lakk, ak jant bu tang jerr, ak maral, ak gancax gu xuur, teg i liir, lepp topp leen ba ngeen sanku. |
| 156 |
Seex anta jóob wuññi na jaare ko ci gëstoom yooyu mu defoon ci mbind yi nu yatt ci doj yi ci isipt ak ci gëstu yi mu defoon ci tàdd cadavre yu ñu taaniit momifier yi wuññi woon na ne firhawna yi de li ëppoon ci ñoom ay nit ñu ñuul lañu ñu néew reek ñoo ca nekkoon ñu weex. |
| 157 |
Bijji gi ma wommat bijji mooy jazbu di lol day xëcc kon man nanu koo jàppe yitewoo sunu boroom gi nga xam ne daa mujj mel ni ab asyee bu koy ñoddi jëme fa yàlla jëme ma ci aji tedd joj lu ma sàkku ci moom mu jàppandi mooy liy dox ak man. |
| 158 |
Politigu noteel gi metternich yore woon ak li muy tar lepp taxutoon mu man a rekki yëg yëg bi waa itaali yi ame woon ak xam ngi nu xamoon am solo gi bennal seen reew mi te booloo ci wàllug politig amoon solo loolu nag mi ngi am ginaaw bi nu ci ñamee s lëf ci jamonoy napoleon. |
| 159 |
Ab imaam, di njiital ab kureelub askan gu nekk ci aneeru ndakaaru, wooteeti na alxamis waa senegaal nu ban a fay faktiiri mbej yi ngir naxtu dog dog yi nga xam ne, gannaaw bi mu tane ay ayu bes a ngii, tambaleeti na ci reew mepp. |
| 160 |
Gox bu naat la ci ay gongikuwaay yu xéewal yu gàncax yu mbay yu jur dundat ak yu mbell niki wëtéen ay diwi gàncax daakaande gi gomme arabique kakaawoo xànjar wurus bettax fosfaat ak petrol yii yépp ay njuddéef walla ay ne ne yu ñu laalul produits bruts la ñu yu am solo te manadee ñàkk ci wàllug ndefar. |
| 161 |
Raam ak i rabi all, lu ci nekk ak wirgoom. Mu daldi nekk noona. Yalla dafa bind rabi all yi, lu ci nekk ak wirgoom, jur gu ci nekk ak wirgoom, ak lepp luy raam ci kaw suuf, lu ci nekk ak wirgoom. Yalla nag gis ne baax na. |
| 162 |
Yonnant bi bi mu aggee madiina rekk daa daal di tambalee ligeey, ligeey bi nag ci naari mbir yii la jemoon sos wenn xeetu lislaam wu gem tey benn, ag mbokkoo muur ko, ag yamoo emb ko, ag maandute yiir ko, nu fay doxal lislaam. |
| 163 |
Mbootaayi nasaraanal yi sotti woon nanu seen yitte ci meccem paj mii, daal di ubbi lu sakkan ciy barabi paj ci reew yu ndool yi yittewoo paj aki doktoor, ngir loolu man leen a japple ci seen ligeeyub nasaraanal boobu leen taxoon a jug. |
| 164 |
Bi sëriñ bi yoree yoon wi ci la seexale ñennat ci mag ñi bu ko defee ñu daal di leen féetale ñenn ci taalube yi loolu nag daa doon luy am ginaaw ag yar akug wulli ba mu mel ni war ci ab sëriñ dëgg bu war a jiite aw nit ci lislaam bu man a yare man a tege ci yoon. |
| 165 |
Ba mu ko defee, mu am nu ne aywaleen, nu lalal yeremi pexe. Ndax kat soxlawunu ko ba di ci nakk dara du njanglem sarxalkat, du digley boroom xel te du waxyu bu yonent biral. Nanu ko duural ba sank ko te bana faale lenn ciy waxam. |
| 166 |
Daa na àndaale ak ñoom ci tukkeem yi di kaf ak ñoom mel ni gone ni ñoom te loolu lépp ngir ñu fàtte seeni waa jur ba man a dékku li ñu leen bëgg a sol ci yarub lislaam bu kawe te sell ndax kat gone baaxoowul a miis ay waa juram ngir ñeewant ga waaye fi moom day am ngir yërmaande ja. |
| 167 |
Naka noonu boroom xam xamu xeltu ak politig bu angalteer boobu di francis bacon moom itam feeñ 1561 1626 g di koo xam ne dafa jëfandikoo xel ci àgg ci dëgg yu xam xam yi ci noonu ci gisiin mooy ki teg ponki ngérum xam xam mu bees mi ak doonte moom doonul woon boroom xam xamu dénd. |
| 168 |
Mbootaayi nasaraanal yi sotti woon nanu seen yitte ci meccem paj mii daal di ubbi lu sakkan ciy barabi paj ci réew yu ndool yi yittewoo paj aki doktoor ngir loolu man leen a jàpple ci seen ligeeyub nasaraanal boobu leen taxoon a jug. |
| 169 |
P waruloo yokk lu kenn teggaalewul boo dee jefandikoo jokkoo internet boo wooluwul walla boo tammul di jot ay artu ci serweer bi. P button id getmeoutofherebutton securityoverride. Getmeoutofherebutton button button id exceptiondialogbutton securityoverride. Exceptionbuttonlabel button. |
| 170 |
Loolu nag tax ba ay dank sosu yu reew defees it ay kollarante aki dëppoo yu yor màndargam politig mu xare ci diggante ab lim ci reew yi seeni njariñi sanc di jegee walla yi ci jot a àgg ci deggoo ci lijjanti lëj lëj yi nekk ci seen diggante. |
| 171 |
Bokk yi gannaaw nag deretu yeesu may na nu sañ sañu dugg ca bérab bu sell baa sell nuy jaar ci rido bi ci yoon wi mu nu ubbil di yoon wu bees tey dund maanaam ndax li mu joxe yaramam sarax te mi ngi dund te gannaaw am nanu sarxalkat bu mag biy yilif waa kër yàlla kon nanu jege yàll. |
| 172 |
Li ma sëriñ beey wax wax mooy yàlla dey araamal na ci mukalaf mu ne ci li nu tuxal jëf dara ci diine te xamoo la cay àtteb yoon yax mbind mii bii nag daliil xathii la daliil xathii ci wallug usool mooy lu wér lu mel ni alxuraan kepp ku réere farataam te laajul na xam ne tooñ na boppam te alag ko. |
| 173 |
B. Jur su yalla nee moo jur buur bi, waxin la rekk. Bes bi nuy fal buur bi la yalla di biral ne jappe na buur bi ni doomam. Ni doom di taxawale baayam, ni la buur biy taxawale yalla ci kaw suuf. Ni baay di samme doomam it, ni la yalla di samme buur bi, ngir mu am ndam. |
| 174 |
Booba efron a ngi teew ci biir etteen ni. Efron, miy etteen nag, wax ak ibraayma ci kanam bokkam yi seq penc mi, ne ko deglul, ma wax la, kilifa gi, fabal tool bi, booleek xuntim xeer, mi ci nekk far. Maa la ko jox ci sama kanami bokk jelal, denc fa sa neew. |
| 175 |
Sool ne dagam ya ayca, seetal leen ma ku mane xalam bu baax, indil ma ko. Kenn ca dag ya ne ko man de, gis naa jenn doomu yese waa betleyem bi. Ku mana xalam la te jambaare. Neyi xare la. Ku degg i wax, ku goorayiw, te aji sax ji and ak moom. |
| 176 |
Liggéeyuwaay walla isin yu mag yi nag ci wetu barabi cémb yi ñumm yi lañu daa faral a sampu te loolu da leen daa dimbale ci ñu man a néewal seeni fere ci lu aju ci seeni liggéey ndax loolu daa na tax li ñu ci waroon a ñàkk gën a néew. |
| 177 |
Waaye nag yaw miy boroom xam xam loo wax ci moom xaali ne ko man daal li ma gisoon mooy nu ba ko ak mbiram ndax kat notanteek moom ag woru la boo ko notee bokk ci ñi gën a kawe bu la notee nga di ci ñi gën a suufe te maneesu koo not. |
| 178 |
Gannaaw ay at, buur bej saalum ak buur bej gannaar dinanu mankoo. Doomu buur bej saalum mooy seysi ker buur bej gannaar, ngir degeral diggante bi. Waaye nguuru doom ja du yagg, boroom keram it du dundaat lu yagg mook seen doom. Doomu buur bej saalum day dee, mook toppam ak. |
| 179 |
Ndawi sancu yi defoon nanu am ndaje atum 1755 g ca filadelfi muy ñaareelu ndaje mu filadelfi mi ñu wax fa ne danuy sos menn mbooloom xare te bennal ko bañ a def sancu bu nekk am sa mbooloom xare bu ko defee nag mbooloom xare moomu ñu tànne ko ci waa sancu yi ngir ñu aar leen ci ay wi leen dëgmalsi. |
| 180 |
Lëj lëj boobu mi ngi tënkoo woon nii gàngunaay gu nguurug espaañ dafa feexoon ginaaw bi lingeeru espaañ bi elisabeth dawee ñu gaaral buur bi leopold ndëpp li moom mi ngi bokkoon ci njabootug hohenzellern di woon ab njegeñaaleb imbraatoor bu brusiya. |
| 181 |
Aji sax ji waxati musaa ak aaroona, ne lii mooy dogalu yoon bi aji sax ji santaane neleen banni israyil nu indil leen nag wu jigeen wu xonq, wu mat, mucc sikk, te kenn masu koo takk, ngeen jox ko elasar sarxalkat bi, nu genne ko dal bi,. |
| 182 |
Loolu fekk na ndoortel at mu jotaan ay gangoori yaqkati mowabeen dugg ca reew ma. Mu am bes ay nit doon rob, jekki jekki gis gangooru yaqkat di dikk. Nu sanni neew ba ca bammeelu alyaasa, daldi daw. Naka la neew ba dal ca yaxi alyaasa, rekk dekki, ne nokket, taxaw. |
| 183 |
Te itam nanga diw sarxalukaay bi ag diw, sellale ko ko. Diirub juroom naari fan ngay defal sarxalukaay bi saraxu njotlaayam, sellale ko ko, ba sarxalukaay bi doon lu sella sell. Lepp lu laal sarxalukaay bi day seddu ci sellaayam. |
| 184 |
Ci besub eelmars la njiitu reew mi wax ak askan wi, xamal ko naka la mbir mi tedde ak yan pexe la nguur gi lal ngir xeex covi bi. Ci pexe yooyu, nag, bokk na ciy ndogal yu bare yi mu jel ngir aar reew mi, muy ay tere yi aju ci. |
| 185 |
Aji tekki ji ci wolof a. M. Ngeer xibaaryi. Com ndeyu attewaay yi firndeel na ndamul maki sall li ndakaaru, mars aps ndeyu attewaay yi firndeel na ajjuma ndamul maki sall li ak, ciy xob neel ko ci, ciy xob neel abdulaay wadd. |
| 186 |
Ci kaw loolu samiyel ne mbooloo ma newleen nu dem gilgal, ba feddli pal gi. Mbooloo ma mepp dem gilgal, nu fal sool buur foofa, fa kanam aji sax ji ca gilgalk. Nu sarxe fa saraxi cant ci biir jamm fa kanam aji sax ji, sool ak banni israyil gepp banneexoo fa banneex bu rey. |
| 187 |
Mu jël nguurug yoonal walla dooley yoonal ji teg ko ci loxol ab jataay bu askanu faraas wi di tànn mu jël dooley àtte ji teg ko ci loxol ay àttekat yoy dañu leen di tànn mu jël nag dooley wéyal ji walla ju doxal ji teg ko ci loxol buurub fraans bi aki jëwrinam. |
| 188 |
Indil leen ma ndab lu bees, te def ci xorom. Nu indil ko. Mu dem ba ca betu ndox ba, sanni ca xorom sa, ne aji sax ji nee laabal naa ndox mii. Dootu rey te dootu tax suuf si du nangu. Ndox ma daa laab ba tey jii, muy la alyaasa waxoon. |
| 189 |
Aji sax ji waxati musaa ca mandi u sinayi, ne ko limal askanu leween ni, ni nu bokke seen keri maam ak seeni lang. Mboolem goor ni am weer, jem kaw, ngay lim. Musaa daldi leen lim ci ndigalal aji sax ji, na nu ko ko sante. |
| 190 |
Mbootaayu xeet yi nag neenaloon na kureelug feetale gu sax gi nekkoon ci kureelu xeet yi ngir teg fi leegi jataayub denkaane bi nga xam ne moom lanu wekk leegi mbirum saytu sancu yi yi moomoon yilifoon leen reewi digg yi ñooy almaañ itaali ak japon bi nu leen laata a dàqe ci xareb adduna bu ñaareel bi. |
| 191 |
Boroom xam xam bu mag bi nuy wax alhaaji hamidin doomi usmaan alfuutiyu altilriyu nee na sëriñ baa ngi gane àdduna moom mi sunnawoo sunnas yonnant bi ci atum sharaha muy 1270 làqu atum shumoos muy 1346 g te booba mi ngi am juroom ñaar fukki at ak ñeent mel ni ay jant. |
| 192 |
Laata muy naan ba noppi sax, gis na rebeka gaddu njaqam, di new. Rebeka moomu di doomu betuwel te di setu milka ak naxor, miy magu ibraayma. Ndaw su taaru la woon, di ab janq bu seyagul. Naka la wacc ba ca seyaan ba, duy njaqam, yeegaat. Surga ba daw, daje ak moom ne ko. |
| 193 |
Buur daryus, nu ngi lay bind, di la dikke sunu nuyoob jamm ju sax. Buur, nu ngi lay xamal ne dem nanu ca diiwaanu yudaa, ca ker yalla ju magg ja. Na nga koy tabaxe doj yu mag, di teg ay denk ca miir ya. Liggeey baa ngay dox bu baax, di jem kanam. |
| 194 |
Li ñu doon jublu ci teg loxo googu mooy man cee jaare bay wéyal ak a doxal seen naali sanc yooyu daan tax ba nuy man a teg loxo ci koom koomi reew yi nu nangu ci seeni dooley xare ci seen politigu bitim réew ak seeni mbiri xam xam ak aada ngir man a samp bu baax seen kenoy sanc ci dëkk yii. |
| 195 |
Musaa nag sant banni israyil ne leen nu maggal besub mucc bi. Nu daldi maggal besub mucc bi ci weer wi jekk, fukki fanam ak neent, diggante ngoon ak jant bu so, ca mandi u sinayi. Noonee ko aji sax ji sante woon musaa, na la ko banni israyil defe. |
| 196 |
Abdullaah mom abaas g y c ñ neena yonent bi farataal na muurum koor ngir mu laabal aji woor ji ci caxaan yi ak safaan yi akit ngir leel way ñàkk yi ku ko genné njëkk julli gi muurum kooram mees nangu la ku ko génne ginnaaw julli gi nag sarax la ci sarax yi abuu daawuud ibn maaja ak daaraqutnii. |
| 197 |
Kàttan dana ame ciy melokaan yu bari niki kàttanug doolerandu mecanique ak gu tàngoor ak gu dinaamig gu tàngoor tangdooleel termodinamique gu kimyaa gu mbëj gu ceññeer ak gu saal walla xartil kàttan yii yépp nag man nanoo def ag soppiku gu biir jaare ko ci ay yoon yu dëppoo. |
| 198 |
Ci kaw loolu raayab dalu efraymeen na jog, and ak seeni gangoor, topp ca, njiital gangooru efraymeen na di elisama doomu amiyut, njiital gangooru manaseen na di gamalyel doomu pedasur, njiital gangooru benamineen na di abidan doomu gidoni. |
| 199 |
Waaye ak li leopold di bañ lepp ne du sol mukk ndëpp li teewul fraans mer ci loolu jàmbat ko ci buurub brusiya bi daal di sàkku ci moom mu warlu ne du ànd ci ñu samp kenn ku bokk ci njabootug hohenzellern ci gàngunaayaug espaañ gi. |
| 200 |
Sëñ bi nee na ginaaw bi nu jullee tàkkusaan lanu dugg ci saxaar gi jëm ndar ñu àgg ndar bi jant biy bëgg a so ci loolu sëñ ba a ngi ciy wax naan yàlla ca bu njëkk la dàqoon samay nëx nëx ca ndar jëme leen ci ku dul man ci barkeb ahlu badrin ña diy gaynde. |
| 201 |
Nee nu maki bariwul wax, day jef waaye am na nu, soo koy jefe, looy doyeeti wax? Moom daal, wax ji yepp lii rekk la maki sall ak tubaab yee bokk mbuus te li tee senegaal jem kanam, loolu ci la. Ku yeene sam reew li gen ci moom, doo ko wanteer ay doxandeem. |
| 202 |
Li jiitu ci sama wax, mooy ne dama y gerem, di sargal ak di delloo njukkal takk der yi. Ndaxte, nooy wattu s unu kaaraange guddeek becceg. Gi nna aw yalla, bu dul woon noom, l ambaay naaw. Seen liggeey yombul te anam yin koy defe dafa metti lool. |
| 203 |
Waaw, ndax gor degg dina leb lu mu dundale njabootam, dem duggi, togg njelam ba noppi dellu di balu ndax nakk lu mu feye? Di naan nu faral ko boram ba noppi fas yeenee demati leb fa woon? Ndegam jeemul a naxaate konte ndaw woyof bopp!, xanaa kon day yeew ay loxoom ba noppi daldi jebbal boppam?. |
| 204 |
Ba loolu amee daawuda defal soxnaam batseba. Mu dem ca moom, daldi and ak moom. Gannaaw gi ndaw si am ca doom ju goor, tudde ko suleymaan. Aji sax ji nag sopp xale bi, ba xamle ko, yonent yalla natan jottli, daldi koy tudde yedija mu firi soppey aji sax ji. |
| 205 |
Ci xarnub fukk ak juroom ñeent g j la gabu it làmbalee naaxsaay looloo mi ngi dale ca ba ko giirug pël gi songee mooy gi génne woon fuuta jalon bu ko defee mu daal di tàmbalee ñàkk ndànk ndànk sañ sañ yi mu amoon ci gox yi mu yilifoon. |
| 206 |
Leegi nag, aji sax ji yalla, sang bi, wax ji nga wax ci man, ak sama waa ker, saxal ko ba faww rekk, te defe ko noonu nga ko waxe, ngir saw tur di gena magg ba faww, nu naan aji sax ji boroom gangoori xare yi mooy yallay israyil, te waa ker daawuda sax fi sa kanam, sang bi. |
| 207 |
Degg la sax, reew yepp a ngi yuuxu tey waaye ku ci nekk dangaa war a and ak ngor, am sa fulla, takku ba deger liggeey. Ku fi ne di xool li masamba mbaa li madembay def, doo dem. Li war bepp doomu reew mi mooy deggu, japp fi mu japp, and ceek xolu yermande ngir taxawu askan wi. |
| 208 |
Musaa ne gaddeen naak rubeneen na xanaa seeni bokk dunu xareji, yeen ngeen toog fii? Dangeena nara yoqiloo banni israyil, ba tere leena jalli ca reew, ma leen aji sax ji jox? Lu mel nii de, la seeni baay defoon ba ma leen yebalee, nu joge kades barneya, ngir yeri. |
| 209 |
E. Am na ci bind yu yagg yi, yu ci indi am na ku jigeen ku doon wattu bunt ba, di bacc pepp. Ay nelaw dab ko. Rekab ak baana yoxoosu dugg. Nu jall ca neegu biiru isboset, fekk ko mu tedd ca lalam. Nu jam ko, rey ko, dog bopp ba, yobbu, jaareji xuru yurdan, fanaanee dox. |
| 210 |
Jeem a dëgëral buumi dimblante ci àdduna bi jaare ko ci sukkandiku ci maslaa gu fés ak wormaal kollërantey réew yi ak xeex njaam ci meloom yépp jeem a rafetal nekkiinu liggéeykat yi ak seenug dund ak xeex seneebar nos yaxantu ci àdduna bi ak sonn ci wér gu yaramu nit. |
| 211 |
Xixeelu xarnu ñi ngi ko gën a xame ci daanug nguur yi jàllsig sancaan yu tugal yi colons européens ak jàmmaarloo gi lànk canc gi ñi ko jëmmal di ay nit ñu mel ne lat joor alaaji omar taal mamadu lamin darame alburi njaay walla màbba jaxu ba. |
| 212 |
Ba loolu amee musaa bayyikoo jooru mowab, yeegi tundu nebo, ba ca collu tundu pisga, wa jakkaarlook yeriko. Aji sax ji nag won ko mboolem reew ma, diiwaanu galadd ba diiwaanu dan, mboolem diiwaanu neftali, ak diiwaanu efrayim ak. |
| 213 |
Waaye bakkanam daal, samm ko. Ba mu ko defee seytaane bayyikoo fa aji sax ji. Ci kaw loolu mu sanni ayooba ay taab yu metti, dale ko ca testen ma, ba ca kaw bopp ba. Mu wut tojitu njaq, di ko xasanoo, daldi toog ci biir jalub doom. Jabaram ne ko. |
| 214 |
Cavour mii 1810 1861 nekkoon na di ku gëm bennoo gu itaali waaye nag ci ron ag àtte gu nguur gu sartu reew goo xam ne buurub piemonte bee koy jiite moom kon ci loolu la wuute woon ak mazzini mi nga xam ne da doon woote ag bennoo gu itaali ci ron ag àtte gu republig. |
| 215 |
Serin moor mbay, liggeeyam macc ci gestu lu jem ci xel ak xalaat te bokkoon ca jataay ba, wax na ci walu boppam, ne ngir suuxat jammu yaram, li war moo di wax mbooloo mi waxin wu mu degg, jaarale ko ci anam yu men a yengal xolam. |
| 216 |
Jeqiku gii walla fipp gii waa melosuuf yi teeru nanu ko te màggal ko ndax ngérum kem ay ngënéelam lu bari la man naa am li ëpp solo ci ngënéel yooyu mooy ngérte yi mu lay àggale yépp ñooy gën a sew gën a am maanaa ngir seggat analyse gu xam xam gi muy amal ñeel toftaloog mbir yi. |
| 217 |
Màggalug tuubaa bis la bu màgg fi taalubey sëriñ tuubaa yi te it di bis bu ñu fonk di it bis bi sëriñ tuubaa demee ci tukkib liggeey bi ci 18 ci aw magal safar nu di ko amal at mune fa tuubaa ci fukki fan ak juróom ñatt 18 ci aw màggal safar ci arminaatu calendrier weer wi walla bu hijri. |
| 218 |
Wormaal leen weeru abiib, te ngeen amal ci maggalug besu mucc, neel seen yalla aji sax ji, ndax ci weeru abiib la leen seen yalla aji sax ji gennee misra, ag guddi. Nangeen ci sarxalal seen yalla aji sax ji, ab gatt mbaa aw nag, ci berab bi aji sax. |
| 219 |
Ñuy dox di dox di dox di doxati yàggul rekk ñu dégg benn baat bu sew di wax ak ñoom ci digg guddi googu naan leen waaw yéen sama mag yi ndax mën naa leen gungé ndax mën naa ànd ak yéen man mii la man bandikoto man maa soppaliku caqu xaalis bi man la dé du keneen. |
| 220 |
Am na ku ma nettali ci ñi sant ba ne mbàkke mbàkke yi seeni doomi baay tëx lanu kaaf gi nekk ci mbàkke ag haa arafu h la woon muy haa giy mujj ci ba wolof yi def ko kaaf waaye wax jooju ju doyadi la fi man li nu jortu daal mooy aw sant wu yàgg la niki santi ajam yi ajam mooy ku dul araab. |
| 221 |
Muy lu ñu sos ci ndoortel xxeelu xarnu ki ko def di seex ahmadu bamba yoonu murit nekk na tay yoon wi gën a am ag jeexiital ci senegaal bu ñu waxul ci afrig gu sowwu gi murit yi tam ñi ngi jëf lu am solo ci wàllug koom koom ak politig. |
| 222 |
Yalla ju baax nga, am yermande, di mun mer, te bare ngor. Dangay giif, ba fomm mbugal. Leegi nag aji sax ji, rikk jelal sama bakkan rekk, ndax dee sax a ma genal dund! Aji sax ji ne ko waaw, mbaa yaa yey am xol bu tang ci loolu?. |
| 223 |
5 ligeey yi nga xam ne lonkoo yu angalteer yi def nanu leen ngir meññal ak jariñoo suufus amerig si ak lijanti nu ñu koy sance te dëkke ko ngir dëgërale ci kilifteefug sanc gu angalteer ci goxub adduna bu bees bii bokk na ci li waral gàddaay gi. |
| 224 |
Waaye way fipp yi digale nu sàmm luwis 16 ba du daw ci noonu ñu taxawal seen bopp ci doxal mbirim reew mi ak mu egliis bi ci wàllug doxaliin ak alal loolu moo merloo woon paab gi mu mujj moom paab gi di kenn ci ñi gën a noonu fipp gi. |
| 225 |
Yalla ga. Mu addu ca kaw ne gooru yalla ga joge yudaa aji sax ji dafa wax ne gannaaw tebbi nga waxi aji sax ji te defoo li la sa yalla aji sax ji sant, xanaa walbatiku di sex dugub, di naan ndox ci berab bi mu la waxoon ne la bu fi sex dugub, bu fi naan ndox, sab neew du fekki say maam ca seen. |
| 226 |
Sax ji dina dal ci sa kaw jur gi ci tool yi, muy fas ak mbaam ak gileem, jur gu gudd ak gu gatt, te jangoro ju aaytal lool lay doon. Waaye man aji sax ji maay rannaatle juru banni israyil ak juru waa misra, ba lenn du dee ci mboolem lu banni israyil moom. |
| 227 |
Ko ca seen biir, and ak moom, dugg neeg bu ngeen mana naaroo. Su ko defee nga jel taxub diw bi, sotti ko ci kaw boppam te wax ko ne ko aji sax ji nee diw naa la, fal la ngay buuru israyil. Boo noppee, bul yeexantu. Ubbil bunt ba, daw. |
| 228 |
Askanu gerson nag, seen sas ci wallu xaymab ndaje mi, jaamookaay bi la woon ak xayma bi, ak malaan mi koy ub, ak ridob bunt xaymab ndaje mi, ak kiiraayi ett beek ridob bunt ett bi wer jaamookaay beek sarxalukaay bi, ak buum yeek mboolem liggeey bu ci war. |
| 229 |
Looloo waraloon daawul digal ku jébbalu ci moom te yoroon aw wird njëkk muy ñëw mu koy bàyyi da koy digal kay mu tëye ko te yéene ne moom moo ko ko jox ku jébbalu ci moom nag te waxoo ko dara bu boobaa mu door laa jox wirduw boppam. |
| 230 |
Yalla aji sax ji nag jel nit ki, tabbal ko biir toolub ajjana, mu di ko bey ak a samm. Yalla aji sax ji sant nit ki, ne ko man ngaa lekk ci mboolem garabi tool bi, waaye bul lekk ci garab giy taxa xam lu baax ak lu bon, ndaxte bes boo ci lekkee kat, li wer mooy fa ngay doxe dee. |
| 231 |
Deesu ko nangu dees na ko jullee nag waaye boroom ngëneel du ko jiite ndax da nuy bañ keneen di ko ci roy bàmmeelam nag dees na ko fonk jégénal ko jal ko kenn du ko maasale noonu rekk ndax moom fi boroom xam xam yi ab julit la lii dey waxi imam hawfii la. |
| 232 |
Mooy boiite yi mooy boiite yi danga daan bu fekkee lébu nga dangay dem ci géej gi jàpp jën bu bees togg nga am witaamin bi nekk ci nga lekk ko mu jariñ la dugub ji boo ko góobee ci tool yi soq defar meeren moomu jàpp la gerte gi waxi noppi. |
| 233 |
Sa bokk yi nee nu ni boroom biy doxale du noonu. Te noom la seen doxalin dul noonu! Boroom njekk li daal, su deddoo njekkam di def njubadi, njubadi gaay doon atteb deeyam. Ku bon ki nag, su deddoo mbonam, di jefe njub ak njekk, loolaa koy may mu dund. |
| 234 |
Boroom xam xamu itaali bi leonardo da vinci 1452 1519 g moom tam feeñ di kok dafa yittewoo woon jiyoloji bu mekanig ak matematig ak yu dul yooyu nga rax ci dolli fànnu yatt ak nataal ak misik ak eeseñëri mu nekkoon daal boroom xam xam te di nitu fànn tey fentkat. |
| 235 |
Waxtuw xëdd mi ngi doore ci xaajub guddi bu mujj bi yam ci bu fajar desee ay simili yu neew ngir waxi saydun ibnu saabit ji y y g xëdd nañook yonnant bi bi mu noppee jug di julli ji ma ne diggante xëdd ak nodd lan la ci waxtu mu ne lu tollook juroom fukki laaya. |
| 236 |
Ngir man a xayma bariwaayu kàttanu mbëj bees jóox cib digg bu mbëj dañuy xool ci liñuy duppee ngóora gi njunjam di bennaanu nattam di watt ñu koy tënk ci w di luy man a nekk ci diggante ay fukki kw kilowatt 1 ci digg yu ndoxmbëj walla yu jant ba ci ay teemeeri megawatt. |
| 237 |
Yàlla miy boroom jàmm te dekkal sunu boroom yeesu sàmm bu mag bi ci darajay deret ji fas kóllëre gu sax yal na leen matal ci lépp lu baax ba ngeen mana def coobareem di jëfe ci nun li neex ci moom mu jaarale lépp ci yeesu kirist moom mi yelloo ndam ba fàww. |
| 238 |
Lii nag xam xam wunniwu ko lu moy ci naar fukkeelu xarnu bii rekk, waaye yalla moom jotoon na nu koo xibaar ci alquraan, jees wacce booba ak leegi tollu na ci at asamaan si noo ko tabax ci sunu kattan, di ko yaatal it ci anam gu sax. |
| 239 |
Kureelu mbootaayu xeet yi de ak li mu def lépp ci liggéey yu jëm ci saxal jàmm ci àdduna bi ci biir fukki at yu njëkk yi ak li mu fi def ci liggéey yu am njariñ ci wàllug mboolaay loolu lépp teewul mu lottoon te ñakk kàttan ci lijënti xuloo ak Naayoo yi daa am ci diggante réew yu mag yi. |
| 240 |
Yalla baax na ba mu nu teralee ci nu nekk ci jii jamono di dellusiwaat ci sunu bopp di ko tàmble e fonk di gestu li jar a gestu te lu ci gën a rëy sunu kàllaama gii ndax giñ naa ne xam gi bu wóor ak jëfandikoo gi ci fànn yépp di nanu jariñ lu bari te y jëf ay jëf ci yómbal sunu g dund. |
| 241 |
Nu dellu ci mbirum tukki bi sëñ bi nee na kerook wird wi mu gënoon di def mooy inna walliyiyal laahul lazi nazzalal kitaaba wahuwa yatawallaz zaalihiin muy ci maanaa kiy méngoo samay mbir mooy yàlla mi wàcce teere yi te mooy kiy méngoo mbirum ñu baax ñi. |
| 242 |
Waaye nag dina ware ci naari xeeti neser yii ci ku ko neser niki ngani bu ma yalla defalee nangam dinaa tabaski, ci ku njend am xar, walla mu yor am xar jublu ci tabaski, manaam kon xar moo jend niki am tabaski, manatu la nakk. |
| 243 |
Ci digg réew mi fa tollook gàmbi gu tay gii dees na fa fekk mbooloom gëwéeli xeer yu mag cercles de mégalithes ci aw dog wu tollu ci ci kaw 250 kilometers ci digg xarnu bu fukk ak juroom la ñaari nguur yii jariñu ca yëngu yëngu ya koli tingala amaloon ca gox ba bi mu ko defee ñu daal di dagu ci mali. |
| 244 |
Kon lu nu war a xam la ne yewwuteg xam xam ak gu endustri gii am ci reewi orob yi, ci ginaaw yewwute gi, du lu moy mennat ci mennati nattu ak gestu yu xam xam yi nga xam ne orob tuxale na leen ci xam xami lislaam, ci digg jamonoy xayug lislaam gi. |
| 245 |
Ci kaw loolu musaa indi aaroona ak i doomam yu goor, nu sangu, solal aaroona mbubb mu gudd ma, takkal ko laxasaay ga, solal ko fexya ba, tegal ko ca xar sanni ma, takkal ko nganaay la ca kawam, jappe ko ko, mu tafu ca kawam. Mu solal ko nag kiiraayal denn ba, daldi yeb ca biir kiiraay la. |
| 246 |
Bu la ci natt rawee nag jugal te bul kabbar, nga jang faatiya akuw saar te yalu leen, nga jekki, taaya, jug def beneen rakkaa, bu and ak faatiya akuw saar te doo toog, da ngay defaat beneen rakka rekk cig yalu bu and ak faatiya dong, mu jeex. |
| 247 |
Luwis 16 bi mu ñëwee jéem na ba sonn ngir lijjanti jafe jafe bii amoon ci mbirum alal mi ak loppanti njëlul nguur lu loof lii te sonn jaare ko ci tege ay galag yu bees waaye mujj na di ku manutoon a ñàkk a woo bii nga xam ne dañu koo tasoon ci jamonoy luwis 14 ngir mu daje. |
| 248 |
Wante, li mat a seetaat nag, mooy xam naka la sunu reewi afrig yiy def ba banatee doon ndaare, dem sax ba raw ci addina sepp. Su nu wekkulee sunu yaakaar cib luxuskat buy new defal nu lu ni mel, war nanoo seet fu nuy teg sunuy tank, xam fu nuy jaar ba ban a desati ginnaaw. |
| 249 |
Bu ko defee nag ñaari sooy yii mu def ci ñaari tukkeem yi tax ba buuru espaañ bi ferdinand ak soxnaam lingeer bi isabela begadi woon ci loolu ag siiwam suux ñu folli ko ci njiitul geej gi daal di koy delloosi espaañ ci ay jéng ngir mere gu ko meññilukat yi mere ñoom ñi seen yaakaar tas. |
| 250 |
Waaye xey na cig mbetteel fenqoo ak tubaab yi daan sanc, daal di jammarloo ak noom jammarloo gu tar leeg leeg ci anamug maslaa diplomatie jaare ko ci di def ak noom ay deggoo, lu ci mel ne deggoo gu bisandogo leeg leeg it ci anamug xeex ak noom. |
| 251 |
Mbaa yowab jamm? Mbaa mbooloo ma jamm? Mbaa xare ba jamm? Ba loolu weyee daawuda ne uri aggal sa ker nag te jangu. Uri bayyikoo ker buur, ab yobbalu buur topp ca gannaawam. Ndeke uri nibbiwul keram. Ca bunt ker buur la tedd, mook mboolem surgay buur. |
| 252 |
Mu tàmbli koo jàngal ba mu màgg as lëf tàmblee yewwu mu jebbal ko moom itam nijaayam sëriñ tafsiir mbàkke ndumbe doomi muhammadu soxna buso doomi muhammadul kabiir mi nu tuddoon moom mooy mbokkum maami sëriñ bi ju jiggéen ndayi wayjuram wu jiggéen soxna asta waalo. |
| 253 |
Sarxalkat bi. Fekk na yudeen bi besalel, doomu uri, miy doomu ur, sottal na mboolem li aji sax ji santoon musaa. Mu andoon ci ak daneen bi, doomu ayisamaag, oliyab. Mu dib yettkat, dib taaralkat te di liggeeykatu wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar ak gu xonq curr ak wenu lee. |
| 254 |
Ng e m dafa nekk pacc m u am solo ci dundu nit ki. Ni ko wer gi yaram soxalee, noonu la ko g e m g e mam yittelee. Nit dina feebar, dem loppitaal n u koy jox i garabi tubaab te du wer, fekk ne feebaru ng e m la ame. Kon, loolu dafa am solo. |
| 255 |
Bu dee nag yëngu yëngu yu diine yi nooyal yoon wi ba yu mag yi man a am man a taxaw ci tugal ñoom ñooy yi nuy wax fransiskaan ak dominikaan ñooy yi gisoon ne mant a ñàkk nu dañal njuumte ak ñaawtéefi diine yi niki aw yoon wu nuy jaar ngir yéwénal jàngu bi te dëgëral ko. |
| 256 |
Yenn ci liggéey yi mat a fattaliku bokk na ci jimbulang bi ibn xaldun bindoon ci 1377 duppee ko al muqaddima taariixu àdduna bi mu ëmboon mbooleem xameefi xivu xarnu bi melosuuf xeltu taariix koom koom gëstumboolaay politig paj ba ci suqaliku gu sax. |
| 257 |
Waaye xéy na cig mbetteel fenqoo ak tubaab yi daan sanc daal di jàmmarloo ak ñoom jàmmarloo gu tar leeg leeg ci anamug maslaa diplomatie jaare ko ci di def ak ñoom ay déggoo lu ci mel ne déggoo gu bisandogo leeg leeg it ci anamug xeex ak ñoom. |
| 258 |
Na bayyikoo tel mela ak tel arsa ak kerub adon ak imer te manunoo firndeel ne seen waa ker maam ak seen askan ci israyil lanu bokk, nii la askanu delaya, ak askanu tobya, ak askanu nekoda, di juroom benn teemeer ak juroom fukk ak naar. |
| 259 |
May xool ba tey ci biir peenum guddi mi, daldi yem ci neenteelu rab wu raglu, nang, te am doole ju jeggi dayo. Mu ngi am beni wen yu rey yu muy moxonee, di warax, di nappaaje la ca des. Moom nag wuute naak rab yi ko jiitu yepp, te fukki bejjen la am. |
| 260 |
Saa su nu wootee ngir ñu defar ab fajuwaay hopital mbaa woote bi jëm ci lu defar ndox mi ay milyoNi eurooy dajaloo ngir ne murit yu bari ay way woomle lanu ku ci mel ne elhaaji juuf may futbal ca bolton angalteer ndax moom joxe na ca la ñu doon laaj ngir ligéeyub tuubaa ba. |
| 261 |
Bu loolu weesoo, la ko dale bes ba nu ma falee boroom diiwaanu yudaa, ca naar fukkeelu atu nguuru artaserses, ba ca fanweeru atam ak naar, muy fukki at ak naar, lekkunu alalu galag bu boroom diiwaan yelloo, du man, du samay bokk. Waaye boroom diiwaan yi ma jiitu danu daan not askan wi, di. |
| 262 |
Ay doj yu ñu yatt yu jamonoy doj wu ñu yatt ju njëkk ja le paléolithique inférieur wuññees na leen ci daanaka dun bu bopp bu wert bi cap vert ak yeneen yëf yu gongikoo ci doj ñu jekkal leen dees leen di fekk ci diiwaanub tëngéej ak ci pegi dexi senegaal gu penku gi. |
| 263 |
Dund gi ci jëmmi boppam dees koy jàppe muy benn ci njuréef resultat yu soppikuy kàttan yi ci anamu dees na ci jële soppi kàttanug jant bi yóbbu ko ci ci biir gàncax yi bu ko defee ci kanam ñu man a jariñu ci kàttanug kimyaa gii nu denc ci ay ci ay way nekk yuy dund. |
| 264 |
Waaye li lii lepp di tar teewul askani sancu yu britani yi xeex nanook sancaan bi ba kero nu ame seen tembte ci noonu la britani dellu mel namu meloon yor dayo bi mu yoroon ginaaw bi sancoom yii tembee wëliif ko foofa la ko lóttug politig gaare ak gu koom koom. |
| 265 |
Su ngeen saxee ci noonoo ma, ban maa deggal, maay fulaat seen mbugal fukki yoon ak juroom, feye leen ko seeni bakkaar. Maay xabtal rabi all yi ci seen kaw, nu xan leen seeni doom, seeni gett nu tas, seeni nit nu neewal, ba seeni mbedd ne weye. |
| 266 |
Carxal. Nadab ak abiyu nag mujj dee fi kanam aji sax ji, ba nu taalalee aji sax ji cuuraay lu warul ca mandi u sinayi. Gannaaw amunu woon doom yu goor, elasar ak itamar daldi feetewoo liggeeyu carxal ba, ca seen kanamu baay aaroona. |
| 267 |
Gaal ga deqi bisub gàwwu ñaareelub rabiihus saanii sëñ bi nee na romb nanu konaakiri am benn wolofu saalum saalum bu ko fekk ci gaal gi jox ko fa àddiya ju kawe ne ko man de da maa degg ñu ne yaa ngi ñëw ci gaal gi jëm gabong ma ne naa la siyaaresi nga ñaanal ma dénk ma. |
| 268 |
Soo jallalee ab dawaan ci ag lëmës gu nekk wëñu përëm ci nimu waree lëmës googu day mel ne bijjaakon gu weñ day xëcc walla bëmëx yeneen lëmës yi mu yemal wëñ lëmës gu mel noonu su fekkee danga koo defaree ak ag wëñu përëm goo wëndeel cib weñ day gën a yokk toolu bijjaakon ba cay juddoo. |
| 269 |
Kuréelu xare gu piemonte googu ak doonte bariwu ci ñu ci dee ca xareb xarm ba ndax ñu bari ci ñi ci dee ci mbasum koleraa lañu deewe teewul kafour moom lijjanti na ba ñu yëg piemonte ci kanamu ndawi tugal yi ca ndajem juboole ma ñu doon def bi xareb xarm bi jeexee. |
| 270 |
Gii mbootaay, walla yengu yengug slaaf gii, li ko taxoon a jug mooy xettali askanu slaaf wi jele ko ci atteg imbraatoor gu otris gi, ak sos reewum slaaf mu emb mbooleem slaaf yi dekke ci balkaan ak salaaf yi dekke ci tugalug penku gi. |
| 271 |
Bi jamono y dikkee gelawu l nationalisme upp ci orob gepp la lu bari ci xalaatkat yi ak niti adab yi ak woykat yi tàmblee jeng jëm ci bind ak taalif ci seen làkki réewi bopp niki wu itaali wu espaañ wu fraans wu engle ak yu dul yooyu. |
| 272 |
Yii diiwaan nag ñi ngi ci barab yi barim mbay mbell ak klimaa bu méngoo ci xuru niil wu jege wi ak delta ak ci barabi tefes yi ci bëj gànnaaru afrig ak ci laamaaru ngéej yu yamoo yi ak ci tefesug sowwu afrig ak ci diiwaani bëj saalum yi ak bëj saalumu penku ci afrig gu bëj saalum gi. |
| 273 |
Jamonoy sanc gu portigaal, mi ngi tamblee ci bi portigaal taxawalee ab sancu, ci penku bi, ca fa nuy wax jawa, ay xare it am diggante araab yu jullit yi ak portigaal cig wall, ak ci diggante waa portigaal ak waaend yi ci geneen wall. |
| 274 |
Santaane. Ci biir loolu waa reew ma di yoqiloo waa yudaa, di leen xoqtal, ba nu ragala tabax. Diiru nguuru sirus buuru pers, ba ca nguuru daryus, waa reew ma danu daan fey ay xelalkati buur ngir nuy nasaxal pexey banni israyil. |
| 275 |
Ba mu ko defee raayab dalu daneen na doora jog, topp ca gannaaw kurel yepp, and ak i gangooram, njiital gangooru daneen na di ayeser doomu amisadaay, njiital gangooru asereen na di pagyel doomu okkran, njiital gangooru neftaleen na di ayira doomu enan. |
| 276 |
Almaan njekk xare yu napoleon yi almaan njekk xarey napoleon yi, dafa seddaliku woon ci lu jege natti teemeer ak juroom benn fukki diiwaan, yepp it ci ron imbraatoor gu otris lanu nekkoon, walla li nuy tudde imbraatoorug rom gu sell gi. |
| 277 |
Kon kooku maneesu koo gën di jëlewaay mbaa delluwaay rawati na muy ku ñépp xam ag sellam akug dëggoom yal na nu yàlla taas ci barkeem te dolli ngërëmam ci sëriñ sunu sëriñam laafaale ko ci ci barke ku nu ligéeyalam ak ki muy ligéeyal moom mu mujj mi aamiin yaw boroom mbindéef yi. |
| 278 |
Mbooleem mbàmbulaan yi ak géej yi ñoo jël 70 pourcent di ñatti ñeenteel ci li ci kaw kol kolub suuf si maanaam 360 700000 kilometers mbooleem yoon yi les lois ndawi réew yee koy kàddu maanaam ngir mu dem ca dooley wéyal ja àtte gi ame ngir mu doxal ko. |
| 279 |
Koronaawiris bi, li muy metti metti, terewul kangami boroom xam xam yiy wey di ci weccee xalaat neel doxalinu addina si, ba xam luy nar a doon ellegu doomu aadama, bes bu nu gennee ba set ci mbas miiy fadd nit ni, reewoo reew. |
| 280 |
Abdul mbay doon a jangale politiku monetik ci ena lekkoolu biir yeew miy taggat ci yoriin, njiitu kurelu alalal ak yaxantu bu jataay koom koom ak askan, bokk na it ci jataay bi njiitu reew miy amal ci wallu alalal invertissement. |
| 281 |
Kon su ñuy weccee ay weeri fanweeri fan ak yu ñaar fukk ak juroom ñenti fan te di yokk benn bés fanweeri weer yu ne dina doon lu nanguwu wii nattiin arminaati weer yépp a koy jëfandikoo ngir dëppale bés yi ci weer ak wëndéelinu weer wi. |
| 282 |
Vasco de gama mii jot naa xamante ak ahmadu bnu maaja mii di woon ab mool bu jullit bu araab moo ko dimbli sax ba mu man a àgg end ndaxte mooli jullit ñi ñu xamoon geeji penku yi lañu woon ak yooni yaxantu yu jéeri yeek yu geej yi. |
| 283 |
Booba lanu jekka fabu ci kaddug aji sax ji, musaa jottli. Raayab dalu yudeen na moo jekka jog, and ak i gangooram, njiital gangooru yudaa di nason doomu aminadab, njiital gangooru isakareen na di netanel doomu suwar, njiital gangooru sabuloneen na di elyab doomu elon. |
| 284 |
Britani daa gisoon ne nasaraanalu gu katolig gu faraas gii nekk iraag tay dara yobbuwu ko fa lu dul suuxat xejjug faraas ak kiliftéefam ci penku bi te loolu moom la britani doon ragal moom mi ame woon dooley canc ji gën rëy te ëpp doole. |
| 285 |
Te itam doxandeem bu joge reew mu sore ndax sa tur wu mu degg, te bokkul ci sa mbooloom israyil, ndax kat dees na degg sa tur wu rey ak sa doole ju bareek sa kattan gu yeeme bu newee jublu ci ker gii, naan la, ngalla nanga tollu fa asamaan, degg doxandeem bi, defal ko mboolem lu. |
| 286 |
Waaye ci seereer yi ba tey saltige yi ñungi wey li ñu doon def demb di faj ñooñu febar japp te ñepp xam neen xeew bi ñu tudd ci dëkku seereer yi laata nawet gi agsi saltige yi ñu def ko ngir yegal askan wi mbaa nawet gi dina neex am det ak yeneen xibaar bu mëna jëm ci wallu nguur gi ak yeneen. |
| 287 |
Waaye nag moom sancu bi, ak li mu jot a am lepp, muy ag atte gu boppu gi nga xam ne taxoon na ba nu man fa a doxal demokraasi, teewul mu nekkoon ab sancu rekk bu toppoon ci ginaaw nguurug angalteer gi, ci gisiinu waa angalteer. |
| 288 |
Te itam ba kaddug aji sax ji dikkalee yonent yalla yewu doomu anani ci mbirum basa ak waa keram, li ko waral mooy la basa def lepp, di roy waa ker yerbowam, aji sax ji naawlu ko ba xolam fees. Rax ci dolli basa rey waa ker yerbowam. |
| 289 |
Askani senegaal yi sos nañu ay nguur aki nguur nguuraan yi ci ëppoon solo di imbraatóor gu wolof ca diiwaani waalo kajoor ak bawol ci fukk ak ñeenteelu xarnu g j ak nguuruñg tukklóor ak gu deñaanke gu pulaar gi ca penku bëj gànnaar ga. |
| 290 |
Buleen def njubadi ci lu nuy natte guddaay mbaa diisaay mbaa lu nuy sol, sotti. Na seen nattukaayu diisaay jub, doom ya ngeen cay natte jub, te na nattukaayi sol sotti yi jub. Maay seen yalla aji sax, ji leen genne reewum misra. |
| 291 |
Mii menn la ci réew yi gën a am demokaraasi te gën a dal ci afrig ndaxte genn daaneel nguur coups d état masu fee am yagg nañu koo joxe wone ko ngir ñu roy ci ba tee ay yi di fi am ak doonte amnesty international mi ngi ñaawlu yenn jàpp yi yor mbubum politig. |
| 292 |
Suuf si nag bari na ay mindeef yu fi dëkk nit ci la bokk ci li nu xam fii rekk la ag dund am cig xayma boroom xam xam yi nee nañ àddunaay suuf mi ngi sosu am na 4 57 miliyaari at te ag dund mi ngi juddu ci kawam ci diirub benn miliyaar ciy at. |
| 293 |
Ak li egliis bi di nekk nguurug ruu lepp ci li ko njëkk a tax a jug teewul ànd ak li jamono di gën a yàgg mu jot a àgg ci Nëpp ci loxob weñ nguurug diine gi ak gu politig gi maanaam mu tëye tëyiin wu metti te tar ñaari nguur yii di gu diine gi ak gu adduna gi. |
| 294 |
Ginaaw bi ñu ubbee màkka ba teg lu néew la giirug hawasaan ak giirug saqiif gi mu tapooloon jugoon dajale xare bu mag dox nag ngir xeexi jullit ñi waaye yonnant bi duma leen duma yu tar ca fa ñuy wax haniin bi loolu amee genn giir jugatul naan day xeex lislaam. |
| 295 |
Kureelu xeet yi ñatti bànqaas yu mag la am ñooy jataay bu matale bi jataayub kureel bi koolute gi walla secretariat nga rax ci dolli ñaari bànqaas yu ci bànqaasoo ñooy àttekaayu maanduteg adduna bi ak mbootaayug ligeey gu adduna bi. |
| 296 |
Sabab yii rekk doyoon nañu ngir taal xeex bi ci diggante brusiya ak otris rawati na ginaaw bi dooley brusiya ji doxee jawali holistin nangu ko te moom daa nekkoon ci ron kilifteefug otris ngir dëppoo gi amoon ci diggante brusiya ak otris atum 1865. |
| 297 |
Yaayam soxna jaaratul laahi maryama buso doomi muhammad mom muhammad mom hammaad mom alliyu albusobiyu ñooñii seenug cëriif lu wér la ñi ngi cosaanoo ca imaam hasan mom alliyu ibnu abii taalib karramal laahu wajhahuu kon sëñ bi serif la ci nday ak ci baay. |
| 298 |
Bari na lool lu ñu daa tabax ay njénd di ci sotti alali réew mi ak di may seen dag yi alal ju dul jeex seen dag yu bari yooyu nga xam ne tolluwoon nañu ci 18 junniy nit atum te lu ëpp ci ñoom defuñu fa woon dara amul lenn lu ñu fay liggéey lu amal njariñ réew mi. |
| 299 |
Ci jimbulangkat yu njekk ya man nanu cee lim goor gi plini mi bind naturalis historia taariixu dend bi, doonoon ag faramfacce, ci fanweer ak juroom naari teere neel dend bi, nekkoon na liggeey bu siiwoon ca tugal gepp ca jamono ju duggu ja. |
| 300 |
F. Yeswa ci lakku ebre. Yosuwe lanu bind ci tekki bii, muy setub yoccadag te doon sarxalkat bu mag bi mujj lu jiitu ngallo ga ca babilon. Yosuwe mii lu gena bare dees na ko tuddaaleek sorobabel. Feneen fu nu ne yeswa ci teere bi, keneen a tax nuy wax. |
| 301 |
Xale ba né ko fara tëggoo fara tëgg jox ma suma béy béy béyu gaa ña gaa ña jël suma xal xal xaluw daay daay jël suma dunq dunq dunqaw liccin liccin jël suma jën jën jënu géej géej jël suma cëgg cëgg cëggag guy guy jël suma yet yet yetu baay baay a ma ko joxoon né ma wut ci fas ag jaam. |
| 302 |
Buleen jefe mboolem nii nuy jefe fii tey, lu neex waay rekk, def. Ndax kat aggaguleen ba tey ca dal lukaay ba, fa leen seen yalla aji sax ji sedde. Waaye bu ngeen jallee dexu yurdan, ba dekki ca reew ma leen seen yalla aji sax ji sedde, ba mu noppal leen ci mboolem noon yi. |
| 303 |
Dajale mbooloo mi, taxaw fa noom xutba leen, sukkandiku ci dokkub dogu, ne leen dama ne ku andoon ak nun ngir jang rekk na laxas jem ca boppam, na dem fu ko soob, man loolu rekk taxatumaa jug, ku begg li nu begg nag, na toog. |
| 304 |
Bu dee lu aju ci doxaliin ak yéwénal yu biir réew mi moom da fee daal di woon buddee doxaliin wu yàgg wa fa nekkoon daal di jël ay matuwaay yoo xam ne tax nañu ba yoon ci réewum itaali gën a jamonoo jële fi lu bari ci ay jàngu maanaam ay egliis wàññi dooley politig ju paab gi tàqale àtte geek jàngu bi. |
| 305 |
Boroom bi aji sax ji dafa wax ne lii laay nangulaatal waa ker israyil, defal leen ko maay ful nit ni niy gatt. Bu maggal masaa am, yerusalem day fees ak gatt yu nuy rendi, sarxal. Nit niy dekkewaat genti tey yii, noonu lanuy baree. Su boobaa nu xam ne maay aji sax ji. |
| 306 |
Waa amerig jot nanoo sànni waruwaayu jawwu wii di apolo ci 20 sulye 1969 ñaari soobukati jawwu nekkoon ca ñooy aarmustrong ak adwin drin aamustrong nee na amoon naa yëg yëg bu tumbrànke bi may dox ci kaw weer wi damaa yëgoon ne sama màndaxe daa woyofoon lool. |
| 307 |
Waaye nag ladab ca daaray majaalis ya maanaam fa mag ña daan jànge nga xam ne seenuw jàngiin da daan tegu ci firi baat topp baat maanaam pirim baat baat nga xam ne lees la wax tekkil la ko ci wolof bu ñu nee bismil laa ne la maa ngi tàmbalee ci turu yalla ar rahmaani kay aji yërame ci àddina añs. |
| 308 |
Senegaal, moom, mooy reew moo xam ne, ku naawteef laalul, danga nga naan sama yoon nekku ci. Gii maryiis saana xam na dara ci li may wax. Askan wee war a fippu, ban, ne na naawteef yi dakk. Bu doon ci reewi tubaab yi, askan wepp a ngi ci mbedd yi. |
| 309 |
Lees fi lim yepp ciy req req a sabab juddug kurel guy xeexal niy yengu ci njangalem lammini reew mi. Sunu mebet mooy xeex ngir nepp sammonteek aqi lammini reew mi. Kurel gaa ngi tudd sandikaa njabootu alfabetisaasiyo nasiyonaal, gattal bi di joxe snan. |
| 310 |
Bennoo gu almaañ gii juddoo ci ndajem vienne mi nekkoon na di lu manul a wéy ndax kat otris moom daa tàmbli woon di génne ay saxal aki ndigal yuy safaan tas xibaar gu gore te wéeroodi fenn tey safaan mboolooy almaañ yi daan sàkku ag bennoo te daan ko woote. |
| 311 |
Ci fireem gu tay fànn dees koo féetale ak man gee jokkaley yëg yëg ba tax kàllaamay fànn donte dañuy jokkaley taxul ñu doon dëgg dëgg aw làkk ndax taxawuñu ciw yoon wu ñépp ànd déggoo xanaa kay safaan wa ku nekk ak sa gisiin walla déggiin. |
| 312 |
Alxuraan yaxal na ci waraug topp ndigali yonent bi ndax ay waxam ag wahyu lañu gu tukkee fa yàlla alxuraan nee na looloo tax deesi jàppe sunnas yonent bi moom am mbooloom ay wax la aki jëf yu yonent bi muy gongikuwaay bu ñaareel bi ñeel sariiya walla yoon ci lislaam. |
| 313 |
Am reew, boo b e ggee xam nu ellegam nar a deme, natt ko ci ni muy saytoo ay doomam, jigeen na ak neew doole ya. Duma def lu dul dellooti mbirum taalibe yi ci loxo doxalinu nguur gi. Ndaxte, bu dee n u bari ci way juri tey yi sammontewu n ak seen i warugar, nguur gi moom loolu waru ko. |
| 314 |
Te nu rendi ko fi kanamam. Na elasar sarxalkat bi capp baaraamam ci deret ji, wis wisal ko juroom naari yoon fi feeteek bunt xaymab ndaje mi. Nanu lakk nag wi ci kanamam. Der bi ak yapp wi ak deret ji ak sebbriit mi, lepp lanuy lakk. Su ko defee sarxalkat bi sakk bantub. |
| 315 |
Ba mu ko defee ayooba jog, ne tareet mbubbam, ba noppi watu nel, di ko naawloo. Mu daanu fi suuf, sujjoot, daldi ne du laa genne sama biiru ndey te du laay delloo. Aji sax jee maye, aji sax jee nangu. Cant neel na aji sax ji. Ci biir loolu lepp ayooba bakkaarul, jiinul yalla lenn lu juunu. |
| 316 |
Bokk na ci kiimaani doomi abdul laahi ji yal na ko yàlla dolliy xéewal ak mucc moom miy leeral suufam si ciy wàlliyu ba yawmal xiyaam te ku ci ne méngoo nga sunnaam si di ko ñogal wëlif bidaa bokk na ci kiimaani doomi abdul laahi jooju bégal gu mu bégal jëwrinam jii ci ne ko fazdah mooy wooteel ca kaw. |
| 317 |
Paj walla ndoktoor ci tugal weyoon na di sukkandiku ci li fi waa geres bayyiwoon ak li fi jalinos jot a indi ak hiboqrat ak pajug jullit ni, jaare ko ci seen teerey paj yi nga xam ne waa tugal mujjoon nanu leen a firi ci seeni lakk. |
| 318 |
Jangu bi moo nekkoon di teg loxo ci dundug xalaat gi, gu diine gi ak gu aada gi ci tugal gepp, te yitteem jepp mi ngi ko sottiwoon ci njangum pas pasu diney nasaraan, walla li nuy wax njang yi aju ci yalla theologie, ak njaggat ak xellu. |
| 319 |
Ndawi sancu yi defoon nañu am ndaje atum 1755 g ca filadelfiya muy ñaareelu ndaje mu filadelfiya mi ñu wax fa ne dañuy sos menn mbooloom xare te bennal ko bañ a def sancu bu nekk am sa mbooloom xare bu ko defee nag mbooloom xare moomu ñu tànne ko ci waa sancu yi ngir ñu aar leen ci ay wi leen dëgmalsi. |
| 320 |
Rëddu yamoo wi équateur di rëdduw tus wu gaar wi latitude mooy wi séddale àdduna bi def ko ñaar benn xaaj bi bu bëj gànnaar la bi ci des di bu bëj saalum moom rëdd woowu dafa romb ci wàlli bëj saalum yu goxub asi ak ci digg afrig ak bëj gànnaaru amerig gu bëj saalum gi. |
| 321 |
Bu nu sukkandikoo ci loolu danu naan sewograafi walla geographia mooy walla wax ni mu mel xam xam bii noonu la tàmblee woon ndax ca njëlbéen ga tukkikat yi daa wër di gëstu dañu daa bind li ñu gis ci dëkk yi nu romb ak gox yi ak diiwaan yi ñu siyaare leeral melal ni ñu leen gise fekke leen ni. |
| 322 |
Ci kaw loolu nit na rungumlooti ba ca buur, ne ko buur, xamal ne yoonu waa medd ak pers teral na ne mboolem aaye mbaa dogal bu buur deggal dootu toxu. Buur nag joxe ndigal, nu yobbu daneel, tabbal ko ca kambu gaynde ya. Buur ne ko sa yalla ji nga saxoo jaamu, yal na la xettli. |
| 323 |
Jëmmam it daal di soppiku topp wuyyusi gi mu def ñeel tëri noyyi gi ci sedd bi ci noonu la weexe bi njëkk feeñ bu nu tegee nee mbooleem idewolosi yi booba ak leegi tollu na ci 20000 at ca solutréen di benn ci wàll yu mujj yi ci jamonoy doj ji mooy. |
| 324 |
2 yokk gu ñi dëkke ci reewi endustri yi yokkoon loolu moo waraloon reew yii gëstu ji woon fu nuy wàññi seen ëppiitum askan moomu bu ko defee ñoom ñu man leen a nekkal dib jumtukaay bu am solo buy dëgëral seen koom koomu reew miy nday. |
| 325 |
Waa màkka yi yég nañu ne amaluñu dara lu am solo ci li ñu doon sàkku ñu gis ne ñoom kat ak seen mbégte mu rëy mi ñu am lépp ci ray gi ñu def lu bari ci jullit ñi téewul màkka dañul di nekke na mu nekke woon yoonu yaxantu wi mi ngi ci loxol jullit ñi giir yaa ngi tàbbi ci lislaam gu dugg geneen topp ca. |
| 326 |
Serin bi neena des na diir bu gatt, ku man a wax ne serin tuubaa neena, te muy degg dunu nangu, nga diko waxe fi suuf, fu kawe nga koy waxe siiwna, serin bi neena fekke sama waxtaan, jarna sol dalli wen, di dox ba bamu xar. |
| 327 |
Aji sax ji waxati musaa, ne yebalal ay ndaw, nu dem yeri reewum kanaan, gi may jox banni israyil. Kenn ngay yebal ci seen giiru maam yi, giir gu ci nekk, kenn, te ku ci nekk di kilifa ci noom. Ci kaw loolu musaa yebal ndaw na ci ndigalal aji. |
| 328 |
Cassandra butts moom, ci kaddu yi mu yekkati, dafa biral ne, weccoo bataaxal gi am digganteem ak abdulaay joob firnde la ci jeflante gu yagg gi mas a dox diggante amerig ak senegaal, di wone japple gu takku gi amerig di japplee senegaal. |
| 329 |
Yëngu yëngu gu yéwénal gu diine ci tugal mooy googu doon am ci orob ci xarnub fukk ak juroom benn g ngir setal egliis bu katolig bi ci li ci taqoon ci ay ñaawtéefi pas pas ak yu jikko na ñu ko daa defe mooy jeem a delluwaat ci njàggaley injiil yi. |
| 330 |
Yaw nit ki, waxal sa bokk yi, ne leen boroom njekki demb li, su toonee tey, njekkam loola du ko musal. Ku bon ki itam, bu waccee yoonu mbonam, tey, mbonu dembam ga du ko lor. Boroom njekki demb li nag, su bakkaaree, njekkal dembam la du ko may mu dund. Doonte maa ne boroom njekk li. |
| 331 |
Yëngu yëngu googu nag bokk na ci màndargay yewwuteg tugal gu njëkk gi ndaxte li mu yittewoo woon mooy xam xam yu kojug nite yi nga xam ne njàngatkati geres yeek rom grego romain ñoom lañu jëloon yittewoo leen ak seeni xeltukat ak seeni boroom xam xam ak ñoñ fànn ak seen boroom mecce yu muus yi te ñaw. |
| 332 |
Mu tàmbli koo jàngal ba mu màgu s lëf tàmblee yewwu mu jebbal ko moom itam nijaayam sëriñ tafsiir mbakke ndumbe doomi muhammadu soxna buso doomi muhammadul kabiir mi nu tuddoon moom mooy mbokkum maami sëriñ bi ju jigeen ndayi wayjuram wu jigeen soxna asta waalo. |
| 333 |
Waaye nag dinaa jéem a nooyal yoon wi ba ku bëgg te yàlla ubbi ko barilub xam xamam yinkiiwal ko jariñ jaamam yi ngir sàkku ci ngërëmam bu ñëwee man cee jaar ndax kat am na ci addiiz mu sell mi mbindeef yi njabootug yàlla lanu ki ci yàlla gën a bëgg mooy ki ci ëpp njariñ ci njabootam gi. |
| 334 |
Poroxaan soxna jaara mariyama buso royukaayu jigeenu jullit soxna mariyaama buso nu koy dakkantale, ci jikko, jaaratu l laah dekkandoob yalla bi gane adduna ci atum ci as ndekk su tudd gollere ca fuuta, genn adduna ci atum ca poroxaan. |
| 335 |
Henri daa xalaatoon a wesaare diine y nasaraan ju katolig ji ci afrig ci noonu mu ne kon na jokkoo k buuru nasaraan bu ecopi bii di prester john ngir ñu ànd xeex waa marog yii di ay jullit cig wàll ak ngir man a àgg ca waaxi géej gu xonq ga ci geneen wàll. |
| 336 |
Kon daal jumtukaayi elektron yi dugal nanu seen loxo ci yombal dund gi nga gis nit ñi ñuy jëfandikoo raxasukaay yu mbëj yu boppu otomatik yi ak fompukaay yu mbëj yu boppu yi ak jumtukaayu seral yu wuute yi ak rajook tele yu melo yi ak jumtukaayu nataal yi añs. |
| 337 |
Giléem galéem loj rekk lees koy def mbaa deesu ko lekk waaye deesu ko rendi xanaa ñu loru ñàkk lojukaay te am rendikaay bu boobaa nag dees na leen ko may bu dee aw nag dees na ko loj niki ñu koy rendee kon moom lu leen jekku rekk ñu sañ koo def noona fii nag rendi ko lañu gën a miin. |
| 338 |
Ba loolu amee juroom fukki nit bawoo ca kureli yonent ya, dikk taxaw, dand leen, janook noom fa nu yem noom naar ca takkal dexu yurdan. Ilyaas jel mbubbam, taxan, ne ko tarr ca ndox ma, mu xajjalikoo yaar. Nu jaar ci suuf su wow si, jall ca walla. |
| 339 |
Bu ñu sukkandikoo ci nattale yu 2007 digg yu taax yu diiwaan les centres urbains régionaux yi yor lu ëpp ciy way dëkk ñooy tuubaa man nag yaakaar naa ne ag na ma xame tuubaa la fa dëkk man naa ñeentte lim bii ñu wax mi jekki jekki gis ag màgg gu yéem ñépp cees kawlax mbuur ndar siggicoor et njaaréem. |
| 340 |
Atum 1789 mooy at mi jeqiku gi ame woon nekkutoon at mu ya ko jiitu woon tane ci wàllug koom koom waaye la waraloon jeqiku ga am ca mooy ñàkk a taw ga mu àndaloon ga juroon bekkoor ba ak xiif ba nit ñi mujjoon di ñu ñàkk aw ñam jafe dundiin wi naqari te tar. |
| 341 |
Dafa bokk ci aaya boobii li tax mu wacc, waa ah lul kitaab ni nga xam ne seenub yonant daf leena xibaaroon dikkub yonant bi sallal laahu tahaalaa halayhi wa sallam kepp kuko ca gem ta topp ko, sunu boroom ku begg aji waay ragal yalla yi la. |
| 342 |
Xonk nopp yi sax bind neen ko ci seen téere mel ni been ci ñoom mu tudd solon ñow egypt ngir jang xam xamu nit ñu ñuul ñu fa amoon ci been xeltukat bu mag ku tudd sankara sankara di nekk sant bu siiw ci sowu afrig ca manding yi ak pel yi. |
| 343 |
Anana, deglul bu baax li ma lay wax aji sax ji yebalu la, yaw ngay gemloo askan wii ay fen. Moo tax aji sax ji dafa wax ne maa ngii di la yebal, nga joge fi kaw suuf. Ren jii ngay dee, ndax kadduy gantal nga waxal aji sax ji. |
| 344 |
Bi at yi àggee ci ñaar fukk ak ñeent daa dajeek soxna xadiija soxla waxambaane wu ko yoral yaxantoom gi mu doon deflu ca shaam moom nag soxna su woomle la woon bokkoon ci way woomley màkk yi ci noonu ñu digal ko mu gis muhammad ba mu ca waxeek moom yonnant bi nangu. |
| 345 |
Seriñ si de li am ba mam moo y ci araab lanu daa binde waaye ak ci wolof te araab de li leen ci jañoon du jëmmi làkk wi rekk du woon it góndiku ci walla fónkadi wii di seen wos mbaa foñ ko te weddi ko ba loolu di leen ci y tee di binde ak a tase seeni xalaat. |
| 346 |
Goornamaab doxaliin bi dafa feetale woon napoleon jiiteg xeex boobu mu doon xeex otris jaare ko ca moomeelam yooyee nga xam ne itaali benn la ci woon atum 1796 ci noonu moom napoleon mu daal di xeex ak nguurug sardeñ xeex bu tar boo xam ne jañ na ko ci mu xaatim ag wéer ngànnaay gu nuy wax gu cherasco. |
| 347 |
Ba loolu weyee musaa ak magi israyil sant mbooloo ma, ne leen sammleen mboolem santaane yi ma leen denk besub tey. Bes bu ngeen jallee dexu yurdan, ba ca reew ma leen seen yalla aji sax ji jox, sampleen ay doj yu mag, ngeen diw. |
| 348 |
Ci kaw loolu iram sottal mboolem liggeey ba mu liggeeyal suleymaan ca ker aji sax ji muy naari xer yi ak naari gamb yiy boppi xer yi, ak naari caaxi callala yiy muur naari gamb yi, ak neenti teemeeri gerenaat yiy and ak naari caax yi caax bu nekk, naari caqi gerenaat, nu dar naari gamb yiy boppi. |
| 349 |
Ñu taxawaloon lonkoog end gu sowwu gu holand gi atum 1622 ñu sancoon goxub dexug hadson daal di jënd manhatan ci endo yu xonq yi daal di taxawal dëkkub amstardaam bu bees bi nga xam ne waa angalteer yi nangu woon nanu ko ci holand tudde ko new york. |
| 350 |
Noonu lees di def bu dee saraxu yekk, mbaa am kuuy, mbaa am xar mu ndaw, mbaa bey. Nu limu juri sarax yi tollu rekk, ngeen def mu ci nekk noonu, and ak lim ba. Mboolem njuddu ji reew, noonu lay defe sarax yooyii, buy indi saraxu sawara ngir xetug jamm, neel aji sax ji. |
| 351 |
Ca bis yooya ku baax ki génneel leen aw dagiit wu yéeme ciy woy ne leen bu ngeen ko jàngee ci kanamu soldaar si du ngeen dégg lu leen naqari mbaa ngeen koy gis moom nag ñi ngi ko toftalee ci arafi rahmaan rahiim muy boroom yérmaande ju nu yaatal ji ak boroom yérmaande ju nu jagleele ji moo nekk nii. |
| 352 |
Wuutuloxo walla masin mbooloom ay cër la yu am lu bon bon benn bu man a yëngu yees lëkkale ngir jublu ci mu def jenn jëf ji jees tëral jëkk kon muy lu man a def liggéey bu nit dul man ndax xéj na dafa laaj jenn doole ji walla mu koy war a defe ci wërlaay gu nit manuta dund. |
| 353 |
SapoN nag ak li muy yeex a jot ci xayug tugal gi lepp boo ko dee xool ci réewi asi yeneen yi ndax dëppoo gi mu njëkk a def ak aamerig ci wàllug joqalanteg yaxantu weesuwul atum 1854 g gii rekk teewul mu tàmbli woon na jege nànk nànk xayug tugal gi di ci jariñu di ci niitu. |
| 354 |
Nee na itam, benn janqu ndar ndar, dafa gent gis waa badar, ci bis yooyu nu dugg dekk ba, tamblee ray waa dekk ba, bi nu demee ba kenn ci noom jege ndaw si, jenn moroom ji ne ko soxna soosu de ab jullit la, mu dal di koy bayyi. |
| 355 |
Su dee ab doxandeem bu ngeen dekkal, san naa maggal besub mucc bi neel aji sax ji. Na mu deppook mboolem dogali yooni besub mucc, ak attey yoonam, ni la koy maggale benn dogal bi lay doon ci yeen, muy doxandeem bi, di njuddu ji reew. |
| 356 |
Boroom xam xam yi ginnaaw gëstu gu ñu def ci suuf si wuññi nañu ay jeexiit reste vestige trace yu yàgg ay jumtukaay ay xor ay doj añs yuy tegtale ne suuf sii déy aw nit dëkke woon na ko njëkk ay junniy at jamono jooja la nuy tudde njëkk taariix. |
| 357 |
Bii xarnu daal seere na ay yëngu yëngu yu wuññi yu melosuuf ak tuxug ay mboolooy gaal yu yaxantu ak ay gàddaay ci ay mbooloo ngir dëkk ji ci réew yii ñuy door a wuññi aki xare yu tar te yàgg yu amoon ci tugal te sababoon ay tawat yu metti aki mbas yu ñu xamutoon ci tugal. |
| 358 |
Waaye bes boobu ak waxtu woowu, kenn xamul kan lay doon du malaaka yi ci kaw, du sax doom ji, waaye baay bi rekk moo ko xam. Moytuleen te xool! Xamuleen kan la waxtu wi di jot. Mi ngi mel ni nit ku tukki, mu denk keram ay surgaam, ku nekk ak sa sas, te sant bekk neeg bi, mu xool. |
| 359 |
Aw askan a ngii bayyikoo reewum bej gannaar, xeet wu mag lanuy doon, saqee fa cati addina. Fitt ak u xeej lanuy eb, neeg lool, dunu yerem seen coow ni riirum geej, nu war seeni fas, repptal, lang deral leen, yeen waa siyo, dekk bu taaru bi. |
| 360 |
Ga ca galadd noo ko moom? Te jeemunoo def dara, ba nangu ko ci loxol buuru siri! Mu ne yosafat ndax doo and ak man ca xareb ramot ga ca galadd? Yosafat ne ko maa ngi, yaa ngi, samay nit ay say nit, te samay fas ay say fas. Yosafat teg ca ne buuru israyil jekkala seet lu ci aji sax jiy wax. |
| 361 |
Mbooloo mepp a nga teew, ba muy denook a melax, and ak coowal liit gaak tund way saxar. Nu gis loolu, di kat kati, dand fu sore. Ci kaw loolu nu ne musaa yaw, waxal ak nun, nu degg, waaye bu yalla ci boppam wax ak nun, lu ko moy nu dee. |
| 362 |
Ci tuubaa la jumaa ju mag ji nekk, doon jumaa joo xam ni jenn la ci afrig gu sowwu jant, ci taaram, ak ci reyaayam. Man nanoo japp ne mooy xolu dekk bi, ndaxte yeneen ker yepp danoo new di ko wer ndank ndank, and ak maggaayu dekk bi. |
| 363 |
Ay jëfka yu bari bokk nanu ci li tuxale yewwute gi jële ko itaali yóbbu ko ci yii dëkki orob bokk na ci yooyu nekk gu yii dëkk nekk di yuy door a noppi ci seenug sosu gu politig gu yees ak tàbbi gu ñuy doog a def ci jamonoy tabax ag xay. |
| 364 |
Seydu jallo waaw. Japp naa ne, dogal yi ak matuwaay yi nguur gi jel baax nan. Ci sunu wallu bopp, noo ngi koy rafetlu. Wiris bi amul ay tank, nit nee koy tasaare. Moo tax, dogal yeek matuwaay yi baax, rawatina lin tere mbooloo yi. |
| 365 |
Nu jappees ne mbay jaan bakke na nu ko ne mooy ki epp fit gen a am jom ci ni mas a liggeyal mbootaayu xeet yi ci saxal jamm fepp fu aw ay takk ci adduna bi. Ba tax na raaya bi mbootaayu xeet yi jagleel ci gen a wane pas pas ak njambaar ak fit ci liggeey bi, ni ngi ko duppe mbay jaan. |
| 366 |
Rusi it teg loxo gox yi nekk ci bëj gànnaaru dexug amoor gi ci siin daal di fay taxawal ab dëkk bu bees ci turu vladivostok lijjanti it ba siin gu neew doole gii jox ko ay sañ sañ ci defar yoonu weñ wu jaar ci suufi manshuriya gu siin gi ligeey ba daal di tàmbli ca atum 1889. |
| 367 |
Ndegam ba xale bay dund lanuy wax ak moom, degluwu nu kay, ana nu nu koy waxe ne xale bi dee na, muy def njaaxum? Daawuda nag gis surgaam ya nuy deeyoo, mu xam ne xale bi dee na. Mu ne leen xale bi daa dee? Nu ne ko dee na. |
| 368 |
Na nga xam ne karaamay tukkib géej ji moom maneesu leen a jeexal bu ma bëggoon a indi li ma ci xam ci lu juge fu wóor ak li ma ci dégg ci nit ñi kon dey ma indi fi lu yéem xel yi te kon du xaj ci teere sii di su nu gàttal looloo tax ma yam ci li nga xam ne topp naa ko ba mu wóor. |
| 369 |
Mu jàngal ko it xam xamu diinéem niki jennal yàlla tawhiid àttey lislaam akuw yoonam fiq séllal ak jaamu ngir yàlla dong tassawuuf bamu wattu ko namu ware mu yar ko it ci lislaam ci jàng alxuraan ak jëfe ab xam xamam yar ko it ci ngor muñ nangu ak jépp jikko jees taamu. |
| 370 |
Naqaru xol degg lanu ame tey bi nu gise ni ablaay wadd ak ni ko wer jogge di dal ci kow askan wi, genne seen sox di fetal aka rey ay xale, ay jiggeen ag ay maggat yu yorewul benn ngannaay bu dul seen fit, seen jom ak seen ngor!. |
| 371 |
Kon lakk daa war a nekk di lu yomb lool ci ni ko y jarinoo, maanaam mu y lakku w la epp ca nit na, niki wolof fii fi senegaal, bu ko defee nu bayyil fi ni gen a neew itam seen aq ci jarinoo seen lakki bopp, ci lefu m jef ak jang. |
| 372 |
Yewwute googu nag indiwul woon lu yees lu ñu fent ndare ci xarnub fukk ak jurom ñaar g bi am njurum njàggatam ak mu niteem mu yees feeñee ci anam gu fes te rafet ci woyi william shakespeare yi 1564 1616 g ak woykat bu silmaxa bii di john milton 1608 1674 g ak ñu dul ñoom ñaar. |
| 373 |
Waa orob yitewoo woon nanu bu baax xam xamu ndoktoor ñoom daal ñoo ci gënoon a sonn ñu dul woon ñoom rawati na ci xarnub fukk ak juroom benn g moom dey xarnu la bu fekke ay xew xew yu bari yoo xam ne ñoo waral ag jëm kanam gu mag ci wàllug ndoktoor ci orob. |
| 374 |
Daawuda amoon na fanweeri at, ba muy falu buur, te neent fukki at la nguuru. Ca ebron la yore nguurug yudaa juroom naari at ak juroom benni weer, waaye ca yerusalem la yore diiru fanweeri at ak nett, mboolem israyil ak yudaa. |
| 375 |
Dekkuwaay lay doon bu nu jaay ci dekki leween ni dees koy delloo bu atum yiwiku dikkee, ndax dekkuwaay yi ci dekki leween ni, seen alal la ju leen lew faww ci seen biir bokki banni israyil. Waaye suufas parlu yi bokk ci dekki leween ni, deesu ko jaay, ndax noo koy moom faww. |
| 376 |
Ak li ma xam ci mbir mi ak us neew daal, nganug farees gii am na lu ko tax a jog. Ndax ku seetlu tolluwaayu mbir mu rey mii nu koy tuumaal war a xam lan moo laqatu ci tukkib nemmeekoom boobu. Mu yokkaat ci nag mel ne ku begg ku ko wutal mbalaanum kiiraay, ci luubalkat bu tollu ne moom. |
| 377 |
Soxna jaara neeñu masul a jug ci di dimbalante ñeel waa pénc mi ci di taxawu ak di dundal jirim yi ak néew doole yi ci lu dul sàkku ak cant ci nangukat yi xanaa ngir jëmm i yàlla rekk ba waxees nani ci loolu la jële turam wii di jaaratu l laahi. |
| 378 |
Ginaaw ndam lii yonnant bi dem na taayif dëkk bi saqiif dëkkoon gaw ko ba gaw ga yàggee mu xam ne dana wommatu la leen fa ba dellu madiina waaye noonu la deme woon ndax yàggaatul dara taayif jébbalu giirug saqiif gépp dugg ci lislaam. |
| 379 |
Bokk na ci njariñi mboolaay yu koor yi day indi ag nosu ci xeet wi akug bennoo bëgg ag maandute akug yamoo dana sos tam ci jullit ñi ag ñeewant yërmaande di joxe it jikkoy rafetal dina feg mboolaay gi it la société ci ñaawtéef yi ak bon boni jikko yi. |
| 380 |
Yonant yi nag seenub lim ñatti teemeer ak fukk ak ñatt la waaye anbiyaawu yeek mooy ku am darajay yonant te yonniwun ko ci nit ñi yonant yi yepp boo leen boolee seenub lim moom teemeeri junni la ak ñaar fukk ak ñeent yal na mucc ak xeewal sax ci ñoom ci lu dul dog. |
| 381 |
Ci kaw loolu magi mowab and ak magi majan, dem, yobbaale ay weexal. Ba nu agsee ca balaam, daldi koy agge kadduy balag. Mu ne leen fanaanleen fii guddig tey. Tont lu ma ci aji sax ji sant rekk, dinaa leen ko agge. Kangami mowab dal ak balaam. |
| 382 |
Jant yooyu la ma aji sax ji wax ne ma yettal naari alluway doj yu mel ni yu jekk ya, nga yeegsi fi man, ci kaw tund wi. Te nanga sakk itam gaalug bant. Dinaa bind ci alluwa yi, kaddu ya woon ca alluwa yu jekk, ya nga toj. Su ko defee nga. |
| 383 |
Ay reew yu amoon alal te bariwooni yeggu yegguy cosaan ak aada nekkoon nan fa, waaye li leen gen a faagaagal mooy jappum jaam mi ak coppitey klimaa bi, nakkum ndox mi rawatina taw moo rey mbay meek camm gi ak lepp li ciy gennee. |
| 384 |
Mu biralaat ne kiiraay am na juroom benni cosaan, yu murid bi war a dagg, te malaaka yi daniy jooy ci murid bu begg lekk, ne kiiraay am na juroom benni cosaan, ku begg a agg da nga leen dog, nooy baril lekk ak naan, ak a jaxasook nit ni. |
| 385 |
Bu dee covid bi, moom bare na ay mandarga. Benn, wax naa ko sanq, ci xeeti wiris yin dippe ci nasaraan virus a arn la bokk. Anam bi muy soppeeku dafa gaaw te jeggi dayo. Moo tax, ba tay, amagun garabam ndax xamagun nim bindoo degg degg. |
| 386 |
Doomi kuréel gu diggu gi begoon nanu lool bi luwis 16 woowee jataayu kureel yu xeet wi ngir mu def am ndaje ngir gëstu yoon yi man a lijjanti jafe jafe bii aju ci lótt gi njëlul réew mi lóttoon ñu gisoon ne loolu daal pose bu mag la ngir ññu indil seen bopp saafara si ko man a faj te fajal ko seen bopp. |
| 387 |
Ubbiteeg googee dagaan, te sanofi aventis, synergies africaines ak kurel giy xeex wopp say ci senegaal lsce amal, a ngi tegu naka jekk ci xeex gaafal gi, taggat ay ndaw ak siiwal meloy wopp woowu, dal milyo i doomi aadama ci addina si, di tambalee. |
| 388 |
Mu naan leen xanaa xamu leen ne ñooñooy seeni baay ci diine kon lu leen man a dal day daal di doon lu néew laxadd kaana lakkum fii rasuulil laahi uswatun hasanatun liman kaana yarjool laaha wal yawmal aaxira muy ku gëm yàlla ak allaxira na ko wóor ne am na roytéef bu rafet ci yonnant bi. |
| 389 |
Nu tudd ci yi epp solo ci lej lej yooyu fraans yagg na a waaj ak a naal ngir teg loxo maxrib gu sori gi maraakes, moom nag maraakes dafa yoroon ag tembam lu yagg, te booba tunisi ak aljeeri fraans a ngi leen tegoon loxo, yilif leen cig sanc. |
| 390 |
Ki moo féetewoo woon njàggale mi lu bari ci doomi sëriñ bi moo leen jàngal moo yoroon daara ju mag ja ca ndaam di daarul haliim al xabiir bi sëñ bi sàncee it mbàkke baari ca jolof ba tuubaa rëbee ngir jàngale moo yoroon njàngele ma di ko doxal. |
| 391 |
Dogal yeek attey yoon, yi ngeen di sammoo jefe seen giiru dund ca suufas reew, ma leen seen yallay maam aji sax ji moomale, moo di yii tasleen tasar mboolem berab, ya xeet ya ngeen di daq, di jaamoo seeni tuur muy kaw tund yu mag ya, di. |
| 392 |
Ba loolu amee xam, baayu kanaan, gis ceri baayam, genn waxi ko sem ak yafet ca biti. Sem ak yafet and, jel malaan, teg ko ci seeni mbagg, doxe gannaaw ba agsi, doora sang seen ceri baay. Danoo dummooyu, ba gisunu seen ceri baay. |
| 393 |
Musaa nag ne mbooloo ma buleen tiit, neleen tekk te xool li aji sax jiy def, ba xettli leen tey jii. Ndax kat waa misra yii ngeen di gis nii tey, dootuleen leen gis mukk. Aji sax ji moo leen di xeexal, yeen kay neleen tekk rekk. |
| 394 |
Rakkaati gammu njëkk lislaam nag jumaadaa xamsa lees ko tudde woon lu tax nag ñu tudde ko ko ndax daa nekkoon ci sedd bi bi ñu ko koy tudde nga xam ne ne ndox mi da daan way jumaada mi ngi jóge ci giy tekki way maanaam ndox mi da ci daan way di def ay donji yuur galaas ngir ag sedd. |
| 395 |
Paul davies leeral na ba tay ngérte lees manul a moyu lees di génnee ci xayma ak màndaqoo équilibre yu leer yii te yam ba ëpp lu jafe la nga man a tëyewu ci kanamu xam ne ni àdduna bi bindoo fi mu ne nga xam ne lu néew lees ci laal rekk man na koo yàq lees liggéey la ci anam gees sonn. |
| 396 |
Ak ibnu sinaa mi faatu atum 1037 moom de kenn la ci boroom xam xami jullit ñi gën a siw ci ndoktoor teereem ba tudd xanuun fit tibb de jenn jimblang la ju xam xamu ngoktoor ju waa penku ak sowwu ñepp xam ak abo xaasim xalf mi gënoon a fes ci xottikati xarnub fukk ak benn g. |
| 397 |
Ni ko ay moroomam defe, isaa sall wone na laabiir neel xalifa sall mi nu nebb jant beek kariim wadd, di naari wutaakon yi nu seppi ci wote palug njiitu reew mi. Ndaxte, moom isaa sall nee na, nguur gi dafa kootook yoon ngir xan naar nii seen aq ak seen yelleef. |
| 398 |
Gis nga xam xamu fuglug jawwu ji ni mu nosoo leegi ak xam kilimaa bi te loolu lepp elektron a ko waral leegi man nanoo xam nu tooyaay bi toll nu jawwu ji selle nu gelaw li gaawe nu tàngoor wi tànge nu niir yi kawee añs te loolu lepp elktron a ko def. |
| 399 |
Ci 1885 bi muy am 30 at dajale woon na xam xam bu jéggi dayoo loolu mayoon na ko mu man a doon ustaas jamono yooyu bokkoon na ci ñi ëppoon xam xam ci senegaal ndax lépp lu ñu manoon jàngale ci réew mépp jàngoon na ko demoon na ci ñi fi ëppoon xam xam. |
| 400 |
Loolu nag mi ngi am ci ginnaaw bi ndefar gu yees gii soppikoo dem ci noste gii li ko waral di yitewoo gu bari gi mu yitewoo ci ñu sos ay isin yu mag ak isin yu mag yii yitewoo gu tar gi ñu yittewoo alal ju bari ngir taxawal leen sos leen. |
| 401 |
Nasaraan yi ñoom seen tombub boy mooy juddug yonnant yàlla isaa ca lañuy taariixe seeni xew xew bu dee jullit ñi ñoom seeni xew xew ñi ngi leen di wutaluw dig wu bawoo ca gàddaayug yonnant bi juge màkka ga mu ganee àdduna dem madiina. |
| 402 |
Du ku nu miinoon xar kanamam ci langu politig gi. Daanaka bi nu ko daqee impots et domaines la nuy door a degg turam. Kon, gornmaa bi muy xeex tey, liggeeyal na koy at yu mu ne patt, tej gemminam. Xey na booba xel mi newagul woon ci politig. |
| 403 |
Te it bismarck moom da ne woon na doylu nag ci gañe gii mu gañe otris ak dammte gii mu ko dammte ndaxte soril na ko bennoo gu almaañ cig wàll te it bëggutoon a toroxal imbraatooru otris bi ngir loolu man na a tax bu jugee ëlëg moom brusiya di xare ji ak fraans otris du ko sot ci geneen wàll. |
| 404 |
Ba loolu weyee nu walbatiku, awe yoon wa yeeg jem basan. Og buuru basan nag dikk dajeek nun, mook gangooram gepp, ngir song nu xare ca eddrey. Aji sax ji ne ma bu ko ragal, ndax ci say loxo laa ko teg, mook gangooram gepp, ak um reewam. Nanga ko. |
| 405 |
Netti bakkaar, su ma yeboo ne neent, laay sikke yudeen ni, te duma fomm seeni duma. Noo gantal sama yoon man, yoonu aji sax ji, te sammunu sama dogali yoon. Seen tuuri caaxaan ya seeni maam toppoon sank na leen. Maay yebal sawara ci kaw yudeen ni, mu xoyom tatay yerusalem. |
| 406 |
Ci biir loolu ku nekk naan sa moroom ayca nu tegoo bant, ba xam musiba mii nu dal, ku nu ko yobbe. Nu tegoo bant, mu dal ca kaw yunus. Nu ne ko dinga nu wax nag ku nu yobbe mii musiba! Ana luy sa liggeey, ak foo bayyikook fuy sam reew, ak xeet woo bokk sax yaw?. |
| 407 |
Ñatti kureel yii nag ñoom de ci li fi jamonoy laman desaloon lanu yamoowunu woon ci àq ak yelleef du caageegug ci ay warteef li am daal mooy ag yamoodi gu mboolaay amoon na ci seen diggante jefkay tàqali ak feewaloo ruuru leen ak boddante gu mboolaay. |
| 408 |
Mooy appu peenu mii nu gis, nu di ci dakkal sarax biy am bes bu jot, di teddadil mbooloom xare mi, ak a toon, di yaq lepp? Mu ne ma app bi naari junni laak netti teemeer ciy guddeek i becceg. Gannaaw loolu dees na taxawalaat berab bu sell bi. |
| 409 |
Lii nag ngay def ab takk bu bawoo ci aji sax ji, di firndeel ne aji sax ji dina def li mu wax maa ngii di delloo ker gi gannaaw lu tollook fukki deggastal, ya jant bi waccoon ca kaw iskaleb axas. Ci kaw loolu jant bi dellu gannaaw lu tollook fukki deggastal ya mu jotoona wacc. |
| 410 |
Bi seen mbooloo mi toogeek moom deglu ko lanu gis ne moom kat ku deggu la ci li muy wax, bi mu leen jangalee ay laaya ci alxuraan lanu ko gem, sakku woon ci moom mu may leen ba nu dellu madiina, man a nettali seeni mbokk li nu degg. |
| 411 |
Mbirum noonam boobu niroo k lool mbirum noonub ki miy ligéeyal di yonnant bi noonam booba di woon haamir doomi tufayli ba mu nee jamono ja ko tawat ja sonnalee ci génn këru jenn jigeen ju salool ndax lii day am mbas mu mel ne mu giléem te di ag dee ci néegub jigéeni salool. |
| 412 |
Nu dellu ci mbirum tukki bi sëñ bi nee na kerook wird wi mu gënoon di def mooy inna wàlliyiyal laahul lazi nazzalal kitaaba wahuwa yatawallaz zaalihiin muy ci maanaa kiy méngoo samay mbir mooy yàlla mi wàcce téere yi te mooy kiy méngoo mbirum ñu baax ñi. |
| 413 |
Bokk na ci ay teggiin ngay nuyyu képp koo dox ba àgg ci moom te di ko fay bu la nuyyoo te ngay saafoonteek moom tey dëgëral sab loxo ci loxoom boo koy nuyyu te nga bañ koo njëkk a rocci sa loxo fëkk loxo ci lu gaaw cib nuyyo de lu ñu sib la. |
| 414 |
Na leen loolu neel ci kaw dogalu yoon bu sax dakk. Ka doon wis wisal ndoxum setlu mi nag, na foot ay yereem, te ku laal ci ndoxum setlu mi day yendoo sobe ba ca ngoon. Nit ki sobewu, mboolem lu mu laal day sobewu, te ku laal ca loola it day yendoo sobe ba ca ngoon. |
| 415 |
Xam xamu mbëj nag soppiku di xam xamu elektron ci njëlbeeni xarnub ñaarfukeel g loolu nag mi ngi amoon ginnaaw bi boroom xam xamu jëmm bu angalteer bii di josef tomson jugee feeñal xam xamu elektron atum 1897 g daal di ciy ame neexalub nobel ci xam xamu jëmm. |
| 416 |
Ku ne mën naa wax ne am na ay sañ sañ ak ay tawfeex yu sosoo ci bataaxal bii te amul xeej ak seen rawatina ci wàllu xeet melo awra làkk diiné peete ci wàllu politig xalaat réew mbaa askan woo mën ti sosoo ci it wàllu juddu alal ak lu mu mën ti doon. |
| 417 |
Sëriñ bi booy xool day mel ne yorul aw yoon waaye lislaam la jug ngir taxawalaat yeesalaat ndax mbooleem yoon yi mu fi fekk da leen a nangu topp leen jël seeni wird daa na joxe mbooleem seeni wird te booba mi ngi yor wird wu juge ca yàlla jaar ci yonent bi muhammad ni yoon yepp ame seeni wird. |
| 418 |
Ul li lii man naa nekk jafe jafe ci jekk jekkalu joxekaay bi, walla it kenn kuy jeem a dugg ci sa diggante ak joxekaay bi ci boppam. Li li su fekkee mas ngaa lonku ci bii joxekaay jamono ci ginnaaw, njuumte gi man naa doon lu jamonowe, kon di la digal nga jeemaat ci kanam. Li ul. |
| 419 |
Mu tudde ko nag israyil. Yalla neeti ko man maay yalla aji man ji. Giiral te yokku, ba aw askan ak mboolooy askan sosoo ci yaw, te ay buur askanoo ci sa geno. Reew, mi ma sedd ibraayma ak isaaxa, yaw laa koy sedd, yaak ni askanoo ci yaw. |
| 420 |
Kagguy denc yi, wane nanu ci lu mat sekk ne beefar gi jemul woon mukk ci suqali nit ku nuul waaye dafa gen a nasaxal seen xel. Xerenteefu doomi afrig yi lu fesoon la laataa beefarkat bi di fi dugg. Waaye bi nu fi agsee lanu ko tambalee nesexal. |
| 421 |
Naal loolee ngi tambale ci juroomi daara yu alimatu sadya bu ker masaar, maxtaar naar lo bu nomre, ceerno saalif caam bu wurusoogi, aamadu tiijaan sow bu njum ak seynul abedin joob, nekk ci neenti diiwaan yi luga, ndar, maatam ak ndakaaru. |
| 422 |
Man nañu ne sax mooki taalubeem ñooy ñi suuxat làkk wii ndax ñi ëpp ci ñi bind ci wolof ci senegaal ñoom lañu xool ci ku mel ne sëriñ muusaa ka sëriñ mbay jaxate sëriñ mbay kayre sëriñ moor jaara mbay ba ci mamoor xam sa diine mii te tuubaa day tuuru ak ñu mel ni ñoom. |
| 423 |
Bu dee nag ci xereñ ingénierie ak xam xamu ñattal yi jullit ñi ñoom yamuñu woon ca la woon ca waa gres yi rekk nga xam ne seen boroom xam xam bi ñu naan iqliidis moo ko feeñaloon waaye jotoon nañoo feeñal ay masalay andasa yu bees. |
| 424 |
Sool dellu ne bakkaar naa! Waaye ngalla waay sagal ma ci sama kanam magi askan wi ak ci kanam israyil. Walbatikul, and ak man rekk, ma sujjootali sa yalla aji sax ji. Ba loolu amee samiyel walbatiku topp sool. Sool dem sujjootali aji sax ji. |
| 425 |
Gannaaw loolu samiyel ne leen wooleen israyil gepp, nu daje ca mispa, ma tinul leen aji sax ji. Nu daje ca mispa, tanq ndox, sotti fa suuf, fa kanam aji sax ji. Nu woor nag besub keroog, daldi wax foofa ne noo toon aji sax ji. Ca mispa la samiyel doone njiitu israyil. |
| 426 |
Jaadu na ñu leeral leen ne ndajem filadefi mi li ko taxoon a jug du sàkku ag tembte waaye kay yëgal angalteer ne lu wuuteek demokraasi lii muy def ci sancu yi neexu leen te man na a nëxal te yàq xaritoo ak jàmm ji amoon ci diggam ak ay sancoom. |
| 427 |
Ben addad buuru siri moo ma yonni fi yaw, ne ma laajal ma baay alyaasa ndax dinaa joge ci sama wopp jii. Alyaasa ne ko demal ne ko dina jog moos, waaye aji sax ji won na ma ne dina dee dey! Ba loolu amee gooru yalla ga ne dann, ne ko jakk, ba asayel rus. Mu daldi jooy. |
| 428 |
Gannaaw ba daawuda jogee ebron, dellu na jel ay nekkaale ak i soxna ca yerusalem. Mu am ca yeneen doom yu goor ak yu jigeen. Doomam yu goor yi juddoo yerusalem noo di samwa ak sobab ak natan ak suleymaan ak ibaar ak elisuwa ak nefeg ak yafiya ak elisama ak elyada ak elifelet. |
| 429 |
Sopp nañu kuko woor sopp nañu ku ci julli ñeenti 4 i ràkkaa yu boloo bu ca ne mu jàng ca saaru faatiha benn yoon ak saaru lixlaas xul huwal laahu fukk ak juróom sopp nañu ku ca jokk ak bokk sopp nañu ku ca seeti dëkkandoo bu di aji wopp te dëfal ko. |
| 430 |
Yoon wi mu daa jaar ci yareem googu mooy wi mu jaaroon nekkutoon di kuy tañaxu waaye ci xam xam la ko tegoon ak leerug xol loola dëppoo ak laaya bii di neel wii de mooy sama aw yoon damay woote jëme ca yàlla ci leerug xam xam man ak ku ma topp yuusuf 108. |
| 431 |
Yoonu murit seex ahmadu bamba 1853 1927 moo ko sos mu di aw yoon wu mbóotu wow mi ngi feeñ ci senegaal ci biir aw nekkiin wu mboolaay wu ñu nëxël ag sellam jaxase ko nga xam ne canc gi la colonisation jaxase na bu baax nosteg màndaxoo gu mboolaay gi le systeme d équilibre social. |
| 432 |
Serin bi wax na ne kuy saa mbegte di sa mos mbegte bu bis bi newee nanga ma ci santale yalla, bu ellegee ma bokk ak yaw pay ga mu waxaat ne kepp ku ci ray ginaar ba gileem ngir santalee ma ko yalla elleg maak yaway bokk xeewal ya. |
| 433 |
Ci noonu sunu wax ji amatul njariñ ndax dafa jeex te tàmbaleegul kon tontu bu gaaw bi ci loolu day man a taxaw ci cëslaay lii tontu bi aristo joxe woon ci lan mooy dëgg dëggi xeltu du moom rekk mooy tontu bi nu ci man a joxe ca dëgg dëgg loolu daal benn rekk la ci tontu yi nu ci man a joxe. |
| 434 |
Yewenalug diine ci tugal ci doxam bi romb na naari tolluwaay bi ci njekk mooy bi ay yengu yenguy yewenal yu ndaw amee te lalu niki ay njiitlaay aki ceslaay yoo xam ne ci seen kaw la yengu yenguy yewenal yu diine yu mag yi ci tugal tegu. |
| 435 |
Bu ab noon dumaa israyil, sa mbooloo, ndax toon gu nu la toon, bu nu wannikoo ci yaw, tudd la, diis la seeni naan ak seeni dagaan ci biir ker gii, su boobaa yal nanga tollu fa asamaan, degg israyil sa mbooloo, ba baal leen seen bakkaar te delloo leen ca reew ma nga joxoon seeni maam. |
| 436 |
Ben addad ne akab dekk yi sama baay nangoo woon ci sa baay dinaa la ko delloo, te boo yeboo sakkal sa bopp ay berabi njaay ca damaas, na sama baay def ca samari. Akab ne ko man nag damay fasanteek yaw kollere ci loolu, bayyi la nga dem. Ba loolu amee mu fasanteek moom kollere, bayyi ko mu dem. |
| 437 |
Ki gënoon a jeexiital ci mbooleem bindkat yooyu mooy labbe bii dib xeltukat nu ko daa wax erasmus 1466 1536 g moom daal jamoon na ci teereem bi tudoon praise of folly jamoon na ci nekkiinu jàngu bu katolig bi mu nekkoon jam yu tar te wex. |
| 438 |
Aji sax ji waxati musaa, ne sakklul naari liiti xaalis. Lu nu tegglu ba mu jekk nga koy def. Liit yi ngay wootee am ndaje, di ko yekkatee dal yi. Bu nu liitee naar yepp, mbooloo mepp ay dajesi fi yaw, ci bunt xaymab ndaje mi. Bu nu liitee benn. |
| 439 |
Ci noonu nu daal di def ndajem belgraad ci sëtumbar 1961 g daal di genne ay saxal yu aju ci jàmmi adduna bi ak jafe jafe yi aju ci noccim ngànnaay mi ak jafe jafe bu aljeri bi ak bu kongo ak yeneen jafe jafe yu adduna yu bari yu amoon ca jamono ja. |
| 440 |
Danuy faral a wax ci koom koom ne buy wuyyu la positive bu dee jéem a leeral ngértey tànn yu wuuteyi di joxe ay mbooleem ay xalaat jiital hypotese walla am mbooloom ay gendiku ay seetlu danuy wax it ne bu nattukaay la bu dee leeral doxal yi nu war a def. |
| 441 |
Gàddaay di ci baat la buy tekki tukkee ci barab mbaam réew dem ca meneen ngir sàkku fa dara mbaa ngir naqarig sam réew ci yaw mbaa barab ba nga bawoo loolu di faral di jur ag tumbrànke akug ndoxondéemu tax ngay am turu doxondéem giy tekki ku dëkkul ca réew ma nga nekk cosaanoowoo fa. |
| 442 |
Japp naa ne politig du liggeey, jangale mooy sama liggeey. Isaa sall jangalekatu xamteef la. Iniwersite bi mu sos ci atum tey njiit li, universite du sahel, bokk na ci gen a siiw ci ndakaaru. Tey jii, lu mat ndongo bindu nanu fa te na fay jangale tollu nan ci teemeer ak lu teg. |
| 443 |
Bokk na ci ayibi kureel bi fent gu ñeenti reew yu mag yi fentoon nosteg feetate ngir may britani ak frans nu man a sancati walla koloniiseeti ay suuf yu bees yoo xam ne danoo juboo woon ci seddoo leen ci seen biir rawati na ci reewi araab yi ak yu dul ñoom. |
| 444 |
Da na yell nu leeral ne xam xam yi ak ngértey xam xam yi nga xam ne jullit ñi àggoon nanu ci dañoo tàmbli woon a tuxu ndànk ndànk jëm ci reewi orob gu sowwu gi ginaaw bi ab kureel ci waa orob yi xamee solos xam xam yii te taxawoon ci firi leen ci seeni làkk. |
| 445 |
Loolu nag taxoon na ba yëngu yëngu gu firi walla tekki gu mag amoon ci xam xami lislaam yi tukkee ci làkku araab dem ci wu latin wi doon wu xalaat wu diine tey wu politig ca orob ca jamono jooja loolu dimblee woon ci ginaaw bi ci lal yoon wi ba yewwute gu tugal gi man a am. |
| 446 |
Santaaneem, yi ma leen di denk, yeen ak seeni doom, ak seeni set, seen giiru dund, su ko defee ngeen gudd fan. Kon yeen israyil, degluleen te sammoo jefe, ndax ngeen baaxle te yokku bu baax, ni leen ko aji sax ji seen yallay maam waxe, ca reew ma meew maak lem ja tuuroo. |
| 447 |
Dafa tambali woon ca geej gu nuul ca dekk bu tuddoon bisanse byzanse, mooy dekku istanbul, jaar ca dekki neyapolis, filib, amfipolis, apoloni, tesalonig, ak pela ba noppi dem ba dirxasiyum dyrrhachium ak apoloni ca geeju adiratig. |
| 448 |
Ci sama tukki yu bare yi daan naa faral di daje ak musiba ci dex yi, ak musiba ci sacc yi, musiba mu joge ci sama xeet walla ci ni dul yawut, musiba ci biir dekk yi, ci mandi yi, ci geej gi, ci biir bokki taalibe yu naafeq yi. |
| 449 |
Teewul aji sax ji deppul ci meram mu rey mi mu dale ci kaw yudaa ndax mboolem li manase def, ba merloo ko. Aji sax ji nag ne yudaa itam dinaa ko jele fi sama kanam, ni ma fi jelee israyil. Dinaa xarab dekk bii ma tann, di yerusalem ak ker gii ma wax ne sama tur dina fi nekk. |
| 450 |
Waaye teewul ñu yonnee ca buuru britani bi ab bataaxel buy sàkku ci angalteer mu xoolaat ni muy jëflanteek sancu yi te lenn baaxu ci waaye buur bi moom jàpp fa mu jàppoon rekk ne daal am na ag cang gu ñu joyal ci kaw mbooleem sancu yi. |
| 451 |
Dikk gi labbe bii di john tetzel dikkoon ci diiwaanu saksooniya atum 1517 g ngir jaaysi fa xobi njéggal yi dikk googu dimbli woon na luther ci mu man a feeñal li nëbbu woon ci biiram muy yéeney yewenal yi mu yoroon te fasoon leen ci xolam. |
| 452 |
Loo def? Sa deretu rakk jaa ngi yuuxoo ci suuf, ma di ci degg. Leegi dinga alku, ba suuf dummooyu la, moom mi ubbi gemminam, naan sa deretu rakk, ji nga tuur. Boo beyee, dootu nangu. Dinga dekke da da, di wereelu ci addina. |
| 453 |
Na bayyikoo tel mela ak tel arsa ak kerub adon ak imer te manunoo firndeel ne seen waa ker maam ak seen askan ci israyil lanu bokk, nii la askanu delaya, ak askanu tobya, ak askanu nekoda, di juroom benn teemeer ak neent fukk ak naar. |
| 454 |
Nu leeral leen ne sancug portigaal moom dundul lu epp ab xarnu, ndax seen soxot gu tar gi nu ame woon ci non ni cosaanoo woon ci seen sancu yooyu, ak ngir nakk gi nu nakkoon a yittewoo mbirum nos politig bi ak goornamaa bi ci seeni sancu. |
| 455 |
Waaye sëñ bi moom latjoor lijëntilulu ci anam gu nooy te teey nun ko ko indile mu bind koy leetari leetar yonni fay ndawi ndaw teewul sëñ bi bañ nee nan ma wax na bis kenn ci ndawi buur bi ne ko neel ki la yonni rus naa malaakay yàlla yi di ma gis ma jëm ci buur bu dul yàlla. |
| 456 |
Sëriñ fàllu mbàkke di ab jullit bu di doomi jullit nangu te seere ni amul jenn yàlla ju dul allaa yàlla aji sàkk ji yélloo wul wayjur mbaa doom ëppante naak di bokkaale ak kenn mooy dégg mooy gis muhammad jàmmi yàlla ak i xéewalam ci kawam ndawul yàlla la ndaw lumu jox bataaxal bu ñeel nit ak jinne la. |
| 457 |
Naqar ak tiis wu rey noo ma dikkal bi ma yegee ni paap dem na te dootul newaat. Maa ngi metitlu xibaar boobu, di ko jaale njabootam gepp ak ay jegenaaleem. Paap, yaa nu genoon nun nepp. Yaa doon sama royukaay. Xamal ni begg naa la ba faww te dootuma la fatte. Mamadu na. |
| 458 |
Waaye ndax doomu aadama xam na boppam? Deedeet, bu nu xoole doxalinam. Ndax kat bu doomu aadama di daw dee gi nga xam ne moo ko mena taqale ak li dul yalla ci moom, ndax mu men a doon yallay kese, day niru kuy daw boppam rek. |
| 459 |
Oseyaani mooy gox bi gen a tuuti ci gox yi ci adduna bi, ci km kaare lay tollu, te ya ostraali la,, ya di papuwasi ginne gu bees,, ya di seland gu bees gi, yeneen reew reewaan yi tas ci mbambulaan gu dal gi doon, ci gox bepp. |
| 460 |
Dajale mbooloo mi taxaw fa ñoom xutba leen sukkandiku ci dokkub dogu ne leen yeen mbooloo mi ku àndoon ak man ngir jàng rekk na laxas jëm ca boppam aki mbokkam mbaa fa ko soob man loolu rekk taxatumaa jug ku bëgg li nu bëgg nag na toog dal di leen fay ba dugg ca biir. |
| 461 |
Ci kaw loolu rasel faatu, nu denc ko ca yoonu efrata, ga nuy wax betleyem ba tey. Yanqooba nag samp aw doj ca bammeel ba, te mooy xammikaayu bammeelu rasel ba tey jii. Ba mu ko defee israyil joge fa, samp xaymaam ca gannaaw migdal eder. |
| 462 |
Fras ak doomi afrig yi koy jappale. Ndaxte, boo seetee, reew yi fras nootoon yepp, am ci nu dul jefandikoo cfa bi, moom seen bopp ba mu mat sekk, te tey nu ngi ci yoonu yokkute. Reew yooyu, bi xeex jotee, danu jaayante ak fras, jammaarlook moom, foqati seen reew. |
| 463 |
Ndaje mi nag sos na fi ay reew yu yees yu bari ci balkaan mu ci mel ne mom yogoslawi mi jële won ay suufam ci reewum serbi mi ak yenn ci goxi balkaan yi bokkoon ci moomeelug imbraatuurug otris gi bu ko defee nu sosaat reewum poloñ mi ak brusiya. |
| 464 |
Abdul mutalib ginaaw bi aamina laqoo yaggu fi dara moom itam laqu, te booba yonnant baa ngi amoon juroom natti at, fa la ko baay texam aboo taalib jele yobb ko ca keram ca doomam yu xaw yaa sakkan tubaar kalla, ngir mu yaroo fa. |
| 465 |
Ma wax leen yeen ne leen buleen yox yoxi, buleen leen ragal. Seen yalla aji sax ji leen jiitu, moom moo leen di xeexal, noonee mu defoon ak yeen ca misra, ngeen gis, ca mandi ma it, gis ngeen na leen seen yalla aji sax ji fabe, ni baay di fabe doomam, ci yoon. |
| 466 |
Genne ko. Na sarxalkat bi boole loolu lakk ci kaw sarxalukaay bi, muy nam wu nuy sarxalal aji sax ji, lakkal ko ko, muy xeen xetug jamm. Mboolem luy nebbon aji sax jeey boroom. Dogal a ngii, di lu leen war faww, ak fepp fu ngeen dekk lepp luy nebbon mbaa deret, buleen ko lekk. |
| 467 |
Doge ci tàndarma ju tooy mbaa ju wow bu amul ndox li ñu gën sopp nag mooy mu tóol ñatt walla juroom mbaa juroom ñaar ngir waxi anas doomi maalik yonnant bi da daan doge ci tàndarma ju tooy njëkk muy julli bu amul jëfandikoo tàndarma ju wow bu amul mu guux ay guuxi ndox. |
| 468 |
Daneel ne buur buur, li nga laaj amul benn boroom xam xam mbaa neengokat mbaa taryaax ak seetkat bu la ko mana xamal. Waaye, buur nabukodonosor, yallaa ngi biir asamaan, di xamle ay mboot te moo la won liy am jamono yiy new. Sa gent gaak la nga ca gis ca sa kaw lal, lii la. |
| 469 |
Ba loolu amee senakerib buuru asiri fabu, walbatiku nibbi niniw peeyam, toog fa. Mu am bes muy sujjoot ca ker tuuram nisrog. Addraameleg ak saraser, doomam yu goor, jam ko saamar, ba noppi daw rawi ca reewum araraat. Ci kaw loolu jeneen doomam ju nuy wax asaradon falu buur, wuutu ko. |
| 470 |
Loolu tam li mu juroon mooy waa sancu yi noom itam, nu ne woon nanu waajal seen bopp, ndax kat nguurug angalteer gi beggul jamm, ci noonu nu noom waa sancu yi defaat beneen ndaje ci filadefi, ngir jang mbir mi, seet nu nu ciy def. |
| 471 |
Bokk na ci xeewal yi yàlla xeewale sëñ bi sóob gi mu ko sóob ci yoonu walliyu yi sunnatul laahil latii qad xalat min qablu walan tajida lisunnatil laahi tabdiilan muy ci maanaa yoonu yàlla wii di wu wéyoon bu yàgg doo gis ag coppite ci yoonu yàlla. |
| 472 |
Bennoo gu almaañ gii juddoo ci ndajem vienne mi nekkoon na di lu manul a wéy ndax kat otris moom daa tàmbli woon di genne ay saxal aki ndigal yuy kontar tas xibaar gu gore te wéeroodi fenn tey kontar mboolooy almaañ yi daan sàkku ag bennoo te daan ko woote. |
| 473 |
Sa. Sopp seeni maam nag moo tax mu taamu leen, yeen askan wi leen wuutu, genneel leen boppam misra, ci dooleem ju bare, ngir daqal leen xeet yu leen sut, epp leen doole, ba dugal leen seenum reew, sedd leen ko bes niki tey. |
| 474 |
Deel ba mbooleem li nu la tere, boo ko dee def de, sag kawe dina yokku kepp ku la mag ci jegenaale yi nanga ko weg ak nu dul jegenaale yi, rikk nanga nekk ak mbindeef yi ci jikko yu rafet, kon de aji sakke ji yalla dina la sopp. |
| 475 |
Ni askanoo ci aser, nook seeni lang noo di noom imna mi sos langu imneen ni, ak noom iswi mi sos langu isween ni, ak noom berya mi sos langu beryeen ni. Waa askanu berya noo di noom eber mi sos langu ebereen ni, ak noom malkiyel mi sos langu malkiyeleen ni. |
| 476 |
Am na yeneen banqaas yu am ag jokkoo ak kureelu xeet yi, nooy yu mel ne attekaayu maanduteg adduna bi, liggeeyam di atte xuloo yi ak amlante yi, attee ko nag ci yoon bu adduna bi, ak kollerante yi reew yiy xuloo jotoon a def. |
| 477 |
Mu jël nguurug yoonal walla dooley yoonal ji teg ko ci loxol ab jataay bu askanu fraans wi di tànn mu jël dooley àtte ji teg ko ci loxol ay àttekat yoy danu leen di tànn mu jël nag dooley wéyal ji walla ju doxal ji teg ko ci loxol buurub fraans bi aki jëwrinam. |
| 478 |
Dafa di, moom porfesoor raoult, bi mu joxee niwaakin bi hydroxychloriquine nenn ciy way tawati covid yim doon faj, dafa gis ni dooley wiris bi day wanneeku bu baax, nu mujje wer. Loolu moo ko tax a japp ne niwaakin day faj covid bi. |
| 479 |
Waxoon ne leen bunu ko tontu. Ba loolu weyee elyakim doomu ilkiya, bootalub buur, ak sebna bindkat ba, ak yowa doomu asaf, jottlikatu buur, and dem ca esekiya ak seen yere ya nu xotti, di ko tiisloo. Nu yegge ko nag kadduy bekk neeg ba. |
| 480 |
Ci kaw loolu yeremi jel beneen taxanu bindukaay, jox ko bindkat ba, barug doomu nerya. Mu degtal ko, mu bind ca mboolem kadduy taxan, ba yowakim buuru yudaa lakkoon ca taal ba. Yeneen kaddu yu bare yu ni mel sax, dolliku na ca. |
| 481 |
Ca noona nu sanni napoleon ca dun ba tudd elba, waaye mu lijjanti ba recce fa ci sekkare, ginnaaw bi mu fa defee teemeeri bis, dem nag paris, dajale fa xarekat yu bari ci waa faraas yi, ngir xeexi reewi tugal yi ko doon sot. |
| 482 |
Ba booba. Nu woolu ko, mu and ak mbooloom israyil gepp, dem ca robowam, ne ko sa baay da noo tegoon njaam gu metti. Yaw nag dangay yolomal sunu njaam gii te woyofalal nu sunu yen bu diis bi mu nu teg. Kon dinanu la jaamu. Mu ne leen demleen ba mu am netti fan, ngeen delsi. Mbooloo ma dem. |
| 483 |
Jot ab yegle ci yeneen addu yiy new aji bind ji sss, nowaambar, joti yegle ci adduy jukki bii ci e bataaxal way bindu rekk la neel nag xibaaryi. Com ab dal la site buy tas xibaar ci wolof, mu di lakk wi nu gen a wax ci senegaal. |
| 484 |
Talla sottal na ci moom la mu dige woon. Tuusufa jaar na ci ay nattu yu bare, waaye talla soppi na ko ay xeewal ba askanu ibraayma mana mucc. Moo tax mu wax ca njalbeen ga ne degg la, fexeel ngeen ma lu bon, waaye talla walbati na ko, def ko lu baax, ba dogal li am tey jii, muy. |
| 485 |
Ci biir loolu ñu def lu ñu man ngir fay làkkuw araab te dundal kàllaamay berber yi ngir xeex ci làkku alxuraan wi ñu defoon ay pexe itam ci far aaday lislaam ji ak taariixam jéem a jox jullit ña fa dëkke woon ay réewu yu réewi sancaan yi bu ko defee duñu réewooti ci seeni réew te duñu ko bëggati. |
| 486 |
5 liggéey yi nga xam ne lonkoo yu angalteer yi def nañu leen ngir meññal ak jariñoo suufus amerig si ak lijanti nu ñu koy sance te dëkke ko ngir dëgërale ci kilifteefug canc gu angalteer ci goxub adduna bu bees bii bokk na ci li waral gàddaay gi. |
| 487 |
Waa holand daal di taxawal lonkoo gu end gu penku gu holand gi ci njelbeenug xarnub fukk ak juroom naar g. Daal di soobu ci geewub jonganteg sanc gi ci penku bi, daal di not waa portigaal yi ci wallug sanc, teg loxo duni end yu penku ya ca asi. |
| 488 |
Ñun nag manuñoo lim mbooleem jikko ak ngënéeli yonnant bi looloo waral jullit ñi ñoom dañu koo def muy xam xam ci jëmmam bu ñuy jàng ñu koy wax xam xamu jikkoy muhammad as shamaayil al muhammadiya taalif nañu ci lu dul jeex ñun nag ñu ñeme ñemelu indil leen lenn ci yi ëpp solo ci jikko yii. |
| 489 |
Lakk a ngi fi woon nii di wolof, di wu nepp deggoon, walla li gen a yaatu ci reew mi, bu senghoor gemoon reewam ba di ko ligeeyal, du woon binde ci tubaab, li ko waroon kay moo y mu defoon ko ci wolof, walla sax ci seereer ci li gen a neew. |
| 490 |
Askanu senegaal jox na li mu am lepp njiitu reew mi maki sall. Njiitu reew mi maki sall delloowu leen lu dul nakkum ndox, nakk ay fajkat ak ay rewlekat, nakk atte bu jaar yoon bu fekkee sax du nappaaje yoon, luubal suuf, nakk i janguwaay ak ay jangalekat ak nakk leeral ak nakk kaaraange... |
| 491 |
Aukin jibal na ci lu aju ci tàllalikug àdduna bi su fekkoon ne kemub tàllaliku gi as cimili ginaaw big bang bi daa yées ak doonte lu tollook téeméeri miyaari milyoNeem la àdduna bi day daanuwaat cig teel balaa tollu nii mu toll tay. |
| 492 |
Li des ci mbiri yowayas ak mboolem lu mu def ak njambaar ga mu xareek amaciya buuru yudaa, bindees na lepp moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri israyil ca seeni jant. Yowayas nag saay, fekki ay maamam, yerbowam falu, wuutu ko. Nu denc yowayas fa nu denc buuri israyil ca samari. |
| 493 |
Napoleon de taxawaloon na màmm gi otris màmmoon ci yaatal nguuram ndaxte gañe woon na ko ca xare ba nuy wax marenngo atum 1800 jañoon ko ci mu xaatim ag juboo gu yees atum 1801 mooy juboo gi saxaloon poñ ya nekkoon ca kollareg campo formio ga 1787. |
| 494 |
Wet. Diiru netti teemeeri fan ak juroom neent fukk nga koy dunde. Sa njelu bes nag na doon naar fukki siikald yooy lekk bes ak bes. Sa ndoxum naan it dees koy natt, mu tollook benn liitar bes bu nekk. Mburum lors ngay lekk te jonkani nit nga koy lakke, nit niy gis. Aji sax ji teg ca ne. |
| 495 |
Li njëkk a yitteel sancaan yi mooy am ay ne ne yu nu laalul yu mbay ak mbell ba man a doxal seen ligeeyuwaay buk o defee man fa a ligeeye lu nuy genneeti di ko jaayati ca reew ya nu sanc looloo taxoon sanc gi saxoon ci di muucu ak a ngacc xeewali reew yi nu sanc yu mbay yeek mbell yi. |
| 496 |
Ndax kat canc gu politig gu yees gii du lu dul doomi canc gu koom koom gi tugal daa def jaare ko ci ndefaram gu jëm kanam gii ak baaxug ay jumtukaayam ak soxla gu tar gu mu soxla ñumm yi ak soxla gu mu soxla ay ja yu yees yu mu man a jaaye marsandiisam yu bari yii te wuute. |
| 497 |
Buleen xalaat ne, maa leen di jiin dara ci sama kanamu baay. Musaa, mi ngeen yaakaar, moo leen di booleek moom. Bu ngeen gemoon musaa, dingeen ma gem man itam, ndaxte seedeel na ma. Waaye su fekkee gemuleen li musaa bind, kon nu ngeen man a geme samay wax?. |
| 498 |
Jigeen ja dafa gis ne garab gi rafet na, niru na lu neex, te mata begg ci kuy wuta am xel, mu witt ci doom yi, lekk jox ci jekkeram, ji mu andal, moom it mu lekk. Seeni bet daldi ubbiku, nu xam ne def nanu yaramu neen. Ba mu ko defee nu rabb xobi garabu figg, ngemboo. |
| 499 |
Ci noonu mu digal parlamaa bu piemonte mu nangu ñu yonnee ab kuréelub xare bu piemonte ngir mu bokki ca xareb xarm ba àndoon ca ak britani ak faraas ngir sàkkoo ci xaritoo ak imbraatóor bu faraas bii di napoleon mu ñatteel mi napoleon iii te ame ca ñeewantug britani akug jàppaleem ci li mu bëgg. |
| 500 |
Ni askanoo ci isaakar, nook seeni lang noo di tola mi sos langu toleen ni, ak noom puwa mi sos langu puween ni, ak noom yasub mi sos langu yasubeen ni, ak noom simron mi sos langu simroneen ni. Langi isaakar a ngoogu. Na nu leen limal di juroom benn fukki junneek neent ak netti teemeer. |
| 501 |
Ca kaw tund wa, ba mu addoo fa digg sawara wa, keroog besub ndaje ma. Ba loolu amee aji sax ji jox ma alluwa yi. Ma walbatiku, wacc tund wa, yeb alluwa ya ca gaal ga ma sakk, alluwa ya des ca biir, na ma ko aji sax ji waxe woon. |
| 502 |
Yeex googu nag li ko waraloon mooy niti diine yi ak ñu dul ñoom ñoo ko nanguwutoon ñoom daal danu fee nekkoon rekk di sàkku nu ñu tënke te jéng yooyu njàng ak gëstu te defi pexe ba du ñu tas ci anam gu yaatu ngir nu wattoo ci seen kilifteef sàmme ci seen daraja aare ci seen ligéey. |
| 503 |
Waaye nag moom sancu bi, ak li mu jot a am lepp, muy ag atte sa bopp gi nga xam ne taxoon na ba nu man fa a doxal demokraasi, teewul mu nekkoon ab sancu rekk bu toppoon ci ginaaw nguurug angalteer gi, ci gisiinu waa angalteer. |
| 504 |
Njabootug barbon gi, yagg nanoo jarinoo seen nguur gi, ci luy lor askanu faraas wi, noom daal danu daa nangu alali ku leen neex, daan tej ku leen soob, daan xeexloo reew mi saa su leen soobee, te xeex yooyu yu ci epp danu ci daa duma faraas. |
| 505 |
Xanaa moos su may dund, ci ngorug aji sax ji ngay jefeek man. Su ma deeyee nag, bul noppee jefe ngor sa digg ak sama waa ker mukk, ba sax keroog bu aji sax ji faree fi kaw suuf kepp kuy noonu daawuda. Noonu la yonatan fasook waa ker daawuda, ne yal na aji sax ji fey nooni daawuda. |
| 506 |
Askanu paris wi wutaloon nanu seen bopp ay ngànnaay ñu daal di woon sos ag aar gu réew ngir wattu jeqiku gi aar ko aar ko lafyette jiite ko moom mi nga xam ne waxoon nanu la ne doon na xeex di jàpple waa sancu yi kontar waa angalteer ca xareb temb ba. |
| 507 |
Bu dee fraans nag nga xam ne péncam mi napoleon iii moo ko jiite woon moom napoleon iii mi nga xam ne daa jàppe woon itaali am ñaareelu réewam ndax moom doom la woon ca napoleon i ginaaw doomi mbokkam la woon te napolen i mi ngi cosaanoo corsica. |
| 508 |
Laata nu koy teg ci boppu om, paap juuf jotoon naa nekk manatseeru taggat yaram ci diirub benn at. Ci atum lan ko tabb njiitalu olympique de marseille. Mu dib jaloore ju rey ndaxte om bokk na ci ekibi futbalu erob yi gen a siiw te gen a mag. |
| 509 |
Bu ko defee fentkat bu angalteer bii di richard arkrihgt fent moom it atum 1771 benn jumtukaay buy xëcc wëñ yi moom nag jumtukaay la bu ñu daa doxale ci dooley ay fas mujj ñu koy defe ci dooley ndox ñu tudde woon ko kaadaru ndox bi water frame. |
| 510 |
Jullit bi am na juroomi jullit yu koy war ci bis bu nekk yooyu ñi ngi leen di wooye julliy farata salaatul fariida ci araab ginaaw yooyu nag am na fi yeneen yu ñuy wooye ñooy yi ñuy def cig coobarewu ngir yokk ab yool ngir jaamu yàlla gees la tegul cig farataal. |
| 511 |
Xelum boroom baa ngi ci man, ndaxte moo ma tann, ngir ma yegal neew doole yi xebaar bu baax bi. Dafa maa yonni, ngir ma yegal jaam ni ne, dinanu leen goreel, yegal gumba yi ne, dinanu gis, te jot ni nu noot, tey yegle atum yiw, mi joge ci boroom bi. |
| 512 |
Soppleen seen yalla aji sax ji, te ngeen denkoo ndenkaaneem, ak dogali yoonam, ak attey yoonam, ak i santaaneem, bes bu nekk. Xamleen besub tey ne seeni doom taxul may wax, ndax noom xamunu, gisunu seen njanglem yalla aji sax ji. |
| 513 |
Usmaan sonko ndaw la te senegaal, ci teemeer bo jel, genn wall gi ay ndaw lanu ni moom. Moo ko tax ne dina leen jappale bu faloo, def kem kattanam ba dootunu soxlaa song geej gi naan barsaa mbaa barsaq ngir rekk am lu nu suturloo. |
| 514 |
Kaddu yii tukkee ci mustafaa siise, kilifag biro biy toppatoo fagaru ak jeflante ci progaraam biy xeex sibbiru, tudd pnlp ci frase, wone na cer bu yaatu bi fagaru am ci xeex sibbiru, nga xam ne at mu ne dina rey lu epp milyo ciy nit. |
| 515 |
Te nee ko itam sa surga yanqoobaa ngi topp ci sunu gannaaw. Booba yanqoobaa ngi naa ci xelam bu ma jiitalee li ma ko may, neexale ko ko, bala maa janook moom, jombul mu dalal ma jamm. Neexal ba da koo jiitu, moom mu fanaan guddig keroog ca dal ba. |
| 516 |
Man nga cee duggal sa loxo suqali ko ndeem am nga ci xam xam ci anam yi wikipedia taxawal mbejfeppal, di ci wu faraas electronique, ci araab, ab banqaasu jemm la buy saytu, gestu, jumtukaay yu mbej yi seen dox wekku ci walug ay mbejfepp. |
| 517 |
Man waa misra laa, di jaamub jenn waayu amalegeen. Sama sang a ma wacc, ba ma woppee bekkaati demb. Noo song wetu negew ca diiwaanu waa keret na, ak diiwaanu yudaa, ak wetu negew ca diiwaanu kaleb, te siglaag, noo ko lakk. Daawuda ne ko ndax man nga maa yobbu ba ci. |
| 518 |
Deglul, ma wax la. Maggat naa te xawma sama besu dee. Kon leegi jelal say gannaay say fitt ak sa xala, nga dem ca all ba, rebbali ma. Toggal ma ko, ba mu neex, ni ma ko begge, indil ma, ma lekk, ndax ma naanal la lu ma tibbe ci sama xol, bala may deddu. Fekk na rebekaa ngi deglu, ba. |
| 519 |
Dereet ndox mu xonk la muy daw ci yaramu nit ak luy dund niki nit di jaar ci diggante der wi ak yàpp wi ngir man a wéy ci cér ci ko soxla ngir dox niki res roñoo lu am solo la ngir ag dund man a am ndax mooy séddale oksisen li ngay noyyi bi ci yaram wépp lu man ta ñàkk la ci doxug oksisen bi. |
| 520 |
Su ngeen deggalee ba deggal seen yalla aji sax ji, ngir di sammoo jefe mboolem santaaneem, yi ma leen di denk tey, kon aji sax ji seen yalla, aji kawe ji moo leen di aj ci kaw mboolem xeeti addina. Barke yii yepp a leen di dab, sottiku ci seen. |
| 521 |
P dal yu bon yi danuy jeema samp ay teralin yuy sacc say xibaari bopp, di jefandikoo sa ordinateer ngir song yeneen walla yaq sa sistem. P p boroom dal yi nu tuumaal ni baaxunu men nanu a href http www. Stopbadware. Org home reviewinfo laaj nu seetaat loolu a. P. |
| 522 |
Sancug tugal gi dafa jëloon ay melo aki anam yu wuute yoo xam ne xew xew ya peegoon te yiiroon réewum sancaan mi ak mi muy sanc xew xew yooyu dañu doon jeexiital ci ñoom bu ko defee sanc gu bees gi dikk ci ay anam yu bari ñu tudd ci yi ci ëpp solo yii. |
| 523 |
Teewul nu te ticc, ne danuy yeegi kaw tund ya, te gaalu kollerey aji sax ji ak musaa gennunu dal ba. Ba mu ko defee amalegeen na ak kanaaneen na dekke woon diiwaanu tund woowa waccsi, duma leen, tasaare leen ba ca gox ba nuy wax xorma. |
| 524 |
Waaye loolu lépp taxutoon lu bari ci ñu ñuul ñi manoon a jot ca liggéey yu méngoo ya ndax kat yoon walla aada daa farataaloon ci ñoom ñu dund cig beddiku wëlif ñu weex ñi ci ay gàdd cartier yu ñàkk te ndóol ñu léen di tudde ghettos. |
| 525 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi sax mooy la jëfandikoo suy seddatle àdduna bi ci ay diwaan gëstukat yi ñoom seddatle bu bees bi la ñu taamu moo xaaj oseyaani ci ñaari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi polineesi box. |
| 526 |
Loolu nag mi ngi am ci ginaaw bi endustri bu yees bii soppikoo dem ci noste gii li ko waral di yitewoo gu bari gi mu yitewoo ci nu sos ay isin yu mag ak isin yu mag yii yitewoo gu tar gi nu yitewoo alal ju bari ngir taxawal leen sos leen. |
| 527 |
Ak li brusiya di moomadi li ëpp ci kàddu yi lepp ci bundasrat teewul mu gënoon fa a guddub loxo gënoon fa a am jeexiit ndax la ëppoon ca nguur nguuraani almaañ ya duggoon ca bonnoog almaañ ga danoo takku woon ci brusiya te daawunu woote lenn lu mu bëggul. |
| 528 |
Mbooloo mi, ne leen eey israyil, degluleen, yeena ngi waaja xareek seeni noon tey jii. Buleen yox yoxi, buleen ragal, buleen tiit, buleen teqlikook seen sago ci seen kanam! Ndaxte seen yalla aji sax ji mooy kiy dox and ak yeen, xeexal leen ak seeni noon, ngir may leen ndam. |
| 529 |
Ci noonu nu jël buur yi ak jaraaf yi teg leen ci kaw daara yi ak donga yi ñuy seeni njiit waaye loolu xéewal a ngi ci ndax tax na ba buur yi ak seen jikko yu bon yi nu yoroon di sonnal jullit ñi ak a fitnaal ak a def li leen soob ci nit ñi jeex. |
| 530 |
Maa ngii nag di leen tegal besub tey barke ak alkande. Barkee ngi, ndegam deggal ngeen seen santaaney yalla aji sax, ji ma leen di denk tey. Alkandee ngi, ndegam deggaluleen seen santaaney yalla aji sax ji, xanaa wacc yoon wi ma leen di denk besub tey, ngir topp yeneen yalla yu ngeen xamuloon. |
| 531 |
Buleen samp benn xeru bant, bu joge ci genn garab, ngir di ko jaamoo asera, tuur mi, ci seen wetu sarxalukaay bi ngeen sakk ngir seen yalla aji sax ji. Te itam buleen yekkati lenn lu bokk ci doji jaamookaay yooyu seen yalla aji sax ji ban. |
| 532 |
Moom day jël barab elle occupe de l espace te kemub ne ne la quantité de matiere ñi ngi koy natte ci jóor la masse bu fekkee ne mbir mi dafa aju ci waññ xaajiiti ne ne particules de matiere deesi jëfandikoo mol la mole ci noonu ci xam xamu jëmm lepp lu am ab jóor rekk ne ne la. |
| 533 |
Ba mbooloo mepp gisee loolu, danu ne gurub, depp seen je fa suuf, daldi ne aji sax jeey yalla! Aji sax ji kay mooy yalla! Ilyaas ne leen jappleen yonenti baal yii. Bu kenn ci noom recc. Nu japp leen, ilyaas yobbu leen ba ca xuru kison, rendi leen foofa. |
| 534 |
Taarixu nasaraanal gu yees gii nag am na ag takku gu mu takku woon ci yëngu yëngu gu wuññi gu melosuuf gi réewi tugal yu nasaraan yi doon def te portigaal ak espaañ jiite woon leen di woon ñaari réew yu ëppaloon te xaabaabal ci diine te daan ci par parloo safaan jullit ñi ak seen àdduna. |
| 535 |
Jaadu na ñu leeral leen ne ndajem filadefiya mi li ko taxoon a jug du sàkku ag tembte waaye kay yëgal angalteer ne lu wuuteek demokraasi lii muy def ci sancu yi neexu leen te man na a nëxal te yàq xaritoo ak jàmm ji amoon ci diggam ak ay sancoom. |
| 536 |
Ci kaw loolu sool ne daawuda sama taaw bu jigeen, merab a ngii. Moom laa lay may. Nekkal ma sama jambaaru xare rekk, te xareel aji sax ji ay xareem. Booba sool a nga naan ca xelam bu ko sama loxo laal, nay loxol waa filisti. |
| 537 |
Loolu lepp dal na buur nabukodonosor. Ba nu ca tegee fukki weer ak yaar yu mat, muy doxantu ca kaw taaxum ker buur ca babilon. Ma ngay wax naan xanaa lii du babilon gu mag gi ma tabax man, ci sama doole ju rey, muy peeyu buur, di sama ndam ak sama daraja?. |
| 538 |
Ci kaw loolu, nu bokk di lekk ca ker gedalya. Ismayil jekki jog, mook fukki nit na mu andal. Nu jam saamar gedalya ma buuru babilon denkoon reew ma, ba rey ko. Ismayil reyaale mboolem yudeen na nekkoon ak gedalya ca mispa ak xarekati babilon ya fa nekkoon. |
| 539 |
Waa amerig yi nag rëddaloon nanu japon benn strateji dugal fa demokraasi jële fa dal bi aju ci jaamu imbraatoor bi nu soppi woon it seeni njàngaliin maanaam ni nuy jànge ak li nuy jàng wutaloon leen sartu reew bu bees ray it lonkoo yu mag yi. |
| 540 |
Ca bes booba laban dafa ber sikket, yi seereer te todde, ak bey, yi tippante te todde, maanaam yi rax, ak xari menn melo yu nuul yi, daldi leen denk ay doomam. Gannaaw loolu mu doxale digganteem ak yanqooba doxu netti fan. Yanqooba nag di samm li des ci gatti laban. |
| 541 |
Ca bes yooyu, naka taalibe yi di gen a bare, yawut yiy lakk gereg tambalee naxtu ci mbirum yawut tigi yi, te lii a ko waral jigeen ni seen jekker dee, te nu bokk ci noom, naraalewunu leen ca ndimbal, la nuy seddale bes bu nekk. |
| 542 |
Bu dee nag yëngu yëngu yu diine yi nooyal yoon wi ba yu mag yi man a am man a taxaw ci tugal ñoom ñooy yi nuy wax fransiskaan ak dominikaan ñooy yi gisoon ne mant a ñàkk nu dañal njuumte ak ñaawtéefi diine yi niki aw yoon wu nuy jaar ngir yéwénal egliis bi te dëgëral ko. |
| 543 |
Xanaa gisoo li nu nekke fi dekki yudaa ak ci mbeddi yerusalem? Doom a ngi taxan, baay di taal, jigeen di not lu mu nakkal ki nuy wooye lingeeru asamaan, di tuural ay naan yeneen yalla, di ma ko naqarale! Du man lanuy naqaral moos! Kaddug aji sax jee. Mu ne xanaa kay noo ciy rus!. |
| 544 |
Seen yallaa ngi! Boroom bi, aji sax jaa ngii, dikkaale doole ak kattanu kilifteefam. Mu ngii and ak ni mu yooloo, nu dig peyam, dox jiitu ko. Mooy samm gettam bii ni kuy samm ug juram, boole mbote yi cib loxoom, taf cib dennam, yobbu xar yiy nampal, mu wommat. |
| 545 |
Bokk na ci deseñkati itaali yu yewwute gi ba tay ki ñuy wax titian 1488 1572 moo nataaloon ay wàll ci dundug ñu féex ñi walla aristokraat yi ci dëkki yaxantu yi ak fànn yi ak rafayel 1493 1520 g moom itam rëddkatu tabax bu siw la woon te di deseñkat bu bokk ci ñi gën a siw ci mbooleem jamono yi. |
| 546 |
Saraxu cant ci biir jamm. Sarxalkat bi da koy boole lakk ca kaw sarxalukaayu rendi doomal ba. Waaye deru yekk wi ak yappam wepp dees koy booleek bopp bi ak yeel yi ak yerey biir yi ak sebbriit mi mboolem li des ci yekk wi daal lay genne dal bi, yobbu ko ci berab bu mucc sobe, ca jalub doom ba,. |
| 547 |
Ba loolu amee yalla aji sax ji genne ko toolub ajjana, muy bey suuf, si nu ko sakke. Da koo daq, ba noppi teg ca penkub toolu ajjana ba ay malaakay serubb, boole ca jaasi juy xuyy xuyyi, tey dem ak a dikk, di wattu yoon, wa jem ca garab gay taxa dund. |
| 548 |
Taarixu nasaraanal gu yees gii nag am na ag takku gu mu takku woon ci yëngu yëngu gu wuññi gu juxraaf gi reewi tugal yu nasaraan yi doon def te porrtigaal ak espaañ jiite woon leen di woon ñaari reew yu ëppaloon ci diine te daan ci par parloo kontar jullit ñi ak seen adduna. |
| 549 |
Looloo taxoon otris mujj woo buuri almaañ yépp cim ndaje ca frankfort ngir sos ag bennoo gu lëngoo walla gu federaal guy doxal ab goornamaa boo xam ne ay dooleem ak sañ sañam mi ngi koy jële ci sart boo xam ne otris moo koy defar tër ko. |
| 550 |
Buleen dajale alal ci addina, fu ko max ak xomaag di yaqe, ak fu sacc di dugg, jot ko. Waaye dajaleleen alal ci laaxira, fu ko max ak xomaag dul yaqe, ak fu sacc dul dugg, jot ko. Ndaxte fu sa alal nekk, fa la sa xol nekk itam. Bet mooy lampu yaram. |
| 551 |
Bu ko defee, fentkat bu angle bii di richard arkrihgt, fent moom it atum g, benn jumtukaay buy xecc wen yi, moom nag jumtukaay la bu nu daa doxale ci dooley ay fas, mujj nu koy defe ci dooley ndox, nu tudde woon ko kaadaru ndox bi, water frame. |
| 552 |
Ndax kat làkk du lu moy ab jumtukaay ngir waxante ñu ko y jëfandikoo ngir déggante ci sunu biir xanaa déggoo ñu naan làkku njanaaw yi mbaa dundat yi ba ci wu bàyyima yi jubluwuñu ci lu dul li ñu y joyal ngir seen moroom yi dégge léen ci. |
| 553 |
Buuru bambara yi fama ak seeni jambaar ton dion, amoon nanu doole, lii moo tax ahmadu bari tabax imbraatoor gu pel ca massina kese. Ak itam pel yi, ca mali, foofu lanu eppe woon ba tay tay jii foofa mooy diiwaan region bu mopti. |
| 554 |
Xarey jóoñe yu jamono ju diggu ji nekkoon nañu di ay aj aki siyaareji yu ñu ngànnaayal paab bee leen daa woote ngarmi gu tugal gi di leen jàppale ci alal di leen kapparal te di leen jëfloo bu ko defee ñu sóobu ci ay jiyaar yu nasaraan. |
| 555 |
2 jamonoy sanc gu portigaal mi ngi tàmblee ci bi portigaal taxawalee ab sancu ci penku bi ca fa ñuy wax jawa ay xare it am diggante araab yu jullit yi ak portigaal cig wàll ak ci diggante waa portigaal ak waa end yi ci geneen wàll. |
| 556 |
Jëf yii nag yu ci ëpp du yu bawoo ca maam seex moom kay day yu bawoo ci seen bopp li leen jur di am njaxas mu ag dëddu àdduna ak ginaawal ko ak yëngu bu bari bi ñu taqool ba duñu talati seen bopp ñu far ba seeni kawar noonu duñu leen topptoo duñu leen tal. |
| 557 |
Baal, xerem bi cuuraay, di topp yeneen yalla yu ngeen xamul, tey dikk taxaw fi sama kanam, biir ker gii nu ma tudde, te naan nun kay raw nanu, ba tax ngeen di def mboolem lu siblu lii? Rawtub sacc daal ngeen def ker gii nu ma tudde? Man de lii laa gis! Kaddug aji sax jee. |
| 558 |
Aji sax ji waxati musaa ne ko, mu wax aaroona, ne ko buy teg lamp yi, fa feete tegukaayu lamp ba kanam, fa la juroom naari lamp ya wara niite. Noonu la aaroona def. Fa feete tegukaay ba kanam, fa la feetale ay lampam, muy la aji sax ji santoon. |
| 559 |
Juroom naari biddiiw yi nga gis ci sama loxol ndeyjoor, ak juroom naari lampi diwlin yu wurus yi, ay mbooti yalla lanu te lii lanuy tekki biddiiw yi noo di malaakay juroom naari mboolooy ni gem juroom naari lamp yi noo di juroom naari mbooloo yi. |
| 560 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi sax mooy la jëfandikoo suy seddatle àdduna bi ci ay diwaan gëstukat yi ñoom seddatle bu bees bi la ñu taamu moo xaaj oseyaani ci ñaari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi melaneesi box. |
| 561 |
Ngalla waa nebo, seen dekk ba yaqu na! Kiryaatayim, nu torxal, nangu ko tata ja daanu, tasaaroo. Yeremi mowab amatul woy, fa esbon la leen noon ya fexeel lu bon, ne aycaleen nu raafal wii xeet! Yeen waa madmen it, nu wedamal saamar topp leen. |
| 562 |
Faras, atum lan gall faranse bi def ko lamminu reew ma, mu wuutu late. Siin moo nu epp ay kallaama fuuf, i daanaka. Waaye, teewul mandare lanuy jefandikoo. Noonu la amee fepp. Nun senegaal, wolof la fi yalla tann. Warees na nangu lu ni mel. |
| 563 |
Ci atum 1770 g j la sulaymaan baal def ag jeqiku gu lislaam mooy gi soppi fuuta def ko nguur gu lislaam almaami abdu buukar jiite ko mooy ki jiyaaroon kontar ay dëkkandoom waalo taraasa kajoor la ko dale ca 1790 ba 1804 g j waaye dañu koo mujj dàq. |
| 564 |
Bin ko jappee ba mu am i simili lan ko jemale ci beneen oto polis. Waaye, dafa mujje daanu ci wetu oto bi. Ci la waxe takk der yi ne dafa ame jangoroy kolostorofobi feebaru xel buy tax nit kiy ragal ku ko tej, rawatina ci bereb bu xat, lank ne du yeeg ci oto bi. |
| 565 |
Tanki neen ndax u naqar. Nit na mu andal nepp muur seen bopp noom it, di yeeg tey jooyoo. Fekk na nu wax daawuda ne ko ayitofel bokk na ca na lengook absalom. Daawuda nag naan ne yaw, aji sax ji, ngalla yaqal pexem ayitofel. |
| 566 |
Ci noonu mu digal parlamaa bu piemonte mu nangu ñu yonnee ab kureelub xare bu piemonte ngir mu bokki ca xareb xarm ba àndoon ca ak britani ak fraans ngir sàkkoo ci xaritoo ak imbraatoor bu fraans bii di napoleon mu ñatteel mi napoleon iii te ame ca ñeewantug britani akug jàppaleem ci li mu bëgg. |
| 567 |
Nu aayeeti ko muy dox ci yoon yi te kat nit moom ku soxlawoo loolu la ba mu mujj aajowoo sàkk ab palanteer bu sew te sori ci làkkub kër gi digganteem ak làkk bi aw yoon wu yaatoo ñeenti xasab a nga fa mu fay jaar bu bëggee doxontu suba ak ngoon walla guddi. |
| 568 |
Suleymaan di def netti yoon cim at ay saraxi rendi doomal, ak saraxi cant ci biir jamm, di ko sarxal ci kaw sarxalukaay bi mu tabaxal aji sax ji, boole ci di taal cuuraay ci kaw sarxalukaay bi, fi kanam aji sax ji. Mu daldi matal la war ca ker yalla ga. |
| 569 |
Toolu bijjaakon buy soppeeku bi mooy sabab juddug jenn doole ju mbejdoxalukaay, lemes gu wendeeluwaan bi su sooboo ci boobu tool, sunu sukkandikoo ci atteb lorenz, dafay xiirtal ci ay catam ab wuuteeg aj, moom it juddal ab dawaanu mbej ci wendeeluwaan bi. |
| 570 |
Goornamaab doxaliin bi sampu na atum 1895 moom nag li mu doon wund mooy ab diggante bu tuxu nekk ci diggante jamonoy tiital xuppe ak taral ak jamonoy nguurug imbraatoor gu ñu joyal gu tar goo xam ne napoliyon bonaparte moo ko ame woon ci ginnaaw bi ci bi mu fi nekkee. |
| 571 |
Maas giy new, seen doom yi leen di wuutuji yeen, nook doxandeem yi joge fu sore, bu nu gisee mbugal yi ci reew mii, ak wopp yi fi aji sax ji woppale, tamarax ak xorom, ak lakk gi ci seen reew mepp, ba du lenn lees fay ji, mbaa lu fay jebbi, mbaa genn gancax gu fay saxe,. |
| 572 |
Moom a de moo y li ñu y teral di ñu jugal di nu doxal di tax nu y xalaat di bind di yër yëglekaay yi y lëw di jàngu ay bindkatam di dolliku taalifkat yi y yokk yëngu yëngu gu xam xam di gën a sawar cawarte g caada ak gu saxaafa gën di dëggu gën di fés gën di laalu. |
| 573 |
Sewogaraafi nag deggoo nanu ci seddale ko ay xaaj nooy yii sewogaraafi bu dend bi nature, mooy biy sonn ci gestu ni suuf si mel, ni mu bindoo ci wallug jiyoloji, ak feente fenomene yu jawwu yi ak gancax yeek dundat animal gu dend geeg gu jeeri ji. |
| 574 |
Ci beneen fanna péete mu gena tënk nekkin yooya ba nu mel ni ay xaaji saa yu bari yu bokka ci benn jëmukaay péete moomu day dugal anam bu bees ci nu ñuy tegtalee bés bu nek ci suñu ay tegtal yu dogdogóo ñooñu di toppatoo mbiir yooyu. |
| 575 |
Ilyaas bayyikoo fa, fekk alyaasa doomu safat, alyaasa di gabb ak naar fukki nag ak neent yu ko jiitu, nu likke leen naar naar, moom ci boppam mu jiital fukkeelu likke baak naar. Ilyaas dikk ba ca moom, sanni mbubbam ca kaw alyaasa. Alyaasa bayyikoo ca nagam ya, daw topp ca ilyaas, ne ko. |
| 576 |
Ci noonu la dikke moom nag ag anam la ci anami sanc gu yees gi nga xam ne jataayu kureelu xeet yi saxaloon na ko te nangu ko mooy kureel googu nu sosoon ca paris ca ndajem jàmm ma nu defoon atum 1919 ngir lijjanti lëj lëj yi amoon ci ginnaaw xareb adduna bu njëkk bi. |
| 577 |
Waaye ak li leopold di bañ lepp ne du sol mukk ndëpp li teewul faraas mer ci loolu jàmbat ko ci buurub brusiya bi daal di sàkku ci moom mu warlu ne du ànd ci ñu samp kenn ku bokk ci njabootug hohenzellern ci gàngunaayaug espaañ gi. |
| 578 |
Denkaaneel sa mbiri ker, ndax dangay dee, doo jog! Esekiya nag walbatiku, jublook miir ba, naan ci aji sax ji. Mu ne ey aji sax ji, ngalla bayyil xel ni ma andeek yaw sama leppi xol, ci kollere. Te it li nga rafetlu laa jefe. Mu jooy nag, jooy yu metti. |
| 579 |
Boo demee gaaru mila am na nuy fanaan ci mbedd yi. Taxawaalu bi bari na lool, te xale yi menunoo yor seen bopp. Bu sedd bi newee, xale yu bari danuy tumuraanke. Tukki baax na waaye nit bala ngay jog war ngaa xam fa nga jem lan nga fay fekk. |
| 580 |
Luwis 16 bi mu ñëwee jeem na ba sonn ngir lijjanti jafe jafe bii amoon ci mbirum alal mi ak loppanti njëlul nguur lu loof lii te sonn jaare ko ci tege ay galag yu bees waaye mujj na di ku manutoon a ñàkk a woo bii nga xam ne danu koo tasoon ci jamonoy luwis 14 ngir mu daje. |
| 581 |
Kaw sarxalukaay bi, ndimo lu xonq curr. Nanu teg ca kaw ndimo la mboolem ndab, ya nuy liggeeye ca sarxalukaay ba and yeek cappukaayi yapp yeek niitukaay yeek kell yi jumtukaayi sarxalukaay bi yepp daal, te nu lal ca kaw, malaanum deru piipi, doora roof njappuy sarxalukaay bi. |
| 582 |
Bind naa leen, samay doom, ndax xam ngeen yalla baay bi. Bind naa leen, yeen baay yi, ndax xam ngeen ki nekkoon ca njalbeen ga ba tey. Bind naa leen, yeen waxambaane yi, ndax yeena ngi deger, ndax kaddug yallaa ngi dekk ci yeen, te daaneel ngeen ibliis. |
| 583 |
Seneraal faraasuwaa njaay moom lanu tabb ngir muy saytu alal ji jem xeex koronaawiris bi. Cig patali, ku nu weg la te doonoon na fi itam njaatigel xareb jeeri ji te jiite woon na fi bari soobarey senegaal yi bi fi cedeao beggee jele yaayaa jamme. |
| 584 |
Aji sax ji ne aaroona yaw, yaak say doom ak sa waa ker maam, yeenay gaddu peyug toon ci wallu berab bu sell bi, te itam yaw, yaak say doom, yeenay gaddu peyug toon ci seen wallu carxal. Te itam sa bokki leween ni, sa giirug baay,. |
| 585 |
Mu daan fanaan ak ñoom ci néegi boppam yi nekkaloon na leen di baay ci li baat bi ëmb ci maanaa taxoon na xalaatatuñu seeni way jur ngir wuutu gi mu leen wuutu woon ci ñoom ci jëfam ju baax foofu nag amal na fa waxi baayam ja ba muy ñaan yàlla t s naan ko. |
| 586 |
5 aar neewtey xeet yi ak yu diine yi nekk ci mbooleem reew yi ak wormaalal askan yi ak xeet yi nekkoon ci ron imbraatoor yi wormaalal leen seen àq ak sañ sañ ci wutal seen bopp mujj gi nu bëgg te gis ne moo gën ci ñoom ak reew yi nu gañee ci xareb adduna bu njëkk bi. |
| 587 |
Ba nu demee ba neenti ato jall, absalom ne buur may ma, ma dem ebron defali aji sax ji la ma ko xasaloon, ndax kat, sang bi, ba ma nekkee gesur ca siri, damaa dige woon ne su ma aji sax ji delloo, ba ma dellu yerusalem, dinaa dem maggali ko. Buur ne ko demal ak jamm. Mu daldi dem ebron. |
| 588 |
Henri daa xalaatoon a wesaare diine y nasaraan ju katolig ji ci afrig ci noonu mu ne kon na jokkoo k buuru nasaraan bu ecopi bii di prester john ngir ñu ànd xeex waa marog yii di ay jullit cig wàll ak ngir man a àgg ca waaxi geej gu xonq ga ci geneen wàll. |
| 589 |
Dimbalikat bi dina new, mooy xel mi joge ci baay bi tey yor degg gi. Dina joge ci baay bi, ma yebal ko ci yeen. Moom nag, moo may seedeeli. Te yeen itam dingeen seede samay mbir, ndaxte yeena nekkoon ak man ca njalbeen ga. Loolu dama leen koo wax ngir seen ngem ban a wanniku. |
| 590 |
Albert einstein juddoo ulma almaañ ci atum 1879 faatoo princeton diiwaan yu bennoo yu amerig ci 1955 doonoon na ab boroom xam xamu jëmm xaymakat xetlukat bu waa almaañ bu jëloon réewu gu waa suwis te mujje ca diiwaan yu bennoo yu amerig. |
| 591 |
Aji sax jee moom kenuy suuf, samp ci addina. Mooy samm jeegoy wollereem, ku bon sankoo biir lendem, nde doole mayewul ndam. Aji sax ji, ni koy xeex ay rajaxoo, kaw asamaan lay denoo ci seen kaw. Mooy mbugal addina, ba mu daj, di kattanal buuru nonam, di dooleel ki mu fal. |
| 592 |
Fekk na balaa sool di new, aji sax ji deey na samiyel bes ba jiitu, ne ko negeni elleg maa ngi lay yonnee waa ju dekk diiwaanu benamin. Nanga ko diw, fal ko, ngir mu yilif israyil, sama non, ba xettli sama non ci waa filisti. Maa geesu sama non, ndax seeni yuux agg na fi man. |
| 593 |
Lii ay li ñu doon def waa orob ca jamono yu diggdoomu ya maanaam ci angle di nu ko def ci jii jamono nga xam ne moo y ju xam ci anam gu gaaw ngir bari g li ñu war a xam ndax li man a xam te ëpp ci réew mi am nanu làkk wu ñu man a xame ci s lëf ci g gaaw ak sakanal waxtu ak ci s lëf ci g wér ak lëw. |
| 594 |
Nasaraanalkat yi gisoon nanu ne daal téere yii ak mooltéef yii imprimé publication man nañu leen a dimbali bu baax ci wisaare ag nasaraan ci réewi jullit ñeek yu leen moy jaare ko ci li ñuy bàyyi ci bakkan yu doyadi yi ciy jeexiital. |
| 595 |
Bu la ci ñatt rawee nag jugal te bul kàbbar nga jàng faatiya akuw saar te yalu leen nga jekki taaya jug def beneen ràkkaa bu ànd ak faatiya akuw saar te doo toog da ngay defaat beneen ràkka rekk cig yalu bu ànd ak faatiya dong mu jeex. |
| 596 |
Wuutuloxo bu mbëj walla masin bu mbëj ab jumtukaay la buy tax a man a soppi kàttanug doolerandu def ko kàttanug mbëj di ab safaanukaay walla kàttanug mbëj ci kàttanug doolerandu di ab doxalukaay bu mbëj walla rekk soppi melokaanu kàttanu mbëj gi di ab soppalikaay. |
| 597 |
Nit it genoon na a jeego ay jeego ci jefandikoo gi muy jefandikoo kattan, mu feenaloon petrol ca d. B. A diiwaan yu bennoo yu amerig yi, ci digg fukk ak juroom neenteelu xarnu g. Ginaaw bi, nu gisaat petrol fu bari ci adduna bi. |
| 598 |
Yesabel ne ko xanaa du yaay buuru israyil? Jogal lekk waay te begal sa xol. Man maa lay jox toolu resenu nabot. Ci kaw loolu yesabel bind ay bataaxal ci turu akab, def ci mandarga torlub akab. Mu yonnee bataaxal ya ca mag naak gor na ca dekkub nabot. Mu bind ca bataaxal ya ne. |
| 599 |
Saytu alalam jepp, ne ko dugalal sa loxo ci sama suufu luppw, ma ginloo la ci aji sax jiy yallay asamaan ak suuf ne doo jelal sama doom soxna ci biir jigeeni waa kanaan, gi ma dekk ci seen biir. Waaye dinga dem sama reew, ma ma cosaanoo, jelal fa sama doom isaaxa soxna. |
| 600 |
Bu dal bi waree jog, na aaroona ak doomam yu goor muur yef yu sell yi, ak mboolem jumtukaayi berab bu sell bi ba noppi. Gannaaw loolu la askanu keyat di dikk, ngir gaddu ko. Su ko defee dunu laal dara lu sell, bay dee. Loolu la keyateen ni di gaddu ci wallu xaymab ndaje mi. |
| 601 |
Nga rax ci dolli ne angalteer mooy reew mi rënkaloon boppam ci sancoom yi yaxantug marsandiis yu bari maanaam bari na lool ay marsandiis yoo xam ne angalteer da ne woon moom rekk a leen sañ a jaay ci sancu yi lu mel niki ataaya loolu nekkoon na lu waa sancu yi ñaawlu woon. |
| 602 |
Mu neeti murid saadiq doomi waxtoom lay doon, ne murid saadiq mooy kuy welbatiku and ak waxtu wi mu nekk, te du fuglu wa ca kanamam, ndax loolu day teree yewenal waxtu wi teew gestu leen loolu ci jannatul muriidi, teere bi sunu serin xaliifatur rasiid def. |
| 603 |
Reew yii nag jariñoo nanu bu baax neew dooleg reewi maxrib bu araab bi daal fay yabal ay nasaraanalkat yu bañ lislaam ak jullit ñi ngir ñu def fa seen ligeeyi nasaraanal yi ak ngir nooyal ko waajal ko ba mu man a dékku sanc gi nar a ñëwi di tukkee ci fraans itaali ak espaañ. |
| 604 |
Rafetook moom, jox ko cer bu sut cer ba mu jox yeneen buur ya mu bokkal curga ca babilon. Yowakin nag teqlikook yerey kaso ya, ba noppi nu may ko muy bokk ak buur ndab giiru dundam. Ci biir loolu nu dogal ko njelam lu sax dakk, bayyikoo ci buur bes bu jot, giiru dundam. |
| 605 |
Yooyu yépp taalibe ya xamuñu woon ca saa sa lu muy tekki waaye gannaaw bi ndamu yeesu feeñee ñu fàttaliku ne mbind mi yégle woon na loolu ci moom te amal nañu ko ña nekkoon ak yeesu ñépp bi muy wooyee lasaar mu génn ca bàmmeel ba te mu dekkal ko demoon nañu nettali la ñu gis. |
| 606 |
Li gëna fés ci seeni mbind te yenn saa yi ñakk kersa lool ñi ngi leen jëmale ci way politig yi takk der yi yoon ci senegaal rap teel na fee àggsi ci njëlbeenu ati 1980 la waa senegaal yi tambalee xam aji rap yu mag niki gangoor bii di public enemy africa bambata. |
| 607 |
Gannaaw loolu kaddug aji sax ji dikkal ma, ne ma yaw nit ki, waa ker israyil dey a nga naan, peenu yi kii di gis, des na ay fani fan, ci lu soree sore lay biral ab waxyu! Moo tax wax leen ne leen boroom bi aji sax ji dafa wax ne. |
| 608 |
Bokk na ci xaaj yi ba tay séwograafi bu nit moom nag daa séddaliku ci séwogaraafi bu way dëkk yi abitant ak séwogaraafi bu koom koom ak bu politig mooy gëstu ci goxi àdduna bi aki pegam frontiere yu politig aki jafe jafeem ak ña fa dëkk. |
| 609 |
Ci injiil daawuda moo feeñ ci aaya yii mc 1 6 17 12 3 22 42 43 45 mk 2 25 26 11 10 12 36 37 lu 1 27 32 69 2 4 11 3 31 32 6 3 20 42 44 yow 7 42 jëf 1 16 2 25 29 4 25 7 45 13 22 34 36 15 16 ro 1 3 4 6 11 9 2 8 yt 4 7 11 32 pe 3 7 5 5 22 16. |
| 610 |
Fa ramses lanu bayyikoo, fukki fan ak juroomu weer wi jekk ci at mi. Keroog bes ba topp ca besu mucc ba, ca la banni israyil daagu, genn, waa misra gepp di gis. Booba waa misraa ngay rob na aji sax ji fadd ca noom, neewi mboolem seen taaw ya. Aji sax jee mbugale noonu seen yalla ya. |
| 611 |
Kon ni nit ñi deeye benn yoon rekk ba noppi jaar ca àtte ba ni ko yàlla dogale noonu it la kirist joxee boppam benn yoon ngir gàddu bàkkaaru nit ñu bare te dina feeñaat waxuma ci mbiri bàkkaar waaye ngir indil ñi koy séentu mucc gi. |
| 612 |
S saaliwu yal na ko yàlla dolli leer ku amoon ag cofeel la akug worma ñeel mag ñu s tuubaa ñi mu leen daan faral a jox addiya yu gànjaru daan na def lu bari bu daan dem ci daara yi daan ànd ak ñoom ku ci mel ne s seex faat tàkko jóob s mustafaa si s musaa alima gey ak ñeneen ñi mu jamonoonteel. |
| 613 |
Sëñ mbakke buso nee na li ko waral mooy moom kat masu fa a yéenee sax mukk ku yéenewut a sax àjjuma waru ko ka fa njëkk a taxawal àjjuma mooy sheex ibraahiima rakkam ja ci dëppoo gu mu ci def ak sheex mbakke buso ak doomi sëñ bi ak magi taalube yi ndax ñoom ñépp a fa yéene woon a sax. |
| 614 |
Am na ñenn ci boroom xam xam yi ñu ko laajoon lu waraloon feeñug ahlu badrin gi sëñ bi ne woon ko ngir tiital noon yi keneen laaj ko ne ko ndax ahlu badrin ñooñu nit ña lanu walla malaaka ya mu ne malaaka ya keneenati laajati ko ne ko ndax yonant bi ca la woon mu ne ko moo doonoon seen njiit. |
| 615 |
Askani afrig yi yewwu nanu ci mujjantal gi jamonoy jànkoonte ak jàmmaarloo gu tar tàmbali lànk canc gi looloo jur tembug askani gox bi ci politig daal di tàmbali di jariñu ci koomi seeni réew ñeel seen bopp di liggéey it ngir mel ne ñépp ci jekk ak am dund gu neex. |
| 616 |
Njiitul pénc mi le président de la république xoolal limub njiiti senegaal yil mooy kilifag nguur gi moom nag ñi ngi koy tànn mu ame ci pal gu mbooloo mi suffrage universel ci anam gu jonjoo de maniere directe ci diir bu tollu ci juroom ñaari at manees koo yeesalaat benn yoon. |
| 617 |
Defal ndank te ne cell. Bul tiit, bul xaddi ndax merum reccin ak siri, ak doomu remalya ji. Dunu dara lu moy naari gil yuy saxar! Waa siri noo and ak efrayim ak doomu remalya, di la fexeel naan nan songi yudaa, tiital leen, nangu ko,. |
| 618 |
Vasco de gama mii jot naa xamante ak ahmadu bnu maaja mii di woon ab mool bu jullit bu araab moo ko dimbli sax ba mu man a àgg end ndaxte mooli jullit ñi ñu xamoon géeji penku yi lañu woon ak yooni yaxantu yu jéeri yeek yu géej yi. |
| 619 |
Nu lim bopp ak bopp, turi seti ruben taawub israyil seen maama, ku nekk ak langu cosaanam ak ker maamam, mboolem goor ni xare war, te nu am naar fukki at, jem kaw. Limub rubeneen ni di neent fukki junni ak juroom benn ak juroomi teemeer. |
| 620 |
Ci biir loolu ma ne ngalla sunu yalla, deggal rekk xeebeel gi nu nu xeeb te walbati seeni xaste, mu keppu ci seen kaw. Ngalla jebbal leen nit nu sexetoo seen alal ci reew mu nu leen japp njaam. Bu leen jeggal seen toon, bul far seen bakkaar, ndaxte noo naqaral niy tabax. |
| 621 |
Dal bi dafa sakk beneen yoon ba tax laaj bi menul antu mukk. P ul li ndax da nga suuxal walla teye ay cookies yu and ak dal bi? Li li em note em su fekkee jafe jafe bi sottiwul boo nangoo cookies yi, xamal ni men na nekk tabbinu serweer bi, du sa ordinaateer. Li ul. |
| 622 |
Ak doonte ku daan bañ la te àndadi woon ci canc gi colonialisme ak teg loxo gi tubaab yi defoon réew mi teewul melul woon ne sëriñi tiijaan yi jugoon di jiyaar ku ci mel ne alaaji omar taal màbba jaxu ba mbaa muhammad lamin daraame. |
| 623 |
Ba nu demee ba musaa magg, dafa am bes, mu seeti bokkam ya, gis leen ca liggeey yu metti, ya nu leen sas. Mu gis jenn waayu misra di door kenn ca bokki ebre ya. Musaa geestu wet gu nekk, gisul kenn, mu rey waa misra ja, daldi gas, suul ko. |
| 624 |
Napoleon bi mu jotee ci imbraatoor gi, daa daal di nosaat doxaliin wi ci campeefi nguur gi, mu taxawal fi benn jumtukaay buy yengu ci luy amal begg beggam bii, mu jel lu sakkan ci mbokkam yi ak xaritam yi, jox leen pal yu kawe yi. |
| 625 |
Bu ko defee wuññikati orob yii ame woon ag parparloo gu diine defoon seeni ligeeyi wuññi soldaarus tugal si topp ci seen ginaaw di ligeeyal xemmemteefi sanc yu seeni reew loolu lepp nag ngir nu àndandoo amal li nu bëgg mooy ligeeyal tubaab yi te taxawal seenug cang ci diineek fetal. |
| 626 |
Bi ma seetee nag ne, awunu woon ci degg, gi xebaar bu baax bi di jangale, ma yedd sefas ci kanamu nepp ne ko yaw miy yawut, gannaaw deddu nga aaday yawut yi, ba dund ni ku dul yawut, lu tax nga begg a sef diiney yawut ci ni dul yawut?. |
| 627 |
Sidon ak jigeeni etteen. Noonu bokk ci xeet, yi aji sax ji waxoon banni israyil ne leen buleen jeli jabar ci noom, noom it bunu takksi ci yeen, ndax kon dinanu leen depp, ngeen topp seeni tuur. Teewul suleymaan begg leen, taq leen. Mu denc ca juroom naar teemeeri lingeer ak netti teemeeri. |
| 628 |
Ci kaw loolu israyil dale fa sitim. Mbooloo ma nag tambali di moy ak jigeeni mowab. Jigeen na di woo mbooloo ma ca seen saraxi tuur ya, mbooloo ma di lekk ak a sujjootal seeni tuur. Israyil nag taqook tuur ma nuy wax baal pewor, ba. |
| 629 |
Ki gënoon a jeexiital ci mbooleem bindkat yooyu mooy labbe bii dib xeltukat nu ko daa wax erasmus 1466 1536 g moom daal jamoon na ci teereem bi tudoon praise of folly jamoon na ci nekkiinu egliisu katolig bi mu nekkoon jam yu tar te wex. |
| 630 |
Aji sax ji nag mere suleymaan ndax la mu ko deddu, moom aji sax ji, yallay israyil ji ko feenu woon naari yoon. Dafa santoon suleymaan ci mbir moomu, ne ko bumu topp tuuri yeneen xeet yi. Waaye deful li ko aji sax ji santoon. Aji sax ji ne suleymaan gannaaw nii nga defe, sammoo sama. |
| 631 |
Nun de foo nu fekk ni ngi wax, ba sunu y gimin yi sax ci li y feen xanaa amatunu beneen ligeey bu leen war ci seenu g dund, bu dul joyal baatu b frankofoni, jaarale ko ci diggante seeni ben and ce ek as lef ci m mbeg ak maggal. |
| 632 |
Amee saytukat yaak jawrin ya di wuta tuumaal daneel ci mbiri nguur gi, te gisunu genn toon mbaa sikk ci moom, ndax ku amoon kollere la, te giseesul ci moom genn neewal mbaa sikk. Nu daldi ne dunu gis mukk lenn lu nu tuumaal daneel. Xanaa nu gis ko ci yoonu yallaam. |
| 633 |
Ki ko taalif it di ku xeebu ku aajowoo ndimbalul boroomam ak yermaandeem tey yaakaar ci moom mu jéggal ko ay bàkkaaram te làqal ko ay ayibam yi feeñ ak yi nëbbu fii ak fan jëm di muhammadul amiin joop doomi sheex ahmadu joop mu dagana yal na leen yàlla boole jéggal. |
| 634 |
Kon nag lepp lu ngeen begg, nit ni defal leen ko, yeen itam nangeen leen ko defal ndaxte loolu moo emb yoonu musaa ak waxi yonent yi. Jaarleen ci bunt bu xat bi, ndaxte bunt bi ak yoon wi jem sanku yaatu nanu, te ni ciy jaar bare. |
| 635 |
Kenan moomee am na juroom naar fukki at, doora jur malaleel. Malaleel juddu na, kenan dundaat juroom netti teemeeri at ak neent fukk, amaat ay doom yu goor ak yu jigeen. Kon kenan dund na juroom neenti teemeeri at ak fukk, doora faatu. |
| 636 |
Am na yeneen banqaas yu am ag jokkoo ak kureelu xeet yi, nooy yu mel ne attekaayu maanduteg adduna bi, ligeeyam di atte xuloo yi ak amlante yi, attee ko nag ci yoon walla luwa bu adduna bi, ak kollerante yi reew yiy xuloo jotoon a def. |
| 637 |
Ba loolu amee ibraam da ne loot waay waay, bu xuloo am sama digganteek yaw mbaa say samm ak samay samm. Xanaa dunuy bokk nag? Xanaa all bi newul yambla ngay gis? Nan teqlikoo, kay boo demee cammon, ma dem ndijoor boo demee ndijoor, ma dem cammon. |
| 638 |
Adab nag ci araab am na ñaar ba lu ko ëpp ciy tekki waaye ñaar yi ci gën a siiw bi ci njëkk mooy adab di baat bu sëriñ tuubaa y y g bari lu mu jëfandikoo ci téereem bii di nëhju di téere bu tëriit li sujet bi jëm ci yar ak dugal ci nit ñi ay teggiin aadaab di mbooloo pluriel ci adab. |
| 639 |
Yëngu yëngu googu nag bokk na ci màndargay yewwuteg tugal gu njëkk gi ndaxte li mu yittewoo woon mooy xam xam yu kojug nite yi nga xam ne njàggatkati gres yeek rom grego romain ñoom lanu jëloon yittewoo leen ak seeni xeltukat ak seeni boroom xam xam ak ñoñ fànn ak seen boroom mecce yu muus yi te ñaw. |
| 640 |
Ba loolu weesoo jigeen, ja dese ker ga, doomam ju goor wopp. Mu mujj metti lool, ba noyyeetul. Jigeen ja ne ilyaas ey gooru yalla gii! Ana lu ma seq ak yaw? Xanaa dangaa new sullisi sama bakkaar, ba tax nga rey sama doom ju goor jii?. |
| 641 |
Ba mu ko defee rispa doomu aya ju jigeen ja, jel ab saaku, tallalal ko boppam ca doj wa. La ko dale ca ndoortel ngoob ma, ba keroog asamaan di soob ca kaw neew ya, rispa bayyiwul dara mu laal leen becceg mbaa guddi, du picc, du rabu all. |
| 642 |
Ba neent fukki guddi ak neent fukki becceg matee, aji sax ji jox ma naari alluway doj ya, alluway kollere ga. Aji sax ji ne ma jogal wacce fii gaaw, ndax sa bokk ya nga gennee misra def nanu yaqute. Teggi nanu xaat yoon wa ma leen santoon. Moolal nanu seen bopp jemmu tuur. |
| 643 |
Wanni gi nag wane na ne juroom neen fukki junni ak juroom nenti teemeer ak fanweer ak juroom natti nit dee nanu ci mbas mi te juroom benn fukk ak nenti junni yi ak natti teemeer ak neen fukk ak naar ni ca tugal lanu fatoo di kembaar gi tawat ji gen a laal. |
| 644 |
Ca 1715 ay pël yu jullit yu juge fuuta tooro ak massina ca mali ñoo ñëw gine di fa jiyaar di ray ñi duli jullit walla di leen jàpp ay jaam lii moo tax giir yu bari susu yi jalonke ak baga yi daw ca géeju gine di tabax foofa ay nguur. |
| 645 |
Kenn menul a jaamoondoo naari sang faww nga ban kii, begg ki ci des, walla nga japp ci kenn ki, xeeb ki ci des. Menuleen a boole jaamu yalla ak jaamu alal. Loolu moo tax maa ngi leen koy wax, buleen seen bakkan jaaxal, ci lu ngeen war a lekk, walla lu ngeen war a naan. |
| 646 |
Bu dee lu aju ci mbindlu mi moom, da daan def kepp ku mokkal te rafetum mbind, nu daa ko bindloo ab kaamil ci lu tolloo k natti weer yu nekk, walla sumun walla robo walla sulus walla nisif ci weer wu nekk, mu and ko ak ku mu nirool mbind, mbaa nu mu nirool. |
| 647 |
Noonu lanu limal banni israyil na nu bokke seen keri maam. Mboolem na nu limal dal ya ak seeni gangoor doon juroom benni teemeeri junneek nett ak juroomi teemeer ak juroom fukk. Leween ni nag limaaleesu leen ci banni israyil, te noonu la ko aji sax ji sante woon musaa. |
| 648 |
Britani daa gisoon ne nasaraanalu gu katolig gu faraas gii nekk iraag tay, dara yobbuwu ko fa lu dul suuxat xejjug faraas ak kilifteefam ci penku bi, te loolu moom la britani doon ragal moom mi ame woon dooley canc ji gen rey te epp doole. |
| 649 |
Yanqooba dafa yebal yudaa, mu and ak yuusufa, jiituji ko diiwaanu gosen, yanqooba fekki leen fa. Nu daldi agsi gosen. Yuusufa nag waajal waruwaayam, dajeji ak baayam israyil ca gosen. Ba yuusufa aggee ba ca moom, da koo laxasu, ne napp ci kawam, jooy lu yagg. Israyil ne yuusufa. |
| 650 |
Benaya doomu yoyada jiite mbooloom xare ma cadog ak abiyatar di ay sarxalkat. Asaryaa doomu natan moo jiite woon ndawi buur ya, sabudd doomu natan di sarxalkat te di diglekatu buur. Ayisar moo doon saytu ker buur, adoniram doomu abda di sase liggeeyi sanul ban ya. |
| 651 |
Bu fekkee ne xam xam yu wuute yi ci atum 1972 lanu leen raNale nos leen séddale leen ñatti kuréel ñooy xam xami seggat yu nattu yi xam xami firi yi ak taawiil ak xam xami jam yi yu critique yi bu fekkee ne noonu la it melosuuf moom jël na mbooleem jikkoy yii kuréeli xam xam. |
| 652 |
Góornamaab doxaliin bi dafa féetale woon napoleon jiiteg xeex boobu mu doon xeex otris jaare ko ca moomeelam yooyee nga xam ne itaali benn la ci woon atum 1796 ci noonu moom napoleon mu daal di xeex ak nguurug sardeñ xeex bu tar boo xam ne jañ na ko ci mu xaatim ag wéer ngànnaay gu ñuy wax gu cherasco. |
| 653 |
Bu ko defee baykatu orob bi moom gisoon ne li ko gënal daal mooy mu dem ci isin yii nga xam ne li nu koy fay moo gën a wóor te gën di lu nu xam te bàyyi mbay mii nga xam ne leeg leeg mu baax leeg leeg du baax ak jafe jafe yi mu àndal muy njaay meek toppatoo gi. |
| 654 |
Ci mujjug xarnub fukk ak juroom la koli tingala kilifa gu bokk ci callallag pel, juge ci wallug bej saalum gi jug xeex tukuloor yi, daal di tembal ay goxam nu moom seen bopp taxawal nag nguur gu yees mooy fuuta tooro, njabootug denanke jiite ko. |
| 655 |
Alaaji omar saxoon na te të ci kanamu dooley sanc gi waaye ci mujj gi mu daanu ca doji banja gara ya ca gine atum 1864 g j bu ko defee doom ja ahmad seexu daal di yanu raayub jiyaar bi ci ginnaawam waaye moom it amoon na ag lott ci kanamu ngànnaayu sancaan yu lëw yii te aaytal. |
| 656 |
Aji tekki ji xarjata diba ngeer, xibaaryi. Com jot ab yegle ci yeneen addu yiy new joti yegle ci adduy jukki bii ci e bataaxal way bindu rekk la neel nag xibaaryi. Com ab dal la site buy tas xibaar ci wolof, mu di lakk wi nu gen a wax ci senegaal. |
| 657 |
Kureelu mbootaayu xeet yi ndawi réew yu mag yi yu ci mel ni nguur yu bennoo diiwaan yu bennoo yu aamerig bennog sofyet faraas ak siin danoo daje woon ci wasington peeyub amerig ci wenn waxtaan atum 1933 ginaaw bi as lëf ci ndam tàmblee feeñ ñeel reewi tapoo yi. |
| 658 |
Yanqooba ne leen bokki fan? Nu ne ko karan. Mu ne leen ndax xam ngeen laban doomu naxor? Nu ne ko xam nanu ko kay. Mu dellu laaj leen ne leen mbaa mu ngi ci jamm? Nu ne ko jamm rekk kay. Xoolal ndaw see di new, mook gatt yi, mooy doomam rasel. Yanqooba ne leen. |
| 659 |
Ba nu delloo ca seen baay ruwelf, mu laaj leen ne leen lu tax ngeen teela nibbsi tey? Nu ne ko ab waa misra daal, moo nu xettli ca samm ya rootal na nu sax, ba wegg jur gi. Ruwel ne leen ana waa ja? Lu tax ngeen bayyi ko fa? Wooyileen ko, mu ansi kay!. |
| 660 |
Loolu moo waral ngay gis leegi jumtukaay yu mekanig yii nga xam ne danuy sukkandiku ci li nuy wax lakkug biir gi mooy lakku gi petrol bi di lakku ci biir jumtukaay bi jumtukaay yooyu nag ñooy yu mel ni oto yii ngay gis fafalnaaw yi gaal yii nga xam ne lakkug biir gee leen di doxal añs. |
| 661 |
Napoleon de taxawaloon na màmm gi otris màmmoon ci yaatal nguuram ndaxte amoon na ndam ci kawam ca xare ba ñuy wax marenngo atum 1800 jañoon ko ci mu xaatim ag juboo gu yees atum 1801 mooy juboo gi saxaloon ponk ya nekkoon ca kollareg campo formio ga 1787. |
| 662 |
Toontu bi ci sunu gis gis lu yomb la faraas, bu caaxaan faqe degg des, sarkozi wey hollande falu, li ko nor mooy feddaliwaat, xeddaat bu baax, fesal teewayam kongo yekkati baatam ca kow ba nepp xam nee foofa moo fay doggal, mu fay nas aka nocci. |
| 663 |
Loolu yobb léen ci ñu xëy taxaw temb ci jële ko fi sanni ko ci seen ginaaw weccee ko ok seen waxiin yooyee te farlu bu baax ci jàllale leen jëme leen kanam tekki ci li ñu soxla woon lépp ci yooyule téere yu am solo te ñu bindoon leen ci laitin ca jamono jooja. |
| 664 |
Taabalu mburum teewal mi, nanu ci lal ndimo lu baxa, teg ci ndab yeek battu yeek njaq yeek tax yi nuy sottee saraxi tuuru, door cee teg mburu moomu dul wuute. Nanu muure yooyu ndimo lu xonq curr, te nu lalaat ca kaw malaanum deru piipi, doora roof njappuy taabal ji. |
| 665 |
Aji sax ji waxati musaa, ne ko santal banni israyil ne leen sama sarax, sama nam wi jem ci sama saraxi sawara, ngir xetug jamm, neel ma, nanu farlu ci di ma ko indil saa yu appam jotee. Nga waxleen ne leen, lii moo di saraxu sawara bi nuy. |
| 666 |
Boroom xam xam bu jullit bii di abo yuusuf yahquub ishaq alkanadi mi nga xam ne mi ngi faatu atum 873 g moom ku aayoon ci xam xami gis yi la taalif na ci ab téere bu am solo mooy téereb yu nu xool yi nga xam ne waa tugal yi mujjoon nanu koo tekki ci làkku latin. |
| 667 |
Ci fireem gu tay, fann dees koo feetale ak man gee jokkaley yeg yeg, ba tax kallaamay fann, donte danuy jokkaley bataaxal, taxul nu doon degg degg aw lakk, ndax taxawunu ciw yoon wu nepp and deggoo, xanaa kay safaan wa ku nekk ak sa gisiin walla deggiin. |
| 668 |
Lenn ci samay doomi baay tëx nettali na ma te moom ku dañ kumpa la ci suufus fuuta mu ne dox na bis juge ci dëkk bu ndaw bu nu naan bukke jëm fun naan mbumbe péeyub filaaw nee na mu romb ci ay gent yu ñu ne ko ñooy fi mbakke makke yi dëkke woon. |
| 669 |
Gannaaw loolu, bu ngeen demee ca reew ma leen seen yalla aji sax ji sedd, ba ngeen nangu ko, dekke, na ku nekk ci yeen sakk ca ndoortel mboolem menneefum suuf mu mu jele ca seen reew, ma leen seen yalla aji sax ji di jox, mu def ko ci. |
| 670 |
Bi waa orob yi dee ñu yittewoodi xam xami gres yi ak yu leen moy fekkoon na jullit ñi ñoom ñu nekkoon ñu xam xami xay yu yàgg ya ñoroon ñu taxawoon ci firi leen ci araab xay yooyu di yu gres faaris end rawati na ci ndoktoor bidiw ak mat ak yeneen yi. |
| 671 |
Bennog sofiet ñoom itam taxawal nanu ag tapoo gu kaaraange atum 1955 g loolu nag booy seet ag won amerig rekk la ne nun itam toogunu boo sosee tapoo gu atlas nu sos sunu gos rawati na bi ci almaañ gu sowwu gi bokksee ci gu atlas gi atum 1955 g. |
| 672 |
Ba nu demee ba xarekat yay nibbi, gannaaw ba daawuda reyee waa filisti ba, jigeeni mboolem dekki banni israyil a genn gatanduji buur sool, di fecc ak a woy, tabala ya and ak sarxolle ya ak xalam ya. Na ngay fo, di awoonte, naan. |
| 673 |
Dëppoo googu am na ci ginaaw bi ag jegeente amee ci diggante fraans ak rusi gu xaysar gi loolu nag tàmbli na atum 1886 daal di gën a jëm kanam atum 1888 bi ñaari reew yi dëppoo ci fas ag kollare guy waral fraans di jox rusi ngànnaay te jëmale kanam ag jokkoom jaare ko ci def fa ay yooni weñ. |
| 674 |
Laamaaru ngéeji yamoo yi moo ci gën a néew ag yekkatiku fa la cari niil gu yamoo gi di balle ñoom ñi nga xam ne seeni ndox ña nga leen di jële ca ngéejus wiktooria mooy ngées su neexum ndox si gën a réy ci yu àdduna bi mooy jox niil ndox li ëpp ci weeri at mi. |
| 675 |
Nosteg laman walla gog cang ku ne xam na ne la mu baaxoo woon mooy tegu ci mbay suuf ak seqoo yu laman yi daa lijjanti ak a nos diggante jaam bi ak sang bi ag laman nag jullit ñi masuñu koo xam nosteg koom koom la tey gu mboolaay gu bon daan gàllankoor xay gi ba du jëm kanam. |
| 676 |
Yàggul tuuti rekk yàlla dogal mu ëmb te daawul ëmb bi diirub ëmbam matee rekk mu dal di wësin dal di faatoo ci wësin wi ma jullee ko masu ma koo gis it mukk ndare bi ma taxawee di ko jullee ndax sunug jëflante mi ngi doon ame cig yonneente correspondence. |
| 677 |
Waaye fii ci tugel moom sangara ak dow lu epp noo fiy sabab jeyye yi joti yegle ci adduy jukki bii ci e bataaxal way bindu rekk la neel nag xibaaryi. Com ab dal la site buy tas xibaar ci wolof, mu di lakk wi nu gen a wax ci senegaal. |
| 678 |
Ci kaw loolu sool ne surgaam wax nga degg. Kon nan dem. Nu jubal ca dekk ba gooru yalla ga nekk. Naka lanu yeeg tund wa, jem ca dekk ba, daldi taseek janq ju ca joge, di rooti. Nu laaj leen ne leen goorug giskat bi fii la feete?. |
| 679 |
Bokk na ci xaaj yi ba tay, sewograafi bu nit moom nag daa seddaliku ci sewogaraafi bu way dekk yi abitant, ak sewogaraafi bu koom koom ak bu politig, mooy gestu ci goxi adduna bi aki pegam frontiere yu politig, aki jafe jafeem ak na fa dekk. |
| 680 |
Mbeex itarn mel ni loolu dafa newul sax ci xelam mu mel ni danga ko xirtal ngoon su né mu defaru ba jekk jubal yoonu xeer ya di doxe tànku neen topp tefes gi bu yegsee ci xeer yi dafay toog moom kenn doNN jublu géej jàkkarloog téngéen. |
| 681 |
Loolu amoon ginaaw lollib atum baksasin di junni ak ñatti téeméer ak ñaar fukk ak ñaar mu mujj di wër ci barab boobu di tukkee ci kër dem ca geneen gu jege mbiram it moo k mu mbooloo yi koy dikkal di siyaaresi di gën a yokk ci jamono ju nekk. |
| 682 |
Yonnant bi wéy na di xamal nit ñi bataaxelam bi bu ko defee gàllankoor yi nekk ci kanamam mel ne ay doj ndax kat nit yombul mu tàqalikook ni mu baaxoo woon a dunde nit jaamub li mu miin la waaye moom mu wéy di deewoo di jànkoonte di muñ ba jóoxe bataaxel bi ca na mu gën a rafete. |
| 683 |
Aji sax ji nag waxati musaa ne ko gaawal wacc, ndax sa mbooloo, ma nga genne reewum misra def nanu yaqute. Jadd nanu xaat yoon wa ma leen tegoon. Danoo sakkal seen bopp sellu wu nu mool, di ko sujjootal ak a sarxalal, naan israyiloo, seen yallaa ngii, moo leen genne reewum misra!. |
| 684 |
Britani daa gisoon ne nasaraanalug katolig gu fraans gii nekk iraag tay dara yobbuwu ko fa lu dul suuxat xejjug fraans ak kilifteefam ci penku bi te loolu moom la britani doon ragal moom mi ame woon dooley sanc ji gën rëy te ëpp doole. |
| 685 |
Ak li xarekati sancu yi doon jànkoonteel lépp ciy coona yu tar ci biir xare bii teewul george washington amoon na ci kaw njiitul anglteer lii di burgoyne ci xareb saratoga loolu mi ngi am bi mu jawalsee juge kanadaa jëm new york ci oktobar 1777 g. |
| 686 |
Kom kom mooy xam xam biy leeral lu aju ci wutiinu alal tey li nga am ci alal sa koom koom man naa tekki sa alal lépp nag lu aju ci yëngu gu nit di def ngir am dara loolu ci xam xamu koom koom lay bokk moo xam mbay la mba yaxantu mbaa liggéeyu xarala. |
| 687 |
Bi mu ko defee woykatu itaali bi tuddoon dante 1265 1321 g taalif komedi xisa bu y reeloo bu sell bi ci làkku itaali naka noonu petrarch 1304 1374 g mii nga xam ne li mu gisoom moo y làkku romam wii daal moo y gën ja a kawe y jumtukaay ngir génne xasida y woyam yi. |
| 688 |
Nit kune am na sañ sañ xalaat ak sa goom ci wàllu diine soppi it diineem mba ngëmam am na it tawfeex feeñal diineem mbaa ngëmam ak mbooloo mbaa moom doww fu àdduna daje mbaa deet jarali ko ci njàngale mi ci ay jëf ci jaamu yi ak xarbaax. |
| 689 |
Anafa ànd na ci ak benn mbootaay mu nguur ngànkul ca reéwum kanadaa te fas yéene ci lu yàggul jagal ay sumb ci ak màndey ci wikipediyaa ak itam jokko ak bépp ci afriq mbaa feneen yu farlu ci yëkëtiinu làkki afirig ci lënd jokkoo bi. |
| 690 |
Ca fukkeelu at maak naar, fukki fan ak juroom ca weer woowa, kaddug aji sax ji dikkal na ma ne ma yaw nit ki, yuuxul mbooloom misra, gungee ko seen jell, nook janqi xeet yu mag yi, nu and tabbiji xootey suuf, fekk fa na tabbi woon pax. Ne leen. |
| 691 |
Bii bank danu koo sosoon ngir man a lebal reew yi ci bokk ak dimble leen ci tabax barab yi xeex bi yàq ak jëmale kanam barab yiy tàmblee màgg ak sos ay naal yoo xam ne man nanoo jàpplee ci màggug koom koomu adduna bi ak jeem a rafetal dundiinu ñi dëkke ci reew yiy màgg. |
| 692 |
Sama jekker daf maa wor, moy ma ak jeneen jigeen. Bi ma ko yegee meroon naa lool waaye damaa bes sama xol togg sama an, jox ko mu lekk. Dama koo toppatoo bu baax sax. Lekk na ba noppi ne ma ca degg degg am naa lu ma metti ndax danga maa gaan. |
| 693 |
Aada mooy lepp, moo y ceslaayu yokkute. Waxuma, nag, tegg, fecc ak li xew jamono jii. Sumay wax aada, xam xam, cosaan ak sag yi m u la mboo ma tax di wax. Ndege, ku xeeb sa cosaan, nu xeebal la ko. Nit dafa war a gem boppam. |
| 694 |
Bu ko defee, nger mii xey di luy doog a am ci taariixu adduna bi, ci nguur gog ki ko doon atte, di ko doxal ab yonent la, ab sartu reewam di alxuraan ja juge ca yalla, bu ko defee aw askanam di xeewu ci xeewalug maandute ak kaaraange. |
| 695 |
Yoonu teggiin mooy nga yërëm ndaw mel ci moom ni baayam ba ko jur te am lool ci moom yërmande te mel ci ne ndayam ju am ja ag ñeewant nga weg it mag ak doonte da di ab jaam bu bawoo abasa ecopi te nga yamale sa bopp ak sa moroom ngir jëmmi yàlla kepp. |
| 696 |
Naar bii nag moom bis dellusi na ci sëñ bi ca xumaak taalube yi jug ngir fexeel ko sëñ bi yëg ko génn ci naaj wi te solul ay dàll di wax ca kaw bàyyi leen ko bàyyi leen ko alaa tuhibboona an yaxfiral laahu lakum muy xanaa bëggu leen yàlla yëram leen di ko baamu. |
| 697 |
Ci noonu nu gëstu woon nan lanu fiy sose ag mbootaay gu adduna guy yëngu ci saxal ponki jàmm ci adduna bi jële fi xeex yi amal fi maandute ak yamoo ci diggante mbooleem reew yi ak rafetal nekkiinu mboolaayu reew yi ci koom koom mboolaay aada ak wér. |
| 698 |
Ci kaw loolu musaa jebbal aji sax ji, atteb jigeen na. Aji sax ji wax musaa ne ko li doomi selofat yi wax degg la. Danga leen di jox kay, ab cer ci biir wall, wi seen baay bokk ak bokkam yu goor. Su ko defee nga feetale leen seen ceru suufu baay. |
| 699 |
Mboolem ni and ak yanqooba, new misra, muy ni mu giir, te limaaleesul soxnay doomi yanqooba ya, tollu nanu ci juroom benn fukki bakkan ak juroom benn. Doomi yuusufa yu goor, ya mu am misra, tollu ci naar. Kon mboolem na dem misra te di waa ker yanqooba, tollu nanu ci juroom naar fukk. |
| 700 |
Diiwaani amerig yu bennoo yi wilson teewal ko britani luwid george njiitul jëwrin la nekkal ko fa fraans clemenceau miy njiitul jëwrin ya moom itam wuutu ko fa ak itaali ci teewaayu orlando njiitul jëwrinam reew yii amoon nanu xejj gu mag ci ndaje mi rawati na ñatti reew yii di amerig britani ak fraans. |
| 701 |
Fraans tegati loxo ay reewi asi fu ci mel ne ay wàll ci end waa britani jële leen fa atum 1763 ñoom de jotoon nanoo taxawal lonkoo gu end gu penkug fraans gi ngir gëpplanteek lonkoo gu end gu penkug britani gi ak lonkoo gu end gu penkug holand gi ci wàllug yaxantu ci penku bi. |
| 702 |
Bu ngeen duggee ci seen tookeru resenu moroom, lekkleen ca resen ja lu leen neex ba suur, waaye seen ndab, buleen ko ca yeb. Bu ngeen duggee ci seen toolu peppu moroom, fekk mu nor, sakkeleen seen loxo ca gub ya, waaye ab sart, buleen ko xaccil seen peppu moroom. |
| 703 |
Genn ngoon, buur daawuda joge ca kaw laltoom, di doxantu ca kaw taaxum keram. Mu tollu ca kaw taax ma, seen as ndaw suy sangu. Ndaw sa neexa xool lool. Daawuda yonnee, gestu mbiram, nu ne ko xanaa du batseba, doomu eliyam, jabaru uri, etteen bi?. |
| 704 |
Lu ko wees neent fukki at nag, bi mu nekkee ca mandi u tundu sinayi, malaaka feenu ko ci takk takku safara ci biir as ngarab. Bi ko musaa gisee, mu daldi waaru ci li mu gis mu jegesi ngir niir ko, degg baatu boroom bi ne ko man maay sa yallay maam, di yallay ibraayma, isaaxa ak yanqooba. |
| 705 |
Dekk bii, saamar rey ko, mbaa xiif, mbaa mbas. Waaye ku genn fekki waa babilon, dina raw, bakkanam di nganaayu xareem, mu mucc. Aji sax ji dafa wax ne dees na teg moos dekk bii ci loxol mbooloom buuru babilon, mu nangu ko. |
| 706 |
Ci noonu ñu daa tëj gor ñi ci kaso yi daan xañ way dëkk yi pali ñoñ yi siwil yi ak yu xare yi nga xam ne bi napoleon ñëwee jox na leen ko mu daan leen weccee ak ay waa otris moom metternich te daan leen teg ay galag yu diis te sonnle. |
| 707 |
Senegaal it, kenn demul mu des neel fesal cetug deram gi mu di ablaay juuf saar jawrin bi nu denk mbirum paj mi, di njiitu reew mi maki sall ci boppam, noom naar nepp weddi nanu ba mu set, dem nanu sax ba ne, bu dee senegaal rekk, kenn du ko fekk ci gaalu xaj googu!. |
| 708 |
Ruben nag degg ca, di ko fexee xettli. Mu ne leen bunu ko rey. Ruben teg ca ne leen buleen tuur deret. Sannileen ko ca kamb gee ca all ba, waaye bu ko loxo dal. Booba ma ngay wut nu mu xettlee yuusufa ci noom, ba delloo ko baayam. |
| 709 |
Am nanu xam xam ci ne bi nu àgsee waa juy rëy rëylu ji méngoo woon rëyam nga al lazii tawallaa kibrahuu moo dal di woon tàmbali di dog sàkket yeek jaaseem ji te daawul xaar ku ko ubbil bunt lépp lu dox ci kanamam mu dog te amul lenn lu muy rus dale ko ca sowwu ba ba ca penku ba. |
| 710 |
Amoon na it ay xejj lu mel ne sañ sañ yoo xam ne yenn ci reewi sancaan yi amoon nanu leen ci reewi adduna bi lu ni mel mooy xejj yi nga xam ne reewi tugal yi amoon nanu leen ci reewi shaam yi ci jamono ju usmaan ji ak xejj yi nga xam ne reewi sancaan yi amoon nanu leen ci siin ak tayland ak yeneen. |
| 711 |
Aji sax ji waxati musaa, ne ko waxal banni israyil, ne leen bunu jallee dexu yurdan ba dugg reewum kanaan, nanu sakk ay dekk yuy doon seen dekki rawtu, ba ku rey nit te du teyeefam, man faa raweji. Mooy doon seen dekki rawtu yees di mucce ci mbokkum. |
| 712 |
Iw is, george floyd ne tekk, waxatul. Mu mel ni ku xem, daldi gemm. Way fekke yi tamit tambalee naan chauvin ngir mu teggi oomam bim teg ci baatu floyd. Am ci sax ku ne takk der yi yeen, lu leen dal? Keneen xool ko, ne kii yengootul!. |
| 713 |
Te, cig fattali, ci eelu xarnu bin nekk, koronaawiris yi jot nan fee sabab naari mbas yu metti lool sras cov ci atum ak mers cov ci atum. Covid bin jankoonteel ci jamono jii, xeetu koronaawiris bu bees la. Waaye, nag, dafa wute bu baax ak yi ko jiitu. |
| 714 |
Ni askanoo ci sabulon, nook seeni lang noo di noom seredd mi sos langu sereddeen ni, ak noom elon mi sos langu eloneen ni, ak noom yaleel, mi sos langu yaleleen ni. Langi sabuloneen naa ngoogu, na nu leen limal di juroom benn fukki junni ak juroomi teemeer. |
| 715 |
Ndax dangay and ak waa ji leegi? Mu ne waaw. Ba loolu amee cammin ya bayyi seen jigeen rebeka, moom ak surga, bi ko yar te daan ko nampal, nu and ak surgab ibraayma ak ni ko topp, nu dem. Na ngay naanal rebeka, mu barkeel, te naan. |
| 716 |
Waaye loolu moom teewul woon latin des fi di lakku diine wi te y wu xamlu wi maanaam wu ofisel wi, ba mujj askan yi yoqat ko, te xam ne pakk la ci yoonu seen ag dox, aku g jall, ndax na eppoon ca noom xamunu ko woon, deggunu ko. |
| 717 |
Bu dee ni mu bëgge ñi gëm nag ak ni ko ñooñu bëgge loolu moom jarul sax nu ciy wut lu ko seere ndax mbir la mu niy gis di jàkkaarloo ak moom muy barig jariñ gi mu leen di jariñ ci xam xamam ak alalam aki mbóotam aki ñaanam du amadi solo ñu tudd cis lëf ngir barkeelu ci am na fu mu naan. |
| 718 |
Balaam! Gangoor a ngii joge misra. Nu ngii lal suuf si ba mu daj, te noo sanc, janook man makk. Kon nag dikkal gaaw naanal ma yalla gangoor gii, ngir noo ma epp doole. Jombul ma duma leen, ba daq leen reew mi, ndax xam naa ne koo naanal, mu barkeel, te koo naan yalla, mu alku. |
| 719 |
Kollereg aji sax ji nga fasook man. Waaye ndegam am na genn naawteef gu ma gakkal, ngalla rey ma yaw ci sa bopp, jarul nga di ma yobbu ci sa baay. Yonatan ne ko yalla tere. Te su ma yegoon ba yeg musiba mu sama baay nara indi fi sa kaw, na la woor ne dinaa la ko xamal. Daawuda ne yonatan. |
| 720 |
Xaymab ndaje ma, daldi koy jox sarxalkat bi. Sarxalkat bi day rendi yooyu, menn mi di saraxu pootum bakkaar, mi ci des di saraxu rendi doomal. Noonu la ko sarxalkat biy defale njotlaayam fi kanam aji sax ji ndax jangoroy xelleem jooju. |
| 721 |
Bu ko defee gëwéelub sànkar bi tropique du cancer romb ci bëj saalumu asi ak bëj gànnaaru afrig ak bëj saalumu amerig gu bëj gànnaar gi ci noonu gëwéelub tef bi tropique du capricorne ñëw moom itam jaar ci digg ostraali ak afrig gu bëj saalum gi ak digg amerig gu bëj saalum gi. |
| 722 |
Nitu diine yi nag ñoom seen kureel moom itam bu ràññiku la woon niki bu garmi yi ñoom de daa nanu am ay suuf yu nu leen dogal yu yaatu yu daa toll ci juroomeelu suufi nguur gi maanaam bu nu xaajoon suufi nguur gi juroomi xaaj benn xaaj bi. |
| 723 |
Péeyam mooy dodoma mi ngi nekk ci biir réew mi waaye dottub koom koom bi dëgg mooy dar es salam gi doonoon péey bi féete ci tefes gi kiswahili ak wu angalteer ñooy làkki nguur ga teewul ne itam araab am na fa doole rawati na ci duni sansibaar ak bu penda. |
| 724 |
Naar fukki at ak benn la cedekiya amoon ba muy falu buur. Nguuru na fukki at ak benn, peeyoo yerusalem. Amutal doomu yeremi ma cosaanoo libna mooy ndeyam. Muy def li aji sax ji naawlu, na ko yowakim daan defe rekk. Merum aji sax ji nag dikkal yerusalem ak yudaa, ba mu mujj xarab leen. |
| 725 |
Lekk ci doomi garabi tool bi kay. Waaye garab gi ci digg tool bi la yalla ne buleen ci lekk, buleen ko laal sax, lu ko moy ngeen dee. Jaan ja ne jigeen ja deedeet, dungeen dee! Waaye yalla xam na ne bes bu ngeen ci lekkee, seeni bet dina ubbiku, ngeen mel ni yalla, xam lu baax ak lu bon. |
| 726 |
Mag dina joxe rakkam cig dee, baay joxe doomam ay doom it dinanu jog, di ban seeni waajur, di leen reylu. Te nepp dinanu leen ban ndax sama tur waaye ku mun ba ca muj ga, mucc. Bes baa ngi new, bu li nuy wax lu araam luy yaqe tegee ca berab bu mu yelloowul kiy jang, na xam. |
| 727 |
Sinjaata doomi kenn ci buuri maandeN yi daa dogu woon ci goreel aw askanaw ci noonu mu tawal ab xare walla am mbooloom xare larme mom ci la ame ndam ci kaw susu ci xareb karina ba atum 1235 g j ci noonu la am réewam tembe woon amoon independance. |
| 728 |
Bu ko defee nga gis sàkkukati xam xam yu tugal yi daa jariñu ci xam xami jullit ñi di jawalsi ak a jublusi dëkki andalusi yii di talitala kordoba ak sewija ñu jële woon ci ñoom ngérum nattu mi ñu daa jëfandikoo ci gëstu gu xam xam loolu mujj yëngal bu baax xalaatiinu waa tugal yi. |
| 729 |
Nga xam ne da ngay gis ku jël ñaari isib bind leen ci bis ak ku jël ñaar bind leen keneen maas leen ñu tàqalikoo ci loolu ci yoor yoorub juroom benneelu fan ba ku nekk ci nun xam na la mu war a bind ak baat ba muy yam ca digganteem ak ka mu ko seqal dunu ci dolli dunu ci wàññi. |
| 730 |
Kon lu nu war a xam la neyewwuteg xam xam ak gu ndefar gii am ci réewi tugal yi ci ginnaaw yewwute gi du lu moy meññat ci meññati nattu ak gëstu yu xam xam yi nga xam ne tugal tuxale na leen ci xam xami lislaam ci digg jamonoy xayug lislaam gi. |
| 731 |
P dugal say xibaari bopp ci xet bile men na tax nu sacc sa dantite walla beneen forod. P p giiri dali royaal yu ni mel danu leen di jefandikoo ci ay e mail forod ngir di song songu dolinka, da nuy toppandoo ay cosaan yoo woolu. P. |
| 732 |
Aji sax ji dellu ne ma pexem fippu feen na ca yudaa gepp ak ca waa yerusalem. Dellu nanu ca seen naawteefi maam, ya banoona samm samay kaddu. Noom it topp nanu yeneen yalla, di leen jaamu. Waa ker israyil ak waa ker yudaa fecci nanu kollere ga ma fasoon ak seeni maam. |
| 733 |
Aji tekki ji ci wolof a. M. Ngeer xibaaryi. Com muhammar xadafi mi jiite woon, cig tar tar, reewum libi lu toll ci at, faatu na gannaaw ay soxi fittal yu ko dal alxamis banu koy japp ca sirt, di li tukkee cib kilifa bu fippu ya. |
| 734 |
Mu am bes yowanan doomu kareya and ak mboolem njiiti mbooloo ya des ca all ba. Nu dikk ca gedalya ca mispa, ne ko xanaa yeguloo ne baalis buuru amon yebal na ismayil doomu netana, ngir mu rey la? Gedalya nag gemu leen. Ba loolu amee yowanan doomu kareya deey gedalya, ne ko. |
| 735 |
Bi jaraaf jooju tuubee ci sëñ bi mu digal ko mu wacc mbooleem jaam ak alal ji mu ame woon ci xeex boobu jaraaf ji déggal ko def ko ànd ci ak kontaante latjoor ak ay gaayam jàppe loolu nag ag weddi ñeel àtte bi leen kenn ci boroom xam xam yi defaloon ne leen jaam yi dagan nanu. |
| 736 |
Traware yi nekkoon dakadiyala ci réewu kri ci wetu nagasola ci kaw bakoy konte yi nekkoon tabu ca doodugu di tekki réewu doo kamara yi ca sibi ca siendugu keyta yi ca nareena ca doodugu ak ca doj yu mandeN nekk ci diggante sigiri ak kita. |
| 737 |
Paule davis ab boroom xam xamu jemm bu gisiin physique theorique bu siw jibal na, ginnaaw bi mu defee am mbooloom ay xayma ci kemub tallalikug adduna bi, jibal na ne kem bi de agg na ci leer ak tegu ci yoon fu xel manul a xalaat. |
| 738 |
Keroog ba aji sax ji waxee ak musaa ca reewum misra, da koo wax, ne ko man maay aji sax ji. Nanga wax firawna, buuru misra, li ma lay wax lepp. Teewul musaa tinu aji sax ji, ne ko waaw, waaye man, damaa telee wax. Mbaa firawna dina ma deggal yee?. |
| 739 |
Bu dee kreelug baykat yi nag, nooy ni genoon a sonn ci kureelug baadoola yi, noo ci daa njekk a yeg aw ay bu jafe jafe bu kopooar amee, ndax ci seen kaw lanu ko daa tegaat, ci fayloo leen ay galag, ak teg leen ligeey yi gen a tar. |
| 740 |
Yaw mbokk mi, rikk bu ko tallal sab tank boo toogee ci moom, te deel damm sab gis welif ko, maanaam bul ko di faral di xool deel topp ndigali boroom mbindeef yi, ndax kat nekk na ci addiis waay de sankoo na ci bennub xool rekk. |
| 741 |
Ginaaw bi nu jullee tàkkusaan lanu dugg ci saxaar gi jëm ndar ñu àgg ndar bi jant biy bëgg a so ci loolu sëñ ba a ngi ciy wax naan yàlla ca bu njëkk la dàqoon samay nëx nëx ca ndar jëme leen ci ku dul man ci barkeb ahlu badrin ña diy gaynde. |
| 742 |
Raayante bi moo fi war a jog, wolof mooy lammin wi nu war a boole. Ku ban a lakk faranse, lu tax ngay ban a lakk lakku nit ku nuul ni yow? Kenn waxu la nga nekkaat wolof. Waaye, ab jumtukaay kese la ngir wax ak ni nga bokkalul waaso. Te sax, aaday wolof, seereer, ak joolaa wutewun lu bari. |
| 743 |
Ammaa nag yeneen yees ciy def niki jal suuf di ca këpp bool bañu doon reere ak bàyyi ca bool ba ab danku cere ak tuuti ndox bu ñu xëyee di ci sëlmu mbaa tusngalu di séentu asamaan ngir ni dañuy gis faatimata bintu rasuulilah tusngalu nag sopp nañu ko ci. |
| 744 |
Ba mu ko defee mbooloom israyil seddlikoo, def naari xaaj. Genn wallu mbooloo ma topp ca gannaaw tibni, nar koo fal buur. Tibni nag, ginat ay baayam. Genn wall ga ca des and ak omri. Mbooloom omri epp doole mbooloom tibni doomu ginat. Tibni daldi dee, omri di buur. |
| 745 |
Ba asa buuru yudaa duggee netteelu atu nguuram, ca la basa doomu axiya falu buur ca israyil gepp, peeyoo tirsa. Nguuru na naar fukki at ak neent. Da daan def li aji sax ji naawlu, aw ci tanki yerbowam ak bakkaaram ya mu daan bakkaarloo israyil. |
| 746 |
Ràbbkatu angalteer bi ñuy wax james hargreaves jot na a fent atum 1764 g benn jumtukaayu defar wëñ muy benn masin wuutuloxo bu loxo bu ñuy jëfandikoo ci ëcc li koy doxal nag doon genn mbege walla póno bu yor juroom ñatti ëccukaay ak ñaari forukaay bu ko defee benn liggéeykat di ko yor di ko doxal. |
| 747 |
Bijji gi ma wommat bijji mooy jazbu, di lol day xecc, kon man nanu koo jappe yitewoo sunu boroom gi nga xam ne daa mujj mel ni ab asyee bu koy noddi jeme fa yalla jeme ma ci aji tedd, joj lu ma sakku ci moom mu jappandi, mooy liy dox ak man. |
| 748 |
Ma ne xoolal ma dund gu ñu rafleel ci làkk nu mu war a mel ndax moo y googu di fees dell ak junj yi ñu y jëfandikoo bu ñu y wax ak ku luu muuma mbaa ku tëx lii sax ca dëgg dëgg xeet la ci làkk làkk ëppu ko yéesu ko ginaaw moom mbir la mu ñu y def ngir déggante ci. |
| 749 |
2 digg axe yu politig ak xare militaire yi nga xam ne reewi diktaatoor yi taxawaloon nanu leen ci seen biir bu ci mel ne digg bu berlin rom ak bu berlin tokkiyo ak kollarante gu ñàkk a noonu gi amoon ci diggante berlin mosko laata a xareb ñaareel bi di tàkk ci lu tollu ci ay ayu bis yu neew. |
| 750 |
Niti diine yi nag ñoom seen kuréel moom itam bu ràññiku la woon niki bu garmi yi ñoom de daa nañu am ay suuf yu ñu leen dogal yu yaatu yu daa toll ci jurooméelu suufi nguur gi maanaam bu ñu xaajoon suufi nguur gi juróomi xaaj benn xaaj bi. |
| 751 |
Soxna jaara buso doonoon soxna su maam moor anta sali mbàkke soxna jaara nag bokkoon ci askan wu di boroom barke yàlla dénk leen am am te yàlla def maam moor anta sali mi mujj di boroom këram bokkoon ci askan wu seen wërsëg melul noona. |
| 752 |
Ngir gis ranneekaayu yaqu yi nga mujjee dugal, demal ci strong lu jen ci yaqu strong ci sa laatu barab. A href http support. Mozilla. Com en us kb firefox crashes getting the most accurate help with your firefox crash target blank besal ngir am ci leeral yu gen a xoot a. |
| 753 |
Baay man de su ma sañoon nga may ma ma séy ak sama doomu bàjjen bi ndax yaakar naa ni bu fekkee ni sama doom ñów na ci sa biir kér gi yow miy nijaayaam ñaan la jabar nga dàq ko yaakaar na ni ci dëkk bi mu dëkk du fi mëna am jabar ndax ku say mbokk dàq doo mëna am jabar feneen. |
| 754 |
Sax ji. Mu defal leen nag seen njotlaay ngir setal leen. Gannaaw loolu leween ni doora liggeeyi seen liggeey ci wallu xaymab ndaje mi, ci kilifteefu aaroona ak i doomam. Noonee ko aji sax ji sante woon musaa ci leween ni, na lanu def ak noom. |
| 755 |
Fu mu waxe nex nexi walla lori laa illaahaillal laa, mi ngi ci jublu waxi yalla ji mu naan wa in yamsaskal laahu bi durrin falaa kaasifa lahoo illaa huwa muy ci maanaa bu la yalla laalee ak aw ay amul ku ko man a dindi ku dul moom. |
| 756 |
Mu am bes, abner doomu ner and ak niti isboset doomu sool, nu joge maanayim, jem diiwaanu gabawon. Yowab, mi seruya di yaayam, daldi and ak niti daawuda, nu dem dajejeek noom ca wetu deegub gabawon. Nii taxawe gii wet, nee taxawe ca walla, nu seq deeg ba. Abner ne yowab. |
| 757 |
Waxoon nañu ne wilson moom jotoon naa leeral dalam yooyu nga xam ne fukk lañu woon ak ñeent ci biir xareb àdduna bu njëkk bi ne woon daal fàwwu nu sukkandiku ci ñoom ngir taxawal xeex bi ak ngir rëddaat sëqooy réew yi teg leen ci dàtti jàmm ju sax ak moytu xeex yi nar a amati. |
| 758 |
Dendu mbëj dañu koy jaawale ak wuuteeg aj gu ñaari tombi ag ndombo gu mbëj su fekkee toolu mbëj bi duy soppeeku maanaam dayoom sax dañuy wuute wante su fekkee dafay soppi dayoom ci benn diir bu nekk wuuteeg aj gi kenn dootu ko man a natt ba tax dañu koy yamale ak dend bi. |
| 759 |
Ma daldi jele kaas bi ci loxol aji sax ji, nandal ci mboolem xeet yi mu ma yebal. Ma nandal waa yerusalem ak dekki yudaa ak seeni buur ak seeni kangam ngir gental fepp, muy ndand foyfoy bu nuy muslu, di ko mooloo ba sunu jonni yallay tey. |
| 760 |
Ca dëgg dëgg gëstu yi aju ci xam xami gres latin yi dafa xawoon a yeex a àgg ca dëkk yooyu di yu almaañ ak li njiiti yooyu dëkk daa dimbli gëstu yooyu lepp cig wàll ak li almaañ doon am ay daara yu mag ci vienne ak idelberg ak baasal ak strasburg ak yu dul yooyu lepp ci geneen wàll. |
| 761 |
Sëriñ baa ngi gane àdduna ci li nu wax ci atum junni ak ñaat teemeer ak juroom ñaar fukk 1270 g am ñu ne atum junni ak ñaat teemeer ak juroom ñaar fukk ak ñaar 1272 ca kër waajuram wu goor ca mbakke bawal mu nekk leegi ca wetu yoonu saxaar ga. |
| 762 |
Yaw yallay ibraayma ak isaaxa ak yanqooba, xamleel besub tey jii ne yaw yaa di yalla ci israyil, ma di sab jaam bi def lii lepp ci sa ndigal. Nangul ma, aji sax ji, rikk nangul ma, ba mbooloo mii xam ne yaw aji sax ji yaa di yalla te yaay delloosi seen xol ci yaw. |
| 763 |
Dooley almaañ yi xëyoon nanu wëlbati një cig deltu ginaaw jëme almaañ waaye dooley tapoo yi mayuñu leen woon fu nu yakke seen nàkka ngir ragal ñu jekkaat ba amaat doole ju nuy songeeti kenn ci noonu ñu dab leen ca saa sa jot a sutuxlu ca digi almaañ yu soww ya ca fewriye 1945. |
| 764 |
Jeex gu atteg walla kilifteefug njabootug madatsi jeexoon, nooy buur yi daa samm yewwute gi ci firenze, loolu nag sabab si mooy xuloo ak xeex gi amoon ci biir njaboot gii, te firenze moo eppoon solo ci barab yi yewwute gii nekkoon. |
| 765 |
Lislaam jenn diiney asamaan monothéiste la walla ju jenn yàlla ju muhammad doon woote ca dunu araab ba arabie ca viieelu xarnu moom nag jenn la ci ñatti diine yees di wooye diine yu ibraayma yi ñooy diiney yahood nasaraan ak lislaam. |
| 766 |
Ci diirub fan yu neew, senegaal deele na ci i way tawati covid bi. Ci ajjuma ji rekk, limees na biir senegaal i way tawat ak lu teg. Nu ne deet a waay, nu sampal noyyikaay i way tawat yu ame jangoro ji. Ci jamono joo xam ne, ndakaaroo ngi doon waaj a am way tawat. |
| 767 |
Ci kaw loolu nu we peri onigse yi, fege per yi ankukaayi wurus, daldi ciy naas turi doomi israyil yu goor, noonu nuy naase xammikaay yi nuy torloo. Nu tapp per yi ci kaw ngalli waggi xar sanni mi, per yi nag taxawe taxawaayu banni israyil, noonu ko aji sax ji sante woon musaa. |
| 768 |
Li leen manke woon nag, mooy danoo nosuwutoon bu baax, te ni nu daan naale ak a redde seeni mbir tam dafa dese woon a tegu ci yoon, looloo taxoon li nu beggoon daawul antu, te seeni noon daa leen gaaw a noot, te daa antoodil seeni fipp. |
| 769 |
Bu galan soppeekoo pecc mi soppeeku xelteef yii dafa lay may nga deppale sa arafukaay faranse azerty walla qwerty, walla itam sa arafukaay angale qwerty ak ci lammini reew mi wolof, pulaar, seereer, mandi, joola, soninke ak manjak. |
| 770 |
Waaye taxawalug njaam gi mi ngi door ci awril 1861 bi xareb ñoñ bi guerre civile dooree ci diggante diiwaan yu gore libre yi ci bëj gànnaar ak diiwaani bëj saalum yi Noyoon ci njaam gi sax fi loolu sax taxoon na ba 11 diiwaan ci ñoom dogoon ci bennoo gi federation. |
| 771 |
Kuréelub mbooloo mi di yi nga xam ne la ëpp ca askan wa ca lañu bokkoon ñoom jegge woon nanu bi jeqiku gi di bëgg a door lu tollook 25 milyoNi nit te kat booba garmi yi bu ñu leen boolee ak niti diine yi weesuwuñu woon 300 junniy nit. |
| 772 |
Goxu afrig mooy naareelu gox bi g n a yaatu ci goxi adduna bi, ndax tolluwaayam agg na ci milyo i kilomet yu kaare, maanaam lu tollook tolluwaayu goxi adduna ju yagg ja, walla lu tollook reew mu tollu ne isipt nga ful ko fanweeri yoon. |
| 773 |
Ngir fattali, bi mbas mi dooree ba leegi, tuubaa ngi doon wey di amal i julli mbooloo te kenn adduwu ci. Te, tuubaa, fa la mbas mi gen a nange. Noo ngi julli tamit ca medina gunaas doonte ne nemmeeku nan fa i wallenti elem ak lu tollu ci i way tawati covid bi. |
| 774 |
Maam ya ak mbonu buuri yudaak seen mboni jabar yaak seen mbonu bopp ak seen mbonu jabari bopp ga nu nekke woon ca reewum yudaa ak mbeddi yerusalem? Kenn ci yeen reccuwul ba tey jii. Kenn wormaalu ma mbaa mu jefe sama yoon ak sama dogal yi ma leen tegal, tegal ko seeni maam. |
| 775 |
Ki jiitu woon ci ni ci jarinu mooy waay angalteer jii di roger bacon g g, mooy ki waa tugal yiy jappe ki raw ci gestug xam xam ci tugal, ndax mooy ki jeemoon a wutal xam xamu dend ag noste guy sukkandiku ci nattu ak jakkaarloo. |
| 776 |
Nu ngi jem yerusalem, te dees na jebbal doomu nit ki saraxalekat yu mag ya ak xutbakat ya. Dinanu ko atte, teg ko dee, jebbal ko ni dul yawut, ngir nu di ko naawal te di ko door ay yar, ba noppi daaj ko ci bant. Waaye ca netteelu fan ba dina dekki. |
| 777 |
Aji sax ji wooti samiyel netteel bi yoon, samiyel jogati, dem ba ca eli ne ko maa ngi, du yaa ma woo? Eli nag xam ne aji sax jeey woo xale bi. Mu ne samiyel demal teri, bu la wootee, nee ko aji sax ji, maa ngi lay deglu, sang bi, waxal samiyel dellu tedd fa muy tedd. |
| 778 |
Amna sëriñ bu sàmm woon ragal yàlla di ab jàngkat tey ab jàngalekat muy sëriñ sàmba mareema saa kokki doon wóllare wu maam moor jaara wayoon na ay woy ci araab ngir seere ay jikko yu sell te rafel yu mu gis si soxna soosii di soxnas wóllareem. |
| 779 |
Ki jiitu woon ci ñi ci jariñu mooy waay angalteer jii di roger bacon 1214 g 1297 g mooy ki waa tugal yiy jàppe ki raw ci gëstug xam xam ci tugal ndax mooy ki jeemoon a wutal xam xamu dénd ag noste guy sukkandiku ci nattu ak jàkkaarloo. |
| 780 |
Waaye maasi gone yu mujj yi, li leen sonal mooy nakk a men a mun. Jafe na lool jom ju tax ngay moytoo def looy reccu elleg. Walla bu la jamono naree lottal dinga ko men a mun ndax lu bari alal du la ko jaral. Li am solo mooy ngay xool bu baax sa juddu, di samm sa ngor, di bayyi xel ci sa diine. |
| 781 |
Goxu afrig mooy ñaareelu gox bi gën a yaatu ci goxi àdduna bi ndax tolluwaayam àgg na ci 30 milyoNi kilomet yu kaare maanaam lu tollook 1 4 tolluwaayu goxi àdduna ju yàgg ja walla lu tollook réew mu tollu ne isipt nga ful ko fanweeri yoon. |
| 782 |
La xewoon ca besi nooyin, dina xewaat ci besi doomu nit ki. Nit naa ngi doon lekk ak di naan, di jel jabar ak a seyi, ba bes ba nooyin duggee ca gaal ga. Noonu mbenn ma new, rey leen noom nepp. Dina mel it ni la xewoon ca besi loot. |
| 783 |
Goornamaa bu jataayub xeet wi daal di nay àtte buur bii di luwis 16 àtteb ray ci 21 samwiye 1793 g loolu nag tax na ba lu bari ci réewi tugal yi def ag jàppaloo kontar faraas mu ci mel ne angalteer ak brusiyaa otris espaañ ak holand. |
| 784 |
Waaye yeen barkeel ngeen, ndaxte seeni bet a ngi gis te seeni nopp di degg! Ndaxte ci degg maa ngi leen koy wax, ay yonent yu bare ak nit nu jub nu bare beggoon nanu gis li ngeen di gis waaye gisunu ko, te degg li ngeen di degg waaye deggunu ko. Yeen nag degluleen li leebu beykat biy tekki. |
| 785 |
Ul li seetal ndax paraameetaru proxy bi jaar nanu yoon... Li li seetal ndax sa jokkoo lekkale bu sa ordinateer mi ngiy dox. Li li su fekkee sa ordi walla sa lekkale paarfe walla proxy danu leen aar, seetal ndax brandshortname am ndigal aggg ci web bi. Li ul. |
| 786 |
Ba nu aggee ca ker aji sax ja ca yerusalem, am na nenn ca kilifa ya jiite seen ker baay, nu joxe ay saraxi yeene ngir tabaxaat ker yalla ga ca gentam. Joxe nanu ku nekk la mu man, jeme ca alal ja nuy liggeeye, muy juroomi barigoy wurus ak fanweeri barigoy xaalis, ak teemeeri mbubbi sarxalkat. |
| 787 |
Bu loolu weesoo, teereb njalbeen ga leeral na ci saar, aaya. Ne, la talla digoon ibraayma, maami aji gem ni, dig ko doomam isaaxaak setam, tanqooba, moom isaaxaak askanam noo ko jekkoona jagoo naam. Waaye dige la bu jaare ca noom, doon barke bu xeeti addina yepp di taasu. |
| 788 |
Mbootaay gii yàgg na a sosu ndax def na ko ci 30 awril atum 1948 g waaye ag dëgg dëggi sosoom mi gi door atum 1890 g muy man nanu ne lu juddoo ci xalaatu njiitul amerig lii di woon monrow mi daa wax naan amerig daal ñaari amerig yi ñoo ko moom. |
| 789 |
Bi gaw gi yàggee te napoleon ñàkke ca lu bari te amewu ca lenn njariñ xarekatam yi tàmblee tawat rawati na tawat ji nuy wax di yaram wuy tàng bi loolu amee napoleon xam ne fii muus du fi naane ñeex mu deltu ginaaw dellooti isipt te jëlewu fa lenn ndam. |
| 790 |
Maay aji sax ji, seen yalla ji leen di jangal seen njarin, di leen awale fa ngeen wara awe. Cey su ngeen sammoon samay santaane, ba jamm baawaanal leen, njekk geejal leen, seen geno sakkan ni suuf, di seen menneefu biir, tollook feppi suuf, du dog, du sankoo fi sama kanam! Gennleen babilon,. |
| 791 |
Sëñ bi moom dónn na ci haalam ak sunnaam ab cér bu mag ak ci haalu ibraahiim bi nu ko sànnee ca sawara sa malaaka yi ñaan ko mu sàkku ci ñoom ndimbal mu bañ jibriil ne ko ñaan ko mu ne xam gi mu xam sama haal doy na ma ba du ma ko ñaan. |
| 792 |
Ca jooja jamono la waa portigaal daal di sóobu ci lu gaaw ci njàppum jaam walla jaayug nit ñu ñuul ñi waaye doon nañu war a janook gëpplante la concurrence gi bawoo woon ci jaaykati ñu ñuul ñi te bawoo woon britaani négriers britanniques faraas ak olaand ca yaxantug ñatti koñ ya commerce triangulaire. |
| 793 |
Bu ko defee miguel de cervantes moom itam def xisaam bu siw ba di don kixota ci làkku espaañ ci noonu it la rabelais 1483 1553 g def moom mi nga xam ne gisul lu gën làkkam wii di wu fraans ngir wuññi ci liy yëngu ci biiram ci njàggat lu fees dell ak xoromu ak mbóosóor kaf. |
| 794 |
Naka noona yalla aji sax ji jembat tool ca biir ajjana fa feete penku ba, tabbal ca nit ka mu bind. Yalla aji sax ji nag saxal ci suuf lepp luy garab gu menneef ma rafet te neexa lekk mu def it garab gay taxa dund ca digg tool ba, moom ak garab gay taxa xam lu baax ak lu bon. |
| 795 |
S saaliwu yal na ko yàlla gërëm amoon na ay yitte yu daa nañu feeñ ci li daan gongikoo ci moom ci ay dénkaane aki soppaxndiku aki wax bokk na ci baat yi ñu ko miine woon baatub cant bi daan baamuwu aw yoon ciy xutbaam ak bu tuub bi mu joxoon yitte ju mag bokk na ci waxam yi daa tekki njàngaley s tuubaa. |
| 796 |
Taarixkat yi firee nañu taxawal xare gu bette gi nga xam ne napoleon iii defoon na ko ne daal li ko waraloon mooy daa bañoon ag nguurug itaali gu dëgër am taxaw rawati na bi mu tàmblee gis lenn ci dóox yi nekkoon ci digg itaali tàmblee bokksi ci piemonte. |
| 797 |
Ma daanaka faatu ngir tiit ak kersa ca saasa ma far la ma bindoon waaye ngoor si lëjalati ma ma ne ko loolu manul a nekk ne ko bu buurub buur yi di wax ak jaamam yi mu dëgaral kenn du ko man a xam ku dul ñoñam ña mos la ca neex ak la ca naqari. |
| 798 |
Ma bindaat ay bayit yoy dañu maa wax ni ma lii de ag wor la ndax yaa ngi bàyyi yéefar yi ci anam gu dog ba noppi ngay jël ci ñoom di nëbb ma dal di bàyyi la ma doon def gas am pax ba mu xoot ma sotti ca daa ja suul dal di xam ni sama jiyaar ji dëggu na ma sant yàlla. |
| 799 |
Sanc gi de jeemoon na jëfandikoo woon ci loolu bepp kerkeraan bu mu amoon mbaa yoon wu mu xamoon ngir góndi niti sancu yi ci xayug tugal gi te sopploo leen ko ngir ag maas man a judd guy gëm te góndiku ci jëm kanamug tugal gi ak xalaati waa tugal yi. |
| 800 |
Lee, ak kaalag lee, ak mbaxanay lee, ak tubeyi njiitlaay yu lee, ak laxasaay giy liggeeyu rabb bu rafet, bu nu rabbe wenu lee bu deger, ak wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar, ak gu xonq curr, noonee ko aji sax ji sante woon musaa. |
| 801 |
Ci noonu yàlla dogal soldaar si genn bis di tàggatu ji ba ñu demee fañuy tàggatoo fekk fa am mbooloo mu war ay fas kaalawu sappewu rang soldaar si dal di tiit taxaw ci noonu seen njiit li tëyye leen gëdd leen ne da leen di ray bu ñu siiwalee xibaar bi. |
| 802 |
Bokk na ci li nu ko begale kepp ku ko jàng walla nga mokkal ko texe ag texe gu texeedi dul toppati bokk na ciy jagleem ku ko mokkal munkir ak nakiir dun ko laaj ci bàmmeel ak leneen ak leneen ak leneen yàlla mooy jagleel yërmaandeem ku ko soob yàlla mooy boroom ngëneel lu màgg li. |
| 803 |
Am mbooloo topp ci tàbbi ci lislaam ci waxambaaney këri màkka yu xuraysin yu mag yi ñi ci yàlla ubbi séeni xol nanguloo leen lislaam ak dalam yu kawe yi ku ci mel ne talhata mom hubaydul laah abdurahmaan ubn hawf sahd ubn abii waqaas usmaan ubn haffaan subayr ubn ul hawwaam. |
| 804 |
Ca tukkib yaxantoom booba la baayi yonnant bi làqoo ca tawat ju ko daloon ba muy dëpp ba muy ñëw ba agsi madiina la ko gënoon a sonal mu daal di wàcc ca ña ñu daa wax banii najaar di woon genn ci giiri xasraj yi fa la génne àdduna. |
| 805 |
Naka noonu boroom xamu itaali bii di galileo 1564 1642 g feeñ mooy ki njëkk a defar nattukaayu tàngoor njëkk a fuglu bidiw yi ca fesalukaayam ba dëgëral te feddali gisiinu boroom xam xamu bidiw bu poloñ bii di copernicus 1476 1542 g. |
| 806 |
Dogal mbugal yu keemaane, ba goreel banni israyil, sama non, nu genn misra, kurel ci kaw kurel. Keroog bu ma tallalee sama loxo, tiimale ko misra, ba gennee banni israyil ca seen biir, waa misra dinanu xam ne maay aji sax ji. |
| 807 |
P ay dal yu bon ni ngiy jeema samp ay porogaraam yuy sacc say xibaari bopp, di jefandikoo sa ordinateer ngir song yeneen walla yaq sa doxalin. P p boroom dal yi fook ni da nu leen tuumaal a href http www. Stopbadware. Org home reviewinfo ab nafar a. P. |
| 808 |
Ak li jàngu bi di nekk nguurug ruu lépp ci li ko njëkk a tax a jug téewul ànd ak li jamono di gën a yàgg mu jot a àgg ci Nëpp ci loxob weñ nguurug diine gi ak gu politig gi maanaam mu tëye tëyiin wu metti te tar ñaari nguur yii di gu diine gi ak gu adduna gi. |
| 809 |
Naareelu sumb bi, amee ci anam yu rafet te way saytu tanneef yu adduna bi rafetlu lool, li ko waral mooy taxawal nguurug jeddu reew regime civil gannaaw atum nguurug takk der, gannaaw ba nu fekkee nguurug mamadu tanjaa ci fewrie. |
| 810 |
Soo xoolee categorie senegaal xet yi neel senegaal yepp a fi nekk. Jukki yi neel nguuri senegaal yepp soo xoolee noo ngi leen boole ci categorie nguuri senegaal soo xoolee di nga gis ne itam nguuri senegaal mi ngi ci biir categorie senegaal. |
| 811 |
7 bëgg gi reewi sanc yu mag yu bari bëggoon na dëgëral seen yoonu jokkoo gu adduna loolu yobbu leen ci ñu teg loxo yenn yoon yu strateji yi ak waax yu am yi solo ak yoon yu mag yi am solo ci wàllug jokkoo gu adduna gi di taqale diggante goxi adduna bi. |
| 812 |
Waaye nakkunu woon ceslaay, amoon nanu tamit lu nu gem. Te boo ko de xool ci noom, moodu yu jekk yee fi taxawal ay daayira yu man a gindi mbokk yi ba kenn du gelem. Fakastalu, naam, am na, waaye yallaak daayira yee tax ba mag ni fattewunu demb. |
| 813 |
Wetu penku bi ci kanam di juroom fukki xasab fukki xasabi sori rabal ak juroom fi lang ak buntu ett bi ci genn wetam, ak seen netti jen yu and ak seen netti tegu, ak fukki xasabi sori rabal ak juroom, wet gi ci des, ak seen netti jen yu and ak seen netti tegu. |
| 814 |
Wolof mooy làkk wi ñu gën a wax ci senegaal waaye ngir doyodig waa afrig yi ba leegi franse mii nga xam ne lu matul fukk cib téeméer ci doomi senegaal yi rekk a koy wax moo fiy làkk wu njëkk maanaam wi nguur gi di waxe di ci liggéeye. |
| 815 |
Kooka mooy muhammad, yal na ko aji des ji sotti ay xeewal ak mucc mook nonam ak saabaam yi di ay ndab yuy duy xam xam aki xeewal aki hikam man dey tey damaa new ngir wuyyu lenn ci murid yi di woroomi tuub niy tuub ak a jeggalu seen boroom. |
| 816 |
Nañu fàttaliku nag ne waa aamerig yi ñoom ci seen suuf lañu doon xeexe bu ko defee dolli leen doole ci xare ak ci alal day gën a yomb gën a gaaw bu dee waa angalteer yi xawoon a sori kanadaa fi seen bagaasi xare daan juge walla angalteer gi leen soree woon lu tollook ay ñatti junniy miil daanaka. |
| 817 |
Ba mu ko defee amaciya sarxalkatu betel yonnee ca yerbowam buuru israyil, ne ko amos a ngi lay fexeel ci digg israyil. Reew mi du attan waxam ji. Mu ngi naan ci xare ngay deeye, te dees na jele israyil suufam moos, yobbu ngallo. |
| 818 |
Mboolaay baat la bu dage ci mbooloo, moom nag di ci wu faraas societe mooy dundiinu mbooloo mi aw nekkiinam tey ag nosteem ak aw nosuwiinam, maanaam ni muy nose biiram ak aw dundiinam ak lekkaloo gu ay ceram ses membres akug roofoom. |
| 819 |
Ba mu ko defee israyil ne yuusufa leegi man dinaa dee, waaye yalla dina and ak yeen, ba delloo leen ca seen reewu maam. Man nag dinaa la may cer booy epple say doomi baay, muy suuf su ma nangoo sama saamar ak sama fitt ca amoreen na. |
| 820 |
Degg deggi njureef walla ngerte li juddoo ci lakk nu bind ko, walla caada ja ca juddoo, day nekk di lu dencu walla lu wattuwu ci biir melokaani njaggat yi aki peen peenam, te noom danuy wuute kem ni gox yi di wuutee jamono yi di ko wuutee. |
| 821 |
Naka la sool bayyikoo ca samiyel, walbatiku, yalla daldi soppi xelam. Firnde yooyu yepp nag matandoo ca bes ba. Ba sool ak surgaam aggee gibeya, kurelu yonent yaa ne pemm, dajeek moom. Noowug yalla ne milib ca kaw sool, muy waxandoo ak noom ay waxyu. Ci kaw loolu mboolem na. |
| 822 |
Yaw jigeen ji ak lu man a xew, du xeter xeter walla mer moo faj. Loolu du indi saafara ci jafe jafe yi ndax loo gen a tang rekk sam xel dem nga wax lu epp, ba mu man a depp coow la yay la, wan la ginnaaw mbaa mu gen laa sori. |
| 823 |
Guddaayu ett bi teemeeri xasab lay doon, yaatuwaay bi di juroom fukk, taxawaayu wet yi di juroomi xasab, sor yi nu rabbe lepp di wenu lee, tegu yi di xanjar. Mboolem jumtukaayi yi nuy liggeeye ci jaamookaay bi, ba ci mboolem xeri xaymaam, ak mboolem xeri ett bi, lepp xanjar lay doon. |
| 824 |
Bi nu gisee ni lislaam saxee ci senegaal te lakk wolof wu am solo wi doon lu li epp ci askan wi da koy jefandikoo, ni nekk ci mbooloo moomu daldi farlu ci liggeey boobii ci njiital nu seen xel macc ci lislaam, la mubaarak mbakke wax. |
| 825 |
Daawuda, toog ci jalub israyil, muy la aji sax ji waxoon. Tabax naa ker gi, tudde ko aji sax ji, yallay israyil. Sakk naa fa it berab, jagleel ko gaal gi def alluway kollerey aji sax, ji mu fasoon ak sunuy maam, ba mu leen gennee reewum misra. |
| 826 |
Ci jéem gi mu doon def ngir dab bànneexu sëriñ tuubaa ci amal ay mébatam ya mu def ca matlabul fawsayni genn ciy xasidaam sëriñ saaliwu taxaw na ci mottali ay sémb yu mag yu fi ay magam bawoon te dolli ci yeneen yu mag te am solo bokk na ci yooyu. |
| 827 |
Ibraayma dellu ne ma nemee wax ak yaw, boroom bi, te duma dara ba dara booloo jeex. Waaye juroom fukk noonu jub, su yeesee juroom rekk nag? Mbaa doo tas dekk bi ndax juroom ni ci yees? Aji sax ji ne ko su ma fa gisee neent fukk ak juroom nu jub, duma ko tas. Ibraayma dellu wax ne. |
| 828 |
Na ko aji sax ji sante musaa nag, na la ko doomi selofat yu jigeen defe. Muy maala, di tirca, di ogla, di milka, di nowa, doomi selofat yooyu, noom nepp seen bokki baay lanu seyal. Ca langi askanu manase, doomu yuusufa lanu sey, seen ceru suuf daldi des ca giir ga seen langu baay bokk. |
| 829 |
Yerey aaroona yu sell yi nag, gannaaw bu deddoo, dees koy feetale ay doomam, nu fale leen ko ci seen xewu colug carxal. Diirub juroom naari fan, ci la sarxalkat bi koy wuutu ci doomam yu goor, di sol yere yooyu, moom miy dugg ci biir xaymab ndaje mi, ci biir berab bu sell bi. |
| 830 |
Alaaji omar saxoon na te të ci kanamu dooley sanc gi waaye ci mujj gi mu daanu ca doji banja gara ya ca gine atum 1864 g j bu ko defee doom ja ahmad seexu daal di yanu raayob jiyaar bi ci ginnaawam waaye moom it amoon na ag lott ci kanamu ngànnaayu sancaan yu lëw yii te aaytal. |
| 831 |
Jafe jafe yooyu lu ci ëpp li ko y jur moo y ñàkk a déggoo gi y am ci digganteem ak ñoom te loolu da na àgg ci jural ko ag fasu complexe ak ñàkk a wóolu sa bopp ndax lu ëpp ci waa senegaal da nu y gëm ne seeni mbir keneen a leen ko war a lijjantil. |
| 832 |
Su ko defee bu juroom naar fukki at yi matee, ma doora dikkal babilon ak buuram ndax seeni naawteef. Kaddug aji sax jee. Maay gental reewum babilon ba faww. Maay wacceel reew mii mboolem kaddu yi ma ko rebbe woon, te nu bind ko ci teere bii, yeremi jottli xeet yepp waxyu bi. |
| 833 |
Kepp ku dib jetun ak ub jirim, buleen ko neewal. Bu ngeen leen neewalee dey, bu nu yuuxoo, woo ma wall, dinaa degg seen yuux moos. Su boobaa sama mer dina tang, ma reye leen saamar, seeni jabar diy jetun, seeni doom diy jirim. |
| 834 |
Ibraayma wone na nu nit wara def, ba jot ci li talla dige. Nit daa wara gem degg te woolu talla ci lu wer. Ngem googu ak koolute googu ci tallaak kaddoom moo mana tax nit ku nekk mana taasu ci barke bi talla dig ibraayma, doonte kenn yelloowu ko. |
| 835 |
Ba loolu amee aji sax ji dajeek balaam, daldi yeb kaddu ci gemminam, ne ko dellul ca balag, te nga waxe noonu. Mu dem ba ca moom, fekku ko lu moy mu taxaw ca wetu saraxu rendi doomalam, mook kangami mowab. Balag ne ko lu aji sax ji wax? Balaam daldi yekkati kaddug naanam, ne. |
| 836 |
Oseyaani mooy gox bi gën a tuuti ci gox yi ci àdduna bi ci km kaare lay tollu te 90 pourcent ya óstraali la 5 4 pourcent ya di papuwasi ginne gu bees 3 1 pourcent ya di seland gu bees gi yeneen réew réewaan yi tas ci mbàmbulaan gu dal gi doon 1 5 ci gox bépp. |
| 837 |
Ci misaal ca téereem ba tudd dal yu dàttu yu xeltu principes fondamentaux de philosophie saa ne ne ce materialiste mii di jorj politseer saxaloon na ca ne àdduna bi du lees sàkk dolli ca ne bu doonoon lees sàkk daa waroon a nekk di lu yàlla sàkk ca saa sa te mu tukkee cig neen. |
| 838 |
Bu dee reew yepp ay leb tamit, naar a ngii lebu sapo bokkul ak bu liba, naari reew yi epp aley bor ci addina si. Koomu sapon daa naat bu baax, moo raw ci addina si. Woor na ko ni su lebee, men na fey te bala muy egg fii dafa liggeey bu baax, teye li ko yalla baaxe ak feyum limpo. |
| 839 |
Musaa moo woo banni israyil gepp, wax leen ne leen yeen, banni israyil, degluleen dogali yoon yi, ak attey yoon yi may wax, ngeen degg, tey. Jangleen ko te farlu koo jefe. Sunu yalla aji sax ji moo fasoon kollere ak nun ca tundu oreb. Du sunuy maam. |
| 840 |
Ci kaw loolu yowab a nga bayyi xel ca dekk ba nu gaw. Mu daldi teg uri fu ko woor ne ay neyi xarey dekk baa fa feete. Ba loolu amee waa dekk ba genn, xeex ak noom yowab, mu am nu daanu ca gangoor ga, ca niti daawuda na, uri etteen ba bokk ca na dee. |
| 841 |
Gii mbootaay walla yëngu yëngug slaaf gii li ko taxoon a jug mooy xettali askanu slaaf wi jële ko ci àtteg imbraatoor gu otris gi ak sos reewum slaaf mu ëmb mbooleem slaaf yi dëkke ci balkaan ak salaaf yi dëkke ci tugalug penku gi. |
| 842 |
Defal sarxalukaay bi njotlaayal boppam. Day sakk ci deretu yekk wi ak ju sikket bi, taqal bejjeni sarxalukaay bi yepp. Te itam day wis wisale baaraamam deret ji lu mat juroom naari yoon ci kaw sarxalukaay bi, setal ko, sellal ko, mu taggook sobey banni israyil. |
| 843 |
Daawuda ne ayimeleg dencoo fi ab xeej mbaa saamar bu jappandee? Ndax du saamar, du lenn ci samay gannaay lu ma indaale, ngir yonnentu buur a jampoon lool. Sarxalkat ba ne ko xanaa saamarub golyaat, waa filisti ba nga reyoon ca xuru ela. Ma nga nee laxase ca turki ba, ca gannaaw. |
| 844 |
Bu dee lu aju ci doxaliin ak yewenal yu biir reew mi moom da fee daal di woon buddee doxaliin wu yàgg wa fa nekkoon daal di jël ay matuwaay yoo xam ne tax nanu ba yoon ci reewum itaali gën a jamonoo jële fi lu bari ci ay jàngu maanaam ay egliis wàññi dooley politig ju paab gi tàqale àtte geek eglis bi. |
| 845 |
Ci askanu baani, madaay laak amram ak uyel ak benaya ak bedeya ak keluyi ak wana ak meremot ak elyasib ak matana ak matenay ak yasaaw ak baani ak binuy ak simey ak selemya ak natan ak adaya ak magnadebay ak sasay ak saray ak asarel ak selemya ak semarya ak salum ak amarya ak yuusufa. |
| 846 |
Yowab moo jiite woon mbooloom xarem israyil gepp benaya doomu yoyada yilif dag ya dar buur, te di waa keret ak waa pelet adoram di saytu liggeey ya nuy sase yosafat doomu ayilut yor kaddug buur sewa di bindkat cadog ak abiyatar di ay sarxalkat ira ma fekk baax yayir itam di sarxalkatu daawuda. |
| 847 |
Balaam nag gis ne aji sax ji la neex mu barkeel israyil, ba tax sakkootul ay takk na woon, xanaa mu walbatiku, janook mandi ma. Ci kaw loolu balaam dawal betam, daldi seen israyil, na nu dale topp seeni giir, noowug yalla daldi wacc ca. |
| 848 |
Waxam jii nag dal di leen ba cig jaaxle ñenn ñi dem ña ca des des fa am ñuy jeem a tëyye seeni xarit ngir ñu des ak ñuy xiirtal seen waay ci ñu dem sëñ bi moom ne tekk rekk jeemul a tëyye kenn ku bëgg a dem ba mujj li ëpp ci mbooloo mi dem ba ko fa la ca gën a néew des fa. |
| 849 |
Bi ñu wëlbatee qibla bi leegi jëme ko ci kaaba gi te yonnant bi xam dëgër gi xeetu lislaam wi def leegi te ame ko doole ci la jugoon ànd ak am mbooloo ci saabaam yi ngir defi umra mooy siyaareji bayti laahil haraam ci waxtu yi dul yu aj looloo tax ñu tudde ko aj gu ndaw gi. |
| 850 |
Ba naaman bayyikoo ca alyaasa, dem ba xawa sore, gewasi surgab gooru yalla ga, alyaasa, ne ca xelam eewaay sama sang daal! Day bayyi naaman waa siri bii mu dem noonu rekk jelul dara ci li mu indi. Gin naa ko ci aji sax ji, kiy dund, dinaa daw dabi ko, ba am ci moom as lef. |
| 851 |
Ba loolu amee musaa ak aaroona ak mbooloom banni israyil mepp daldi defal leween ni noonu. Mboolem lu aji sax ji santoon musaa ci leween ni, noona la ko banni israyil defe ak noom. Leween ni setlu, foot seeni yere, aaroona def leen ni saraxu yekkati jebbal, neel aji. |
| 852 |
Naan ku mana te anageen ni? Waaye xamleen bes niki tey ne seen yalla aji sax ji mooy kiy jall jiite leen, di sawara wuy xoyome. Moo leen di fakkas, mooy ki leen leen di notal, ngeen daq leen, sank leen ci lu gaaw, ni leen ko aji sax ji waxe woon. |
| 853 |
Bokk na ci ligeyam moom sëriñub yar jàng ak jàngale ak ligéeyloo ak ay tudd yàlla ak gindee ginaaw bi mu leen xiirtalee cig cofeel gu dëggu te du tàggook ñoom li feek wonu leen seen ayibi bopp ligéeyloo leen ci nu jéem a laab ci yooyu ayib ngir man a àgg ak ñoom fa yàlla inshallaah. |
| 854 |
Sunu lakk yi nu donnee sunu maam ya, muy wolof mbaa pel, mbaa sereer, mbaa joola walla wenneen lakk wu mu ci menti doon, seen solo ci defaraat nit ni, defaraat reewi afrik, delloo leen seen gedd lu jeggi dayyoo la te mata sedd la!. |
| 855 |
Doolil ci loolu nekk gi waa britani nekkoon di xeexe ci sancu yoo xam ne manuñu fa a ame jokkoo ak dolli doole ga war ca anam ga mu ware te gaaw te itam pasteefub xeex bi nu amoon moo gën a suufe fuuf bi waa sancu yi amoon ñoom ñi taxawoon tamb ci xettaliku ci waawug nguurug angalteer gi. |
| 856 |
Kon xamleen tey te delloosi ci seen xel, ne aji sax ji mooy yalla fa kaw asamaan ak fi kaw suuf. Du keneen. Sammleen dogali yoonam, ak santaaneem yi ma leen denk bes niki tey, ndax ngeen baaxle yeen ak seen doom yi leen di wuutu, te ngeen yagg ca reew ma leen seen yalla aji sax ji jox ba faww. |
| 857 |
Benn moodu moodu bu dekk tuubaa moo am jangoroy koronaawiris. Bunu sukkandikoo ci xibaari dakaractu, waa jooju day door a joge itaali nibbisi senegaal. Jamono jii senegaal am na nenti nit nu am mbas mi. Mu doon natti doxandeem etranger ak benn doomu senegaal. |
| 858 |
Degg la ndax a y sandarma mes na noo dem sama ker yaay ca sigicoor ngir nangu f ay kayiti parenaas. Bi loolu amee, dama jel ab layookat, topp mbir mi ba mu ses. Ca mujjantal ga, yoon jox na ma degg, daan sandarma ya fa demoon. |
| 859 |
Suleymaan teg serub ya ca digg neeg bu sell baa sell, seeni laaf fireeku, catal laafu benn serub bi di laal genn wetu tabax bi, catal laafu serub ba ca des di laal geneen wetu tabax bi. Seen naari cati laaf yi ci des it di laale fa tollook digg neeg ba. Mu teg ca xoob serub yi wurus. |
| 860 |
Moom la salmanasar, buuru asiri song, mu nangul ko, di ko fey galag. Gannaaw gi nag buuru asiri gis ne ose lal na pexe, ndax daa yonnee ay ndaw ca so, buuru misra, ba noppi lank ne du fey galag at mu nekk. Buuru asiri japp ko, tej. |
| 861 |
Maa ngii di dikkal buuru babilon ak waa reewam, na ma dikkale woon buuru asiri. Maa ngii di delloo israyil parloom, mu dellu di fore allub karmel ak basan, di regge tundi efrayim ak galadd. Su bes baa, ci yooyu fan, kaddug aji sax jee,. |
| 862 |
Buur daldi addu ca kaw, di woolu neengokat yeek xeremkat yi ak seetkat yi. Mu wax ak boroom xam xami babilon yooyu ne leen kepp ku jang mbind mii te wax ma lu mu tekki, dees na ko solal yerey buur yu xonq curr, takkal ko caqu wurus, jox ko kilifteef gu koy tofal ci bummi. |
| 863 |
Mu samp jen yi ci kanam bunt neegu yalla bu mag bi samp jenu ndijoor wi, tudde ko yakin kiy taxawal, samp jenu cammon wi, tudde ko bowas kiy dooleel. Kaw xer yi ay leppi toor toor yu nu xellee ci tege. Liggeeyu xer ya daldi sotti. |
| 864 |
Bu ko xasee naanloo ndox mi, ndegam ndaw see sobeel boppam, wor jekkeram, ndoxum alkande mi day tabbi ci biiram, jural ko wextan, koll bi newi, njurukaayam lax, mu mujj doon ku nuy mooloo ci biir askanam. Waaye su ndaw si sobeelul boppam, xanaa di ku set, dina mucc, te dina mana am doom. |
| 865 |
Ci xarnub fukk ak juroom neent g. J, la gabu it lambalee naaxsaay, looloo mi ngi dale ca ba ko giirug pel gi songee, mooy gi genne woon fuuta jalon, bu ko defee mu daal di tambalee nakk ndank ndank san san yi mu amoon ci gox yi mu yilifoon. |
| 866 |
Gii yëngu yëngu moom mi ngi judd ginaaw lu tolloo k xaaju xarnu ginaaw juddug yëngu yëngu gu ñaari way sell yii di fransis ak dominik waaye gii nag moo gënoon a fés gën a jeexiital ci egliis bi ci gu fransiskaan gi ak gu dominikaan gi. |
| 867 |
Siin ma doon barab ba mbas mi tambalee am na lu tullu ci juroom natt fukk ak natti junni yu teg natti teemeer ak juroom fukk ak benni nit nu am jangoro ji bunu na gennee ho ko ak makaawo. Lim ba nag ak yokkoom neew na lool ci bis yi waral nuy laam laamee ag weram. |
| 868 |
Beggoon. Mu ne ko jogal, dem! Tamar ne ko deet, soo ma daqee def ma lu yees li nga ma def ba noppi! Taxul amon nangu koo deglu. Dafa woo bekk neegam, ne ko genneel ma kii te tej bunt beek caabi. Surga ba genne ko, tej bunt baak caabi. |
| 869 |
Ca ñaar fukk ak ñatt ci weeru sawaal atum balsasin di junni ak ñatti téeméer ak fan weer ak ñaar sheex abdul ahad gane àdduna ci muharram atum jalsasin di junni ak ñatti téeméer ak fan weer ak ñatt sëñ abdu xaadir gane àdduna ci guddig àjjuma ci fukki fan ak ñeent ci. |
| 870 |
Loolu la yoon digle ci wasin bees, mu am doom ju goor mbaa ju jigeen. Su fekkee ne wasin bees wi amul njegu xar, na indi naari pitax mbaa naari xati yu ndaw, benn bi di saraxu rendi doomal, bi ci des di saraxu pootum bakkaar. Sarxalkat bi defal ko ku jigeen ki njotlaayam, mu daldi set. |
| 871 |
Waaye way jeqiku yi digale nu sàmm luwis 16 ba du daw ci noonu ñu taxawal seen bopp ci doxal mbirim réew mi ak mu jàngu bi ci wàllug doxaliin ak alal loolu moo merloo woon paab gi mu mujj moom paab gi di kenn ci ñi gën a noonu jeqiku gi. |
| 872 |
3 fipp gi ci fraans mooy gi njëkk ci fipp yi ci taarixu tugal bu bees bi loolu nag li ko waral mooy coppat yi mu indi ciy gisiin aki deggiin aki xalaat ci wàll yu bari ci dundug politig gi gu mboolaay gi gu xalaat gi gu koom koom gi ci tugal ak fu ko moy. |
| 873 |
Nees ko yekkatiwaat! Aji sax ji dooleel na buur sirus aji sax ji dafa wax ki mu fal, buur sirus mi mu japp ci loxol ndijooram, ngir nangulal ko xeet yi, yolomal nganaayal buur yi, lafal koy bunt, ba bunti dekk du teje, mu ne man maa lay jiitu, maasale mbartal,. |
| 874 |
Seydu jallo maa ngi leen di fey, di leen jaajefal ci li ngeen ma tann ngir waxtaane mbasum covid bi. Man, seydu jallo laa tudd. Farmasiye laa ak biyolosist. Nekkoon naa tamit interne des hopitaux te am naa lijaasa master ci immunologie et infections, maanaam xam xamu kiiraayu biir yaram ak seg. |
| 875 |
Moo tax yeen samm si, degluleen kaddug aji sax ji. Mu ne gin naa ko ci man miy dund. Kaddug boroom bi aji sax jee. Gannaaw sama gatt yi nakk nanu samm, ba nu di leen sexetoo, nu mujj di ndawalu rabi all yepp, te sama samm si werunu sama jur gi, sammunu leen, xanaa di samm seen bopp,. |
| 876 |
Tax na tam ba ag gepplante gu tar te metti am ci diggante reewi endustri yu mag yi, jem ci yaatal seenug kilifteef ak san san ci gox yi leen man a warlul ag yokkute ci wallug endustri, ndax seen koom koomu xeet wepp ci endustri la tegu woon. |
| 877 |
Bu leen seen yalla aji sax ji yobboo reew ma ngeen jem, ngir nanguji ko, moo fay daqe xeet yu bare fi seen kanam etteen ni ak girgaseen ni ak amoreen ni ak kanaaneen ni ak periseen ni ak eween neek yebuseen ni juroom naari xeet yu leen epp, epp leen. |
| 878 |
Naareelu mbas maa ngi tudd mers cov. Ca araabisawdiit la cosaanoo woon, ci diggante ak. Ers cov jotoon na dugg ci biir i reew, daaneel fa. I doom aadama, faat ci noonu. Kon, ci xayma, yoo jel ci. Yooyu jangoro ji songoon, yi dundunu. |
| 879 |
Buleen tong seen mbokk, te artuleen seen moroom bu baax bala ngeena bokk ak moom gaddu bakkaar. Buleen di feyantook seen mbokkum waa reew te buleen ko dencal mer. Ni ngeen soppe seen bopp nag, soppeleen ni seen jegenaale. Maay aji sax ji. |
| 880 |
Bu besub yiw taxawee, ma nangul la bu besub mucc jotee, ma wallu la, samm la, def la ngay kollere sama digg ak askan wi, ngir yekkatiwaat reew mi, seddalewaat ay cer, suuf sii gental tey, ba ne ni nu tejoon gennleen! Fa nu nekkoon cig lendem,. |
| 881 |
Ba mu ko defee buur teral daneel, may ko lu baree bare, ba noppi def ko kilifag diiwaanu babilon gepp, teg ci fal ko, mu yilif boroom xam xami babilon yepp. Ci biir loolu daneel naan buur mu tabb sadarag ak mesag ak abet nego, nu yore saytub diiwaanu babilon. Daneel moom nekk ca ettu buur. |
| 882 |
Demleen betel, bakkaare fa, dem gilgalp, bakkaareeti fa. Rendileen seen ub sarax ca elleg sa, joxe seen saraxi fukkeeli alal ca gannaaw elleg sa, te ngeen lakk mburu, def ko saraxu cant. Yeggaleleen seen saraxi yeene te siiwal ko, degg ngeen? Ndegam loolu ngeen namm, yeen banni israyil. |
| 883 |
Nga rax ci dolli ne angalteer mooy réew mi rënkaloon boppam ci sancoom yi yaxantug marsandiis yu bari maanaam bari na lool ay marsandiis yoo xam ne angalteer da ne woon moom rekk a leen sañ a jaay ci sancu yi lu mel niki ataaya loolu nekkoon na lu waa sancu yi ñaawlu woon. |
| 884 |
Xet wii ci suuf emb na wii ara fepp fees jefandikoo dencukaay bi yeneen wiki yiy toftal danuy jefandikoo itam bii dencukaay bii dencukaay dafa ami xibaar yees ci yokk, xej na nataalukaay bu waaraame walla waaraamalekaay bees jefandikoo moo leen ci yokk. |
| 885 |
Noon nag danoo seddaliku ci ay dawaan yu limu, nooy ci tur dawaanu sunna, bi emb lu tollook ak ci jullit ni, ak bu siiya bi nga xam ne ma nga eppe ca iraan, ci biir sunna am na fa ay banqaas niki tasawuf, naka noonu ci siiya. |
| 886 |
Sancug britani gi nag mooy gi gën a ñaaw ci mbooleem xeeti sanc yi ndax moom da daa jëfandikoo cig sancam doole teg loxo ak jariñoo ne ne yu nu laalul yi ak kàttanug askan yi ak tas nit ñi ak xàjjale leen fitnaal leen ak tooñ leen. |
| 887 |
Degluleen maa, yeen soxnay lemeg, teeyluleen maa, yeen ada ak silla. Nit a ma gaan, ma boom, goneg jambaar door ma, ma faat. Kayin kay, lees di feyul juroom naari yoon, ne, bu dee lemeg mii, muy juroom naar fukki yoon ak juroom naar. |
| 888 |
Naataangeg dëkk bi lëkkaloo na lool ak màggal gu mag gi giy dëppoo ak demug seex ahmadu bamba ci géej gi ba tay tuubaa dafa bari li waa senegaal di woowe moodu moodu di ay tukkikat yu féete tugal tey ëndi xaalis bu bari ci dëkk bi. |
| 889 |
Bi at yi jegee ñeen fukk la sopp gi mu soppoon ag wéet gën a yokk mu gën a bëgg xëlwa ak beru mu daan génn màkk ngir dem ca doj wa nu daa wax harraa ngir xunti mu fa nekkoon mu mu daa faral a dugg ngir jaamu yàlla noonu la daa jeexale weeru koor wi ngir sellal boppam laabal xolam. |
| 890 |
Yengu yengu yu ag nasaraanal ak ay wi mu andal yengu yengu yu ag nasaraanal ak ay wi mu andal ag nasaraanal yengu yengug diine gu nu nos la, gu li ko tax a jug mooy tas diiney nasaraan ak xayug nasaraan yi ci jullit ni ak nu dul noom. |
| 891 |
Li des ci mbiri basa ak la mu def ak njambaaram, bindees na lepp moos ca teere ba nu dippee jaloorey buuri israyil ca seeni jant. Gannaaw loolu buur basa saay, fekki ay maamam, nu denc ko tirsa. Ela doomam falu buur, wuutu ko. |
| 892 |
Walla kay mu soññoon sunu boroom xam xam bu mag ba seex anta mii nga xam ne lii rekk a ko masoon a ñor ci mu wëy ca yoonam woowee te gën ko o jàpple ci xalaat ak doole waaye deful loolu moom kay da ko doon xeex ci anam gu ñaaw di ko gàllankoor ci mu amal bile naal. |
| 893 |
Ngelawi yaxantu yu bëj saalumu penku yiy tawlo dañuy upp ci tefesi bëj saalumu penku yu afrig yi bu ko defee taw yi rot ñuy sutuxlu ci biir ci kaw laamaaru bëj saalumu afrig bu ko defee ñu àgg ciw tàngoor ba ca tàkkug kalahaari ci bëj saalumu sowwu afrig. |
| 894 |
Buleen lekk lu am deret. Buleen di gisaane mbaa ngeen di jibar. Buleen wat seen peggu kawaru bopp te buleen dagg seen peggu sikkim, mbaa ngeen di dagg seen yaram, di ko mititloo ku dee, te buleen naasu fenn ci seen yaram. Maay aji sax ji. |
| 895 |
Bi yonnant bi delloo madiina la yëg ci mujjug safar lu mel ne tawat di ku dugg waaye faalewu ko dafa wéy di ligéey ba tawat ji far ko man mu doog a tëdd waaye tawat ji yàggul ndax mi ngi làqu ginaaw bi tawat ji amee ci moom fukki fan ak juroom di ci 13 rabiihul awal atum 11 g g 8 suwe 632 g j. |
| 896 |
Ca bis ba mu war juge ndar jëm ndakaaru te booba ma nga woor àgg fa njëkk jant biy so ñu wàcce ko fa ca genn kër mu tàmblee waajal dog ak julli waaye ñu jekki jekki rekk lenn ndaw teew ne ko ayca ñu dem sëñ bi jug ànd ak moom waa ja yobb ko ci néeg bu deesi muslu lëndam kariis tàng jérr xeeñ xunn. |
| 897 |
Loolu dina antoom? Bi mu jogee berki demb tugal, ablaay wadd nee na du jappale maki, du jappale idi te yit dina def kem kattanam ba kenn du fi wote. Askanu senegaal a ci des kan la nar a fal feek i fan? Ndax ndaamal kajoordina gaddu ndam li bii yoon?. |
| 898 |
Man nanoo wax ne fraans moom jàpple na way fippi sanncu yi ci wàllug xare militaire ak ci alal ba tay it dajale na way coobarewu yu fraans yi yobbu leen ci diiwaan yu bennoo yi ngir nu xeexle leen ci ron njiit lu xare lu fraans lii di lavette kontar angalteer noonam bu mu yàgg a noonool bii. |
| 899 |
Nit nu dee mbaa mu jublu ci boroom rawaan yiy seet, topp leen, di ma leen bokkaalee, dinaa ko noonoo moom itam te dinaa ko dagge ci biir banni israyil. Sell luleen te sell, ngir man aji sax ji maay seen yalla. Nangeen samm samay dogali yoon te di ko jefe. Man aji sax ji maay ki leen sellal. |
| 900 |
Nee maa leen di may seen tawub reew, saa yu jotee lollib reew ma day tawd, cooroonam taw, ngeen dajale seenum pepp, ak seen biin bu bees, ak seen diw gu yees. Su boobaa maay mayem nax ci seenub all ngir seenug jur, yeen it ngeen di lekk ba regg. |
| 901 |
Ba loolu amee surgay buur esekiya new ca esayi wax ko loolu esayi ne leen waxleen seen sang esekiya ne ko aji sax ji nee kaddu yooyu nga degg, surgab buuru asiri nakke ma ko worma, bu ko ragal. Ma ne, dinaa ko xiirtal ba mu degg xibaar, dellu ca reewam, ma boole kook saamar bu ko rey foofa. |
| 902 |
Ba mu ko defee tata ji noppi naar fukki fan ak juroom ci weeru elule. Nu liggeey ko ci juroom fukki fan ak naar. Ba ko sunu noon yepp yegee, nook mboolem jaambur ni nu wer, am nan tiitaange ak mbetteel mu rey, ndax xam nanu ne sunu ndimbalu yalla rekk lanu sottale boobu liggeey. |
| 903 |
Na maggal googu di pattliku ci yeen. Na mel ni mandarga mu nekk ci seen loxo ak seen je. Su ko defee ngeen saxoo jangle yoonu aji sax ji, ndax ci kattanam la leen aji sax ji gennee misra. Nangeen sammonteek bii dogal ci besam, at mu nekk. |
| 904 |
Erasmus mooy ki firi injiil jële ko ci làkku gres yóbbu ko ci wu latin jël nag li ñu ciy wax kóllare gu yees gi def ko ci ay làkki orob yu bees loolu bokk ci li feexal te goreel xalaatub tugal bi ci ngartaajoo gi ko niti diiney katolig yi ngartaajoo woon. |
| 905 |
Moo di noo banoona dabe banni israyil aw nam wu nu lekk ak ndox mu nu naan, xanaa di fey balaam, jibar ba, ngir mu rebbal leen leen. Teewul sunu yalla soppi rebb ga barke. Naka la mbooloo ma degg la yoon wa digle, nu daldi daqe israyil mboolem askan wu raxe. |
| 906 |
Degg la, usmaan sonko ra ale nay lijaasa yu bari waaye li ci epp solo moo di ne daanaka senegaal la ame leppam, muy ndam ak sag ci moom, mu begg nag fey naar bi xoromam, ne du nangu mukk ay doxandeem ak i dunguruy tubaab yiy paacoo alalu reew mi. |
| 907 |
Goornamaa bu jataayub xeet wi, daal di nay atte buur bii di luwis atteb ray, ci samwiye g, loolu nag tax na ba lu bari ci reewi tugal yi def ag jappaloo kontar fraans, mu ci mel ne angalteer, ak brusiyaa, otris, espaan ak holand. |
| 908 |
Ay doom ngeen, neel seen yalla aji sax ji. Buleen naasu, buleen wat seen kawaru bopp fi feeteek je bi, ngir di ko mititloo ku dee, ndax askan wu sell ngeen, neel seen yalla aji sax ji. Yeen la aji sax ji taamu, ngir ngeen doon askan wi mu seddool. |
| 909 |
Lu ni mel fees na dell ci alquraan am it ci làmmiñu araab wu jamonoo wii sundus istabraq ak yu ni deme duñu ay baati araab te ñi ngi ci alquraan lu mel ni qubtaan di capitain dees koo jengal ba araab yi man koo wax waaye juddoowu ci añs. |
| 910 |
Aji sax ji waxati musaa, ne dellool yetu aaroona fa kanam gaalu seede sa, mu dence fa, di firnde neel xeetu fippukat wi, ndax nga dakkal seeni xultu ci sama kaw, ba dunu dee. Musaa def noonu. Na ko ko aji sax ji sante, na la ko defe. |
| 911 |
Waa aamerig yi nag rëddaloon nañu sapoN benn strateji dugal fa demokraasi jële fa dal bi aju ci jaamu imbraatóor bi ñu soppi woon it seeni njàngaliin maanaam ni ñuy jànge ak li ñuy jàng wutaloon leen sartu réew bu bees ray it lonkoo yu mag yi les grandes sociétés. |
| 912 |
Fan yii weesu, marie maurisse, ab taskatu xibaar bu fekk baax siwis, bind na bataaxal bu jar a bayyi xel. La muy ciy nettali mooy naawteef yu keri liggeeyukaay yu mag yiy jaay sigaret ci reewi afrig yiy def, te sunuy gornamaa ne yacc di leen seetan. |
| 913 |
Gis nga xam xamu fuglug jawwu ji ni mu nosoo leegi ak xam kiliman bi te loolu lepp elektron a ko waral leegi man nanoo xam nu tooyaay bi toll nu jawwu ji selle nu gelaw li gaawe nu tàngoor wi tànge nu niir yi kawee añs te loolu lepp elktron a ko def. |
| 914 |
Kilifag leween na ca yerusalem moo doon usi doomu baani. Baani, asabya di baayam asabya, matana di baayam matana, mika di baayam. Usi bokkoon ci ni askanoo ci asaf, di jangkat, jiite jangi ker yalla ga. Jangkat yooyu dees leena dogalal ci ndigalal buur ay sas yu leen war bes bu nekk. |
| 915 |
Njaag xuri jóob daldi dugg ci dëkk ba desitu góor ñi mu rey leen baadoolo yi nga xam ni xejuñu ci nguur demoon nappi ba ñów mu rey leen jigéen ñi mu jàpp leen xale yu tuuti yi nga xam ni wóoluwuleen ndax ëllëg ag sibbir mën nañoo donn nguurgi mu rey leen. |
| 916 |
Tamxarit ci araab, mooy weer wi njekk ci yu gaddaay gi, moom nag bokk na ci li nuy wax ci lislaam al ashur al hurum, maanaam weer yu am worma yi tamxarit nag tuddees na ko ci araab muharram ngir ne araab yi danu ci daan araamal xeex. |
| 917 |
Doolil ci loolu nekk gi waa britani nekkoon di xeexe ci sancu yoo xam ne manuñu fa a ame jokkoo ak dolli doole ga war ca anam ga mu ware te gaaw te itam pastéefub xeex bi ñu amoon moo gën a suufe fuuf bi waa sancu yi amoon ñoom ñi taxawoon temb ci xettaliku ci waawug nguurug angalteer gi. |
| 918 |
Ci wormaal gi mu defoon aada ya fa cosaanoo du dëgg wormaalu ko fenn la tàllale jeexiital l influence gu faraas ba mu weesu senegaal mu liggéey ci lu jëmale kanam koom koomu barab bi ci njariñul faraas rekk nag lol réew mi yitteelu leen woon ci lenn daal di sos waaxub ndakaaru. |
| 919 |
Yooyule lakk, di yu orob yi de, genunu fenn, mbaa nu kawe ci lenn sunu yos yu afrik yii, li fi nekk kay mooy noom danu leen a fonk, sonn ci, di def lu mel ne li ahmad amiin di wax mu y sakk baat yu bees saa su lu yees amee. |
| 920 |
Jox na doom ji itam sañ sañu àtte ndaxte mooy doomu nit ki bu leen ci dara jaaxal ndaxte jamonoo ngi ñëw ju néew yépp yi nekk ci seen bàmmeel di dégg baatam tey génn ñi daan jëf lu baax dinañu dekki dund ba fàww waaye ñi daan jëf lu bon dinañu dekki ñu daan léen. |
| 921 |
Buur, ndax nga liwwi, sang bi. Nu daldi seet ci tundu israyil wepp, ba gis janq bu rafet bu nuy wax abisag, di waa sunem. Nu indil ko buur. Janq baa nga taaru lool. Muy topptoo nag buur, di ko taxawu, waaye buur dekkoowu ko. |
| 922 |
Mu ni ko waaw boo demee waxal sa yaay mu jél nag wi ba mu demaatee buur ni dafa koy rey mu woo ay dagam ñu dugal ko ci benn kees daaj ko ni dañu koy sànniji géej ñuy dem di dem di dem ba ci géej ga ñu ni dañuy noppalu daldi koy teg ci suuf dem di doxantu genn góor gu war gëléem romb fa. |
| 923 |
Reddleen seen kemu penku, mu dale accar enan ba sefam, kemu ga wacce sefam, jem ribla, fa feete ayin penku, waccati ba leruji dexu kineret, ca wet ga ko feete penku, kemu ga dellu wacc ba ca dexu yurdan, doora akki geeju xorom ga. Loolooy doon seenum reew ak kemoom yi ko wer. |
| 924 |
Baatu wikipedia mi ngi joge ci taqaleg naar yii di wiki di ag nosteg yoriinu embiitu dalub web bu nu man a soppi jaare ko ci ab joowukaayub web, ak pedia di reenu baatu lakku waa angalteer bii di encyclopedia, di tekki jimbulang. |
| 925 |
Yeeneleen koorw, beral nabot jataay ci kanam mbooloo mi, te teg naari nit nu tekkiwul dara, nu janook moom. Na noonu duural nabot ne ko saaga nga yalla, saaga buur. Su ko defee ngeen genne ko dekk ba, door ko ay doj ba mu dee. |
| 926 |
Sarxalkati leween ni, ba ci giirug leween gepp nag, wenn wall mbaa ceru suuf neelu leen ci seen bokki israyil. Saraxi sawara yu aji sax ji, ak ub ceram, moom lanuy dunde. Ab cer du leen neel ci seen biiri bokk. Aji sax ji mooy seenub cer,. |
| 927 |
Palu moo menn elyab, elyab menn nemwel ak datan ak abiram. Datan ak abiram noonii doonoon i njiit ca mbooloo ma, noo doon dii at musaa ak aaroona. Na nga bokkoon ca gangooru kore, ba nuy dii at aji sax ji, ba suuf sa xar, boole leen ak kore, wonn, keroog. |
| 928 |
Na nu limal langi merareen ni, na nu bokke seeni lang, ak seen keri maam, dale ko ci ni am fanweeri at, ba juroom fukki at, mboolem na yelloo bokk ci kurel, gi liggeeyu xaymab ndaje mi war, te nu limal leen seeni lang, netti junni ak naar teemeeri goor lanu. |
| 929 |
Ubbite bayaal portail bu bees neel ker doktoor senegaal wer gi yaram xibaar bari wirgo ubbite bayaal portail bu bees neel ker doktoor aps jot na xibaar buy yegle ubbite bayaal bu bees neel ker doktoor portail medical ndakaaru, awr aps www. |
| 930 |
Nu sakkal buntu xayma bi kiiraay lu nu rabbe wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar, ak gu xonq curr ak wenu lee, mu doon liggeeyu rabb bu rafet, ak juroomi jenam yu and ak seeni wekkukaay. Nu xoob nag wurus boppi jen yi ak seeni galan, juroomi teguy jen yi di xanjar. |
| 931 |
Ci topp boroom kerem ak dabu ag cakkuteefam, ginnaaw maam moor ab serinam daa xawoon a jem mag, te finu nekkoon xaw a alle, ba tax sedd ba xaw faa tar, ci loolu daan na ko faggul matt mumuy jaaroo, ngir mucc ci sedd boobu nga xamni baaxul ci mag. |
| 932 |
Ni ngi ko wacce ci yonnant bi, muy lu nu biddiwal, maanaam nank nank, kem ni ko xew xew yi soxlaa ak tolluwaay yi ba kero muy mat, di teere bu nu laabal, bu ay caaxaan dul laal fenn laa yaatiihil baatilu min bayni yadayhi walaa min xalfihii. |
| 933 |
Musaa ne yalla waaw, waaye man tekkiwuma dara, bay dem ca firawna, di genne banni israyil misra. Mu ne ko man dey, maay and ak yaw, te boo gennee mbooloo ma misra, dingeen ma jaamusi ci tund wii. Loolooy firndeel ne, maa la yonni. |
| 934 |
Na ne su yalla andee ak man, di ma samm ci yoon wi may aw, di ma jox lu ma lekk ak lu ma sol, ba kera may dellu sama ker baay ci jamm, su boobaa, aji sax ji dina doon sama yalla. Doj wii ma samp, muy xammikaay, mooy doon ker yalla, te lepp lu mu ma wersegal, dinaa ko genneel fukkeel ba moos. |
| 935 |
Nu dellu ci mbirum tukki bi, sen bi nee na kerook wird wi mu genoon di def, mooy inna walliyiyal laahul lazi nazzalal kitaaba, wahuwa, yatawallaz zaalihiin muy ci maanaa kiy mengoo samay mbir, mooy yalla mi wacce teere yi, te mooy kiy mengoo mbirum nu baax ni. |
| 936 |
Ndaxte xam xamu fisiya gën a jëm kanam bu fuglug jawwu ak xam xamu nataalu jawwu biy nataal kaw suuf si te di ko natt xam xamu kart yi ak nataali jawwu yi gën na a jeego ay jeego naka noonu endustri elektronik ni nuy xame fi mbell yi nekk gën a xarañ ak ni nuy xeexe lakk yi añs. |
| 937 |
Bekk neegu buur cedesyas moo doon seraya doomu nerya doomu maaseya. Ba cedesyas tolloo ca neenteelu atu nguuram, la seraya and ak moom babilon. Fekk na yeremi bind cib taxan mboolem safaan yiy dikkal babilon, di mboolem mbir yooyu jem ci babilon. Yeremi sant seraya, ne ko. |
| 938 |
Gis naa li sëñ bi bind ci ñoom ñaar ñu bari it ci ñi xam seenug mujj nettali nanu ma ne ku ci nekk dee gu ñaaw la dee kenn ki mooy ku jéeri ji mi ngi ndakkru ki ci des di ku geej gi nekk konaakiri yal na nu yàlla musal ak jullit ñepp ci nattu bi mu leen tegoon. |
| 939 |
Yuusufa mii, maay wax ak yeen. Nettalileen sama baay ndam li ma am ci misra ak li ngeen gis lepp, te ngeen indi sama baay, nu mu gena gaawe. Mu laxasu benamin rakkam, daldi jooy, benamin it laxasu ko, jooy. Magam na itam, mu foon leen tey jooy. Booba la magi yuusufa ya doora wax ak moom. |
| 940 |
Naka la esawu siggi, gis jigeen ni ak xale yi, mu ne nii and ak yaw nooy nan? Yanqooba ne ko xanaa njaboot, gi ma yalla baaxe, sang bi. Jaam ya ak seeni doom daldi jegesi, sujjootal ko. Leya it topp ca, moom ak i doomam, jegesi noom itam, sujjoot. Yuusufa ak rasel doora jegesi sujjoot. |
| 941 |
Naka la yuusufa gis magam ya, xammi leen, te mel ni ku leen xamul, di wax ak noom kaddu yu deger ne leen fu ngeen joge? Nu ne ko reewu kanaan lanu joge, di jendsi ab dund. Yuusufa xammi na ay magam, waaye noom xammiwunu ko. Xelum yuusufa ne yarr ca la mu gentoon ca noom,. |
| 942 |
Bi mu agsee fi ñoom fekk leen nu toog ci lal sëñ bi nuyyu leen nuyoob màggal toog ci suuf toogul ca laltu ga fa nekkoon bi mu toogee tuuti ne xaali da ma la fee deggoon rekk ma ne naa fi jaar siyaare la ci noonu latjoor xam ne daa bëgg a leeral ci ne dikk gi moom taxul juboo k moom it taxut. |
| 943 |
Li ma serin beey wax wax mooy yalla dey araamal na ci mukalaf mu ne ci li nu tuxal jef dara ci diine te xamoo la cay atteb yoon, yax mbind mii bii nag daliil xathii la, daliil xathii ci wallug usool mooy lu wer lu mel ni alxuraan. |
| 944 |
Gaar gaar bu dul ayibal tey dal nit da na leen dal, niki tawat, waaye bu mu doon juy fonloo, maanaam juy tax nit ni di leen daw, niki ngaana nga xam ni day walle, ak yu mel ni noom, noom tawat yooyu danoo wormaal yonant yi, dun leen dal. |
| 945 |
Xiirtalug mbëjbijjaakon ag feeñteeg jëmm la gees di gis niki juddug ag wuuteeg aj ci diggante ñaari cati ab wommatukaayu mbëj walla ci ag ndombo gu mbëj mbaa juddug ag dawaanu mbëj ci seen biir su wommatukaay bi walla ndombo gi nekkee ci biir ab toolu bijjaakon. |
| 946 |
Xalaati martin luther ak ay gisiin yu yewenal yi mu yoroon luther, xalaati yewenal yi mu woote woon jeme noo y yii di new nii injiil mooy nattukaayub diine ak bu yoon bi muy sukkandikoo ci firi pas pas yi ak mbooleem masalay diine yi am ag wuute. |
| 947 |
Keneen it menn xel mi jox ko ngëm keneen di wéral ay jàngoro ci kàttanu xel moomu keneen di def ay kéemaan am kuy wax ci kàddug yàlla am keneen kuy ràññee li jóge ci xelum yàlla ak li jóge ci yeneen xel yi keneen it di wax ay xeeti làkk ak kuy firi làkk yooyu. |
| 948 |
Aji sax ji waxati musaa ne ko, nanga jele leween ni ci biir banni israyil te nga setluloo leen. Ni ngay def ngir setluloo leen nii la danga leen di wis ndoxum setlu, ba noppi nu wat seen yaram wepp, foot seeni yere, daldi set. Su ko defee nu jel aw yekk wu ndaw, booleek. |
| 949 |
Loolu nag juroon ci ñoom ag mbañeel akug bëgg a fayyu nekkiinu koom koom wi jaxasoo tegoodi ci yoon am pax gasu ci tugal ci diggante askan yeek seeni goornamaa loolu tam man nanu ne mooy li gën a tax ay noste yu yees sosu yoy sañ sañ bu joyu lanu jëloon def ko seen raayo. |
| 950 |
Su boobaa mboolem diir ba suuf di weet moom lay daboo ati noflaayam, fekk yeen ngeen nekk ca seen reewu noon ya. Su ko defee suuf si dina nopplu moos, ba daboo ko ati noflaayam. Mboolem diir bi suuf siy weet, moom lay nopploo la mu noppluwuloon, ba leen ay ati noflaay fekkee ngeen dekk fa. |
| 951 |
Bu ko defee fentkat bu angle bii di richard arkrihgt fent moom it atum 1771 benn jumtukaay buy xëcc wëñ yi moom nag jumtukaay la bu nu daa doxale ci dooley ay fas mujj nu koy defe ci dooley ndox nu tudde woon ko kaadaru ndox bi water frame. |
| 952 |
Ñatti kuréel yii nag ñoom de ci li fi jamonoy laman desaloon lanu yamoowuñu woon ci àq ak yelleef du caageegug ci ay wartéef li am daal mooy ag yamoodi gu mboolaay amoon na ci seen diggante jëfkay tàqali ak feewaloo ruuru leen ak boddante gu mboolaay. |
| 953 |
Israyil degluleen! Yeena ngii tey, di jall dexu yurdan ngir daqi xeet yu leen epp, epp leen doole, ngir nangu seen dekk yu rey, dabblikoo tata yu akki asamaan. Askan wu am kattan, yegg ca kaw, soqikoo ci anageen, ni ngeen xam, te degg nuy wax ci noom,. |
| 954 |
Ba loolu amee nu bayyikoo ca firawna, daldi yem ca musaak aaroona, fa nu leen doon xaar. Farba ya ne leen yal na leen aji sax ji gis ba mbugal leen, ndax tax ngeen firawnaak i dagam jeppi nu, te mel na ni yeena teg ci seeni loxo saamar, bi nu nuy reye. |
| 955 |
Xam naa ne bis daal jëndandoo nanu juroom ñaari téeméeri kaamiil ci yu móol yi ci benn yaxantukat yu bokkul ak téerey xam xam yiy dikk di juge ci wàll gu nekk yu nu binde loxo ak yu nu móol deesul delloo mukk ab téere ak doonte dikk na fi ay yooni yoon ak doonte danoo dagg ñaari wàll yi. |
| 956 |
Bi loolu amee yalla aji sax ji nelawloo aadama nelaw yu xoot. Ba muy nelaw nag, mu rocci genn ciy faaram, fatte pax ma aw suux. Yalla aji sax ji bind jigeen ci faar, gi mu jele ci aadama, indil ko ko. Aadama ne tonet, daldi ne. |
| 957 |
Maam ngessu moo jur mareemum làmb moo jur kumba làmb mu nga tëngéej njare moo ko jur mu nga yoof moo jur magam kumb yéeli bañ mu nga ndar moo jur cepaan mu nga bamako doom yooyu nag ku ci ne réew yooyu nga ne jinné yi fa ne yaa leen yilif. |
| 958 |
Ak jem kanam gu rey gu internet, lekkalekaay yi, ci li nuy wax tag yu html lanuy jaare di leen sos, joowukaay bi won la ko ci misaal tay jii sax lekkalekaay yi ay nattukaay lanu, limu lekkalekaay yiy jeme ci ab dal ci la nuy xamee naata la siiwee. |
| 959 |
Bu ko defee fafalnaaw yu almaañ yi jog def lókki yu toftaloo ci kaw dëkki britani yi la ko dale ca ut 1940 waa almaañ ñi nag li nu jublu woon ci loolu mooy manante britani ci wommatu cig wàll ak waaj ngir wàcce ay dooley almaañ ca duni britani ya ci geneen wàll. |
| 960 |
Man nag maa am ca kaw tund wa fan ya ma fa jekkoona am, muy neent fukki becceg, ak neent fukki guddi. Aji sax ji dellu ma nangul, boobu yoon itam, ba beggatu leena sank. Aji sax ji ne ma doxal jiite yoonu mbooloo mi, nu dem nanguji reew, ma ma ginaloon seeni maam, ne noom laa koy jox. |
| 961 |
Tegal sarxalukaayu rendi doomal bi fi kanam buntu makkaanu xaymab ndaje mi. Tegal mbalkam njapp mi ci diggante xaymab ndaje mi ak sarxalukaay bi, te nga duy ko ndox. Sampal nag wurmbalu ett bi bepp, te nga we lafu buntu wurmbal bi. |
| 962 |
Te jàng ba ci woyam yooyii mu woy ci wolof ku jàng aruud xam xamu woyiin ci araab ma nu koo jam sàmmoonte naak sarti woy ak bahru yi woyiin yi ba sos na ay bahru ajami niki téere bi tudd bu léen njuuj njaaj ak way wi mu jébbaloo ci seex mustafaa mbàkke xalifab seexul xadiim bu jëkk. |
| 963 |
Ngënéeli tabaski ci lislaam lu am solo la kenn manu koo takk yonent jàmmi yàlla ci moom bi xamle nani toq dereet wiy njëkk a génn yàlla di na ci jéggale mboolem bàkkaar yees masa def nii la dikke ci sunna ci nettalib aysa ngërëmul yàlla ci moom. |
| 964 |
Aji sax ji yallay israyil boroom gangoori xare yi kat dafa wax ne seeni yonent ak seen gisaanekat yi ci seen biir, bunu leen nax. Te it buleen deglu seen boroom gent yi ngeen di gentloo, ndax waxyuy fen lanu leen di wax ci sama tur. Yebaluma leen. Kaddug aji sax jee. |
| 965 |
Ko naam. Yalla ne ko man maay yalla, di sa yallay baay. Bul ragala dem misra, ndaxte askan wu rey laa fay sose ci yaw. Man ci sama bopp maay and ak yaw misra, te na la woor ne dinaa la delloosi, te it yuusufa moo lay doggali. |
| 966 |
Moom sëriñ bi bi mu ganee àdduna waajuram wu jigeen a ko yoroon ba mu mat a jàngi mu tudoon nag amadu doomi muhammad doomi habiibullaah doomi muhammadul kabiir mom habiiballaah mu njëkk ma doomi muhammadul xayri ak muhammadul kabiir. |
| 967 |
Noonu ma degg baat bu xumb joge asamaan naan leegi mucc agsi na, moom ak kattanak nguuru yalla sunu boroom, ak san sanu almaseem, ndaxte ki daan tuumaal sunuy bokk, di leen sosal guddi ak beccegci kanam yalla sunu boroom, kooka daaneel nanu ko. |
| 968 |
Yàlla def ci déwén si ba mu tamxaritatee ba ci ëllëg si mu gën di doxantu gisaat watitu jaan ji mu topp ko nag wutsi dëkk bi nga xam ni moom mooy boroom dëkk bi di ko topp di ko topp di ko topp ba ci biir dëkk bi ci dédd bi ci garab yooyu nga xam ni xamuñuwoon lan la. |
| 969 |
Bakkaaru kenn nit tax na dee tabbi addina, yilif nepp ni buur waaye jefu keneen nit ka, maanaam yeesu kirist, moo ko suul, ba tax nu bare tabbi ci dund gu bees, falu ni ay buur xanaa ni yalla boole ci yiwam wu bare, te atte leen jub ci dara fa kanamam. |
| 970 |
Fekk booba taaw baa nga woon ca tool ya. Bi mu newee, ba jub ker ga, mu degg nuy tegg, di fecc. Mu daldi woo kenn ca surga ya nag, laaj ko lu xew. Mu tontu ko sa rakk moo dellusi, te sa baay rey na sellu wu duuf wa, ndaxte nibbisi na ci jamm. |
| 971 |
Sanc nag jëfandikoo woon na mbooleem xeeti jumtukaayi mbugal yi kontar askan yi mu duma tëj mbugal te ray lu sakkan ci askan yi te dara waralu ko lu dul ne danoo fippoon kontar ko sàkku woon nu nuy goree te temb te loolu àq ju mag la tey yelleef ñeel leen. |
| 972 |
Gaal ga deqi bisub gàwwu ñaareelub rabiihus saanii sëñ bi nee na romb nanu konaakiri am benn wolofu saalum saalum bu ko fekk ci gaal gi jox ko fa àddiya ju kawe ne ko man de da maa dégg ñu ne ya a ngi ñëw ci gaal gi jëm gabong ma ne naa la siyaaresi nga ñaanal ma dénk ma. |
| 973 |
Bi gaw gi yàggee te napoleon ñàkke ca lu bari te amewu ca lenn njariñ xarekatam yi tàmblee tawat rawati na tawat ji ñuy wax di yaram wuy tàng bi loolu amee napoleon xam ne fii muus du fi naane ñeex mu deltu ginnaaw dellooti isipt te jëlewu fa lenn ndam. |
| 974 |
Loolooy gent gi. Nu wax la piri mi nag, buur. Yaw buur, buuru buur yi, yaw mi yalla boroom asamaan jox nguur ak kattan ak dooleek ndam, te yalla teg ci say loxo doom aadama yeek rabi all yeek njanaaw yi, nga boole leen yilif noom nepp ak fu nu mana dekke yaw yaay boppu wurus bi. |
| 975 |
Buur bi mooy ki am sañ sañ ci def ay yoon ay lois ak neenal leen tege ay galag def ci alali reew mi lu ko soob tabb jëwrin yi fal ligeeykat yi folli leen joxe ay ndigal jaare ko ci ay bataaxel yu nu xaatim ngir ñu jàpp ku ko soob ci askan wi ak tëj ko ci lu dul mu koy àtte mbaa mu koy laaj dara. |
| 976 |
Aji sax ji nag ne musaa ak aaroona gannaaw gemuleen ma, ngir wormaal sama sellnga fi kanam banni israyil, loolu tax na dungeen yobbu mukk mbooloo mii ca reew ma ma leen jox. Loolooy walum meriba mu firi walu jote ba. Fa la banni israyil jote woon ak aji sax ji, ba mu biral sellngaam fa seen biir. |
| 977 |
Wéyal mooy ponk bi xaw a ëpp solo ci ñatti ponk yooyu ndax moom njiitul réew mee koy ame walla jëwrin ju njëkk ji bu dee nosteg péncu réew regime parlamentaire mooy doxal réew mi di tënku ci yoon yi bàyyikoo ci dooley yoonal ji bu ko defee yoon di ko fuglu controler. |
| 978 |
Bokk na ci li nu soloo ci seere yi ko mag ñi seereel mooy ne sheex muhammad mom abiibur rahmaan attanaduxii da daan def fu nu tudde sëñ bi ci wetam mu yëggal boppam ne cëy cam soosu moom dey fu ma ko nemmikoo rekk fekk ko ci sama kanam lu tolloo k aw xur walla ñaar. |
| 979 |
Màggat mu màggat ci am njàggu m tubaab jabaroo tubaab tubaab la tubaab ngéen dénk seen gaal gii dëggel na kii du bëggati ku dul tubaab lu dul tubaab dara ci boppam li mu moom du ko ñorati te ñii nag ñoo y ñi ñi y faral a dénk sunu gii gaal kon waxuma la jengal ko waaye diigal ko la ñi y def. |
| 980 |
Bi at yi aggee ci naar fukk ak neent daa dajeek soxna xadiija soxla waxambaane wu ko yoral yaxantoom gi mu doon deflu ca shaam, moom nag soxna su woomle la woon bokkoon ci way woomley makk yi, ci noonu nu digal ko mu gis muhammad j. |
| 981 |
Waa tugal yii bawoo woon espaañ faraas olaand suwed ak angalteer sancoon nañu ay barab yu wuute ci aamerig gu bëj gànnaar gi ñoom lañuy wax tay diiwaan yu bennoo yu aamerg yi loolu nag di woon ci ñaari xarnu yii di bu fukk ak juroom benneel ak bu fukk ak juroom ñaareel g. |
| 982 |
Liggeeyuwaay yii di china petroleum ak chinese national offshore oil company degeral nanu seenug teewaay ci tooli gaas yeek yu petrol yi, di lees yaxal ci njibal li nu siiwal alxamis oktoobar, waaye yeneeni wall nooy epp farata elleg. |
| 983 |
Ginaaw nag metternich fexe woon na ba yay njiiti ndaje mi gëmloo leen maanaam lu nekk nanu ko delloo na mu meloon loolu nag moo indi ndaje mi delloosi njiiti nguur yu ndaw yu itaali yu njëkk ya ñu delloosi leen ci seeni pal tegaat leen seen barab. |
| 984 |
Bu nu leen yobboo ca jangu ya, ca kanamu kilifa ya ak attekat ya, buleen am xel naar ci li ngeen war a tontu ak nan ngeen war a tontoo, walla lu ngeen war a wax, ndaxte xel mu sell mi dina leen xamal ca waxtu woowa li ngeen war a wax. |
| 985 |
Sëñ bi daan def saa su gisee zannuuni defaral ko ab kaas ne ko càkkutéefug sa baay la woon zannuuni mii mi ngi bokkoon ci woykat yu mag yi yu rafetooni woy yi def na ab diiwaan ci tag yonnant bi def beneen ci tagg sëriñ si rawati na sëñ bi mooy ki ci wax lii. |
| 986 |
Dañi aam ay deg deg yu gatt té sédéelé ci kaw ba ci suf sen laaf yu gudu ak yu gaat té béen bunék akk façon wayinem leg leg sakh dañléen di diawatlé ak suñu toflin dañu rañé ñarr façon njéeréer acididae akk ay njéeréer yu gatt tridactilydae. |
| 987 |
Ba mu ko defee yalla degg baatu xale bu goor ba. Malaakam yalla ma addoo asamaan, ne ajara ajara, lan la? Bul ragal dara, ndaxte yalla degg na sa baatu doom ci diggante bii mu tollu. Demal yekkati ko, may ko loxo, mu jog. Dinaa def mu law, ba doon xeet wu yaa. |
| 988 |
Bokk na ci teggiin yu rafet nga bañ di ree ci jataayub ku la mag ndare muuñ nga bañ di wax ak moom cig bayliku maanaam ëppal ci wax ji lu ñor nga wax ak lu ñorul moom daal nanga yam ci li mu soxla ci yaw bu boobaa doxal nga ay teggiin ci moom. |
| 989 |
Elasar, doomu aaroona sarxalkat bi nag, ab saytoom moo di diwu lamp bi, ak cuuraay li, ak saraxu pepp bi dul jaas, ak diwu pal gi. Mooy feetewoo jaamookaay bi bepp, ak mboolem li ci biiram, ba ci yef yu sell yi, ak i jumtukaayam. |
| 990 |
Ci biir loolu noon ya naan bala nu noo yeg mbaa nu di nu gis, nu ne saraax ci seen biir, rey leen, yemale fi liggeey bi. Yawut ya nu dekkal nag dikk waxsi nu fukki yoon ak juroom li nu nuy fexeel, ne nu fu ne lanuy joge, songsi nu. |
| 991 |
Nga xam ne moo leen gënoon a jaaxal mooy mbirum nguur gu raglu gii loolu nag mooy tubaab yii di waa faraas ñoom danu daa def suuf sunu not jël fa njiit muy ku fa bokk samp fa ngir waa dëkk ba bañ a mer te ànd ak ñoom xoolal ma gii xam politig. |
| 992 |
Allaa yàlla mooy yàlla jiy dëgg ji yayoo ag jaamu moom rekk moom mooy aji bind jiy aji sàkk kiy melal ki moom tur yu rafet ya ak melokaan yu kawe ya ki bind nekk gi àdduna bi tey ki nga xam ne moom rekk a ko man mooy ki moom asamaan yeek suuf si. |
| 993 |
Ci dëkki itaali yii lu bari ci waa fànn yu siw yi fa lañu feeñe bokk na ci ñooñu deseñkat bu siw ba di fra angeliko 1400 1455 mi nga xam ne dees na ko lim mu bokk ci waa fànn yi raw te gën a mag ñi nga xam ne ñoo doon gëstu modeli fànn yu yàgg ya. |
| 994 |
Waa rap adio ñoo indi feemu rapin bu bees bi senegaal doonoon rap ñaxtu seenug ñëw yokk rap doole daanaka li ëpp ci yeneen aji rap yi ñëw ci seen ginnaaw yépp rapin boobu lañu jël tay gangoori rap yu senegaal xayma nañ leen ci lu tollook 2500. |
| 995 |
Àntug nasaraanal gu katolig gii ci iraag ci njiitul faraas merloo woon na britani ci noonu mu daal di fa woon yabal ay nasaraanalkat yu anglikaan daal di ubbi bunt bi ci kanamu nasaraanalkat yu protestant yi ngir ñu àndandoo xeex nasaraanal gu katolig gu rëy gii doon àntu bu baax ci iraag. |
| 996 |
Aji sax ji waxati musaa, ne waxal elasar doomu aaroona, sarxalkat bi, ne ko mu seppee and yi ci lakk gi, ndax lu sell la, te xal yi, na ko tuur fu sore. And yooyii seeni boroom feye seen bakkan seeni bakkaar, dees koy tegg, ba mu talli, xoobe ko. |
| 997 |
Diggu afrig di wax tamit afrigu yamoo doon ab xaaju goxub afrig bu nekk ci diggante ndand féy féy gu sahara ci bëj gànnaar ak ndand fey fey gu kalahari ci bëj saalum ci penku mi ngi yem ci peggi dexu rift ca ecoopi ci sowu ci mbàmbulaanu atlas. |
| 998 |
Ku xelu, bumu damoom xelam ku jambaare, bumu damoo njambaaram ku woomle, bumu damoom koomam. Suy damu kay, na damoom xelam mu ko may mu xam ma, yeremi, xam ne maay aji sax, jiy jefe ngor ak degg ak yoon fi kaw suuf. Loolu dey ay sama banneex. |
| 999 |
Aji bind ji senewebnews fi jukki bi bawoo wolof a. M. Ngeer xibaaryi. Com maggalug tuubaa bis la bu magg fi taalubey serin tuuba yi te it di bis bu nu fonk ngir ni ci la seenub serin demee ci tukkeem bu siiw bi ngir liggeeyal yonent bi j. |
| 1000 |
Santleen aji sax ji, tudd turam, xamley jalooreem ci biir xeet yi, fattli maggaayu turam. Woyleen aji sax ji, moo kawey jef! Na lii siiw biir addina sepp. Yeen waa siyo, serleen te sarxolleel ku magg ki fi seen biir, aji sell ju israyil. |
| 1001 |
Li des ci mbiri yoram ak mboolem lu mu def, bindees na ko moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri yudaa ca seeni jant. Buur yoram nag saay, fekki ay maamam, nu denc ko ca bammeelu maamam ca gox ba nu naan ker daawuda. Doomam akasiya falu buur, wuutu ko. |
| 1002 |
Nasaraanalkat yi gisoon nanu ne daal teere yii ak moolteef yii imprime publication man nanu leen a dimbali bu baax ci wisaare ag nasaraan ci reewi jullit neek yu leen moy, jaare ko ci li nuy bayyi ci bakkan yu doyadi yi ciy jeexiital. |
| 1003 |
Bayyi wirisu covid bi law ngir sabab kiiraayu mbooloo la doktoor paap musaa coor digle ngir xeex mbas mi. Waaye porfesoormusaa seydi mi jiite banqaasu feebar yiy walle ca loppitaanu faan, andul ak xalaat boobule. Lii la porfesoor seydi wax. |
| 1004 |
Ben geber a sasoo woon ramot ca galadd, booleek dekk dekkaan ya langu yayir doomu manase feetewoo woon, foofa ca galadd ak diiwaanu argob ca basan. Muy juroom benn fukki dekk yu mag yu nu werale ay tata ak seeni bunt ak yeti xanjar yu koy tej. |
| 1005 |
Musiba mii du mooy mi njëkk a dal amerig ci wàllug jawwu gi mu ni mel njëkkoon na ko fi ci lu tollook ay at loolu mooy bi sawara tàkkee ca joyaluwaayu waruwaay ba tudd apolo 11 ci samwiye 1967 g ci noonu ñatti soobukati jawwu ya ca nekkoon yepp dee. |
| 1006 |
Egliis bi ci safaanub muy jëfandikoo nguurug ruuwam gi di jëmale nit ñi ci yooni baax ak ragal yàlla moom déy ginaaw ag mbon da koo duggoon daa labaloon boppam ci bànneexi adduna aki caaxaanam fàgguloon boppam ay suuf yu yaatu ay alalam it mu teggiloon leen te musal leen ci galag yi ñépp di fay. |
| 1007 |
Reyal. Seetal fii ci sunu kanami bokk lepp lu ma fi yor, loo ci moom fabal, yobbu. Booba yanqooba xamul woon ne rasel a ko jel. Laban dugg ci xaymab yanqooba, teg ca xaymab leya ak yosi naari jaamam yu jigeen ya, te gisul dara. Mu genne xaymab leya, dugg ci bu rasel. |
| 1008 |
Leegi jigeenu werul nga, te dinga am doom ju goor nanga ko tudde ismayla mu firi yalla degg na, ndax aji sax ji yeg na sa naqar. Ismaylaay tiine, ni mbaam sef mu deesul not, di noonoo nepp, nepp noonoo ko. Mooy sanc fu muy jakkaarlook bokkam yepp. |
| 1009 |
Israyil dunu la nangoo deggal, ngir nanguwunu maa deggal ndax waa ker israyil gepp a deger bopp te derkiis. Maa ngii di la may kanam gu nemee ni seen kanam, ba nga deger bopp ni noom. Jamaa moo raw doj te ni laay degerale sa bopp. Bu leen ragal, bu leen tiit, li nuy kerug fippukat yepp. |
| 1010 |
Ba loolu xewee, kenn ci ni nu jappoon recc, new ci ibraam miy ab ebre, wax ko ko. Fekk na mu dekk ca wetu garab yu mag ya woon ca toolub mamre, ma dib amoreen, di mbokk mu jege ci eskol ak aner, noom ni doon wollerey ibraam. |
| 1011 |
Mboolem jumtukaay yu sell ya ca biir xayma ba. Sarxalkat ya ak leween na daldi gaddu lepp. Buur suleymaan ak mbooloom israyil ma daje fa moom, noom nepp teew. Nu jakkaarlook gaal ga, di rendi ay gatt ak i nag yu kenn manula lim mbaa nga di ko wann ndax bare. |
| 1012 |
Bokk na ci kilifa yi seere, sang bu magg ba alhaaji abdulaay siise, mom saalum, nekkoon na di ku rafeti wax, ak pas pas ci sen bi, am na bis aw nit di wax cib jataayam ba tudd sen bi, ak jele gi mu jele wirdam wi ci yonnant bi j. |
| 1013 |
Teere bu mag, biy kaddug talla gepp, juroom benn fukki teere laak juroom benn. Talla moo tann ay yonent ak neneeni nit ci diiru junniy at ak juroomi teemeer, xiir leen ci bind kaddoom. Tonent talla musaa moo bind tawreet. Mooy juroomi teere yi jiitu ci mbind mu sell mi. |
| 1014 |
Bi nu xëyee sëñ beey wax muy bisub àjjuma di bis bi njëkk ci rabiihus saanii lanu yeeg ca gaal ga gaal gi yendu fanaan am mbooloo ci murid yi dikkal nanu ma ca digg gaal ga di jooy bokk na ci mbooloo moomu sheex ibra faal moo ca magoon sëñ ba a ngi ciy wax ak ci gaal gi nana. |
| 1015 |
Bari na lool lu ñu daa tabax ay njénd di ci sotti alali reew mi ak di may seen dag yi alal ju dul jeex seen dag yu bari yooyu nga xam ne tolloon nanu ci 18 junniy nit atum te lu ëpp ci ñoom defuñu fa woon dara amul lenn lu nu fay ligeey lu amal njariñ reew mi. |
| 1016 |
Goornamaa bu jataayub xeet wi daal di nay àtte buur bii di luwis 16 àtteb ray ci 21 samwiye 1793 g loolu nag tax na ba lu bari ci reewi tugal yi def ag jàppaloo kontar fraans mu ci mel ne angalteer ak brusiyaa otris espaañ ak holand. |
| 1017 |
Paap juuf mi ngi juddu besub eel weeru desambar atum ca abese, reewum cadd. Taskatu xibaar la woon liggeey na ci la marseillaise ak le sport, nekkoon ndawal futbalkat, manatseeru taggat yaram ak njiitu kelebu futbal olympique de marseille dale ko ba. |
| 1018 |
Jokkoo gi it saxoon na fi lu tolloo ak ñaari xarnu ci biir ñaari xarnu yii orob jot na cee tuxal lu bari ci xam xami lislaam yi ame ci it walla tege ci loxo lu bari ci teere yi nu taalifoon ci araab ak yi nu firi woon jële leen ci làkku gres end ak faaris. |
| 1019 |
Maanaam loolu mooy ñun ñi ñiy tudd ñépp de amu ci kenn ku gisul ci boppam ab rëcc rëcc walla ay rëcc rëcc bu ko defee mu tuub ko te jubal ginaawug dëng ndare moom moom dey am mbiram cig ndawam akug magam ñoo yam rekk lépp ag tegu ci yoon la moom de wallaahi dëggal na te laabiire. |
| 1020 |
Bonaparte mii nga xam ne mujj na di kilifag fraans gu njëkk gi ci atum 1800 g mujj it di imbraatoor ba atum 1804 g moom bonaparte mujj na am tawfeex ci dindi lëjug politig ga fa amoon ñàkk jàmm ga tiitale ga tuur dereet ga ak yeneen jëf yu ñaaw yi àndoon ak fippug fraans gi. |
| 1021 |
Ca 2007 senegaal teeru woon na lu tollu ci 23 800 ciy daw làqu ak sàkkukati ag wéeru demandeurs d asile yoo xam ne lu ëpp 20000 ca ñoom ay waa gànnaar lañu yu doon daw boddanteg xeet ga ak ñennat ci waa liberiyaa waa siraa leyoon ak yeneen réew. |
| 1022 |
Japon nag ak li muy yeex a jot ci xayug tugal gi lepp boo ko dee xool ci reewi asi yeneen yi ndax dëppoo gi mu njëkk a def ak amerig ci wàllug joqalanteg yaxantu weesuwul atum 1854 g gii rekk teewul mu tàmbli woon na jege nànk nànk xayug orob gi di ci jariñu di ci niitu. |
| 1023 |
Dajale mbooloo mi taxaw fa ñoom xutba leen sukkandiku ci dokkub dogu ne leen yeen mbooloo mi ku àndoon ak man ngir jàng rekk na laxas jëm ca boppam aki mbokkam mbaa fa ko soob man loolu rekk taxatumaa jug ku bëgg li nu bëgg nag na toog dal di leen fay bàyyi dugg ca biir. |
| 1024 |
Loolu nag taxoon na ba yëngu yëngu gu firi walla tekki gu mag amoon ci xam xami lislaam yi tukkee ci làkku araab dem ci wu latin wi doon wu xalaat wu diine tey wu politig ca tugal ca jamono jooja loolu dimblee woon ci ginaaw bi ci lal yoon wi ba yewwute gu tugal gi man a am. |
| 1025 |
Ginaaw bi mu bennalee siin, moom ak njiitu xelalkatam yi li si, def nanu am mbooloom ay yewenal reformes yu koom ak politig yu mag, def it ay semb yu mag, yu embaale sumb version bu njekk bu miir bu mag the great wall bu siin bi. |
| 1026 |
Basketeur la tamit bou nekon si equibou valldemia si atoum diounni diourom nieneti temer diouro nieneti niar ak niari diounni ak diourom ben fofou sa ce ak si atoum diounni ak diourom ben ba diounni ak diourom niet argentona fofou sa cb. |
| 1027 |
Ul li xeyna dencukaay bi danu ko jox beneen tur, mba nu mabb ko walla nu randal ko? Li li ndax amul njumte ci mage yi, maas yi walla beneen njumte ci bindum makkaan bi? Li li ndax am nga ay ndigali jot yu met ci dencukaay bi? Li ul. |
| 1028 |
Lëj lëj boobu mi ngi tënkoo woon nii gàngunaay gu nguurug espaañ dafa féexoon ginaaw bi lingeeru espaañ bi elisabeth dawee ñu gaaral buur bi leopold ndëpp li moom mi ngi bokkoon ci njabootug hohenzellern di woon ab jegeñaaleb imbraatóor bu brusiya. |
| 1029 |
Siiwam gi tiitloo woon na waa frãas yi tegoon loxo ci réew mi ñu mujj jàpp ko ca kabrus ci 28 samwiye 1943 g j bu ko defee ëttu àtte bu sigicoor àtte ko tëjlu ko fukki at ñu làq ko yobbu ko tumbuktu ca mali fa la faatoo ci 22 mee atum 1944 g j te booba mi ngi ci digg ag njegemaaram. |
| 1030 |
Penku penku yi duggal nanu seen loxo ci teere yu bari yoo fiy gis tay ñu tudd ci rekk ci misaal jimblang ci lislaam ak dundug muhammad ki nuy wax sir william mouir def ko teere bi tudd lislaam te alfred giyom def ko ak yeneen ci teere yi nëbbal lislaam ag mbañeel. |
| 1031 |
Sa damm damm du faju, yeremi sa goom du wer. Amul ku lay sammal sa aq, te sab dana amul pajtal mu baax. Sa soppe yepp a la fatte, kenn faalewu la ci, ndax dumay noon laa la duma, yar la yar bu tar ngir sa naawteef ju rey ak sa bakkaar yu bare. Damm damm yu dul wer ak mitit wu tar jarul jooy. |
| 1032 |
Wattuleen seen bopp nag, bala leen seen xel a nax, ngeen lajj, di jaamu yeneen yalla, di leen sujjootal, ba sanjum aji sax ji takkal leen, mu ne rapp asamaan, taw taxaw, suuf noppee mennal, ba ngeen gaawa sankoo ca reew mu baax ma leen aji sax jiy jox. |
| 1033 |
Goxub afrig ñi koy xàmmee ci suufam su bari si ay laamaar ba tax na sax ñu koy niroole ak tappaan bu ñu dëpp boo xoolee di nga gis ne penku gox bi ak bëj saalumam ñoo gën a yekkatiku bëj gànnaaram ak sowwoom te it dinga man a gis laamaar yii. |
| 1034 |
Baayam mbaa doomam ju goor ak doomam ju jigeen, mbaa ku goor ku mu bokkal waajur, mbaa ab jigeenam bu seyagul te bootu ci moom ndax amul jekker ku mu bokkal noonu, san naa sobewu ndax moom. Warula sobeel boppam, di tuutal boppam, ndax kilifa la ciw xeetam. |
| 1035 |
Fexeleen ba ci biir mbasum jangoroy der juy magg, ngeen di sammoo jefe bu baax, mboolem lu leen sarxalkat yiy leween tegtal. Ni ma ko sante sarxalkati leween ni, sammooleen koo jefe noonu. Fattlikuleen la seen yalla aji sax ji defoon maryaama ca yoon wa, ba ngeen gennee misrah. |
| 1036 |
Nii daal la muhammadum abdu laah mi mujje di yonnant bu nu tànn yonni ko ci mbooleem mbidéef yi ngir mu indi fi leer gu tukkee ci sunu boroom di gindee di tege ci yoon di jële cig bokkaale jëme cig wéetal yàlla di jële ci lëndëmug réere yàlla jëme ci leerug gëm ko jëme ci lislaam. |
| 1037 |
Gii yengu yengu moom mi ngi judd ginaaw lu tolloo k xaaju xarnu, ginaaw juddug yengu yengu gu naari way sell yii di fransis ak dominik, waaye gii nag moo genoon a fes, gen a jeexiital ci jangu bi ci gu fransiskaan gi ak gu dominikaan gi. |
| 1038 |
Bu la ci natt rawee, jugal birel faatiya akuw saar, ci lu dul kabbar, jekki, taaya, te jugaat defaatub rakkaa and ak faatiya akuw saar, cig birel, waaye doo toog, da ngay wey ca ba ca des, jang ca faatiya rekk te yalu ko. |
| 1039 |
Jullit ñi dañuy gëm yàlla gëm malaaka yi gëm téere yi gëm yonnant yi it mboole seen yi fi jiitu woon ak gëm bis pénc te gëm dogal bi ak alxuraan mooy téere bi ñu wàcce ci muhammad mu tukkee ci yàlla jaare ci jibriil alxuraan nag mooy balluwaayu yoonal bu njëkk bi ci lislaam teg ci sunna. |
| 1040 |
Deugg la, nit ni xippi nanu seeni bet, moo waral way moomeel yi, kujje gi ak boroom xam xam yi takkal pot sunu njiit yi ak fras. Dafa mel ni gaa naa ngiy deeltu ginnaaw ndax noo ngi wax ne danuy bayyi cfa bi dem ci eco bi. Loo xam ci xaalis bu bees boobu?. |
| 1041 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi moom la jefandikoo suy seddatle adduna bi ci ay diwaan, gestukat yi noom seddatle bu bees bi la nu taamu, moo xaaj oseyaani ci naari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi mikroneesi box. |
| 1042 |
Xam xamu wërlaay mooy biy jéem a indi ay tontu ci yenn laaj yi aju ci nan la dénd biy jëfe ak a jëflanteek way nekk yiy dund ak yeneen way nekk yi walla nan lay jëflanteek digg bi ko wër moo xam digg bu kimya la simi walla bu dénd nature. |
| 1043 |
Ginaaw mbir yi nii lanu deme te noon yii ni nga ko xame ci tooñ ma lanu dëkk ak a def ci man lu leen soob te du ma fayyu te du ma leen ñaanal aw ay waaye maa ngi lay ñaan seen kër ya ca àjjana yàlla nangul ma ko may ma leen ba ma xamee ne maa leen moom ma jox leen àddiya waa ahlu badrin. |
| 1044 |
Bayit yi mu doon yekkati, nooy naar yu busayri yii kuy sukkandiku ci ndimbalul yonnant bi, bu koy gaynde fekkoon cib all it wedam moom yonnant bi, foo ko gise ak doonte moom rekk a and, da nga naan moo k am mbooloo and ngir, maggam ga. |
| 1045 |
Su ab jote amee diggante ay nit, nanu dem ca ettub attekaay ba, nu atte leen, ba ki am degg, nu jox ko degg, ki toon, nu teg ko toon. Su dee ay door la ki toon yelloo, na ko attekat bi teral, nu door ko ci kanamam, limu yar ba yemook toonam. |
| 1046 |
Ci atum 1949 la njëkk a am ci taarixu almaañ ñaari reew sosu ci almaañ te yor ag nosteg pénc systeme republicain walla tosteg askan ñooy almaañ gu soww gi walla péncum almaañ mu bennoo mi la république fédérale d allemagne nekk nag ci ron saytug amerig britani ak fraans bon di péey bi. |
| 1047 |
Nu gis ne njalbeen ga dafa lekkaloo ak yeneen wall yi ci des yepp, di benn xibaar buy degtal nit alkandeem, gi sababoo ci bakkaaram, te di ko xamal mbaaxu talla neel kepp kuy doom aadama. Waaye xibaar la it buy yegle atteb talla, neel ni xalab aw yiwam. |
| 1048 |
Juroom naari at yu mat yu nekk, nangeen amal njeggalug bor. Mbirum njeggaleg bor gi, nii lay deme mboolem ku lebaloon dekkandoom, bumu ko ca feyeekooti. Na jeggale la mu lebaloon dekkandoom, mbokkum banni israyilam, gannaaw bu. |
| 1049 |
Jarin gis na ne bu nu mane e doxal yooni gëstu yu làkk ak yu njàngat yi jaarale ko ci gëstu ci dénd bi nature jamono jooja aw yoon wu bees di na judd di yoonu gëstu wu xam xam wu di kojug làmb làmb ba daj rekk amul waxi kese walla gisiin loolu moo ñu y àggale ci xam xami matematik yi. |
| 1050 |
Naka la ibraayma ne gees, yem ci kuuyu xar mu bejjen ya lonke ci as ngarab. Ibraayma dem, jel kuuy ma, rendi, mu wuutu doom ja, di ab saraxu rendi doomal. Ibraayma nag tudde berab boobu yawe yire mu firi aji sax ji dina dikk. Moo tax nuy wax ba tey, naan aji sax jaa ngay dikke ca tundam. |
| 1051 |
Aji sax ji yallay israyil boroom gangoor yi dey dafa wax ne bu ngeen demee misra, ni sama mer ak sama xadar yurikoo woon fi kaw waa yerusalem, ni la sama xadar naan yureet fi seen kaw. Dingeen doon gentu alkande, nu di leen moolook a sewal, te dungeen gisati miim reew. |
| 1052 |
Bi aboo taalib ak soxna xadiija làqoo yonnant bi yëgoon na ne ku wéet la dëgg te at yu metti yii mu def màkka di jiyaar indilunu ko lenn ngérte lu ñu xam lu mu yaakaaroon ngir lànkug waa màkka yi ak nuur gi nu nuuroon cig kéefar ak Noy ci li ñu fekkon seeni baay. |
| 1053 |
Mu daal di tas parlamaab brusiya bi ndaxte moom parlamaa bi daa bañoon ne du woote alal ji mu doon laaj ngir man cee dooleel soldaaram si ci noonu mu tëjopon kepp ku wuuteek politigam boobu daal di digle ñu fuglu yeglekaay yi daal di beddiku sartu reew mi ne du ci sukkandikooti. |
| 1054 |
Ca ngoon sa ba mu waccee ba nibbisi ca la ma wax ne sey si nga bu yagg ba leegi waaye jot na nag nu dem wuti keyit guy mandargaal sunu diggante ndax jigeen ju baax nga te man a mun te loolu xalaatloo na ma lu bari. Ginal naa la ne dinaa bayyi lepp!. |
| 1055 |
Waxal leween ni ne leen gannaaw bu nu ca gennee ceru ngeneel li, li ci des lew na leen, ni bu doon pepp mu joge ci seen daggay bopp, ak biin bu joge ci seen nalukaay. San nanu koo lekke fepp, noom ak seen waa ker, ndax loolu seen pey la, nu yooloo ko seen liggeeyu. |
| 1056 |
Mu jël benn ginaar dem ci buntu kër gi di ko sarax waa jàlla ji fekk na mu ngi xiin nawetal fi mu deme bay jox ginaar gi taalibe bi mu melax mu xool waa ji gis ko mu daldi wóññeku daw ak i jooyam dugg ci biir néegam daldi daanu ci kanamu jëkkër ji. |
| 1057 |
Bu ko defee mool bii di bartholmew diaz moom àgg ba ca wàllug bëj saalumu afrig di fa ñuy wax boppub callmeer atum 1486 g moom la buurub portigaal bi soppi tur wi tudde ko ngir mool yooyu man cee ame yaakaar ba man a wuññi yoonu yaxantu wi jëme end. |
| 1058 |
Waxoon nanu ne wilson moom jotoon na a leeral dalam yooyu nga xam ne fukk lanu woon ak ñeent ci biir xeexub adduna bu njëkk bi ne woon daal fàwwu nu sukkandiku ci ñoom ngir taxawal xeex bi ak ngir rëddaat sëqooy reew yi teg leen ci dàtti jàmm ju sax ak moytu xeex yi nar a amati. |
| 1059 |
Elleg nag, su mboolem mbir yooyu dikkee fi seen kaw, muy barke yi, di alkande yi ma teg fi seen kanam, su boobaa bu ngeen delloosee seen xel foofa mu leen fekk, ca biir mboolem xeet ya leen seen yalla aji sax ji daq jeme, ba ngeen dellusi ci. |
| 1060 |
Ba mu ko defee akab lim dag ya kilifay diiwaan ya yebal, nuy naar teemeer ak fanweer ak naar. Gannaaw loolu mu lim mbooloom israyil gepp, nuy juroom naari junni. Nu genn digg becceg, fekk ben addad a ngay mandi mook fanweeri buur ak naar ya mu faral, ca mbaar ya. |
| 1061 |
Nanu fàttaliku nag ne waa amerig yi ñoom ci seen suuf lanu doon xeexe bu ko defee dolli leen doole ci xare ak ci alal day gën a yomb gën a gaaw bu dee waa angalteer yi xawoon a sori kanada fi seen bagaasi xare daan juge walla angalteer mi leen soree woon lu tollook ay ñatti junniy miil daanaka. |
| 1062 |
Njabootug barbon gi yàgg nañoo jariñoo seen nguur gi ci luy lor askanu faraas wi ñoom daal dañu daa nangu alali ku leen neex daan tëj ku leen soob daan xeexloo réew mi saa su leen soobee te xeex yooyu yu ci ëpp dañu ci daa duma faraas. |
| 1063 |
Akab dafa dogu woon ci def lu bon lu aji sax ji naawlu, ba amu ci moroom moos, te jabaram yesabel di ko ci xabtal. Akab daan na def naawteef ju rey, di topp ay kasaray tuur, di def mboolem lu doon baaxu amoreen na aji sax ji daqoon ngir banni israyil. |
| 1064 |
Sakkalal buntu xayma bi kiiraay lu nu rabbe wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar ak gu xonq curr ak wenu lee, muy liggeeyu rabb bu rafet. Nga sakkal nag kiiraay li juroomi jeni seng, xoob wu ci nekk wurus, seeni wekkukaay di wurus, te nga moolal jen yi juroomi teguy xanjar. |
| 1065 |
Boroom xam xam bu jullit bii di abo yuusuf yahquub ishaq alkanadi mi nga xam ne mi ngi faatu atum 873 g moom ku aayoon ci xam xami gis yi la taalif na ci ab teere bu am solo mooy teereb yu nu xool yi nga xam ne waa orob yi mujjoon nanu ko o tekki ci làkku latin. |
| 1066 |
Ginnaaw bi napoleon bonaperte daanoo atum 1815 ci lañu def ndajem vienne ñu jële fa ay saxal yu bari bokk na ci yooyu dagg dóox bu warsaw gu poloñ gi dagg ko ci brusiya te jox ko riisi bu ko defee ñu jox brusiya moom itam diiwaanub rayan ak xaaju diiwaanu saksoniya. |
| 1067 |
Ndaw yu lang gi nu duppee ump noo nas talaata ay sart ngir men a jot ci ndimbalul nguur gi neel weg gi yaram aide medicale d etat ame, gi tax lu jege. Doxandeem yu seenug nekkin jaadoodi ak ni seenug peyoor yees euro, men di faju. |
| 1068 |
Sunguf su mucc ayib, di netti kilo, su nu xiiwe neenteelu xaajub xiinu diw, di liitar ak genn wallu, ak biin ngir saraxu tuuru, neenteelu xaajub xiin, di liitar ak genn wall, mu and ak saraxu rendi doomal mbaa beneen sarax, su dee xar mu ndaw. |
| 1069 |
Ci atum la askanu senegaal folli abdu juuf, fal ablaay wadd. Nu teg ci fukki at ak naar, mu doyal sekk ci goor gi, daq ko, maki sall daldi toog ci jal bi. Nepp am yaakaar ju rey ci moom, ndax guleet nu amoon njiit lu juddu fekk reew mi moom boppam ba noppi. |
| 1070 |
Jaam yi nu xan ngoora, su nu sammee sama besi noflaay, taamu sama coobare, tey feddli sama kollere, maa leen di may ci sama biir ker, sama biir ett, doj wu nu leen di fattlikoo ak tur wu leen di genal doom yu goor ak yu jigeen. Tur wu sax dakk laay may jaam yi nu xan ngoora, te du fey mukkg. |
| 1071 |
Li ñuy liggéey gën a yokk gën a wuute li ñu koy jënde gën a néew ñépp man cee jot jumtukaayi liggéey yi gën a bari jokkoo gën a yomb yoon yi gën a bari ja yu àdduna yi gën a yaatu lonkoo yu mag yi amoon ay gis gis aki xemmemteefi rënk ak sanc tàmblee booloo. |
| 1072 |
Wutal xam xam, kon de di nga ci dunde ba faww, ndax nit ni waay faatu lanu, te woroom xam xam yi dunu faatu waay dund lanu na nga xam ne xam xam de lu jafe la, deesu ko ame ci lu dul teyye sa bopp weliif degg naa ak waxees na. |
| 1073 |
Ci 1992 la àttewaay bu kawe la cour supreme bu senegaal bi nekk di lu ñu dindi ñu wottee ko cér organes yu jagoo loolu àttewaay bu firi bi cour de cassation jataayub nguur gi conseil d état ak jataayub sartu réew mi conseil constitutionnel yooyu cér di yu niru lool séeni moroom ya nekk faraas. |
| 1074 |
Addinay dox ba ablaay wadd duma abdu juuf ci atum, wuutu ko ci jal bi. Ci la tanne idi, def ko bekk neegam. Ci weeru nowambar, atum, nag, la ko goor gi tabb njiitu jawrin ji. Rax ci dolli, moo toppoon ci ablaay wadd ci kilifteefu pds. |
| 1075 |
Waa quraysin nag aadawoo woon nanu di yobb seeni doom ca la genn makk, ca nampalkat ya ngir nu man a magg ci jawwu ju sell, wer gu yarame te deesi fa degge araab yu sell, bu ko defee loolu di tax ba nuy wer, neexi araab te leeri wax. |
| 1076 |
Diggu afrig di wax tamit afrigu yamoo doon ab xaaju goxub afrig bu nekk ci diggante ndand fey fey gu sahara ci bej gannaar ak ndand fey fey gu kalahari ci bej saalum ci penku mi ngi yem ci peggi dexu rift ca ecoopi, ci sowu ci mbambulaanu atlas. |
| 1077 |
Xarefulwoon di tekki lees manatul a xar di baat bi seex anta jóob a ko tëgg te mi ngi sukkandiku ci bu njëkk li ñu foogoon ne mooy xaaj bi gën a tuuti bees manut a xaraat bu ab ne ne manees na koo tudde it fepp mi doon tuutalug pepp muy lu bawoo ci ngéru xeltukat yu waa gires yu yàgg ya. |
| 1078 |
Ku dajeek as ndaw, te mu dib janq bu digoowul ak keneen ab sey, su ko jappee, tedde ko, ba nu gis leen, kooka tedde ndaw sa, day jox baayu ndaw sa juroom fukki donji xaalis. Jabaram lay doon it, gannaaw moo ko jabaroo, te du ko sana fase, giiru dundam. |
| 1079 |
Waa amerig jot nañoo sànni waruwaayu jawwu wii di apolo ci 20 sulye 1969 ñaari soobukati jawwu nekkoon ca ñooy aarmustrong ak adwin drin aamustrong nee na amoon naa yëg yëg bu tumbrànke bi may dox ci kaw weer wi damaa yëgoon ne sama màndaxe daa woyofoon lool. |
| 1080 |
Ginaaw bi mu tukki dem rom atum 1510 g def fa weer gisal boppam ñaawtéefi paab gi ak bon boni jàngu bi li gënoon a wëlbati ay gëtam mooy jàdd gi niti diine yi jàddoon ak wàcc gi nu wàccoon yoonu leer ak lëmoodiku wi nasaraan gu njëkk ga yoroon ak set gi mu setoon. |
| 1081 |
Kon, ci sunu gis gis, yoon la te it jot na, nu tekki seeni woy ak seeni bind yepp ci lakki reew mi, ba kepp ku jang men a jerinoo seen xalaat, beg ca seen xarala, rannee pexe ya nu teral ba yatt ca lammin ya nu namp kaddu yuy xalam. |
| 1082 |
Ngir nag yéwénal mboolaay gu senegaal gi seex ahmadu bamba daa woote woon jëme ci ñu roy njàngalem alxuraan mi te Noy ci sunnas yonent bi muhammad te xeeñtu it maanaay tasawuw yi te roy ci fullaal it xam xam ak liggéey te jox leen seen àq ak xiima. |
| 1083 |
Nom nak duggu nanu futankobe yep ca lislaam, teg nanu tamit ay almamy, almamy bobu mo yoore woon nguruu bi, da warone na nek serin bu geuneu am xam xam ca lislaam ca futankobe y. Ca xixee xarnu, el hadji omar taal, tabaxna imbratoor gu tukkloor ca mali. |
| 1084 |
Nu wax nag ndaw ya joge yabes galadd, nu jottli seen waa dekk ba ne leen, ca elleg sa bu jant bi tangee, dees na leen wallu. Ndaw ya dem, agge ko waa yabes, waa yabes beg. Nu wax amoneen na, ne leen elleg dinanu dikk, fekksi leen. |
| 1085 |
Sanjum aji sax ji takkal israyil. Aji sax ji ne musaa jappal njiiti mbooloo mi yepp, nga wekk leen ci bant fi kanam aji sax ji, becceg ndarakamm, ngir sanjum aji sax ji deddu israyil. Musaa ne attekati israyil na ku nekk ci yeen rey nitam ni taqook baal pewor. |
| 1086 |
Bokk na ci ligeyam moom sëriñub yar jàng ak jàngale ak ligeeyloo aki tudd yàlla ak gindee ginaaw bi mu leen xiirtalee cig cofeel gu dëggu te du tàggook ñoom li feek wonu leen seen ayibi bopp ligeeyloo leen ci nu jeem a laab ci yooyu ayib ngir man a àgg ak ñoom fa yàlla inshallaah. |
| 1087 |
Ci lu jem ci samay mbir nag, maa ngi leen di naan man pool, mi nu ne, ci seen biir ragal laa, bu ma leen soree, neme, maa ngi leen di naan ndax woyof ak lewetaayu kirist, ngir bu ma newee, ma ban a and ak neme gi may dencal nenn niy xalaat ne, gis gisu nit lanu topp. |
| 1088 |
Ci loolu mu dogu ab sufiyànke la woon te fa suufiyànke ya wacci séen dogu moo gën a tar dee fi ñoom te jaayante ci topp ab sëriñam ci jëmmam akuk ruuham ndundam kemm kàttanam ngir yàlla dong tey ku sàmm ay wareefam am kersa akuk topp gu matale ñeel boroom kërëm. |
| 1089 |
Buur dem, mbooloo mepp topp ko, ba ca ker gu mujj ga, nu taxaw. Nitam nepp a dox romb ko, nook dag ya ko dar yepp, di waa keret naak waa pelet na, ak mboolem waa gaat ya tollu ci juroom benni teemeeri nit te toppe woon ko ca gaat. Na ngay dox jiitu ko. |
| 1090 |
Soldaari piemonte yi ak yu fraans yi jot nanoo duma otris gañe ko ca xare ba nuy wax maginta ak salvarino waaye napoleon iii moom daa xëyoon rekk taxawlu ci xare bi daal di gise ak imbraatoor bu otris bi def ak moom ag wéer ngànnaay dellu xaatim ak moom ag juboo te diisoowu ci ak nguurug piemonte. |
| 1091 |
Ci gattal daal bu nu dee settantal nosteg adduna gu yeeme gii, dinanu gis ne amug ak nosu gu adduna bi danoo goor ci ay mandaqoo yu yegu delicat ak ci nosu gu fasu ba tombe rekk ak fiiroo coincidence dunu doyati ngir firi leen, leeral leen. |
| 1092 |
Fatt jawwu walla jawwu ju fatt ji mooy ji gën a tal gën a fatt te gën a féete suuf moom ngelawam day yëngu jamono ju nekk fa lay niir yi di sosoo ak mbooleem soppaxndikuy jawwu yi kon cig jege mooy jawwu ji ëpp ag jeexiital ci wàllug dëkk ci kaw suuf ak ci ni kilimã bi di séddalikoo. |
| 1093 |
Waaye, njiitu reew mi waxul dara lu leer neel xew xewi diine yi. Dafa rekk naan kilifa diine yi nu dimbali nguur gi ci ndogal yi mu jel. Jaarul ci digg bi wante li mu ci jublu mooy wax leen nu fomm xew yin doon waaj a amal weer yii nu degmal, rawati na ca tuubaa. |
| 1094 |
Looloo taxoon mu war a mel niy doomi baayam ci bepp fann, ngir doon seen saraxalekat bu mag fa kanam yalla, bi leen yerem te di samm kollere, te ci liggeeyu saraxaleem joxe na bakkanam ngir dindi bakkaari nit ni, ba yalla baal leen. |
| 1095 |
Paap juuf njiitalu olympique de marseille ba woon, mooy ki jekk a nakk bakkanam ci mbasum covid mi biir reewum senegaal. Rts moo yegle xibaar bi. Jangoro ji sonaloon na ko lool ba nu mujje woon koo sampal noyyikaay ca loppitaanu faan. |
| 1096 |
Ndar, fewrie aps jaraafu ndar, seex bamba jeey, jambat na ci yoon porter plainte gannaaw cacc gu am ci wen yi juge ci pomu federb bi nu fa jele te njiitu reew mi, abdulaay wadd, mayoon diiwaanu ndar, la ndawal aps ca ndar xamle. |
| 1097 |
Soldaari piemonte yi ak yu fraas yi jot nañoo duma otris dàqe ko ca xare ba ñuy wax maginta ak salvarino waaye napoleon iii moom daa xëyoon rekk taxawlu ci xare bi daal di gise ak imbraatóor bu otris bi def ak moom ag wéer ngànnaay dellu xaatim ak moom ag juboo te diisoowu ci ak nguurug piemonte. |
| 1098 |
Ci jefandikoo web bi niki ab joyalukaay, la nuy defariy xarala yu ubbeeku te yees ngir may suqalikat yi man di liggeey ci peexte, mucc ci noste yu teju yu keri liggeey yiy wut xaalis kese, ngir man a bind web bu gen a woor te gen a gaaw ngir nu nepp. |
| 1099 |
Ci 1953 julius nyerere ab jàngalekat la woon bu judd ci 1922 ci bi muy am 31 at la ñëw ci boppu taa tanganyika african association mbootaayu waa afrig bu tanganyika mu daldi koy soppi ag làngu politig dëgg ci lu gaaw tudde ko doon woote ngir ag tembteg seenum réew. |
| 1100 |
Itay ne buur sang bi, gin naa ci aji sax ji, kiy dund, nga fekke tey, fepp foo jem yaw buur, sama sang, dinaa fa and ak yaw, su may dund ak su may dee. Daawuda ne itay kon doxal jiitu. Itay jiitu, mook nitam nepp ak mboolem njabootam. |
| 1101 |
Buleen jalgati aqu neew ji doole cib layoom. Kaddu gu degguwul, soreleen ko, te ku deful dara ak kuy def njekk, buleen ko reylu, ndax nit ku bon, duma ko atte mukk atteb kuy def njekk. Alali ger nag buleen ko nangu, ndax ger day gumbaal njaccaar, di safaan waxi ku nekk ci degg. |
| 1102 |
Tas seen berab yu sell, te dootuma faale xetug jamm ca seeni sarax. Maay tas seen um reew, ba seen noon ya ko nangu yeemu ca. Yeen nag maa leen di tasaare ci biir xeet yi, ndax maay genne saamar mbaram, mu dal ci seen kaw. Seen um reew dina weet, seen dekk yu mag gent. |
| 1103 |
Waaye ab ndool du am ci seen biir, ndax seen yalla aji sax ji moo leen di barkeel bu baax ca reew ma mu leen di jox, muy seen cer, ngeen jagoo, ndegam deggal ngeen bu baax seen yalla aji sax ji, di sammoo jefe mboolem santaane bii ma leen di denk tey. Bu leen seen. |
| 1104 |
Booba axiya gisatul. Bet ya daa muuru ndax maggat. Waaye fekk na aji sax ji wax axiya, ne ko dama ne, soxnas yerbowam a ngi new di leerlusi mbirum doomam ju goor ci yaw, ndax dafa wopp. Bu dikkee keneen lay mbubboo. Aji sax ji ne axiya, mu wax ko nangam ak nangam. |
| 1105 |
Bu dee fraans nag nga xam ne pencam mi napoleon iii moo ko jiite woon moom napoleon iii mi nga xam ne daa jàppe woon itaali am ñaareelu reewam ndax moom doom la woon ca napoleon i ginaaw doomi mbokkam la woon te napolen i mi ngi cosaanoo corsica. |
| 1106 |
Bii ma dalal, naqar wu tollu ni, di seetaan doomam ju goor muy dee? Ci kaw loolu mu tedd, talli netti yoon ca kaw xale bu goor ba, tey naan ci aji sax ji naan ey aji sax ji sama yalla, rikk bayyil bakkanu xale bii, mu delsi ci moom!. |
| 1107 |
Ci misaal sunu njiit loolee di senghoor nga xam ne foo toll nu ko y tudd te du kenn moom de boo y xool da nga naan moom de bindul woon xanaa ngir mbokkam yii di waa senegaal ndax kat li ëpp ci réew mii déggunu tubaab nga rax ci dolli dafa meloon ne ab nasaraan la walla ku leen doon ligéeyal ci sunu kaw. |
| 1108 |
Yal na ko yàlla mottali te nangu ko te tas ko ci àddina bi muy ndaxañteefam ëlëg ca àllaaxira tey lu nu koy fàttalikoo ginaawam ci fii fi àdduna ci barkeem ak ci barkeb ki ko taalif ak kim ko taalifal yal na nu yàlla nangul te nangul nu sunub teere matal ko te tas ko moom itam. |
| 1109 |
Muriid yi di juge fune di jëm tuubaa ngir amali ko fa barab bu tedd boobee dem na nag ba yamatul rekk ci muriid yi waaye xanaa nekk xew xewu julli ñépp mbaa sax nit ñi ngir mu gën a matale muy yitte ju rëy ay miliyoNi nit diko teewe. |
| 1110 |
Waa mbootaay gii nag wasington lanu defoon seenub dal te amerig it amoon na kilifteef gu mag ci mbootaay gi kilifteef googu feeñ na bu baax bi amerig teggee kuba ne bokkatul ci mbootaay gi loolu nag mi ngi amoon ci ginaaw bi fi ag fipp gu bokkoo amee ca atum 1958 g. |
| 1111 |
Musaa degg loolu, dellu ci aji sax ji, ne ko eey boroom bi, loraange gi nga yobbe mbooloo mii nag? Loo ma doon yonnee? Ba ma demee ca firawna, di wax ci sa tur ba tey, mu ngi lor banni israyil, sa non, te xettliwoo leen sax!. |
| 1112 |
Mbooleem ay njuddéefi mbayam it addiya la leen daa def ñeel ki fi nekkal sëriñ tuubaa bi mu nekkee it xalifa daa daal di woon tàmbali di leen séddale njabootug sëriñ bi ak miskiin yi ak faqiir yi way ndóol yi ag wàll ci ñoom mu sotti ko ci luy defar dëkkub tuubaa bi. |
| 1113 |
Sool ne samiyel ndaxam deggal naa aji sax ji. Dox naa yoon wi ma aji sax ji yebal indi naa agag buuru amaleg te amalegeen ni, faagaagal naa leen. Xarekat yi daal a tanne ci lel ji li gen ci gatt yeek nag yi nu wara faagaagal, ngir sarxal ko sa yalla aji sax ji ca gilgal. |
| 1114 |
Boroom xam xamu itaali bii di galileo 1564 1642 g moom jug def lu rëy ci jëmale kanam xam xamu bidiw loolu gën na a am ci ginaaw bi mu jëfandikoo fésalukaay ngir fuglu bidiw yi ak nekkteef yi ci kaw asamaan si mu dëgëral itam xalaati kopernic yi. |
| 1115 |
Reew. Waaye mbonug xeet yii moo waral seen yalla aji sax ji daqal leen leen, ngir sottal kaddu ga mu ginaloon seeni maam ibraayma ak isaaxa ak yanqooba. Kon na leen bir ne du seenug njekk moos la leen seen yalla aji sax ji joxe mii reew mu baax, ngir ngeen moom ko ndax, askan wu da iiral ngeen. |
| 1116 |
Mu daal di bind imbraatoor bu otris bi ne ko na la wóor ne nguuri almaañ yi bi lii amee de di nañu nekki wenn yaram wu jàppaloo ci ron kerug doxaliin wu brusiya te da na jàppeji otris muy moom aw yaram wu di doxandeem wu tumbrànke wu bokkul ciw yaramam. |
| 1117 |
Dees na ci def ay bernde yaatal ko ci lekk ak naan ci anam gu matale ba ku fa teew xeewlu ca namu ware ngir ñépp beg ak wone ci it xeewali yàlla aji xeewale jees fay sant ci bis bi ngir jéem a wone xeewal yi yàlla defal seen sëriñ te defal leen ko. |
| 1118 |
Loolu nag tax ba ay dank sosu yu réew defees it ay kollarante aki dëppoo yu yor màndargam politig mu xare ci diggante ab lim ci réew yi seeni njariñi canc di jegee walla yi ci jot a àgg ci déggoo ci lijjanti lëj lëj yi nekk ci seen diggante. |
| 1119 |
Waaye yii yamale dunu bayyiwaale xel ci ne ndegerlu gu degerlukaay bi dafay soppi ci coppiteg tangoor gi, dafay yokku su yokkoo, moo tax nu koy woowee ndegerlu gu xalaat, su fekkee danu koy bayyiwaale xel ndegerlu gu degg lanu koy wax. |
| 1120 |
Yalla ne na aw dend dox diggante ndox yi, ngir xajjale leen, yii fii, yii fale. Yalla nag sakk dend wi, xajjalee ko ndox yi feete dend wi suuf ak yi ko feete kaw. Mu daldi nekk noona. Yalla tudde dend wi asamaan. Ngoon jot, suba dugg, muy besub naareel ba. |
| 1121 |
Li nuy ligeey gën a yokk gën a wuute li nu koy jënde gën a neew ñepp man cee jot jumtukaayi ligeey yi gën a bari jokkoo gën a yomb yoon yi gën a bari ja yu adduna yi gën a yaatu lonkoo yu mag yi amoon ay gis gis aki xemmemteefi rënk ak sanc tàmblee booloo. |
| 1122 |
Looloo tax, nu war jel matukaay yu deggu ngir jubbanti, na mu gen a gaawe, taxawaay bu nakk solo boobu, su ko defee, ci wallu wutug pal, goor ak jigeen yem kepp ci campeef yi lalu cig pal, moo xam mbooloo mepp lanu fay fal, walla pacc ca mbooloo ma. |
| 1123 |
Abdiyas ne ko ana lu ma def lu bon, sang bi, ba nga di ma booleek akab, mu di ma rey? Gin naa ci aji sax ji, sa yalla jiy dund, amul wenn xeet mbaa reew mu sama sang akab yonneewul, di la seet. Te bu nu nee nekkoo fa, mu ginloo waa reew maak xeet wa ne gisunu la. Leegi nag nga naan ma. |
| 1124 |
Buur, ba nga teddee ca sab lal, sa xel daa dem ci liy xew bu jamono jii weesoo. Kiy feenal mboot daldi lay won liy xew. Man nag du caageenu xam xam bu ma epple mboolem kuy dund. Mboot mii danu ma koo won, ndax yaw buur, nga xam piri mi, xam li ub sa bopp. |
| 1125 |
Ci beneen boor, jangoroy covid dafa am dayo,, ba. Te, bees sukkandikoo ci gestuy porfesoor raoult, ci dayo ak rekk lees men a jefandikoo niwaakin bi. Ci gattal, meneesul a fegoo niwaakin bi te yit aji tawat bu ci agg dayo bu mujj bi ba nu sampal la noyyikaay, niwaakin bi du ci menati dara. |
| 1126 |
Gisati nga fii firnde ju leer ne noom de xam noru leen du caageenu g xam xam, li leen nor kay moo di njangu m tubaab, lii nag waa reew mi, noo y ni ko war a dindi, sunu beggee boy, joy, takk, wey, di yeeg, and ak way yeeg ni. |
| 1127 |
Bismil laahir rahmaanir rahiimi allahuma salli halaa seyyidinaa wa mawlaanaa muhammadin al faatihi limaa uxliqa wal xaatimi limaa sabaxa naaziril haqqa bil haqqi wal haadii ilaa ziraatikal mustaqiimi wa halaa aalihii haqqa xadrihii wa miqdaarihil haziim. |
| 1128 |
Waaw lii ngen wax dégg la ndaxte sama ñatti maam rekk la lañ ma limal ñeentel ba dem sudaan ak caadd sama maam jótumaa dundak moom waaye baayu tax wax na maa ne sama maam migi juddu ca atum 1854 ca dëkk bu ñuy wax walaji ca cawalu dexga la ne koon mingi tudoon mañaang omar. |
| 1129 |
Hitler def na ay jëf yu bari yoo xam ne ñoo fi sabab ñaareelu xare bi ndax daa jëloon diiwaanu saar boole ko ci almaañ atum 1935 neenal kollareg versailles jox sodaar si ngànnaay yu diis te xereñ jëmale endustri bu almaañ ci ligeey ngànnaay ak jumtukaayi xare aki bagaas yu ame solos xare. |
| 1130 |
Loolu nag tàmbli woon na a wuute ak politig bi george mu ñatteel mi taxawaloon moo doonoon burub angalteer ca jooja jamono lii mooy li taaloon ab xare bu mag ci diggante sancu yi ak nguurug angalteer gi xare boobu moom lañuy tudde xareb temb bi. |
| 1131 |
Bi jaraaf yooyu demee ba manatunoo dellu ci seen aada yu njëkk yu bon ya muy ray jullit ñi ak giir seeni alal ak doonte loolu da leen di àggale ci nuy raye it du tee nu def ko bi nu demee ba manatunu loolu te loolu tubaab yee ko waral ñu mujj di leen xiirtal tubaab yi jaare ko ci ay pexee ki wor. |
| 1132 |
Li juddoo ci loolu nag lu mujjoon metti la ci reew yu neew doole yii nga xam ne yu mag yii danu leen tegoon loxo ngir muucu seen njariñ yeek ne ne yu nu laalul yi ak ngir def leen ay ja yu mag te yaatu yu nu man a jaaye seen ligeeyi tugal yu endustri yooyu. |
| 1133 |
Yobbu nanu yowakin buuru yudaa ngallo ba mu am fanweeri at ak juroom naar, ewil merodag doora falu buur ca babilon. At mooma, fukkeelu weer waak naar, naar fukki fan ak juroom naar ca weer wa, ca la ewil merodag siggal yowakin buuru yudaa, daldi koy tijji. Ci biir loolu mu. |
| 1134 |
Periseen neek yebuseen neek amoneen neek mowabeen neek waa misraak amoreen ni. Jel nanu jabar ci noom, jelal ci jabar seeni doom, ba jaxase njiwu mu sell mi ak waasoy reew yi. Njiit yeek mag ni sax noo jiitu ci googu fecci kollere. |
| 1135 |
Seex beeco cuun taalubeb s saaliwu la mu nekkoon kenn ci ñi daan liggéey ci yoriin wu senegaal administration sénégalaise ku bari ñu aju ci moom la ciy murit moom nag woote na ag ceexal gu bawoo ca s saaliwu waaye aw nit rawatina ci biir murit gi dañul di ko sikk ak a diiNat. |
| 1136 |
Li des ci mbiri esekiya ak mboolem i njambaaram ak mband mi mu defar ak solomam, muy indi ndox ca biir dekk ba, bindees na lepp moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri yudaa ca seeni jant. Esekiya nag saay, fekki ay maamam. Doomam manase falu buur, wuutu ko. |
| 1137 |
Ngir jeexiit yii fi yewwute gi sotti ci orob ay noste yu yees am nañu yu làmboo tabax guur gu yees gi ak mboolaayug orob gi ci cëslaay yu aada yu mboolaay yu jikko ak yu ngér yu yees ni mu duggale loxo ba tay ci ubbi ay gox yu yees yu xam xam yu jël gisiini xam xam yi ak dal yu xam xami juxraaf yi. |
| 1138 |
Ci kaw loolu aji sax ji wax musaa, ne ko noonooleen waa majan yii, te rey leen, ndax noom noo leen noonoo woon ba nu leen woree ca mbirum pewor ma, ak itam ca mbirum ndaw sa kosbi, seen mbokk may doomu kilifag majan ja, te nu jam ko keroog besu mbas, ma sababoo ca mbirum baal pewor, tuur ma. |
| 1139 |
Otris ak rusi dimblante nanu ci mabb barlamaab frankfort bi, ak naalam yi mu amoon te nu jem cig bennoo gu almaan, looloo waraloon jeem gi nu doon def ngir bennal almaan ci ron kilifteefug brusiya, ci atum g, mujjul woon antu. |
| 1140 |
Naari bayit yii de maa ngi ko mokkale ci sen bi, ndax bis da ne ma ndax xam nga naari bayiti abdalla yi, ma ne ko deedeet, mu jang leen ma dal di leen mokkal, xam it li mu doon junj ci deggal wax ji ci nekk di xawsub jamonoom. |
| 1141 |
Ba loolu amee mu jel nebbon bi sang yerey biir yi, ak bajjo bi ci res wi ak naari dembeen yi and ak seen nebbon, lakk ko ci kaw sarxalukaay bi. Li des ci yekk wi, di der beek yapp week sebbriit mi, mu genne ko dal bi, lakk ko ca biti, muy la aji sax ji santoon musaa. |
| 1142 |
Moom de jot naa àgg ci xam bidiw yi ak seeni kem ak seeni bind ak li leen sos def it ab jeego bu rëy ci xam xamu juxraaf ak yeneen xam xam yi am ag jokkoo ak kaw suuf biir suuf ak li wër suuf peek ko ciy mbindeefi asamaan bidiw ak lu ko moy. |
| 1143 |
Yonent yalla yeremi, damm ko. Anana addu fa kanam mbooloo ma mepp ne leen aji sax ji dafa wax ne nii laay damme yet wi buur nabukodonosor buuru babilon di tenkee. Fii ak naari at tembe dinaa jele yet wi ci ndoddu mboolem xeet yi mu ko tenke. Ba loolu amee yonent yalla yeremi dem yoonam. |
| 1144 |
Gangoor ga. Nu dem laquji ci ay xunteek ay dedd ak ay doj, ak i seyaan ak i kamb. Am na sax ay ebre yu jall dexu yurdan, wuti reewum gadd ak galadd. Fekk na sool a nga ca gilgal ba tey. Mbooloom xareem ma mepp nekk faak moom, di pat pati ndax tiitaange. |
| 1145 |
3 jeqiku gi ci faraas mooy gi njëkk ci jeqiku yi ci taarixu tugal bu bees bi loolu nag li ko waral mooy coppat yi mu indi ciy gisiin aki déggiin aki xalaat ci wàll yu bari ci dundug politig gi gu mboolaay gi gu xalaat gi gu koom koom gi ci tugal ak fu ko moy. |
| 1146 |
Ba nu jallee, ilyaas ne alyaasa wax ma lu ma lay defal bala nu maa yobbu, may teqlikook yaw! Alyaasa ne ko xanaa naa am lu mat sag leer naari yoon. Ilyaas ne ko naan nga lu jafe. Waaye soo ma gisee bu nu may jele fi ma nekk ak yaw, yobbu, kon dinga ko am. Soo ma gisul nag, doo ko am. |
| 1147 |
Waxewul ci nun itam? Aji sax ji degg ca. Goor ga musaa nag defoon ku woyof lool, ba raw mboolem doom aadama ci kaw suuf. Ci kaw loolu aji sax ji jekki wax ak musaa ak aaroona ak maryaama, ne leen dikkleen, yeen nett, ci xaymab ndaje mi! Nu dem, noom nett. Aji. |
| 1148 |
Gannaaw loolu musaa dellu na addu kaddu yii, wax ak banni israyil gepp. Mu ne leen maa ngi ci sama teemeeri at ak naar fukk, tey. Manatumaa jiite, te it aji sax ji moo ma wax ne ma doo jall dexu yurdan gii. Seen yalla aji sax ji ci boppam. |
| 1149 |
Neena xamul nan la menee dellu bitim reew ak googee tabb fekk rom yi, di juddu reewi tugal, di dund ciw ban tey xool, ci mennam pexe, nuy yaq ak buldozer seeni dekkuwaay, laata nu leen di yeb ciy roppalaan jeme leen fu kenn xamul. |
| 1150 |
Bi mu ko defee woykatu itaali bi tuddoon dante 1265 1321 g taalif komedi bu sell bi ci làkku itaali naka noonu petrarch 1304 1374 g mii nga xam ne li mu gisoon mooy làkku romam wii daal mooy gën ja a kawey jumtukaay ngir génne xasiday woyam yi. |
| 1151 |
Buleen ko roy te it buleen leen topp ci seeni aada. Samay santaane ngeen wara degg tey topp samay dogal. Man aji sax ji maay seen yalla. Nangeen samm samay dogal ak samay santaane, ndax ngeen jefe yooyu moo leen di taxa dund. Man maay aji sax ji. |
| 1152 |
Ndax noom nu te ku cig ragal yalla, ci sa e seenub xol ci lepp lu sunu boroom subhaanahu wa tahaalaa geremut, sa e seenub lammin ci lepp lu sunu boroom subhaanahu wa tahaalaa geremut, sa e seeni cer ci lepp lu sunu boroom subhaanahu wa tahaalaa geremut. |
| 1153 |
Fanweeri junneek juroomi teemeer aw nit, fukki junneek juroom benn. Musaa daldi sakk ci ceru banni israyil boobu, benn ci juroom fukk yu nekk. Musaa jox loola leween ni denkoo denkaaney makkaanu aji sax ji, noonee ko ko aji sax ji sante woon. |
| 1154 |
Ci biir loolu adona doomu daawudaak agit, di teggu naan man mii maay doon buur. Mu waajalal boppam watiiru xare ak i fas ak juroom fukki nit nuy daw di ko jiitu. Baayam daawuda nag masu koo wax dara, ak lu mu mana def. Adona moo toppoon ci absalom. Mu doonoon ku goorayiw lool. |
| 1155 |
Sànni nanu fa nit ñu bari waaye de kenn a ci dellusiwul loolu mooy firnde li gën a mag ci ne moom demam gi moo ko tànnoon dëgg naa ne sheex mustahiin mom talha alkumaylii nee na moom de bu bëggutoon a dem du dem dunu ko man a génne it dëkkam. |
| 1156 |
Jàppal bu baax li nu wax ni te jéem al gëstu dégg bi ci ginnaaw janeer yi dégg bu nga xam ni yenne saa yi mooy soppelaku xel mi wànte yenne saa yi itam yooyu janeer nooy tekki itam yenne déggi yi yu kenn manula xam fi ak tegu ko ci li koy màndargaal. |
| 1157 |
Yaw nag jogal nibbi sa ker. Booy teg sa tank ca biir dekk ba rekk, gone gi dee. Israyil gepp dinanu ko jooy. Kooku rekk dey lees di denc ci bammeel, ci ku bokk ci yerbowam, ngir ci moom do la aji sax ji yallay israyil gis lu baax, ci waa ker yerbowam. Aji sax ji dina falal boppam buur bu jiite. |
| 1158 |
Saamar di boom xaj diri yobbu, njanaaw ak rabu all for, mu jeex. Dama yeremi leen di def, waa reewi addina yepp, ku leen ci xool rasu. Te li ko waral di buur manase mu yudaa, doomu esekiya, ak li mu def ci digg yerusalem. |
| 1159 |
Naari soxnaam, ayinowam ma cosaanoo yisreel, ak abigayil ma doon jabaru nabal waa karmel ba. Daawuda nag yobbaale nit na and ak moom, kenn ku ci nekk ak njabootam, nu dem sanci ca dekk ya wer ebron. Ba mu ko defee waa yudaa dikk, diw fa daawuda, fal ko buuru waa ker yudaa. |
| 1160 |
Liggeeyandool, fanaan ci biir yerusalem. Su ko defee nu man di wattu guddi, di liggeey becceg. Booba kenn ci nun summiwul ay yereem, du man, du samay bokk, du samay nit, te du wattukat yi and ak man. Ku nekk day abb ngannaayam ak am ndox. |
| 1161 |
Bi ma noppee def xasida gii yaw buur bi jullil te sëlmël te barkeel ci sunu sàng sunu kilifa muhammad ak ñoñam aki saabaam te nga def qaafiya bii di ñëw mu kawe miimiya ba ci lu feeñ ak lu nëbb aamiin yaarabal haalamiin ci barkeb yonnant bi j y m. |
| 1162 |
Ci tekkaaralaan bi la lëmës giy jur toolu bijjaakon buy wëndeelu di nekk ci ndimbalu ay mbëjbijjaakon seen lim yam ak limu wéq yeek seexi dott yi kon su nekkee ab safaanukaay bu ñettiwéq ñetti mbëjbijjaan ak ñetti seexi dott lañuy doon su nekkee ñeenti wéq juroomi mbëjbijjaan lañuy doon. |
| 1163 |
Sëñ bi nee na ginaaw bi nu jullee tàkkusaan lanu dugg ci saxaar gi jëm ndar ñu àgg ndar bi jant biy bëgg a so ci loolu sëñ baa ngi ciy wax naan yàlla ca bu njëkk la dàqoon samay nëx nëx ca ndar jëme leen ci ku dul man ci barkeb ahlu badrin ña diy gaynde. |
| 1164 |
Maa ngay wax ak a naan, di tuub sama bakkaar ak a tuubloo israyil sama non tey dagaanal sama tundu yalla wu sell wif, ci sama yalla aji sax ji. Maa ngay wax ci naan gi, waa ja jibril ma ma gisoon lu jiitu ci peenu mi, daldi naawa naaw, dikk ba ci man, yemook waxtuw saraxu ngoon. Mu xamal. |
| 1165 |
Askanu jaami suleymaan nii la askanu sotay, ak askanu asoferet, ak askanu peruda, ak askanu yaala, ak askanu darkon, ak askanu gidel, ak askanu sefatiya, ak askanu atil, ak askanu pokeret asbayim, ak askanu aami. Mboolem liggeeykati ker yalla gi ak askanu jaami suleymaan yi, netti. |
| 1166 |
Bii xalaat jiital hipothese kii di emmanuel kant mooy ki ko njëkk a biral ci atum 1755 jàppoon na ne niir wi day wëndeelu ndank ndank ci boppam di gën di danku ak di tàcc ci sababu bijj gravité gi dem ba nekk ay biddiw walla ay àdduna. |
| 1167 |
Berab bu sell bi ba banni israyil jaddee, noonoo may jege, di ma liggeeyal nooy dikk fi man, di indi saraxi nebbon ak deret. Kaddug boroom bi aji sax jee. Noom do ay dugg sama berab bu sell bi, noom do ay jege sama taabal, di ma liggeeyal, di denkoo sama ndenkaane. |
| 1168 |
Buur suleymaan nag sakklu naar teemeeri pakk yu mag, di wurus wu nu tegg ba mu jekk, benn bu ci nekk di juroom benni kilo, ak netti teemeeri pakk yu ndaw, di wurus wu nu tegg ba mu jekk, pakk bu ci nekk di kilo ak liibar. Buur boole ko denc ca keram ga nuy wax gottub liba. |
| 1169 |
Bu ngeen di goob seenub tool, ba fatte ab seq ca tool ba, buleen dellu di ko jeli. Ab doxandeem ak ub jirim ak ub jetun, noom la poraat may neel, su ko defee seen yalla aji sax ji barkeel leen ci mboolem seenu naq. Bu ngeen baccee seen garabu oliw ba noppi, buleen. |
| 1170 |
Xey na meneesul a lim lees war a liggeey lepp, xanaa rekk jar naa fattali ne xalaatees na yit gen a baaxal nekkinu nit ni ci wallu luuma, janguwaayi tuut tank yi, sanci xarala yu bees yi ntic, jangal ndaw ni mecce, dimbali jigeen ni ak yu ni mel. |
| 1171 |
Ba loolu amee banni israyil japp jigeeni majan, ak seeni tuut tank, ak seen jur gepp, gu gudd ak gu gatt, seen alal jepp, nu sexetoo ko. Seen dekk yepp ak seeni dekkuwaay, ak seen dal yepp, nu lakk. Ba mu ko defee nu jel mboolem la nu sexetoo, mboolem la nu ca jappe,. |
| 1172 |
Mu daal di tas parlamaab brusiya bi ndaxte moom parlamaa bi daa bañoon ne du woote alal ji mu doon laaj ngir man cee dooleel soldaaram si ci noonu mu tëjoon képp ku wuuteek politigam boobu daal di digle ñu fuglu yéenekaay yi daal di beddiku sartu réew mi ne du ci sukkandikooti. |
| 1173 |
Bu dal bi dee jog, na aaroona ak doomam yu goor dugg, wekki kiiraay li, di ridob biir bi, te nu muure ko gaalu seedes kollere gi. Nanu lalaat ca kaw kiiraayal deru piipi, te nu lalati ca kaw, ndimo lu lepp baxa, doora roof njappuy gaal gi. |
| 1174 |
Ci nooonu am mbooloo sosu mu nu xame woon ci turu ab xalaat dox ci ñoom jañ leen ci ñu taxawal ndajem asi afrig ngir gëstu jafe jafey ñaari gox yi rawati na lu aju ci goreel ay askan seen ak tembal leen teggil leen sukkub sanc bii tegu ci seenug dóq ak ci anam gu mu ci teggoo. |
| 1175 |
Kou khariagne la si wal wowou tey liguéye plaut acctus fofou sa barcelona si atoum niari diounni ak niar ba niari diounni ak niet diougué fa dem fofou niouy wakh northgate arinso si atoum niari diounni ak niet sa barcelona legui mou ngui fi si wiyen. |
| 1176 |
Boroom xam xamu itaali bii di galileo g moom jug, def lu rey ci jemale kanam xam xamu bidiw, loolu gen na a am ci ginaaw bi mu jefandikoo fesalukaay ngir fuglu bidiw yi ak nekkteef yi ci kaw asamaan si, mu degeral itam xalaati kopernic yi. |
| 1177 |
Deesul sikk it ne moom dey ab jeqikukat la woon revolutionaire bu bokkoon ci ni gisoon ne du man a ñàkk ñu soppi ba ci làkk wi nga xam ne weesuwul fii mu nekk ab gàllankoor ci yoonu jëm kanamu g askanu itaali wi bi mu nekkee ci dëgg dëggi aajowoo ag jëm kanam ak yéeg gu xel ak gu xalaat. |
| 1178 |
Ca elleg sa mu dellu genn, yem ci naari ebre yuy xeex. Musaa wax ak ka toon, ne ko lu tax ngay door sa moroom mii? Waa ja ne ko ku la def sunu njiit mbaa sunu attekat? Xanaa danga maa nara rey, na nga reye woon waa misra ja? Musaa nag tiit, naan ca xelam ndeke mbir mi kay siiw na. |
| 1179 |
Waaye su tuuma ji dee degg, te giseesul lenn ndaw ca ndaw sa, nanu yobbu ndaw sa ba ca bunt ker baayam, te goori dekk bi door koy doj ba mu dee, ndax moo def jef ju gaccelu ci digg israyil, di ganctoo ker baayam. Noonu ngeen di tenqee lu bon ci seen biir. |
| 1180 |
Itaali jariñu na ci am soxla gi reewum usmaan mi amoon soxla ak lu ko doy ca xareem ba ca balkaan bu ko defee mu song ko ca tripoli gu soww ga atum 1911 daal di nangu libi teg ko loxo atum 1912 ginaaw bi mu lijjantee ba fraans ak britani genn ci te noppi ci. |
| 1181 |
Ci kaw loolu asayel buuru siri di fitnaal israyil mboolem diir ba yowakas di buur. Aji sax ji nag baaxe leen, yerem leen, geesu leen ndax kollereem ak ibraaymaak isaaxaak yanqooba. Looloo tax buggu leena faagaagal, te ba tey jii xarabu leen. Ba asayel, buuru siri deeyee, doomam ben addad falu,. |
| 1182 |
Bi aboo taalib faatoo ba teg lu néew la soxna xadiija làqu moom it y y g ginaaw bi mu àndeek yonnant bi ñaar fukki at ak juroom cig sell cofeel dimblante ak bànneex ak doonte fukki at yu mujj yi daa feesoon dell aki jafe jafe mettiit ak xatal. |
| 1183 |
Jigeen nii nga xam ne seen gox a leen tann ndax koolute gi nu am ci noom, ngir nu andandoo ak jigeenu werul yi ba nu mucc ak jamm, danu war a bayyi xel yenn aada yi nga xam ne askanu nit ku nuul dafa leen gall ci mbirum jureel. |
| 1184 |
Maa ngi ñaan yàlla mu musal ma ci saytaane mu nu jam mi di tàmblee nag samay wax ak jëf ci turam wu tedd wi moom mi yor yërmaande ju yaatu ji matale mbindéefam yi ci àdduna te di ko jagleel ñi ko soob ca àllaaxira yal na yàlla dolli mucc ak xeewal ci sunu sang muhammad ak ñoñam aki saabaam. |
| 1185 |
Ku nekk am nga boor boo xam ne man nga koo faj waaye am na leneen fajkatu cosaan man nañu koo faj ñi yoor paj bu bees man nañu koo faj ndax ñun ci suñu bopp bala ngay dugg ci lii war ngaa gëmlu yàtt war ngaa gëm rab war ngaa gëm cat te xam ne cat moom lu bari nak moo ko def ci nit. |
| 1186 |
Leegi nag jeneen jamono ju yees tambli ju ngannaayu, muy wutu ngannaay moo xam ne li ko jur mooy begg a fayyu ci reew yii note ci xare bu njekk bi, te toroxal askani reew yi nu not, te diisal seen ginaaw ci ay alamaan yu saf te tar. |
| 1187 |
Ba jant bay fenk, loot dugg na sowar. Aji sax ji nag yuree ca asamaan tamarax buy takk, muy taw ci kaw sodom ak gomor, na ko aji sax ji dogale. Mu daldi tas mboolem dekki joor ga, boole ca nit na ak gancax gepp. Ci kaw loolu soxnas loot ne gees, jemm ja far soppliku xorom. |
| 1188 |
Ci noonu nu gestu woon nan lanu fiy sose ag mbootaay gu adduna guy yengu ci saxal ponki jamm ci adduna bi, jele fi xeex yi, amal fi maandute ak yamoo ci diggante mbooleem reew yi, ak rafetal nekkiinu mboolaayu r ew yi, ci koom koom, mboolaay, aada ak wer. |
| 1189 |
Bi loolu lépp daata am fekkoon na sëriñ bi mu sóobu woon ci ngiirum taalif ci xam xam yu nu tuxal yu sariiya yi mu woy ummul baraahiin bu imaam sanoosi wayjur wi nangu ko bég ci te mujj di ko jàngale bàyyi wesar wa doonoon cosaan la. |
| 1190 |
Biir neeg bi, ba raax ko, sarxalkat bi day dikk seet ko. Su liir wi lawee ci neeg bi, liir wu aaytal la wu xuural biir neeg bi, di sobe. Neeg ba dees koy daane, boole doj yaak bant yaak banu raax ba bepp, genne ko dekk bi, tuur ko fu setul. |
| 1191 |
Ci topp boroom kërëm ak dabu ay sàkkutéefam ginnaaw maam moor ab sëriñam daa xawoon a jëm mag te fiñu nekkoon xaw a àlle ba tax sedd ba xaw faa tar ci loolu daan na ko fàggul matt mumuy jaaroo ngir mucc ci sedd boobu nga xamni baaxul ci mag. |
| 1192 |
Ba nu fanaanee ba ca suba sa, jant bay lerxat ca ndox ma. Waa mowab tollu ca walla, di gis ndox ma xonq, mel ni deret. Na nga naan lee de deret la! Xam naa buur yaa xeexa xeex, ba reyante ca seen biir. Kon nag waa mowab, ayca, ca lel ja!. |
| 1193 |
Bi jaraaf jooju tuubee ci sëñ bi mu digal ko mu wacci mbooleem jaam ak alal ji mu ame woon ci xeex boobu jaraaf ji deggal ko def ko ànd ceek kontaante latjoor aki gaayam jàppe loolu nag ag weddi ñeel àtte bi leen kenn ci boroom xam xam yi defaloon ne leen jaam yi dagan nanu. |
| 1194 |
Dinanu gise ci loolu ne alxuraan de ëmb na ag nos gu mat ñeel dundug nit ci gépp anam mi ngi rëdd séqoo gu nit ki ak boroomam akug séqoom ak mbokkam dajaleeti jullit ñi ci genn bennte mooy umma bi walla mbooloom lislaam mi di jullit ñi joxati mbooloo mii yoon ak nosteg politig gu mboolaay ak gu jikko. |
| 1195 |
Su goor gennee wasal, war naa ragg yaramam wepp, te du tere mu yendoo sobe ba jant so. Lepp luy yere mbaa der bu wasal taq, dees koy foot te du tere mu yendoo sobe ba jant so. Su dee jigeen ju goor andal, te wasal genn, nanu sangu, te du tere nu yendoo sobe ba jant so. |
| 1196 |
Rakki sëriñ bi ji la ju mu bokkal benn baay te di ab taalubeem bu ko nanguloon te gëm ko bokkoon ciy kàngamam man nañu ne mooy ki toppoon ci moom ciy jamonoom ndax bi sëriñ bi di dem ca tukkib géejam ba moom la wuutaloon ca ginaawam ca njaboot ga mu jiite lepp. |
| 1197 |
Leegi nag yeen waa israyil, degluleen dogali yoon yeek attey yoon yii ma leen di xamal, ngir ngeen di ko jefe, ndax ngeen dund ba dugg, nanguji reew ma leen aji sax ji seen yallay maam, di jox. Buleen yokk dara ci kaddu gi ma leen di denk, te buleen ci wanni. |
| 1198 |
Noona la aji sax ji xettlee banni israyil besub keroog ca waa misra, nu gis neewi waa misra ya ne wetar ca tefes ga. Ba israyil gisee na aji sax ji jowe loxoom bu baax ca xareem baak waa misra, danu daldi ragal aji sax ji, teg ca am koolute ci aji sax ji ak ci musaa, jaamam ba. |
| 1199 |
Gannaaw bu leen seen yalla aji sax ji wollilee xeet yi mu leen di jox seenum reew, ngeen daq leen, ba dekke seeni dekk ak seeni ker, netti dekk yu mag ngeen di ber ca biir reew, mooma leen seen yalla aji sax ji jox, ngir ngeen jagoo ko. Ngeen. |
| 1200 |
Kafour am na la mu bëggoon muy jeqi otris yëngal ko ndax moom kat otris mujjoon na jekki jekki rekk sàkku ci piemonte mu nocci ay ngànnaayam ci diir bu gàtt bu weesuwul ñatti fan mu tóllanti loolu ci jug jawali piemonte ànd ak ay xarekatam atum 1859. |
| 1201 |
Ñu daal di fay def waxtaan wu yàgg yu mujj àgg ci li ñuy wax juboog hudaybiya moom nag li mu yaxal mooy jullit ñi buñu dugg màkka ca at mooma waaye bu déwén ja a ca waxtu woowa dinañu man a dugg muy atum juroom ñaareel ma g g bu ko defee ñaari wàll yi def ag juboo guy sax fukki at. |
| 1202 |
Gem gi mu gemoon yalla gu matale woon la te xoot, da daan def fu jafe jafe yi genee bari, gallankoor yi gen a dolliku, gemam gi ci boroomam gen a deger, mu gen a oy ci bataaxelam bi, gen a dogu ci wisaare wooteem bi ko yalla denk. |
| 1203 |
Imbraatoorug otris gi nag moom ndaje ma daa daal di jeexal nguurug njabootug habsborg ga fa nekkoon daal di taxawal ciy màbbiitam ay àtte yu bari ñooy pencum otris ak hongri ak pencum cekoslawaki ñu jëlati wàllam ya nekk ca balkaan boole ko ca reewum yogoslawi mi sosu ci ginaaw xare bi. |
| 1204 |
Ci ndabi jamono conditions yu mel ne yii ak ci am am yu nirook yii xamaleg xeltu ga nu xamoon du manatee dëppook liggéey bi xeltukat bu jamonoo bi man a def maanaam bu sunu jamono jii nu nekk moom mi nga xam ne ab liggéeyam daa wuuteek bu ñoñ jamono yu yàgg ya lool. |
| 1205 |
Bu ko defee miguel de cervantes moom itam def xisaam bu siw ba di don kixota ci làkku espaañ ci noonu it la rabelais 1483 1553 g def moom mi nga xam ne gisul lu gën làkkam wii di franse ngir wuñi ci li y yëngu ci biiram ci njàggat adab lu fees dell ak xoromu ak mbóosóor kaf. |
| 1206 |
Ci noonu nu gestu woon nan lanu fiy sose ag mbootaay gu adduna guy yengu ci saxal ponki jamm ci adduna bi, jele fi xeex yi, amal fi maandute ak yamoo ci diggante mbooleem reew yi, ak rafetal nekkiinu mboolaayu reew yi ci koom koom, mboolaay, aada ak wer. |
| 1207 |
Swingli moom daa jàppe woon egliis bi benn campéef bu am demokraasi buy ame ak a sosoo ci mbooleem nasaraan yi nga xam ne seenug bokk ci mi ngi ame ci benn kuréel bu leen fay teewal ci mbooleem mbir ak masala yi aju ci egliis bi ak ni ñuy sampe nit ña fay ligeeye. |
| 1208 |
Abigayil daldi sujjoot, depp jeem fa suuf, ne leen maa ngii dib jaamam, ba ci raxas tanki surgaam yi. Ci kaw loolu abigayil ne nokket, war mbaamam, juroomi surgaam yu jigeen and ak moom, mu topp ca ndawi daawuda ya. Noonu la abigayil doone soxnaam. |
| 1209 |
Gannaaw bu leen leen seen yalla aji sax ji daqalee nag, buleen wax ci seen xel ne sunu njekka nu may aji sax ji indi nu, ngir nu moom reew mii. Mbonug xeet yii kay moo waral aji sax ji daqal leen leen. Du seen genn njekk, ak ug njub gu leen may ngeen nanguji seenum. |
| 1210 |
Ba loolu amee nawmi fabu, mook goroom ya, ngir joge reew ma. Booba fekk na mu degge ca mowab ne aji sax ji xettli na nonam, ba may leen ab dund. Ma ngay joge fa mu dekkoon, and ak naari goroom ya, nu tegu ca yoon wa, jem yudaa. |
| 1211 |
Yosuwe itam, sant naa ko ci jant yooyu ne ko sa bet moo la may mboolem ni seen yalla aji sax ji def ak naari buur yii. Noonu rekk la aji sax jiy def ak mboolem nguur ya nga jem. Buleen leen ragal, ndax seen yalla aji sax ji moo leen di xeexal. |
| 1212 |
Li nu xamoon ci politigu senegaal, nag, moo di ne boo deewee ba nu suul la, fa ngay doxe nu fatte la ba faww. Moonte, ak lu mu metti metti woon, maki sall fexe na ba dekk ablaay wadd, daan ko jell bu amul benn werante, wuutu ko ci jal bi. |
| 1213 |
Mu tëje ko fanqalaboo bi nihmatin minal laahi wa fadlin lam yamsashum suuhun wattabahuu ridwaanul laahi wallaahu zuu fadlin haziim muy ci maanaa ñu dellu ànd ak xeewalug yàlla ak ngënéelam lu ñaaw laalu leen ñu topp ngëramul yàlla te yàlla ay boroom ngënéel lu mag li. |
| 1214 |
Moom mi ngi sosoo woon ci njëlbeen gi ci juroom ñeenti cër juroom yi ci juroom ñeent yooyu ñooy réew yi am ag bokk gu sax ñooy nguur yu bennoo yi faraas itaali sapoN ak almaañ mi jël cërub aamerig mi nga xam ne bokkutoon ci kureel bi. |
| 1215 |
Tax na tam ba ag gëpplante gu tar te metti am ci diggante reewi endustri yu mag yi jëm ci yaatal seenug kilifteef ak sañ sañ ci gox yi leen man a warlul ag yokkute ci wàllug endustri ndax seen koom koomu xeet wepp ci endustri la tegu woon. |
| 1216 |
Aji sax ji waxati musaa, ne ko santal banni israyil nu genne dal bi kepp ku and ak jangoroy der juy law, mbaa jangoroy xelli, ak kepp ku sobeb neew bu mu laal, topp. Muy goor, di jigeen, genneleen leen. Bitib dal bi ngeen leen di genne. Bunu sobeel dali. |
| 1217 |
Jafe jafe yooyu lu ci epp, li ko y jur moo y nakk a deggoo gi y am ci digganteem ak noom, te loolu da na agg ci jural ko ag fasu complexe, ak nakk a woolu sa bopp, ndax lu epp ci waa senegaal da nu y gem ne seeni mbir keneen a leen ko war a lijjantil. |
| 1218 |
Lu manoon a nakk la, neexul a wax nag, waaye farees di jiitul ndefar gii di kiren, waruloon a teg tankam ca dekk bu sell ba di tuubaa ba nu naan dalal nan ko fa demb moom ak gangoorug. Li waral lu ni mel mooy jamono jii dees leen di tudd njombe li gen a rey ci reew mi. |
| 1219 |
Li epp ci lu muy jang du weesu ijji ak nafar lu mu xamul lu muy tekki rax ci dolli, xeeb boppam, tiitange ak jaaxle bi xale bi di am, su rannee ne, ndeke moom lakk bi mu namp tekkiwul dara ca bereb yay indi tekki elleg ca reewam!. |
| 1220 |
Ba njel jotee, ba bet di begga set, buur jog, daldi gaaw dem ca kambu gaynde ya. Naka la jub kamb ga, daldi woo daneel baat baa nga tiis. Mu ne ko ey daneel, jaamu yalla jiy dund sa yalla ji nga saxoo jaamu, mbaa mujj na laa xettli ci gaynde yi?. |
| 1221 |
Ba tabaxkat ya lalee kenug ker aji sax ji, nu tabb ay sarxalkat. Nu solu ba jekk, yor ay liit, feggook leween na askanoo ca asaf, and ak teggum wen, di maggal aji sax ji, muy la daawuda buuru israyil digle woon. Na ngay jang, di maggal ak a sant aji sax ji, naan. |
| 1222 |
Lu xayam di gen a yokku muy gen a jefandikoo kattan gii, mu jefandikoo ko niki kattanug doolerandu mekanig ngir doxal walukaayi ngelaw yi, ak ngir dawal ponoy wuutuloxoy wal yi, ak daggukaayu denk yi ak najukaay yiy yekkatee ndox yi ci teen yi. |
| 1223 |
Waaye sa bopp metti nga ne a bopp bi dey metti na tey nga toog mu gëna metti sa xel daldi jële leneen sa ndigg metti fekk dégg nga maam sa ndigga metti nga toog ñaari fan mu tëye la sa xel jëli leneen leneen li mu jëli foo ko jële ci waxi nit ñi. |
| 1224 |
Baaxi ab soppalikaay ki leen njëkk a taxawal mooy michael faraday ci 1831 waaye li mu ci jubluwoon rekk moo doonoon biral baaxi yi nekk ci xiirtalug mbëjbijjaakon kon xalaatul woon nan la man a nekkee jumtukaay buy jariñ ci dëgg dëgg. |
| 1225 |
Maay dikkal kepp ku xarafam yem ci yaram, muy waa misra, di waa yudaa, di edomeen neek amoneen ni, di mowabeen neek mboolem niy wat seen peggu kawaru bopp te dekke mandi mi, nde xeet yooyu, kenn xarafu ci degg, waaye banni israyil gepp it xarafunu xarafu xolm. |
| 1226 |
Ndoktoor ci orob weyoon na di sukkandiku ci li fi waa geres bayyiwoon ak li fi jalinos jot a indi ak hiboqrat ak ndoktoorug jullit ni, jaare ko ci seen teerey ndoktoor yi nga xam ne waa orob mujjoon nanu leen a firi ci seeni lakk. |
| 1227 |
Dana yell ñu leeral ne xam xam yi ak ngértey xam xam yi nga xam ne jullit ñi àggoon nanu ci dañoo tàmbli woon a tuxu ndànk ndànk jëm ci reewi tugal gu sowwu gi ginnaaw bi ab kureel ci waa tugal yi xamee solos xam xam yii te taxawoon ci firi leen ci seeni làkk. |
| 1228 |
2 kalfen daa gëmoon ne egliis bi warul a topp ci ginaaw genn nguur gu adduna ne woon egliis bi daa war a am nguurug boppam gu temb gu dul wéeru ci gu adduna gi ñi war a doxal nguurug egliis bi nag ñooy am mbooloo mu xellu te am hikma. |
| 1229 |
Ci silhijja atum fukkéel mu gàddaay gi la yonnant bi defi woon hajjatul wadaah di ajug tàggoo gi ba muy dem nag ma nga àndoon ak ay junniy junni ci jullit ñi ci aj gii la yonnant bi leerale ajiin wi ñu yoonal te mooy wii fi nekk bat ay jii ñu nekk. |
| 1230 |
Reew yu mag yii dano o jeloon seen xemmemteefi sancaan yooyu cuub leen ci cuubug ag nite ak begg a def lu baax, bi nu waxee ne kureelub xeet yi daal mooy kilifa gu njekk gi yilif reew yu neew doole yi muccoon ci kilifteefug tirki ak almaan. |
| 1231 |
Noona ne cell, tontuwunu ko baat, ndax buur moo leen santoon ne leen bunu ko tontu. Ba loolu amee bootalub buur, elyakim doomu ilkiya ak sebna, bindkat ba, ak doomu asaf, yowa ma denc teere ya, noo dem ak seen yerey naawlu yu xottiku, ba ca esekiya. Nu daldi koy agge kaddug bekk neeg ba. |
| 1232 |
Yii ak yeneen seetlu yu ni mel ñooy wone ci anam gu leer jikko ju daj comportement général ji nga xam ne nekkul rekk ci ndox waaye nekk na ci yeneen yolaakon yi les liquides ak gaas yi ñu duppee ko dalub archimede moom archimede nag benn boroom xam xam bu gres bu yàgg la. |
| 1233 |
Waaye teewul ñu yonnee ca buuru britani bi ab bataaxel buy sàkku ci angalteer mu xoolaat ni muy jëflanteek sancu yi te lenn baaxu ci waaye buur bi moom jàpp fa mu jàppoon rekk ne daal am na ag cang gu nu joyal ci kaw mbooleem sancu yi. |
| 1234 |
Gannaaw loolu yerbowam deppul yoonam wu bon wa mu topp. Dafa dellu tabb ci biir baadoolo yi ay sarxalkat ngir berabi jaamookaay ya. Ku begg rekk mu tabb la, ngay sarxalkat ca berabi jaamookaay ya. Loolu nag di bakkaar bu rey ci biir ker yerbowam, ba tax askanam daanu, ba raaf fi kaw suuf. |
| 1235 |
Bu dee lu aju ci mbindlu mi moom da daan def képp ku mokkal te rafetum mbind ñu daa ko bindloo ab kaamil ci lu tolloo k ñatti weer yu nekk walla sumun walla robo walla sulus walla nisif ci weer wu nekk mu ànd ko ak ku mu nirool mbind mbaa ñu mu nirool. |
| 1236 |
Bindees na ko moos ca teere ba nu dippee jaloorey buuri medd ak pers ca seeni jant. Mardose yawut ba, moo sesoon rekk ca buur aserus, sut yawut yepp, ay bokki yawutam yu bare nawloo ko. Muy sakku nag ngeneeli nonam, di waxal jamm mboolem askanam. |
| 1237 |
Waaye nag yaw miy boroom xam xam loo wax ci moom xaali ne ko man daal li ma gisoon mooy nu bàyyi ko ak mbiram ndax kat notante ak moom ag woru la boo ko notee bokk ci ñi gën a kawe bu la notee nga di ci ñi gën a suufe te maneesu koo not. |
| 1238 |
Ku koy def day taxawal lamuy loj jubale ko kaabag màkka lem baat ba tëral ko ci wetug càmmoñ nga bu ragalee barig doole ja man naa yeew tànkub càmmooñu kanam ba te balaa tàmbali mu wax te bu tàmbalee mu bañ a dindi loxoom lifeek noppiwul. |
| 1239 |
Aji sax ji waxati musaa ne ko yaw ak elasar sarxalkat bi, ak ni jiite seeni ker maam ci mbooloo mi, wannleen alal ji nu nangoo xare, nit ak u jur. Xaajleen sexetoo mi naar, te ngeen seddale ko diggante xarekat ya xareji woon, ak mbooloo mi ci des yepp. Te ngeen. |
| 1240 |
Fi mu ne nii daal, xel yi naaw nanu ba kenn xamatul looy def. Bu kenn nakkatul doomam, ndax kon dinanu men a jele feebar yu bari yi ci sunu reew mi, ak sax ci afrig gepp? Bu nu bayyee ku new rekk nakkal nu sunuy doom, mbaa kon dunu dimbali niy jeem a faagaagal nit nu nuul ni ci kow suuf?. |
| 1241 |
Su nit jagleelee aji sax ji dekkuwaayam, sellalal ko ko, na sarxalkat bi xayma dekkuwaay bi. Su baaxee su bonee, lu mu ci dogal mooy wey. Su fekkee ne ki dogu woona joxe dekkuwaayam da koo begga jotaat, day fey njeg ga nu ko xaymaa, yokk ca xaajub juroomeelam, mu doonaat alalam. |
| 1242 |
Nokket ci kaw kedar, ba tas waa penku yooyu, nangu xaymaak i jur, ak kiiraay ak luy jumtukaay, yobbu seeni gileem, te biral leen, ne leen musiba ubale na! Yeen waa accor, fexleen te dawa daw, ruurooji seeni pax. Kaddug aji sax jee. |
| 1243 |
Bi nga xamee ne boroom xam xam ya nibbi nanu, benn malaakam boroom bi feenu yuusufa ci gent ne ko erodd mu ngi ci tanki wut xale bi, ngir rey ko jogal nag, jel xale bi ak ndeyam te nga daw jem misra, toog fa, ba kera ma koy wax. |
| 1244 |
Bu ko defee yii lonkoo taxaw ci jariñoo koom koomi reew yi nu sanc ci diir bu gàtt ndax danoo yàgg a ragal fipp yi leen daan kontar te askan yu ndooli sancu yi daan leen def ñoom ñi nekkoon ci ron yan bu diis bii leen tegu woon te weesuwutoon lenn lu dul sanc gi. |
| 1245 |
Mboolem alkande yii noo leen di dab, dal ci seen kaw, topp leen, ba ngeen sanku, ndax yeena deggalul seen yalla aji sax ji, ngir wormaal ay santaaneem, ak dogali yoonam yi mu leen denk. Loolu mooy doon, ci seen biir ak seen biir askan, ba faww, ay firnde ak i keemaan yu leen di artu. |
| 1246 |
Ak li brusiya di moomadi li ëpp ci kàddu yi lépp ci bundesrat teewul mu gënoon fa a guddub loxo gënoon fa a am jeexiital ndax la ëppoon ca nguur nguuraani almaañ ya duggoon ca bonnoog almaañ ga dañoo takku woon ci brusiya te daawuñu woote lenn lu mu bëggul. |
| 1247 |
Bii politig moo lënk te takk koom koomu afrig bi ci koom koomu réewi sancaan yi bu ko defee gox bi mujj di lu lott ci amal ag tembam gu koom koom bu ko defee réewi gox bi mujj di yu ginnaawe seeni tolluwaayu dund suufe tolluwaayi dund yu réewi tugal yi kawe. |
| 1248 |
Bi ñépp nelawee bandikoto moom mu toog ndaw si am na lu muy fexe mu dem ci ginnaaw jël paakaam Nag noonu bandikoto daldi jóg dem ci moom ni ko waaw jigéen ji looy def fii ba waxtu wii ñéppa ngiy nelaw yow yaa ngiy jël sa paakoa di nàmm sa rëbb wi dina neex lool. |
| 1249 |
Man nga cee duggal sa loxo suqali ko ndeem am nga ci xam xam ci anam yi wikipedia taxawal barabalu luandaa ci lonkoyoonu angolaa luanda bu njekk sao paulo da assuncao de loanda ab dekkub bej saalumu afrig la, di itam peeyu reewum angolaa. |
| 1250 |
Lu xayam di gën a yokku muy gën a jëfandikoo kàttan gii mu jëfandikoo ko niki kàttanug doolerandu mekanig ngir doxal walukaayi ngelaw yi ak ngir dawal ponoy wuutuloxoy wal yi ak daggukaayu dénk yi ak najukaay yiy yékkatee ndox yi ci teen yi. |
| 1251 |
Bu ko defee nga gis sàkkukati xam xam yu orob yi daa jariñu ci xam xami jullit ñi di jawalsi ak a jublusi dëkki andalusi yii di talitala kordoba ak sewija ñu jële woon ci ñoom ngérum nattu mi ñu daa jëfandikoo ci gëstu gu xam xam loolu mujj yëngal bu baax xalaatiinu waa tugal yi. |
| 1252 |
Ki defar brand short name moodi label data l n name community mozillalink vendor short name label, mbootaay bu wer aduna bu label data l n name community creditslink jappalekat yi label di liggeeyandoo ngir internet nekk lu ubbeeku ku nekk men cee jot. |
| 1253 |
Xalaat boobu ñeel jëfandiku xaralag wiki ngir sos ab jimbulang juroon na ag diisoo ci diggante larry sanger ak tëriinkat boobu di ben kovitz ngir mu faramfaceel ko ci ni mu gën a leeree ana nan la xarala gu wiki di doxe ci ab reer ca san diego la ame woon ci 2 tamxarit 2001. |
| 1254 |
Swingli moom daa jàppe woon jàngu bi benn campéef bu am demokraasi buy ame ak a sosoo ci mbooleem nasaraan yi nga xam ne seenug bokk ci mi ngi ame ci benn kuréel bu leen fay teewal ci mbooleem mbir ak masala yi aju ci jàngu bi ak ni ñuy sampe nit ña fay ligeeye. |
| 1255 |
Ba laban deggee ne jarbaatam yanqooba new na, dafa daw gatandu ko, taf ko ci boppam, foon ko, yobbu ko ker ga. Ba yanqooba nettalee laban lepp, laban da ne ko yaw kay sama jarbaat nga lenqe! Yanqooba toog na fa ak moom lu mat weer. Gannaaw loolu laban ne yanqooba li ngay. |
| 1256 |
P doonal kiy dogal ak s. P p jefandikoo ko soo nammee joow ci sutura ul li man ngaa seet ak di joow ci biir jefekaay bi li li teye toppaatekat yi walla yeesal say jekk jekkal ngir sanal leen li li far cookies yeek jaar jaari say ceet ak njoow li ul p p mozilla moo defar s. |
| 1257 |
Mu tàmbli koo jàngal ba mu màgg as lëf tàmblee yewwu mu jebbal ko moom itam nijaayam sëriñ tafsiir mbàkke ndumbe doomi muhammadu soxna buso doomi muhammadul kabiir mi nu tuddoon moom mooy mbokkum maami sëriñ bi ju jigéen ndayi wayjuram wu jigéen soxna asta waalo. |
| 1258 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi sax mooy la jefandikoo suy seddatle adduna bi ci ay diwaan, gestukat yi noom seddatle bu bees bi la nu taamu, moo xaaj oseyaani ci naari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi melaneesi box. |
| 1259 |
Màng profitoo leen juroom njëkk juroom ni ko yonant bi j y m digalee bi ci njëkk mooy ag ngone njëkk màggat 2 wér njëkk wéradi 3 am koom njëkkug ñàkk 4 ag féex njëkkug féexadi 5 dund njëkk dee gaawantu leen jëm ca yiw wa njëkk muy faat. |
| 1260 |
Tejteb teere bi moo nettali ni ayooba mujje. Xariti ayooba ya nag la yalla sikke kaddu yu deng ya nu firee coonoy ayooba. Mennum ayooba do moo njort ne maggug yalla weesu na ni xaritam yooyu fooge yalla, ci seen gis gis bi leen diiney cosaan gisloo. |
| 1261 |
Te yow palaat yu rare yooyu ñaare dangay dégg ci waa pmi ñuy wax ne boo bëggee sa doom mel nàngam dee ko toggal dëxin dee ko toggal ay ngurbaan dee ko toggal ay ruy ak ay di ko defal ki wu karot yooyu ngay jëkka jaxase ñam yooyu dafa am cafka dafay dundal nit waaye léegi nit ñi buggatuñu loolu. |
| 1262 |
Kureelu xare bu piemonte boobu ak doonte bariwu ci ñu ci dee ca xareb xarm ba ndax ñu bari ci ñi ci dee ci mbasum koleraa lanu deewe teewul kafour moom lijjanti na ba nu yëg piemonte ci kanamu ndawi tugal yi ca ndajem juboole ma nu doon def bi xareb xarm bi jeexee. |
| 1263 |
Lépp ngir worma ak fonkeel xabru ba it reeroon na ba xameesul fumu nekkati waaye sëriñ bee jox sëriñ mbàkke gani buso doomi nijaayam ndigël ngir mu seetal ko te saytul ko barab boobee sëriñ mbàkke gani buso def ay yitte ba dégg ab pël bees jàpp ni xam nako. |
| 1264 |
Dëgg dëggi njuréef walla ngérte li juddoo ci làkk ñu bind ko walla caada ja ca juddoo day nekk di lu dencu walla lu wattuwu ci biir melokaani njàggat yi aki peeñ peeñam te ñoom danuy wuute kem ni gox yi di wuutee jamono yi di ko wuutee. |
| 1265 |
Waaye ak li leopold di ban lepp ne du sol mukk ndepp li, teewul fraans mer ci loolu, jambat ko ci buurub brusiya bi, daal di sakku ci moom mu warlu ne du and ci nu samp kenn ku bokk ci njabootug hohenzellern ci gangunaayaug espaan gi. |
| 1266 |
Sugnu suka dinkko ci cëslaay wi dana gnu mana jàppu ne ta di ci andak borom xam xam bugn naan emmanuel kant moom sa bopp man firndeel ni nit ki amna sagn sagn ak meum meum ci tan luko neex mu def ko wax ko wala mu bayi ko ci kaw muy samu teralinu askan wamu nekk ak li xellu domu adam mana nangu. |
| 1267 |
Ci kaw loolu taaw ba daldi mer, ban a dugg ca ker ga. Baayam daldi genn, ngir naan ko mu dugg. Waaye taaw ba tontu baayam ne ko seetal naata at laa la liggeeyal, mel ni jaam, te musumaa moy sa ndigal, waaye yaw, musuloo ma may sax tef, ngir ma banneexu, man ak samay xarit. |
| 1268 |
Gannaaw loolu daawuda nelaw, fekki ay maamam, nu denc ko ca gox ba nu naan ker daawuda. Nguuru daawuda ci israyil tollu na ci neent fukki at, di juroom naari at ya mu peeyoo ebron, ak fanweeri at ak nett ya mu peeyoo yerusalem. |
| 1269 |
Dëppoo googu am na ci ginaaw bi ag jegeente amee ci diggante faraas ak riisi gu xaysar gi loolu nag tàmbli na ci atum 1886 daal di gën a jëm kanam ci atum 1888 bi ñaari réew yi dëppoo ci fas ag kollare guy waral faraas di jox riisi ngànnaay te jëmale kanam ag jokkoom jaare ko ci def fa ay yooni weñ. |
| 1270 |
Egliis bi moo nekkoon di teg loxo ci dundug xalaat gi gu diine gi ak gu aada gi ci tugal gépp te yitteem jépp mi ngi ko sotti woon ci njàngum pas pasu diney nasaraan walla li nuy wax théologie ak njàggat ak xellu amutoon jenn yitte ci njàng yi aju ci xam xam. |
| 1271 |
Xalaat googu ma jeexale ñooma yàgg ya daan def amoon na ca luy jur ak dégg guy réer ciy aada aki jëfi biti ndax li ñu manul a doxal bu baax ligeeyu biir nga xam ne sunu ko doxalee doxal bu sell nit ki dana joxalante ak bëreb u leer ga. |
| 1272 |
Barabu julliwaay boobu nag dees koy daadi jappe jakka, ku agsi war naa julli naari rakkaa nuyoo ko barab bi tahiyatul masjid, waaye nag deesu fa naafila, moo xam njekk julli gi walla ginnaaw julli gi. Ci niko abdullaah mom abbaas nettalee. |
| 1273 |
Itaali jariñu na ci am soxla gi reewum usmaan mi amoon soxla ak lu ko doy ca xareem ba ca balkaan bu ko defee mu song ko ca tripoli gu soww ga atum 1911 daal di nangu libi teg ko loxo atum 1912 ginnaaw bi mu lijjantee ba fraans ak britani genn ci te noppi ci. |
| 1274 |
Ku jel jabar, ba gannaaw gi xoolatu ko betu yiw, ndax lu tegginewul lu mu ko gisal, su ko bindalee kayitu pase, teg ko ci loxoom, ba yiwi ko, mu joge keram, su jogee ca ker ga, dem ba mujj doon jabaru keneen, su ko jekkeram ju mujj jooju jeppee,. |
| 1275 |
Yengu yengu googu nag mi ngi tambali ci xarnu bu fukk ak juroom ginaaw juddu gu yonnant yalla isaa xvu xarnu balla isaa, ba ci bu fukk ak juroom naar xvii, mu sos fi nag ay coppite yu xoot ci wallug aada, dundin, mboolaay, politig ak koom koom. |
| 1276 |
Ngir bañ ay jaxasoo mbëjkat yi dañoo ànd ci ne walug yan yu baax yeey dawaanu mbëj ci liñuy tudde ndax bu njëkk dañoo foogoon ne doxug wàll wàllaan yu baax yeey jëmmal dawaan bi donte tay jii dem nañu ba xam ne safaan bee nekk dawaanu mbëj doxug mbëjfepp yee ko jur. |
| 1277 |
Waaye nag dinaa jeem a nooyal yoon wi ba ku bëgg te yàlla ubbi ko barilub xam xamam yinkiiwal ko jariñ jaamam yi ngir sàkku ci ngërëmam bu ñewee man cee jaar ndax kat am na ci addiiz mu sell mi mbindeef yi njabootug yàlla lanu ki ci yàlla gën a bëgg mooy ki ci ëpp njariñ ci njabootam gi. |
| 1278 |
Ba loolu amee balag ne balaam yaw, li nga ma def nag? Moolu samay noon laa la jele, yaw defoo lenn lu moy naanal leen? Mu ne ko xanaa du kaddu gu aji sax ji yeb sama gemmin, moom laa wara samm, ngir wax ko? Balag ne ko kaay rekk, topp ma, ba feneen. |
| 1279 |
Toolu bijjaakon buy soppeeku bi mooy sabab juddug jenn doole ju mbëjdoxalukaay lëmës gu wëndeeluwaan bi su sóoboo ci boobu tool sunu sukkandikoo ci àtteb lorenz dafay xiirtal ci ay catam ab wuuteeg aj moom it juddal ab dawaanu mbëj ci wëndeeluwaan bi. |
| 1280 |
Ci noonu faraas mujj di réew mu ay diiwaan boole diiwaan bu ci nekk am ay yooni boppam aki nosteem yu wuuteek yeneen ya ca feneen loolu nag waraloon na ag lënt ci nosiin yi ak yoon yi réew mi mujj séddaliku doon ay doxaliin yu temb. |
| 1281 |
Waaye nag nanu xam ne kàttanug saal moom lu seer la manu fee wuutu petrol ci genn anam nit it jot na a xam kàttan gu jant gi te jëfandikoo ko ci yenn anam yi niki nuggalukaayu ndox yu jant yi nuy jëfandikoo ci kër yi ak ci yeneen anam yi. |
| 1282 |
E. Paccub juroomeel bi mooy nettali jaar jaari ibraayma, moo indi it na ko talla wooye. Moo xamle ba tey cosaanu isaaxa, di kilifag giir, ak tanqooba, di kilifag giir, ba ca janti tuusufa. Saar. Jaar jaari tuusufa am na solo lool. |
| 1283 |
Waaye ak lim leen may nu indi fi raay bi lepp teewul nu yong ko ca wetu tiwaawan, naari njiiti faraas noo ko ray, nooy chauves ak spitzer, nu daal di sakku ci latjoor mu ban a teggati tank ci suufus kajoor, waaye latjoor ban, dellu kajoor. |
| 1284 |
Noonu ci askanam yalla indil na banni israyil musalkat bi yeesu, ci ni mu ko dige woon. Laata muy new nag, yaxya daan na waare, ne banni israyil gepp, nu tuub seeni bakkaar, te mu soob leen ci ndox. Te ba yaxyay jeexal sasam, mu ne ku ngeen may teg?. |
| 1285 |
M. Berabi jaamookaay ay tund la daan doon mbaa ay berab yu nu tann. Waa kanaan daan ci jaamu seeni yallantu, di ca def xeeti jaamu yu jem ci luy taxa giir ak lu jem ci rawaani nu dee mbaa nu di ca ganctu, topp seeni tuur ya leen ca doon xiir. |
| 1286 |
Neenu saxoo woon na guddi gune teemeer i rakkaa i rakka noppi jang alxuraan bamu mat. Bimu fi bawoo serin tuuba seereel ko ni man dey serin mbakke kajoor ak serin moor jaara rekk laa mas a gis kuy dugg ci bammeel te yobbaale wu fa bakkaar. |
| 1287 |
Nu leeral leen ne sancug portigaal moom dundul lu ëpp ab xarnu ndax seen soxot gu tar gi nu ame woon ci ñoñ ñi cosaanoo woon ci seen sancu yooyu ak ngir ñàkk gi nu ñàkkoon a yittewoo mbirum nos politig bi ak goornamaa bi ci seeni sancu. |
| 1288 |
Except as required by law, vendorshortname, its contributors, licensors, and distributors will not be liable for any indirect, special, incidental, consequential, punitive, or exemplary damages arising out of or in any way relating to the use of brandshortname and the services. |
| 1289 |
Ginnaaw ba nga noote bakkan bi ba ray ko, lay dee ci yaw dee na. Li dul dee moo fay des di gen a dund, te mooy yallay kese. Boo fa tolloo nag li lay dundal mooy lu dul dee, muy leer, muy yalla. Yalla yalla lay dunde. Ajjanaa ngoogu!. |
| 1290 |
Ci biir loolu suleymaan defarlu gaal yu mag ca esiyon geber ga ca wetu elat ca reewum edom, ca tefesu geeju barax ga. Iram yebal ay nitam, nuy mool yu xam geej. Nuy liggeeyandook niti suleymaan ca gaal ya. Nu daldi and dem ofir, jele fa teemeeri barigoy wurus ak naar fukk, indil buur suleymaan. |
| 1291 |
Séwogaraafi baatub gereg la boo ko doon firi ci wolof muy maanaam wax ni mu mel ni mu nekke moom nag baat la bu tukkee ci geographica baatub gereg bob cosaanam mooy geography muy ñaari baat yu ñu boole ñuy benn bu njëkk bi mooy tekki melo walla nataal graphica ñaareel bi di geo di tekki suuf. |
| 1292 |
Yal na ko yàlla mottali te nangu ko te tas ko ci àddina bi muy ndëxëñtéefam ëlëg ca àllaaxira tey lu nu koy fàttalikoo ginaawam ci fii fi àdduna ci barkeem ak ci barkeb ki ko taalif ak ki mu ko taalifal yal na nu yàlla nangul te nangul nu sunub teere matal ko te tas ko moom itam. |
| 1293 |
Ne ko li may naan, di ko sakku de, buur, ndegam yewene nga ma, te may ma li may naan, defal ma li may sakku di sa coobare, ngalla, buur, andal ak aman, dikk ca bernde ja ma leen di waajalal. Kon bu subaa dinaa la wax li ngay laaj. |
| 1294 |
Kiriñus boroom réewu siri moo ko fal saraxalekat ci at 6 walla k waaye garatus boroom réewu yude folli na ko ci at k mu fal ci palaasam ismayel ba noppi elasar doomu anas ba noppi simoa ba noppi kayif ci at k waaye gannaaw bi ñu ko follee baatam dafa weyoon di am sañ sañ bu bare. |
| 1295 |
Ñi ngi ko wàcce ci yonnant bi muy lu nu biddiwal maanaam nànk nànk kem ni ko xew xew yi soxlaa ak tolluwaay yi ba kero muy mat di téere bu ñu laabal bu ay caaxaan dul laal fenn laa yaatiihil baatilu min bayni yadayhi walaa min xalfihii. |
| 1296 |
Njabootug barbon gi yàgg nanoo jariñoo seen nguur gi ci luy lor askanu fraans wi ñoom daal danu daa nangu alali ku leen neex daan tëj ku leen soob daan xeexloo reew mi saa su leen soobee te xeex yooyu yu ci ëpp danu ci daa gañe fraans. |
| 1297 |
Fa waxyu, dafa taxawi ca etti ker aji sax ji, daldi wax ak mbooloo ma mepp. Mu ne leen aji sax ji, yallay israyil boroom gangoor yi dafa wax ne maa ngii di wacce ci kaw dekk bii ak mboolem li ko wer, lepp luy musiba mu ma dige woon, ndax dangeena te ticc, bana degg sama kaddu. |
| 1298 |
Php làkku day la bu ubbeeku te jàppandi defees na ko ngir sos ay xëti web yu matale jaare ko ci ab seddalekatu waaye it di nay man a dox niki beneen làkk bu man a doon ci anam gu biiru php làkk wuy màgg la ba ci sumbu 5 ci doxiin aki melo yu mat akuk woom ci ag kàngoom. |
| 1299 |
Yaw sama boroom sama noon yiy say noon sànni nanu ma ci géej gi ni nu sànnee woon sa xarit ba ibraahima ca sawara wa nga waxoon ak moom sawara wa ci yaanaaru koonii bardan wa salaaman halaa ibraahima muy yaw sawara wi doonal ab sedd ak jàmm ci ibraahiima. |
| 1300 |
Kuy xeentu suivre sariiya bu lislaam dana gis ne moom dey daa farataal ci bepp jullit mu nekk ab wootekat jeme ci lislaam di digale lu baax di tere lu bon, di sonn it ngir nit ni dugg ci lislaam ciy mbooloo, ngir jefe waxi yonent bi j. |
| 1301 |
Naka la yalla wax ak yanqooba loolu, daldi teqlikoo ak moom. Yanqooba samp doju xammikaay ca berab, ba yalla waxe ak moom, tuural ko fa biin, sotti fa diw, sellale. Yanqooba ma nga tudde berab, ba yalla waxeek moom, beteln. |
| 1302 |
Te yalla teg na ci mbooloom ni gem, ku nekk ak sa may ci bu jekk ay ndawi kirist, teg ca niy wax ci kaddug yalla, teg ca niy jangale, niy def ay keemaan, ni am mayu weral ay jangoro, niy dimbalee, niy jiite, niy wax ay xeeti lakk. |
| 1303 |
Amoon na it ay xejj yoo xam ne yenn ci reewi sancaan yi amoon nanu leen ci reewi adduna bi lu ni mel mooy xejj yi nga xam ne reewi tugal yi amoon nanu leen ci reewi shaam yi ci jamono ju usmaan ji ak xejj yi nga xam ne reewi sancaan yi amoon nanu leen ci siin ak tayland ak yeneen. |
| 1304 |
Ca fukki fan ak nett ak fukki fan ak neent ca weer wa nag, na nga dal lu ca fukki fan ak juroom ca weer wa, def ko besub bernde ak banneex. Looloo waral yawuti kaw kaw yi ci dekk yu ndaw yi di wormaal fukki fan ak neent ci weeru adar, def ko besub banneex ak bernde, di ci joqlantey teraanga. |
| 1305 |
Ki ko taalif it di ku xeebu ku aajowoo ndimbalul boroomam ak yërmaandeem tey yaakaar ci moom mu jéggal ko ay bàkkaaram te làqal ko ay ayibam yi feeñ ak yi nëbbu fii ak fan jëm di muhammadul amiin joop doomi sheex ahmadu joop mu dagana yal na leen yàlla boole jéggal. |
| 1306 |
Yeredd moomee am na teemeeri at ak juroom benn fukk ak naar, doora jur enog. Enog juddu na, yeredd dundaat juroom netti teemeeri at, amaat ay doom yu goor ak yu jigeen. Kon yeredd dund na juroom neenti teemeeri at ak juroom benn fukk ak naar, doora faatu. |
| 1307 |
Kenn du daax mbubb mu maggat ak sekkit wu bees ndaxte sekkit wi day noddi mbubb mi, te xottiku bi gen a yaatu. Te kenn du def biin bu bees ci mbuusi der yu maggat. Lu ko moy, biin bi day toj mbuus yi, ba mbuus yi yaqu, ak biin bi tuuru. Waaye biin bu bees, ci mbuus yu bees lanu koy def. |
| 1308 |
Alxuraan nag mooy téere bi jullit ñiy sukkandiku ci seen yoonal bu jàllee sunna ñëw di jëf ak waxi yonent bi muhammad mook sunna ak yeneen ñaar ñooy bañlluwaay yi jillit yiy ball loo seeni àtte ak yoon sariiya yeneen ñaar yi di dajeg boroom xam xam yi ak qiyaas nattale. |
| 1309 |
Kon kooku maneesu koo gën di jëlewaay mbaa delluwaay rawati na muy ku ñépp xam ag sellam akug dëggoom yal na nu yàlla taas ci barkeem te dolli ngërëmam ci sëriñ sunu sëriñam laafaale ko ci barke ku nu ligéeyalam ak ki muy ligéeyal moom mu mujj mi aamiin yaw boroom mbindéef yi. |
| 1310 |
Ni ko emmanuel brisson gise yoonu murit dafa nosu ci gis gisu ñenn ñi niki ag noste gu laman systeme féodal moom daa tegu ci kaw ag toppe gu joyu ñeel genn kiliftéef gu ruu une autorité spirituelle xalifa bu matale bi le khalife général di ku doomu mbaa mu sëtu ci anam gu jonjoo ci aji sos ji yoon wi. |
| 1311 |
Ci ginaaw bi rekk la yonnant bi digaloon saabaam yi nu gaddaay dem madiina, nu daal di woon tamblalee gaddaay ci ay mbooloo, mbooloo topp mbooloo, lislaam daal di fay tas ba mujj doo gis genn ker ca madiina gu ay jullit nekkul. |
| 1312 |
Yenn ci réewi tugal yu yees yi dañoo gisoon ne li gënoon ci ñoom mooy seeni séqoo yu yaxantu ak réewi penku yi ñu koy defal seen bopp ngir mucc ci rënkug yaxantu gii dëkki itaali yi ame woon te daan ko def yu ci mel ni venezia ak genova ak yu leen moy. |
| 1313 |
Ay boroom xam xam yu bari nag ñëw gën koo jëme kanam bokk na ci ñooñu kii nuy wax wilyaam jilbert di boroom xam xamu angle boo xam ne mooy ki teqale dooley kuran ak dooley bijjaakon ci noonu la wuuteek kii di taalis mi ne woon ñoom ñaar daal benn lanu. |
| 1314 |
Yewenalug diine ci orob ci doxam bi romb na naari tolluwaay bi ci njekk mooy bi ay yengu yenguy yewenal yu ndaw amee te lalu niki ay njiitlaay aki ceslaay yoo xam ne ci seen kaw la yengu yenguy yewenal yu diine yu mag yi ci tugal tegu. |
| 1315 |
Nanga sakkalal jaamookaay bi ab ett guddaayu ett bi ci wetu bej saalum, teemeeri xasabi sori rabal yu nu rabbe wenu lee moo koy ub, ci genn wet googu. Jeni jaamookaay bi naar fukk lay doon, seen naar fukki tegu di xanjar, wekkukaay yeek galani jen yi di xaalis. |
| 1316 |
Li des ci mbiri akab ak mboolem lu mu def ak ker ga mu tabax, rafetale ko beni nay, ak mboolem dekk ya mu tabax, loolu lepp, bindees na ko moos ca teere ba nu dippee jaloorey buuri israyil ca seeni jant. Buur akab nag saay, fekki ay maamam, doomam akasiya falu buur, wuutu ko. |
| 1317 |
Ndeyam. Amon di def nag li aji sax ji naawlu, la baayam manase daan def. Topp na baayam ci mboolem tank ya mu jaaroon, di jaamu kasaray tuur yi baayam daan jaamu, di leen sujjootal. Daa deddu aji sax ji, yallay maamam, bana jaar ci yoonu aji sax ji. |
| 1318 |
Nii it la sancug tugal gi meloon ca afrig gu digg gi ak rodisiya ñu fay teg doomi afrig yi lu sakkan te lëw ciy coona di leen noot di leen teg loxo di leen tiital di leen tàqale ak a gënale ci wàllug xeet ak lu bokkul ak loolu lepp ci anami mbugal yu tar te mbaam àlle. |
| 1319 |
Ba loolu amee aji sax ji jele leen foofa, tasaare leen ci kaw suuf sepp, nu yemale fa dekk ba nu doon tabax. Looloo tax nu tudde dekk ba babel mu firi safaan, ndax foofa la aji sax ji safaane lakku addina sepp, mu jaxasoo, te fa la leen tasaaree ci kaw suuf sepp. |
| 1320 |
Bismil laahir rahmaanir rahiimi wasallal laahu halaa nabiyihil kariim muhammadu mom muhallaa mi nu gën a xame naana mi ngi wax di marsiyaal xutbub xawsu bu boroomam bu mag bii di sheex ahmadu bamba mi nu xame ci turu xaadim yal na ko yàlla labal ci géejug yërmaandeem te sarax nu ci barkeem aamiin. |
| 1321 |
Ndajem vienne mi ci xalaati njiitu jawrin ju otris jii di metternich winneburg seddale woon na itaali def ko juroom ñaari xaaj ñooy piemonte napoli parma modena toscana lombardia ak venezia ñoom ñaar nag mujj nanu leen boole def leen benn teg leen ci ron kilifteefug otris. |
| 1322 |
Ñoñ sancu yépp a meroon bi angalteer tëjee waaxub boston bi bu ko defee ñu taxawal am ndaje ca filaadelfiya atum 1774 g jàmmaarloo fa ak angalteer ne ko na xam ne lépp lu mu defati benn sancu ci sancu yi na ko wóor ne sancu yépp la ko def daal di ñaawlu bu baax jëf yu ñaaw yi angalteer tegoon boston. |
| 1323 |
Loolu nag waral saa yu nit na deggee bufta baak toxoro gaak xalam gaak riiti gaak kooraa gaak mboolem jumtukaayu xumbal ya, noom nepp ay bokk sujjoot, maggal jemmu wurus ja buur nabukodonosor samp, muy mbooloo yaak xeet yaak lakk ya. |
| 1324 |
Ñoom de ñi ngi bokk ci kuréel gu nosu gu nu xame ci adduna bi ci gëm gëmu diine ak bu koom koom te am it ab barabam ca beneen dëkk bu tedd di tuubaa nekk nag ci digg senegaal boo fa jëmee nag juge dakar péeyub senegaal ñatti waxtuy tukki rekk lay tollool. |
| 1325 |
Ab fattalukaay bu nekk dafay am ab def c ñu koy natt ciy farad f dayoom a ngi aju ci lankmbëj bi mooy li nuy wax dayoob toolu mbëj bi gën a rëy bi nga xam ne su ko weesoo yani mbëj yi man a jóge ci wenn làcc dem ci weneen di luy waral itam yàqug lankmbëj bi. |
| 1326 |
Xoolal ma kii nga xam ne naan na géeji xam xam yi te defewu ko ci tubaab ni nu ko y def danu ko y yóbb ba ca àll ba nu jox ko fa as ndiggante su gàtt ci waxtu ci benn leekol mu fa y joxe ay bind cours ci wu araab ak doonte la mu jàngi woon du làkku w araab da ci doon jànge rekk kay. |
| 1327 |
Mbootaayi nasaraanal yi sotti woon nanu seen yitte ci meccem ndoktoor mii daal di ubbi lu sakkan ciy barabi ndoktoor ci reew yu ndool yi yittewoo faj aki doktoor ngir loolu man leen a jàpple ci seen ligeeyub nasaraanal boobu leen taxoon a jug. |
| 1328 |
Gisoon na ne jëm kanamug aw xeet walla ag yéegam jëm ca kaw manul a ame ci lu dul ay buuram di ñu kawe ay yitte ak ay kàngamam waaye duñu ko ame mukk ci ay saxal résolutions yu juge ci ay parlamaa aki nostey sarti réew systemes constitutionnels. |
| 1329 |
Dikk gi labbe bii di john tetzel dikkoon ci diiwaanu saksooniya atum g, ngir jaaysi fa xobi njeggal yi, dikk googu dimbli woon na luther ci mu man a feenal li nebbu woon ci biiram muy yeeney yewenal yi mu yoroon te fasoon leen ci xolam. |
| 1330 |
Mu daldi sakk fukki watiiri rootukaayi xanjar, wu ci nekk am guddaayu neenti xasab, yaatuwaayam di neenti xasab, taxawaayam di netti xasab. Ni nu defare rootukaay yi nii la ay wetam lanu defare lacci xanjar, lekklee lacc yi ay laat. Muy lacc yu uram yett ci kawam ay gaynde, ay nag ak malaakay. |
| 1331 |
Noonu meneen malaaka, ma am san san ca safara sa, joge ca saraxalukaayu cuuraay ba, daldi wax ak baat bu xumb ak malaaka, ma yor sart bu naw ba, ne ko dawalal sa sart bu naw bi te dagg ceggu resen yu addina, ndaxte nor nanu. |
| 1332 |
Mu bire ci loolu ne menn njënd mi mu daa def moom saraxe rekk a ko waraloon ak doonte da ko daan suturaal ci ron ay njëkk te loolu bokkul ak li mu daa seddale way ñàkk yiy laaj mu di ag ndimbal ngir yàlla ak li mu daa jox boroom dara ja yi lépp ngir yàlla rekk. |
| 1333 |
Njàggat benn la ci anam yi nit di génnee ak a feeñale li nekk ci moom ciy yëgg yëgg aki xalaat aki ñeewant aki gis gis jaare ko ci ay mbind walla bindiin yu rafet te wuute moo xam woy la maanaam poesie walla wesar bind ci lu dul di ko nos maanaam safaanub woy walla wesar wu ñu nos. |
| 1334 |
Ay saraxi tuuram genn wallu xiinu biin la, di netti liitar ci yekk wu nekk, ak benn netteelub xiin, di naari liitar ci kuuy mi, ak walaatu xiin, di liitar ak genn wallu biin ci xar mu ci nekk. Loolooy doomalu weer wi, weer wu ci nekk, ba weeri at mi daj. Ak itam benn. |
| 1335 |
Jangkat yi noo di askanu asaf, di teemeer ak neent fukk ak juroom nett. Askanu fara bunt yi noo di askanu salum, ak askanu ater, ak askanu talmon, ak askanu akub, ak askanu atita, ak askanu sobay, di teemeer ak fanweer ak juroom nett. |
| 1336 |
Réew yu mag yii danoo jëloon seen xemmemteefi sancaan yooyu cuub leen ci cuubug ag nite ak bëgga def lu baax bi nu waxee ne kureelub xeet yi daal mooy kilifa gu njëkk gi yilif réew yu neew doole yi muccoon ci kilifteefug tirki ak almaañ. |
| 1337 |
Begg naa indi ay leeral neel niwaakin boobu. Reewi sowu jant yi daawun ko jefandikoo ndax sibbiru amu fa. Nun, afrig bej saalum mandi u saxara, dan ko daan jefandikoo lu bare laata nu koy dakkal. Ndax daa demoon ba fajatul sibbiru bi ko taxoon a jog. |
| 1338 |
Làkk a ngi fi woon nii di wolof di wu ñépp déggoon walla li gën a yaatu ci réew mi bu senghoor gëmoon réewam ba di ko ligéeyal du woon binde ci tubaab li ko waroon kay moo y mu defoon ko ci wolof walla sax ci séeréer ci li gën a néew. |
| 1339 |
Mbootaayi nasaraanal yi sotti woon nanu seen yitte ci meccem ndoktoor mii, daal di ubbi lu sakkan ciy barabi ndoktoor ci reew yu ndool yi yittewoo faj aki doktoor, ngir loolu man leen a japple ci seen ligeeyub nasaraanal boobu leen taxoon a jug. |
| 1340 |
Nitu diine yi nag noom, seen kureel moom itam bu ranniku la woon, niki bu garmi yi, noom de daa nanu am ay suuf yu nu leen dogal, yu yaatu, yu daa toll ci juroomeelu suufi nguur gi, maanaam bu nu xaajoon suufi nguur gi juroomi xaaj, benn xaaj bi. |
| 1341 |
Aji sax ji neeti jall leen walum seredd. Nu jall walum seredd. Diggante ba nu bayyikoo kades barneya, di dox, ba keroog bes ba nu jallee walum seredd, fanweeri at ak juroom nett la. Fekk na mboolem maasu goor na tollu woon ci xare, ca ndoortel yoon wa,. |
| 1342 |
Bu masaan a wax day àgg ca la mu bëgg a wax du jàdd jàddal def ko it ci baat yu leer te gàtt looloo taxoon yonnant bi moo gënoon a am fasaaha ci nit ñi gën cee am balaaxa adiisam yi ci balaaxa ñoo topp ci alquraan miy wax ji gën a balaaxaa ci wax yi. |
| 1343 |
Maay samp sama ker ci seen biir te duma leen sib. Maay and ak yeen, di seen yalla, ngeen di sama non. Man aji sax ji maay seen yalla ji leen genne reewum misra, ngeen noppee doon seeni jaam maa dog seen buumi njaam, siggal leen. |
| 1344 |
Halawi yi nee nanu xamunu lu tax sen bi tudde ko biirul xayri, ndax tur woowu noom masunu koo degg ci seei baay, ba bi nu fa suulee sheex ahmad bun buddin, nu dal di xam sekkareb li tax mu tudde ko ko, nu xame ci baatinub sen bi. |
| 1345 |
Bi làkk nekkee nag ba noppi te tax ñu jeggi mbooleem rombuwaay yii ca ngënéelam la ak jappndal gi mu nu defal ba nu man a déggante ci suñu biir ñewati na di jumtukaay bi dugg ngir teg sunu dund gii ca njobbaxtal lu kawe la di ag nite ak ca tolluwaay bu yekkatiku bee di bu ag taaxe aku g xay. |
| 1346 |
Téeree ngii di benn ci yi ñu gën a yër ci àdduna bi mooy téere bees sellal ci lislaam di fi jullit ñiy ball loo seen yoon di shariiha ak ci sunna siy dundiinu yonnant bi jàmm yal na nekk ci moom kon nag bu am solo la lool fi jullit ñi. |
| 1347 |
Musaa dellu, woolu magi mbooloo ma. Mu jottli leen mboolem wax jooju ko aji sax ji denk. Mbooloo ma mepp bokk benn baat, addu ne li aji sax ji wax lepp dinanu ko def. Ci kaw loolu musaa dem yegge aji sax ji tontal mbooloo ma. |
| 1348 |
Ebre, mbooloo mi ci kaw tata ji di ci degg. Bekk neeg ba ne leen ndax ci sa sang ak ci yeen rekk la ma sama sang yobbante kaddu yii? Du ni toog ci tata ji ci lanu, noom niy mujj and ak yeen lekk seen jonkani bopp, naan seen um saw? Ba loolu amee bekk neeg ba taxaw, addu ca kaw ci ebre ne. |
| 1349 |
Siyo janq baa la sib, di la kokkali, yerusalem, ndaw sa, xool la, wecc boppam, di la ree. Ana kooy kokkaleek a nakke worma? Kooy gedd ak a xeelu, di da iiral? Xanaa du aji sell ju israyil? Yaa yonnee say ndaw, di naawal boroom bi. Yaa nga naa sama watiir yi ne xas. |
| 1350 |
Postgresql ab baasu done relaasionel la, bu mee goo ak sql am yit ay melo yu sql. Maneesna koo jefandikoo muy ab baasu done bu nit nu bare di dukk, ngir yombal yimu am ci def ay transaksio ak tej gimu mana tej fiise bunu nekk diko jefandikoo. |
| 1351 |
Ba mu ko defee waa siri wutsi alyaasa, mu naan ci aji sax ji ne ko rikk muural beti mbooloo mii. Aji sax ji muur seeni bet, na mu ko ko naane. Alyaasa nag ne leen fii du yoon wi de, te du dekk bi ngeen di seet it. Toppleen ma, ma yobbu leen ci ki ngeen di seet. Mu daldi leen yobbu ba samari. |
| 1352 |
Ey aji sax ji boroom gangoori xare yi, sang bi, soo nemmiku woon ba nemmiku njaqare jii ma nekke, bayyi ma xel, ban maa fatte, ba may ma doom a. Raama mooy raamatayim ba tey... Samiyel ju goor! Kon dey, maa ko sedde aji sax ji, giiru dundam gepp, saatus watukaay du jaar ci boppam mukk! B. |
| 1353 |
Ndawi afrig yi toogal seen i reew ca pekin bind nanu bataaxel bu nu jebbal wang yi may njewrin ja yor mbiri biir reew ma ngir xamal ko boddi xeet ga am ca dekk bii di guwa su te di dal ci kaw doomu afrig yi. Ci seen bataaxel bi nag ni ngi ciy joxe ay niiral. |
| 1354 |
Yal na yiwu sunu boroom yeesu kirist ànd ak yéen ñépp bataaxal bu jëkk bi yàlla may pool mu bind ko timote man pool ndawul kirist yeesu ci ndigalu yàlla sunu musalkat ak kirist yeesu sunu yaakaar maa ngi lay bind timote yaw miy sama doomu diine ju wér. |
| 1355 |
Agsig dara lu dul aw ñam ba ci mbaq gi biir bi jaare ko ci gimiñ gi muy lu mel ne wann ab jaaro walla ag wëñ ngir li ñu jële ci ibnu abaas mu ne mu bëgg a wax y y g ne koor mi ngi yaqoo ci liy dugg ci biiru nit ki waaye du yàqoo ci li ciy génne niki dereet walla am waccu. |
| 1356 |
Ci ndoortel 1994 senegaal door na ci doxal tëriinu yéwénal gu koom koom gu kawe ay yitte ci càmmug mboolaay gu àdduna bi communauté internationale looloo ko jañoon ci mu woyofal xiimay kopparam bii nga xam ne daa tënku ci frank bu faraas mu woyofal ko ba ci 50 pourcent. |
| 1357 |
Alaaji omar fuutiyu taal mi ngi gane àdduna ci ndëkk su ñu naan elwaar ci wetu podoor atum 1794 1796 g j mu bokkoon ci askan wu cosaanu ci lislaam baayam mi ngi tuddoon sahiid mom usmaan mom muxtaar tukkloor bi yaayam tuddoon soxna aadama caam. |
| 1358 |
Njabootug barbon gi, yagg nanoo jarinoo seen nguur gi, ci luy lor askanu fraans wi, noom daal danu daa nangu alali ku leen neex, daan tej ku leen soob, daan xeexloo reew mi saa su leen soobee, te xeex yooyu yu ci epp danu ci daa gane fraans. |
| 1359 |
Ci biir liggéeyub jumaa ji waxees nani sëriñ fàllu toog na mbooloo mi nekk ci liggéey bi di yanuy dem ak a dikk am góor gu ca nekk di yanoondoo ak mbooloo mi sëriñ fàllu woolu ko mu ñëw mu ni ko mu wax ko sëriñ fàllu jox koko muni mes kenn gisatu ko sëriñ fàllu ni kooku dey góor mag la ibliis. |
| 1360 |
Mu ne bi ma yàlla yobboo ci géej gi ma nekk man rekk ak moom la ma sang bu nu wóolu bi dikkal j y m dal di rékkee ci man lépp li ma jële woon ci nit ñi ba dara desatu ci mu jox ma xaadiriya ci diggaleg jaarale ko ci yonnant bi j y m. . Angale i waat. Lakku itaali i waat. Almaa ak lakku otiris i waat. Espanol i waat. Lakku neerland i waat. Portige i waat. Araab ak lakki afrig asi i waat. Faransig ga woon i waat. Lakku gool i waat. Yenn lakki islaaf ak yu indoy amerig. |
| 1361 |
Li ëpp ci goxu afrig it mi ngi nekk ci diggante gëwéelub sànkar bi ci wàllug bëj gànnaar ak bu tef bi ci wàllug bëj saalum gi looloo waral kilimã bu gëwéel bu tang bi daj afrig gépp lu ci dul catam yu bëj gànnaar gu sowwu gi ak yu bëj saalum gu sowwu gi foofa kilimã bu géej gu diggu ga a fa nekk. |
| 1362 |
Bi ci as ndiir toppee omar ubn xattaab jébbalu jullit ñi gën a sawar gën a ñeme ñu daal di génn leegi kër arqam daal di dellu fa nu daa dajee di la wër kaaba ga ci noonu yonnant bi tàmbli di woote ci kaw ci lu bir te faaleetul merum waa màkka yi. |
| 1363 |
Moo tax aji sax ji dafa wax ne maa ngii di leen wacceel musiba mu nu dul mana recc. Dinanu ma ne wooy te duma leen deglu. Su ko defee waa dekki yudaa yu mag yeek waa yerusalem dem jooytuji ca yalla, ya nuy taalal cuuraay, te dunu leen mana wallu mukk ci seen jamonoy musiba. |
| 1364 |
Ci noonu ñu dellu nettali seen mbokki aws yi li nu dégg ñoom itam ñu amoon yitte lool ci gis yonnant bi te déglu ko xasraj it dégg loolu ñaari giir yépp tàmbalee yittewoo gis yonnant bi ñu daal di dogu ci yonni am mbooloo mu mag ci jamonoy aj gi ngir mu dajeek yonnant bi déglu ko. |
| 1365 |
Xañoon nanu it askan yi ñuy àttewoo ci sartu reew ak ci nostey demokraasi yu tegu ci cëslaay lu mucc te sell loolu nag mi ngi am ci ginaaw bi nu yàqee mbooleem campeefi xeet yi te dindee leen fi wuutal fi yeneen yuy ligeeyal seeni xemmeemteefi sanc. |
| 1366 |
Fekk na naari goor a nga desoon ca dal ba, kenn ka di eldadd, ka ca des di medadd, te teewul leer ga dal ca seen kaw, ndax dees leena limaale woon ca mag na, doonte demunu ca xayma ba. Noom it nuy wax ay waxyu ca dal ba. Ab xale dawe ca, agge ko musaa, ne ko. |
| 1367 |
Yewwute gu endustri ci tugal ñi ngi ci jublu soppiku gu mag gi fa amoon ci wàllug endustri walla jëm kaman ga fa amoon ci wàllug jumtukaayu mekanig rawati na ci biritani ci ñatteelu xaaj bu mujj bi ci fukk ak juroom ñatteelu xarnu g. |
| 1368 |
Kureeb xeet yi de ak li mu def lepp ci ligeey yu jëm ci saxal jàmm ci adduna bi ci biir fukki at yu njëkk yi ak li mu fi def ci ligeey yu am njariñ ci wàllug mboolaay loolu lepp teewul mu lottoon te ñakk kàttan ci lijënti xuloo ak ngaayoo yi da a am ci diggante reew yu mag yi. |
| 1369 |
Keroog ba musaa sampee jaamookaay bi ba noppi, diw na ko ngir sellal ko, mook mboolem ay jumtukaayam, sarxalukaay beek mboolem ndabam it, mu boole diw, sellale ko. Ba loolu amee kilifay israyil yi jiite seen i ker maam dikk. Noonoo doon njiiti giir. |
| 1370 |
82 bu dee sàkket wa nag ñaari xaley jirim ñoo ko moom yu nekk ca dëkk ba te séen um koom dafa nekk ca ron ga te baay bu baaxoon la te sa boroom namm bu ñu demee ba dëgër génne séen koom ma mu di yérmande gu tukke ci sa boroom te defuma ko ci sama sañ sañ loolu mooy pirig li nga manul woon a muñ. |
| 1371 |
Gisoon na ne jem kanamug aw xeet walla ag yeegam jem ca kaw manul a ame ci lu dul ay buuram di nu kawe ay yitte, ak ay kangamam, waaye dunu ko ame mukk ci ay saxal resolutions yu juge ci ay parlamaa, aki nostey sarti reew systemes constitutionnels. |
| 1372 |
Jefandikoo gu dawaan bu safaanu mi gi joge ci li jurukaayu dawaan yi, ci yaxanaay ci koom koom ak seenug yomb a defar, di jur dawaan bu safaanu ci anam gu yomb, kon dawaan bi ci boppam kenn du ko soppiwaat laataa ag jefandikoo. |
| 1373 |
Danga gis it ne wax ja mu waxoon ne nit ku xam ku nekk am nga àq ci jàngal sa bopp injiil ak firee ko ni nga ko dégge moom itam li mu doon tekki mooy jeqiku gu mu jeqiku woon ci jàngu bi ak rafleel gu mu ko rafleeloon ci li mu jàppoon moom jàngu bi ne àqi yoonam la ju mu moom. |
| 1374 |
Su ko defee mboolem ku nekk ci sunuy dekk te jel ci jaambur ni jabar day dikk, ku ci nekk ca bes ba nu ko appal, te mu and ak kilifa yaak attekati dekkam. Nu topptoo mbir mi nag, ba keroog sunu merum yalla mu rey mi sababoo ci lii, deddu nu. |
| 1375 |
Liitaru diw, yemook benn ceru netteelu xiinu diw buy tooyal sunguf si. Loolooy saraxu pepp mi, neel aji sax ji, di dogali yoon yu sax dakk. Muy xar mu ndaw mi, di saraxu pepp mi, di diw gi, suba su nekk lees koy def, muy saraxu rendi doomal bu sax dakk. |
| 1376 |
Bu ab doxandeem daleek yeen ci seen um reew, buleen ko lor. Njuddu ji reew ji nangeen ko yemaleek doxandeem bi ngeen dekkal. Soppleen ko ni ngeen soppe seen bopp, ndaxte ay doxandeem ngeen woon ca reewum misra. Man aji sax ji maay seen yalla. |
| 1377 |
Tubaab bi ne ko man daal maa ko def fii jàkka du fi am yélli ne ko waaye man di naa ko defaraatal jàkkaam ji na mu meloon tubaab bi ne ko du fi ame ñuy bëgg a doorante nit ñi dox seen diggante ñu nekk di xuloo diggante tàkkusaan ba jant so ci biir loolu lépp man maa ngi bind. |
| 1378 |
Ba yonnant ba j m àggee ca kër ga daa daal di woote ne muur leen ma muur leen ma booba ñaq waa ngay siit yaram way lox soxna xadiija daal di dawsi sàng ko tàmbli koo dalal bi tiitaange gi demee yonnant bi xamal ko li xew ne ko man de damaa xëm. |
| 1379 |
Turam ma ngi joge ci latin julius, ngir maggale ko suul sesaar, buuru rom ba woon, moom mi taxawaloon ci nj. J. Isaa arminaatu suul, tudde woon ko boppam, moo nekkoon juroomeelu weer ci arminaatu waa rom bu jamono ju yagg ja. |
| 1380 |
Mboolem kaddu gi ma leen denk nag, sammooleen koo jefe. Buleen ci yokk lenn, buleen ci wanni lenn. Gannaaw loolu su ab yonent feenee ci seen biir, mbaa boroom gent, bu leen digee firnde mbaa kiraama, ba firnde la mbaa kiraama ga. |
| 1381 |
Ca saa sa baaraami loxob nit buy bind feen fa janook tegukaayu lamp ba, ca kaw miiru ker buur, ba nu weexal. Buur di xool catu loxo bay bind. Kanamu buur nag soppiku, njaqare dikkal ko, ba ndigg la ne yalax, oom yay fenqoo. |
| 1382 |
Diggi tabaski moom nag ci weer yees wormaal la bokk tuddees na ko noonu ci araab ngir ne ci araab giy tekki jekki la baat bi juge li ko waral nag di jekki gi ñu ci daan def wëlif xeex wëlif it ñax daawuñu ci laxas ngir sàmmi daawuñu ci xeex ngir wormaal ko araamal ci xeex. |
| 1383 |
Mbir maa ngi xewe woon ca madinatul salaam, eelu fan ci weeru awril. Yeenakaay yi xey degtal nu xibaar bu yeeme cantaakon noo faat naar ci seeni mbokki taalibe ba noppi suul leen te kenn yegul, kenn tinul. Nu ni deet a waay, gaa ni ne serin bee leen jox ndigal. |
| 1384 |
Teewul yowas dugg na naar fukkeelu atu nguuram ak nett, te taxul sarxalkat ya defarluwaat lenn ci ker aji sax ji. Buur yowas woolu yoyada, sarxalkat ba ak yeneen sarxalkat ya, ne leen ana lu waral defaruleen lenn ci ker aji sax ji? Leegi nag buleen nangooti xaalis ci seeni xame, waaye joxeleen. |
| 1385 |
Ñoon nag dañoo séddaliku ci ay dawaan yu limu ñooy ci tur dawaanu sunna bi ëmb lu tollook 80 ak 85 pourcent ci jullit ñi ak bu siiya bi nga xam ne ma nga ëppe ca iraan ci biir sunna am na fa ay bànqaas niki tasawuf naka noonu ci siiya. |
| 1386 |
Moo tax ba front siggil senegaal seete seetaat ba tudde boppam bennoo siggil senegaal, la yaakaar dellusiwaat ci askan wi, ndax xam xell ne noonu rekk la nataange, tawfeex ak jamm jiy doomi reew miy mebet men a jebbi senegaal. |
| 1387 |
Yii yepp nag liggeey nanu lu rey ci, waxuma la doyodil ngeb gu tar gi paab gi ngeboon mboolaayu tugal gu nasaraan gi, waaye it doyodil nosteg laman gi, loolu it, di doyodil nosteg laman gi, rataxal yoon wi ba yewwute gi man a am. |
| 1388 |
Bu dee ci wàllug dundat biyoloji rawati na ci wàllug dénd ecoloji day tekki lépp lu man a def ay jeexiital yu jonjoo ci doxug walla màggug mbaa jëm kanamug mbir yi metabolosmo walla nekkiinu jëmm walla xeet wuy dund specie vivente loolu nag leer ci la ngelaw ndox suuf ak yeneen nekktéef yiy dund. |
| 1389 |
Àntug nasaraanal gu katolig gii ci iraag ci njiitul fraans merloo woon na britani ci noonu mu daal di fa woon yabal ay nasaraanalkat yu anglikaan daal di ubbi bunt bi ci kanamu nasaraanalkat yu protestant yi ngir ñu àndandoo xeex nasaraanal gu katolig gu rëy gii doon àntu bu baax ci iraag. |
| 1390 |
Maa ngi tambale samay wax ak jef ci turu yalla miy boroom yermande ju yaa ji ci adduna ak ja mu nu jagleele ji ca allaaxiraa kii di doomi serinam ji dul sant ci boppam lu dul turam wu tedd wa, muhammad, kii de mi ngi sant yalla t. |
| 1391 |
Gannaaw loolu bu boroom jangoroy xelli ji taggook sobey jangoro ja, dafa wara wann juroom naari fan ngir setlu, ba noppi foot ay yereem, sangoo ndox mu balle ci betu ndox, doora set. Besub juroom netteel ba, na wut naari pitax mbaa naari xati yu ndaw te teewi fi kanam aji sax ji ca bunt. |
| 1392 |
Ci njëlbéenug juroom ñaareelu xarnu la muhammad tàmbali di tas diine ju yees ji lislaam ginnaaw bi mu làqoo atum 632 g j la araab yi ubbi afrig gu sowwu gi daal di duggal aw nitam ci lislaam ci noonu jullit ñi tàmbalee tas lislaam ndànk ndànk ci bëj saalumu tàkk gi désert bi. |
| 1393 |
Li des ci mbiri manase ak mboolem lu mu def ak bakkaaram ba mu def, bindees na lepp moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri yudaa ca seeni jant. Gannaaw gi manase saay, fekki ay maamam, nu denc ko ci toolub keram, di toolub usa. Doomam amon falu buur, wuutu ko. |
| 1394 |
Rax ci dolli, bees sukkandikoo ci xibaar yi muy joxe, nimsaafoon lan lelagum. Nu saytoogum ci ak lu teg. Loolu day wone nisunu loppitaan yi amunu jumtukaay yu doy ngir men a def seen liggeey. Ndaxte, waroon nan romb fii bu yagg. |
| 1395 |
Ma woy aji sax ji, ngir ndamam li kawee kawe. Fas ak gawaram la fab, xarab geej. Sama doole, sama kaaraange, ki sax a te mooy sama wall tey. Mooy sama yalla, ji may tagge, sama yallay maam, ji may joobe. Aji sax ji jambaari xare ji, aji sax jeey turam!. |
| 1396 |
Yëngu yëngu gu yéwénal gu diine ci tugal mooy googu doon am ci tugal ci xarnub fukk ak juroom benn g ngir setal jàngu bu katolig bi ci li ci taqoon ci ay ñaawtéefi pas pas ak yu jikko na ñu ko daa defe mooy jéem a delluwaat ci njàggaley injiil yi. |
| 1397 |
Man nañoo wax ne faraas moom jàpple na way fippi sanncu yi ci wàllug xare militaire ak ci alal ba tay it dajale na way coobarewu yu fraans yi yobbu leen ci diiwaan yu bennoo yi ngir ñu xeexle leen ci ron njiit lu xare lu faraas lii di lavette safaan angalteer noonam bu mu yàgg a noonool bii. |
| 1398 |
Bi mu demee nag, ki jot juroomi milyo ya dem, di ci jula, ba amaat yeneen juroom. Noonu it ki jot naar amaat yeneen naar. Waaye ki jot benn milyo dem, gas pax, nebb fa xaalisu njaatigeem. Gannaaw diir bu yagg njaatigeb surga ya dellusi, daldi leen laaj alalam. |
| 1399 |
Jokkoo gi it saxoon na fi lu tolloo ak ñaari xarnu ci biir ñaari xarnu yii tugal jot na cee tuxal lu bari ci xam xami lislaam yi ame ci it walla tege ci loxo lu bari ci téere yi nu taalifoon ci araab ak yi ñu firi woon jële leen ci làkku gres end ak faaris. |
| 1400 |
Yow daal bu ma dégloo sa wax bu baax dafa mel ni ni suñu maam yi daan lekke ak reen yi ñu daan fajoo moom nga yaakaar ne moo tax ñu gëna wér niti léegi yi ma bëgg laa laaj léegi ndax nit ñi léegi li ñuy lekk ak li ñuy fajoo dafa baaxul. |
| 1401 |
Gannaaw gi banni israyil bayyikoo ca teeni bene yaakan, dem ba mosera. Foofa la aaroona faatoo, nu denc ko fa, doomam elasar doon sarxalkat, wuutu ko. Foofa lanu bayyikoo dem gutgoda, bawooti gutgoda, jall ba yotbata, reewum wali ndox ya. |
| 1402 |
Ci dëgg maa ngi leen koy wax képp ku dëddu kër doomu ndey yu góor walla yu jigéen ndey walla baay doom walla suuf ndax man ak xibaaru jàmm bi dinga am tey jii téeméeri yoon ay kër doomi ndey yu góor ak yu jigéen ndey doom ak suuf ñoom ak ay fitnay noon te ëllëg nga am dund gu dul jeex. |
| 1403 |
Jigéen june nag mu wutal ko góor gu ko war a wattu yiir ko diko taxawu ci pakki àdduna yii diis ci ndoddu jigéen lool baay jëkkër mbaa mag te góor gu mukàllaf yaay sa sàmmub bopp ci loraange yi te jàppe ko muy lu worma wormaal léppam bëggul kenn ku ko fowe bëggul it mu fowe boppam. |
| 1404 |
Li waral sama tukki bu sori bi yàlla mu barkeel mi te kawe daa bëggoon ca asal may kiy ramu samay donga dox na sama diganteek nasaraan yi tàbbal ci seeni xol ag ragal ma nu def la nu def nag ngir ma bañ a nekk dib nasaraan ndax bu ma ko doonoon tabbi sawara walhiyaazu billaahi. |
| 1405 |
Moom jumtukaay la bu moo uuf mbooleem ñiy ligeeye ci mbootaayu xeet yi koolute gi ki koy jiite mooy ku nu woolu kiy jiite mbootaay gi nga xam ne jataayub kaaraange gi moo koy tànnlu bu ko defee ñu gaaral mbir mi ci jataay bu matale bi ngir nu woote ko kàddu ko. |
| 1406 |
Besam bi di besu tey la mbootaayu xeet tuddee besu mandelaa ngir magal manduteem, paspasam, fonk boppam ag askanam ba jaraloon mu tayle dundam ngir afrik di sid moom boppam, nit ku nuul ak ku weex bokk dekk, yem ay san san, wegante. |
| 1407 |
Nu sakk itam rido bi, rabbe ko wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar, ak gu xonq curr ak wenu lee, nawaale ci ay nataali serub. Nu sakkal rido bi neenti jeni seng yu nu xoob wurus, jen yi and ak wekkukaayi wurus, nu moolal jen yi neenti teguy xaalis. |
| 1408 |
Aji sax ji waxati musaa ne ko teelala xey ca firawna elleg, nga wax ko ne ko aji sax ji, yallay ebre yi, dafa wax ne bayyil sama non, nu dem maggali ma. Ndax kat bii yoon maa ngii di yebal sama mbugal yepp ci yaw ci sa bopp, ak say dag ak sa waa reew, ngir nga xam ne awma moroom ci. |
| 1409 |
Na nga ko gatandoo kanam gu nooy te yaa, waxees na ne moo gen ganale, moom la woykat biy feddali bul bayyi benn bis am njang, te nga jefe ko cig jaamu yalla xam xam day dundal xolub aji xamlu ji, day leeral xol tey dindi ngumba gu xol. |
| 1410 |
Tubaab bi la nu y xëyal di ko gontal ak doonte as lëf ci sunu njariñ a ngi ci aw làkkam lañu y sonn bàyyi sunu wos te kat làkk moo y dëgg dëggi cosaan ndax mooy seetu bi y wone boroon te y jimblang ji y ëmb li xeet wi indi ci y jaloore aki mbanoore aki aada aki cosaan. |
| 1411 |
Lii mooy santaane bi, ak dogali yoon yeek attey yoon yi seen yalla aji sax ji santaane ma jangal leen ko, ngir ngeen di ko jefe ca reew ma ngeen jall jem, ngir nanguji ko, ndax ngeen ragal seen yalla aji sax ji, di samm mboolem dogali yoonam, ak. |
| 1412 |
Yeb alluwa yi ci gaal gi. Ma sakk gaalu bantu seng, daldi yett naari alluway doj yu mel ni yu jekk ya. Ci kaw loolu ma yeeg ca kaw tund wa, maak naari alluwa yi ci sama loxo. Aji sax ji nag bind ca alluwa ya, la mu jekkoona bind, muy fukki santaane ya mu leen waxoon. |
| 1413 |
Ma daanaka faatu ngir tiit ak kersa ca saa sa ma far la ma bindoon waaye ngoor si lëjëlati ma ma ne ko loolu manul a nekk ne ko bu buurub buur yi di wax ak jaamam yi mu dëgaral kenn du ko man a xam ku dul ñoñam ña mos la ca neex ak la ca naqari. |
| 1414 |
Woor weeru koor lu war la ci alquraan ak sunna ak dajeg xeet wi ijmaahul umma yàlla nee na ak waxi yonnant bi ak waxam ja buumi lislaam ak ponki diine ñatt lañu ci lañu tabax lislaam ku ci bàyyi benn rekk yeefar nga sa dereet dagan na seere ne yàlla rekk ay buur ak julli giy farata ak woor weeru koor. |
| 1415 |
Looloo waraloon daawul digal ku jebbalu ci moom te yoroon aw wird njekk muy new mu koy bayyi, da koy digal kay mu teye ko te yeene ne moom moo ko ko jox, ku jebbalu ci moom nag te waxoo ko dara, bu boobaa mu door laa jox wirduw boppam. |
| 1416 |
Li des ci mbiri yerbowam, ay xareem ak na nguuram deme woon, bindees na lepp moos ca teere ba nu dippee jaloorey buuri israyil ca seeni jant. At ya yerbowam falu buur naar fukki at la ak naar. Gannaaw loolu mu saay, fekki ay maamam. Nadab doomam falu, wuutu ko. |
| 1417 |
Jullit ñi dañuy gëm ne muhammad daa dikk ngir mottali te tëj bataaxelub yàlla bi mu yonnee yonent yi ko fi jiitu woon niki ibraayma musaa ak masi isaa mom maryaama y j ñ te ñoom yonent yooyu yépp ay jullit lañu te dañuy gëm it ne anafiya ji ñu nekk mooy cëslaayu diiney ibraayma. |
| 1418 |
Noonu la mbir mi nekke woon ba 1929 ca la genn dëppoo ame ci diggante mossolini ak paab bi dëppoo googu mayoon na paab bi mu doxe nu ko soob ci mbiri diine ji te am ag tembte gu mat ca vatikaan am it sañ sañ ci yabal ay way teewal ca bitim réew. |
| 1419 |
Kii di seex abdul ahat doon ñatteelu xalifa seex ahmadu bamba moo fa tabaxoon barab bi ñuy woowe daaray kaamil di kàggu gu ñu denci mbindum seex ahmadou bamba ak yeneeni mbind aki téere yu aju ci lislaam ak ci yeneen fànni xam xam yi yittéel nit mi ngi feete nag ci penku jumaa ji làng ak armeel yi. |
| 1420 |
Maay lijjanti samay ban, ngalla noom! Maay fey samay noon! Yerusalem, maa lay teg loxo, maay seeyal sa raxit ni xeme, ba dindi sa mbuubit mepp. Maay wanni say attekat, nu mel na woon, say diglekat it dellu mel ni bu jekkoon. Su boobaa nu wooye la dekkub njekk, ak dekkub kollere. |
| 1421 |
Gis naa li sëñ bi bind ci ñoom ñaar ñu bari it ci ñi xam seenug mujj nettali nanu ma ne ku ci nekk dee gu ñaaw la dee kenn ki mooy ku jéeri ji mi ngi ndakaaru ki ci des di ku géej gi nekk konaakiri yal na nu yàlla musal ak jullit ñépp ci nattu bi mu leen tegoon. |
| 1422 |
Neew ba, magi dekk booba tanne ca nag wu jigeen wu nu masula liggeeyloo, te maseesu koo rang. Na magi dekk boobu wommat nag wi ba ci xur wu wal ma dul iise, te maseesu cee bey, maseesu cee ji. Nu daldi damm loosu nag wu jigeen wi foofa ca wal ma. |
| 1423 |
Waa tugal yittewoo woon nañu bu baax xam xamu paj ñoom daal ñoo ci gënoon a sonn ñu dul woon ñoom rawati na ci xarnub fukk ak juroom benn g moom de xarnu la bu fekke ay xew xew yu bari yoo xam ne ñoo waral ag jëm kanam gu mag ci wàllug paj ci tugal. |
| 1424 |
Kon su nuy weccee ay weeri fanweeri fan ak yu naar fukk ak juroom nenti fan, te di yokk benn bes fanweeri weer yu ne, dina doon lu nanguwu. Wii nattiin, arminaati weer yepp a koy jefandikoo ngir deppale bes yi ci weer ak wendeelinu weer wi. |
| 1425 |
Jabar ju ndaw ji daldi né dongo bi na fa dem xarum sëriñ bi nga xam né jéll na juróom ñaari tabaski moom laa lay reyal togg ko ag la ca war lépp yot la ko te su ma ñówée dinaa mel neneen juróom ñaari kilóoy fer yu weex dinaa ko sol fekk la fa ag ñetti kilóoy fer yu xonq. |
| 1426 |
Robowam nag degluwul waxi mag na, xanaa dem giseek xale yu goor, yi mu yaroondool te di ko taxawu. Mu ne leen mbooloo mii da maa wax ne ma, ma woyofalal leen njaam gi leen sama baay tegoon. Lu ngeen may digal, ma wax leen ko?. |
| 1427 |
Kon lu nu war a xam la ne yewwuteg xam xam ak gu endustri gii am ci reewi orob yi ci ginaaw yewwute gi du lu moy meññat ci meññati nattu ak gëstu yu xam xam yi nga xam ne orob tuxale na leen ci xam xami lislaam ci digg jamonoy xayug lislaam gi. |
| 1428 |
Naka la ko mag ya seen fu sore, daldi mankoo bala moo agsi, ci pexem rey ko. Na nga naan boroom gent gaa ngee di new! Nanu ko rey gaaw, sanni ko ca kamb yeeq, su ko defee danu naan, rabu all a ko fadd. Nu seet ba xam fu muy mujj ak i gentam?. |
| 1429 |
Bu ko defee miguel de cervantes moom itam def xisaam bu siw ba di ci làkku espaañ ci noonu it la rabelais 1483 1553 def moom mi nga xam ne gisul lu gën làkkam wii di wu fraans ngir wuññi ci liy yëngu ci biiram ci njàggat lu fees dell ak xoromu ak mbóosóor kaf. |
| 1430 |
Ci biir loolu buur dem gabawon, sarxali fa, ndax fa la berabu jaamookaay ba genoona am solo feete junniy saraxi rendi doomal, suleymaan joxe na ko fa ca kaw sarxalukaay booba. Foofa ca gabawon aji sax ji feenu woon na fa suleymaan ag guddi, ci gent. Yalla ne ko waxal loo begg, ma may la ko. |
| 1431 |
Noonu la mbir mi nekke woon ba 1929 ca la genn dëppoo ame ci diggante mossolini ak paab bi dëppoo googu mayoon na paab bi mu doxe nu ko soob ci mbiri diine ji te am ag tembte gu mat ca vatikan am it sañ sañ ci yabal ay ndaw yu koy toogal ca biti. |
| 1432 |
Aji sax jee leen di diri, yeen ak seen buur bi ngeen fal, ba ca biir xeet wu ngeen xamuloon, yeen ak seeni maam, ngeen di fa jaamu yeneen yallay bant ak doj. Dees na leen mujj seexlu, di leen leebook a kokkalee foofa ca biir mboolem xeet, ya mu leen daq jeme. |
| 1433 |
Seyaan ba, di root. Ma ne ko may ma, ma naan. Mu gaaw yenniku njaq li, daldi ne ma naanal ba noppi ma weggal la say gileem. Ma naan ba noppi, mu weggal ma gileem yi. Ma laaj ko ne ko kan moo la jur? Mu ne betuwel, doomu naxor ak milka. |
| 1434 |
Fann, ci tekkeem gu yaa, dafa emb bepp yengu yengu nit muy lu kenn walla mbooloo di def moom, su sukkandikoo ci gisiin yu xeren, naw ak doxaliin wu bawoo cim njang walla cig yagg jef, mooy tax a man a biral genn kallaama gu taaru gi. |
| 1435 |
Moom nag jang na cosaani lakkuw latin, ak cosaani ag katolig, noppi jang yoon ak xeltu, dugg nag ginnaaw bi, benn ci barabi jaamu yu katolig yi, ngir laabal fa boppam ciy bakkaar aki naawteef, loolu nag ci gem gemi katolig yi la bokk. |
| 1436 |
Bi ñu demee ba gis jëmm ja muy ku sew tuuti te xaw a wow waaye di ku ñu muure ab taar ci anam gu woyof te loyox di ku ñu aare kàttan sóob ko ci ag fonk sa bopp doonte ag neen la solal ko yerey yëgle ak jaral te ma jëli loolu ca jafeem gaa jëli. |
| 1437 |
Te it bismarck moom da ne woon na doylu nag ci am ndam gii mu am ci kaw otris ak dammte gii mu ko dammte ndaxte soril na ko bennoo gu almaañ cig wàll te it bëggutoon a toroxal imbraatóoru otris bi ngir loolu man na a tax bu jugee ëlëg moom brusiya di xare ji ak faraas otris du ko sot ci geneen wàll. |
| 1438 |
Bu ñu sukkandikoo ci gongikuwaay yii askanu senegaal wi doonoon lu toolook 1 milyoN ciy way dëkk ci 1900 ak 2 8 milyoN ca jamonoy ag tembam ca 1960 yekkatiku na tay ba àgg ci ciy jëmm nattale gi ci 31 12 2007 te man naa àgg ci ci mujjug 2015. |
| 1439 |
Britani daa gisoon ne nasaraanalug katolig gu fraans gii nekk iraag tay, dara yobbuwu ko fa lu dul suuxat xejjug fraans ak kilifteefam ci penku bi, te loolu moom la britani doon ragal moom mi ame woon dooley sanc ji gen rey te epp doole. |
| 1440 |
Yonnant bi tàmbli na daal di yabal juroom benni xaswa ak ay sariya yoy amal nanu xemmemtéef lii bu ko defee gëwéelub uma bu lislaam bi gën a yàkkiku daal di far ëmb mbooleem wàllug càmmooñ gu hijaas gi loola nag la ca juddoo mooy madiina mujj teg loxo ci yoonu yaxantu wi jëme shaam juge màkka. |
| 1441 |
Jot ab yegle ci yeneen addu yiy new aji bind ji elhadji mamadou nguer, oktoobar, aji bind ji sakk, desaambar, am naa lu ma metti ci sonn ci mbir ba def ko nu askanale ko keneen, ku ne xam na ne aji bind ji abdu xaadir kebe la. |
| 1442 |
Sabab yii rekk doyoon nanu ngir taal xeex bi ci diggante brusiya ak otris rawati na ginaaw bi dooley brusiya ji doxee jawali holistin nangu ko te moom daa nekkoon ci ron kilifteefug otris ngir dëppoo gi amoon ci diggante brusiya ak otris atum 1865. |
| 1443 |
Xam ngeen ne amoo leen xorom di, di la mu wax alkaati ya laata nu koy dugal ca seen daamar ja. Jef jooju nag waajal na ko natti ayu bis. Lel bi moom jappu ko woon. Andunu ci benn mandarga bu teguwul ci yoon, lewopool ll yongkat bi gen a mag ci addina si, di mbind ma niy dawal ca pankart ya. |
| 1444 |
Ci jamono ji nu ne, am at mooy, bis. Arminaatu waa isipt, ak arminaatu suleymaan, ak arminaatu geregori, doon nanu ay royuwaay ci liggeey bu mag bi nu def ngir man a deppale syncroniser at mi ak wendeelug suuf si ci li wer jant bi. |
| 1445 |
Bokk na ci li yayoo fattali mooy ne fii ci senegaal, rawati na ci digg yu daara yi, miinees na fi nuy bind kaamil ginaaw ag mokkal, loola nag mooy aji mokkal ji bind kaamil bi te du ko xool niki firnde certificat cig mokkalam. |
| 1446 |
Dëkksi gi dafa doon gën di dolliku ndànk ndànk tey gën di dëgër ngir àgg ci sos ay nguur yu njëkk yu sosu ci viieelu xarnu nguur gu tekruur gu namandiru gu jolof ak ay mbokkoo yu sori ak iimbraatóor gu gana ci suufus mali gu tay gi. |
| 1447 |
Walla ku bariy taalibe la ñu koy màggal dayob màggal ba àgg ci bu leen junjoon geej gi ñu sóobu ci xuus ko ak leneen ak leneen ci seen fen yi nu daa def ngir bëgg tubaab yi digal leen ñu songu leen walla nu def ci ñoom lu leen soop. |
| 1448 |
Bu ko defee yonnant bi daal di génn ci junni ak ñeenti téeméer ci ay saabaam jëm màkka ngir defi umra looloo taxoon yobbaalewuñu woon ngànnaay ngir bëgg waa quraysin xam ne jullit ñi dañoo ñëw ngir defsi ag jaamu rekk mooy umra gi. |
| 1449 |
Mooy xam ni yaram yi mel ak seen dëgg dëgg ci lu dul ag laalante gu fisig walla simig gu jonjoo direct ak yaram yii fi nu ko gënee doxale ci jamono jii nag mooy nataali jawwu yi nuy far a defe ci satalit yi walla yi nuy far a def di jëfandikoo ay fafal naaw. |
| 1450 |
Ca jamonoy akab la iyel ma dekk betel tabaxaat yeriko. Abiram taawam la iyel nakk ba muy teral kenug tabax ba, teg ca nakk segub, am caatam ba muy taxawal bunti dekk ba. Mu deppook kaddug aji sax, ja yosuwe doomu nuun jottli woon. V. |
| 1451 |
Ag ndombo gu mbëj guy dox ci ag noste gu wéy maanaam kem yi ajuwuñu ci jamono seen dayoo du soppiku ci jamono dees na ko woowee itam jamono soppeekudi dina am lumu néew néew ag ndëgërlu ab jurukaayu mbëj di luy joxe ab dend walla ab dawaan bu wéy man naa am it yenn saa yi ab doxalukaay. |
| 1452 |
Ci atum g, nu sos tapoo gu iraak turki, nu gen koo xame ci tapoo gu baxdaad, tur woowu nag mujj na soppiku atum g, mujj di tapoog kollere gu diggu gi, ginaaw bi ci iraan bokkee, pakistaan, britani, ci wetu turki ak iraak. |
| 1453 |
Lii moo di doxi banni israyil, ba nu gennee reewum misra, def seeni gangoor, ca njiital musaa ak aaroona. Musaa moo bind seeni dalukaay ak seen yoon ya nu jaare, ci ndigalal aji sax ji. Lii moo di seeni jaar jaar, ak seeni dalukaay. |
| 1454 |
Bu ko defee baykatu tugal bi moom gisoon ne li ko gënal daal mooy mu dem ci isin yii nga xam ne li ñu koy fay moo gën a wóor te gën di lu ñu xam te bàyyi mbay mii nga xam ne leeg leeg mu baax leeg leeg du baax ak jafe jafe yi mu àndal muy njaay meek toppatoo gi. |
| 1455 |
Xixeelu xarnu ni ngi ko gen a xame ci daanug nguur yi, jallsig sancaan yu tugal yi colons europeens ak jammaarloo gi lank canc gi, ni ko jemmal di ay nit nu mel ne lat joor, alaaji omar taal, mamadu lamin darame, alburi njaay walla mabba jaxu ba. |
| 1456 |
Kaddug buur ga daanoogul sax, baat jibe asamaan addu ne yaw buur nabukodonosor, dogal neel na la ne nguur gi recc na la. Dees na la daqe ci nit ni, nga dekk ak rabi all yi, nax di sam xont niw nag diiru juroom naari jamono, ba kera ngay xam ne aji kawe jee yor nguuru nit, di ko jox ku ko neex. |
| 1457 |
Isaaxa ne yanqooba jegesil, ma lamb la, ba mu woor ma ne sama doom esawoo. Yanqooba nag jegesi, baayam isaaxa lambatu ko ne baat bi de baatu yanqoobaa, waaye loxo yi, loxoy esawoo. Xammiwu ko, ndax li loxo yi jexem ni yuy magam esawu, ba tax mu naanal ko. Isaaxa laaj ko ne ko. |
| 1458 |
Ndax yonent yi nu nek ca diiney yawut ak kirist, ca sene teree, biibel ak thora, ibrahima ak moussa, fofu lanu jang diiney, ca bi nu tuddu ca lakk wa misra bu fa amone jamono bobu, per ankh, ca kalamu wolof moye keur bu nu jang diiney ak xam xam. |
| 1459 |
Yaa ngi oy ci sa mat gi ba tey? Xarabal yalla boog te dee! Mu ne ko waxi jeeg bu dof daal ngay wax, yaw! Du yalla da nuy may lu baax, nu jel? Kon kay bu nu mayee safaan ba it, nu wara jel. Ci biir loolu lepp ayooba bakkaarul ciw lamminam. |
| 1460 |
Daawudaa nga genatee siiw ba mu dumaa waa siri, teg ca duma fukk ak juroom netti junniy edomeen ca xuru xorom wa. Mu daldi tabb ay jawrinam ca reewum edom. Reewum edom gepp la tabb ay jawrin, edomeen nepp nekk ci curgag daawuda. Aji sax ji nag may daawuda ndam fepp fu mu dem. |
| 1461 |
Naka noonu ñu dégg ba noppi wii làkk nga xam ne leegi xam xam xam rekk a nu war a ñor te dese nu nu naan da nu y bàyyi wii nu dégg nee naan dañu y xamlooti weneen door a xamlu xam xam yi taxoon ñu y xamlu w làkk loolu jort naa ne dofe la sànk waxtu la sonnal sa bopp la. |
| 1462 |
Tee ngeena dal ak man, su ko defee ngeen jangu, fanaan ba suba, ngeen xey topp seen yoon? Nu ne ko bayyil, nu fanaan ci mbedd mi. Loot nag sonn leen, ba nu dal keram, mu ganale leen. Loot da leena berndeel, lakkal leen mburu mu amul lawiir, nu lekk. |
| 1463 |
Reew yu mag yii dano o jëloon seen xemmemteefi sancaan yooyu cuub leen ci cuubug ag nite ak bëgg a def lu baax bi nu waxee ne kureelub xeet yi daal mooy kilifa gu njëkk gi yilif reew yu neew doole yi muccoon ci kilifteefug tirki ak almaañ. |
| 1464 |
Nu sakk kiiraayal denn bi, liggeeyaale ko ay nataal ni xar sanni mi, rabbe ko wenu wurus, ak wen gu baxa te laal yolet, ak wen gu xewar, ak gu xonq curr, ak wenu lee. Ab kaare bu nu lem lanu ko def, guddaay bi, gannaaw bu. |
| 1465 |
Bii seddatlin nga xam ne kureelu mbootaayu xeet yi moom la jëfandikoo suy seddatle àdduna bi ci ay diwaan gëstukat yi ñoom seddatle bu bees bi la ñu taamu moo xaaj oseyaani ci ñaari diwaan oseyaani gu jege ak oseyaani gu sori yi mikroneesi box. |
| 1466 |
Ba nu dajalewaatee janq ja naareel bi yoon, fekk na mardose am ndombol tank ca buntu ker buur. Booba esteer waxul ba tey fa mu fekk baax ak fa mu bokk, muy la ko mardose santoon. Esteer weye topp ndigali mardose rekk, mel ni ba mu ko yoree ca keram. |
| 1467 |
Rawaasoo ni ay buum, ak naari jaaroy wurus yu nuy takk ci naari cati kiiraayal denn bi ci kaw, te nga nas naari buumi wurus yi ci naari jaaro, yi ci cati kiiraay li. Yeneen naari cati buumi wurus yi, nga we leen ci naari ankukaay, yi ci kaw ngalli waggi xar sanni mi, ci kanam. Sakkal ko it. |
| 1468 |
Doomi kureel gu diggu gi begoon nanu lool bi luwis 16 woowee jataayu kureel yu xeet wi ngir mu def am ndaje ngir gëstu yoon yi man a lijjanti jafe jafe bii aju ci lótt gi njëlul reew mi lóttoon ñu gisoon ne loolu daal pose bu mag la ngir nu indil seen bopp saafara si ko man a faj te fajal ko seen bopp. |
| 1469 |
Bu dee montesquieu 1689 1755 g moom mi nga xam ne siyaare na angalteer gondiku woon it lool ca nosteg sartu reew gu buur ga fa nekkoon moom de ay ligeeyi xam xamam mi ngi feeñe woon ca teereem ba tuddoon 1748 g teere boobu nga xam ne teere bu jaroon la bu boroom xeli yi fonkoon la ci fraans ak feneen. |
| 1470 |
Boomug madinatul salaam, bile dakkental la taskati xibaar yi utal mbir mi sabab layoo bu siiw bii. Juroom naari at la lanket bi def, doore ko ba. Nepp a doon xaar ndogalu attekat bii di xaasimu ture, mu waroon koo biral ci altine jii. |
| 1471 |
Yaw yeremi nag, nanga wax semaya, neyelameen bi ne ko aji sax ji yallay israyil boroom gangoor yi dafa wax ne yaw yaa yonnee ci sa turu bopp ay bataaxal ca askanu yerusalem gepp, rawatina sarxalkat ba cofoni doomu maaseya, ak mboolem sarxalkat ya. Nga di ci wax ne aji sax ji da. |
| 1472 |
Gepp, fukk ak juroom neent wuute ci niti daawuda, te limaalewunu asayel. Waaye fekk na niti daawuda rey netti teemeer ak juroom benn fukk ca benamineen naak niti abner. Nu yobbu asayel, rob ko ca wetu baayam ca betleyem, yowab ak i nitam nag fanaanee dox, ba jant fenke leen ebron. |
| 1473 |
Kou khariagne la si wal wowou tey ligueye plaut acctus fofou sa barcelona si atoum niari diounni ak niar ba niari diounni ak niet diougue fa dem fofou niouy wakh northgate arinso si atoum niari diounni ak niet sa barcelona legui mou ngui fi si wiyen. |
| 1474 |
Lu ni mel fees na dell ci alquraan, am it ci lamminu araab wu jamonoo wii, sundus, istabraq ak yu ni deme dunu ay baati araab te ni ngi ci alquraan, lu mel ni qubtaan, di capitain dees koo jengal ba araab yi man koo wax waaye juddoowu ci ans. |
| 1475 |
Bu dee montesquieu 1689 1755 g moom mi nga xam ne siyaare na angalteer gondiku woon it lool ca nosteg sartu réew gu buur ga fa nekkoon moom de ay liggéeyi xam xamam mi ngi feeñe woon ca téereem ba tuddoon 1748 g téere boobu nga xam ne téere bu jaroon la bu boroom xeli yi fonkoon la ci faraas ak feneen. |
| 1476 |
Mu ne ko deedeet, duma dem, samam reew kay laa jem, ca saay bokk. Mu ne ko bu nu wacc kay, ndax gannaaw yaa xam fu nu wara dal ci mandi mi, yaa nu wara jiite. Soo andeek nun dey, xeewal googa nu aji sax jiy baaxeji, dinanu la ci baaxe. |
| 1477 |
Nii la laaya yi doon dabantee saar yi di ko mate nànk nànk ci lu tollook ñaar fukk ak ñatt ciy at ndax kat laaya wi njëkk a wàcc ci yonnant bi mi ngi ko fekkoon mu am ñéen fukki at wi ci mujj wàcc bi muy bëgg a faatu te booba mi ngeek juroom benn fukk yu teg ñatt ciy at. |
| 1478 |
Li leen manke woon nag mooy dañoo nosuwutoon bu baax te ni ñu daan naale ak a rëdde seeni mbir tam dafa dese woon a tegu ci yoon looloo taxoon li nu bëggoon daawul àntu te seeni noon daa leen gaaw a noot te daa àntoodil seeni fipp. |
| 1479 |
Sang bii moo ma nettali woon nettali bu yéeme ba masumaa dégg lu ni mel da ne ma sama mbokk man dey daa am bis may jàng li may faral a jàng bis ci alxuraan bi ma ubbee kaamil bi amul lu dul yàlla mi man lépp won ma bisub alastu birabbikum muy ba mu naan ndax du ma seen boroom. |
| 1480 |
Dinga xamal mbooloom ni léen boroom bi mana musale jaare ko ci seen mbaalug bàkkaar ndaxte yàlla sunu boroom fees na ak yërmande ba tax muy wàcce ci nun jant buy fenk ngir leeral ñi toog ci lëndëm takkandeeru dee tiim léen ngir jiite nu ci yoonu jàmm. |
| 1481 |
Waaye yii yamale duñu bàyyiwaale xel ci ne ndëgërlu gu dëgërlukaay bi dafay soppi ci coppiteg tàngoor gi dafay yokku su yokkoo moo tax ñu koy woowee ndëgërlu gu xalaat su fekkee dañu koy bàyyiwaale xel ndëgërlu gu dëgg lañu koy wax. |
| 1482 |
Aadama dund teemeeri at ak fanweer, jur doom ju goor, mu bindoo melokaanam te nirook moom. Mu tudde ko set. Set juddu na, aadama dundaat juroom netti teemeeri at, amaat ay doom yu goor ak yu jigeen. Kon aadama dund na juroom neenti teemeeri at ak fanweer, doora faatu. |
| 1483 |
Ci jamono ji ñu ne am at mooy 365 24220 bis arminaatu waa isipt ak arminaatu suleymaan ak arminaatu geregori doon nañu ay royuwaay ci liggéey bu mag bi ñu def ngir man a dëppale syncroniser at mi ak wëndéelug suuf si ci li wër jant bi. |
| 1484 |
Mi ngi àgg madiina ci 12 rabiihul awal ca at mu njëkk ma ca gàddaay ga 4 sëtumbar atum 622 g j booba nag di taarixe ci gàddaay gi tàmbaleegutoon a dox ndax seydinaa omar mooy ki digale ñu jël at mu njëkk mi ci gàddaay def ko at mi taariixu jullit ñi di tàmblee. |
| 1485 |
Waa tapoo gu atlas amerig jiite ko danu ne woon daal fawwu nu jële fi bennoog sofiet tas tapoom gii di warsaw ci noonu ñu taxawal ag njiit gu jagoo mbirum penku bu diggu bi atum 1951 g ginaaw bi nu sos mbootaayug aar penku bu diggu bi atum 1952. |
| 1486 |
Aji sax ji nag ne ma bul naanal askan wii. Su nu ci boole woon koor sax, duma deglu seeni dagaan. Su nu ma doon sarxalal saraxu rendi doomal ak saraxu pepp it, du maa leen di nangul. Xanaa saamar ak ub xiif ak mbas kay laa leen di faagaagale. |
| 1487 |
Mbir mi ci des mooy gis terute wi bu ñu gisee terutew ramadaan ci guddig fanweer ci weeru baraxlu kon weeru koor tàbbi na woor ko war na ngir waxam ja ak waxi yonnant bi ji dana doy ngir saxal ag gisam jenn aji maandu ne gis na ko walla ñaar. |
| 1488 |
Xamal ni teggin de mooy taarub boroom xam xam ak ku koy sakku, mooy it takkaayi aji xellu ak ku lewet, mooy njobbaxtalu jikko yi, ku ko takkaayoowul yoqeel na, nakk na ay takkaay te neenal, dana mujj di ku ki bind ban ak ni mu bind yalla aki mbindeefam. |
| 1489 |
Su dee danoo fekk ku nu boom ci biir reew mi leen seen yalla aji sax ji moomale, mu tedd ci all bi, te xameesul ku ko rey, na seeni mag ak seeni attekat dem, natti diggante fa neew ba tedd, ak dekk ya ko seq. Su ko defee dekk ba gena jegewook. |
| 1490 |
Ñoñ sancu yepp a meroon bi angalteer tëjee waaxub boston bi bu ko defee ñu taxawal am ndaje ca filaadelfi atum 1774 g jàmmaarloo fa ak angalteer ne ko na xam ne lepp lu mu defati benn sancu ci sancu yi na ko wóor ne sancu yepp la ko def daal di ñaawlu bu baax jëf yu ñaaw yi angalteer tegoon boston. |
| 1491 |
Diir bi wendeeluwaanam di def ag wer danu koo yamaleek baraayu dend bi koy dundal, maanaam danuy demandoo ndax ci jamono ji dend bi nekke tus la wendeeluwaan bi di tambali wer gu bees, loolu wuutale ko ak doxalukaay bu demandoodi. |
| 1492 |
Ci mujjug xarnub fukk ak juroom la koli tingala kilifa gu bokk ci càllallag pël juge ci wàllug bëj saalum gi jug xeex tukulóor yi daal di tembal ay goxam ñu moom seen bopp taxawal nag nguur gu yees mooy fuuta tooro njabootug deñanke jiite ko. |
| 1493 |
Jeexiit ya napoleon bayyiwoon ca itaali napoleon, bi mu nangoo itaali, dafa lijjanti ba boole xaajam yu politig yu bari te wuute yooyu ci natti nguur rekk, nooy nguurug alp gu bej gannaar gi, walla itaali, ak nguurug savoia, ak nguurug napoli. |
| 1494 |
Ahmadu bun kawri moom dëppoowul ak sheex tiijaan ci li mu doon xuus ci wàllug mahiya bu dee aboobakrin moom daa ñàkki teggiin ak sheex tiijaan y y g ci ñàkk a nangu ag tontoonteem ak ahmadu bun kawri sheex ahmad tiijaan nag moom ku beru la wëlif leen ñoom ñaar liii mooy dëgg gi nga xam ne sikk amu ci. |
| 1495 |
Baay, yaw ku jub ki, waa addina xamunu la, waaye man xam naa la, te nii xam nanu ne, yaa ma yonni. Xamal naa leen sa tur te dinaa ko gen a xamle, ngir mbeggeel, gi nga am ci man, nekk ci noom, te man it ma nekk ci noom. |
| 1496 |
Maa ngi leen di wax lii ci noonule, dina am mbeg ci asamaan, bu benn bakkaarkat tuubee ay bakkaaram. Te mbeg moomu mooy epp mbeg, mi fay am, ngir juroom neent fukk ak juroom neent nu jub, te soxlawunoo tuub seeni bakkaar. Te it bu jigeen dencoon fukki libidoor, benn reer ca, nu muy def?. |
| 1497 |
Kaddu yooyu la serin maam moor mbakke, mi doon janook way tas xibaar yi ci keram, toontu ngir indi ay leeral ci tuuma yi tukkee ci ngan gi ko njiitu reew mi abdulaay wadd, bokk ci niy sakku boppu reew mi, gane woon ca bambey. |
| 1498 |
Ba mu dawee, malaakam aji sax ja gis ko fu dend ak ub betu ndox ca mandi ma, mooy betu ndox, ba ca yoonu sur. Mu ne ko yaw ajara, jaamu sarayi bi, foo bayyikoo nii? Ak foo jem? Mu ne ko damay daw ba fu soreek sama sang sarayi. |
| 1499 |
Waawaaw, ci li ay atte yees nangu ci jemm lois phisique wax, jemmi cenneer yu leer yi bu nuy tuxu jem ca tombub seetlu ba, danuy jeng jem ci yolet, te jemmi cenneer yu leer yiy dem di sori tombub seetlu bi danuy jeng jem ci xonq. |
| 1500 |
Sanc gi fraans defoon aljeeri atum 1830 ak sanc gi britani defoon adan atum 1839 defoon ko it isipt atum 1822 ak teg gi fraans tegoon loxo dunu madagaskaar atum 1894 beljig defoon ko kongo atum 1907 ak nangu gi itaali nangu woon libi atum 1911 ak ecopi 1936. |
| 1501 |
Neneen nu koy denkoo fi sama biir berab bu sell bi. Boroom bi aji sax ji dafa wax ne bepp doxandeem bu xaraful ci xol, xaraful ci jemm, bumu duggati sama berab bu sell bi, muy doxandeem bu mu mana doon, bu dekk ci biir banni israyil. |
| 1502 |
Strong liggeey yi niki nii lees leen di jebbale. Vendor short name, ay cerukatam, sanalkat aki seddalekat, joxewun ci genn wooral, muy lees bind walla pattaaral, bokk nan ci ci lu amul dig, wooral yi ni liggeey yi manees na leen jaay te man nanoo faj say soxla. |
| 1503 |
Ci biir loolu aji sax ji wax aaroona ne ko demal gatanduji musaa ca mandi ma. Aaroona dem seeti ko ca tundu yalla wa, fekk ko fa, taf ko ca kawam. Musaa xamal ko la ko aji sax ji denk lepp, ak mboolem firnde, ya mu ko sant mu def ko. |
| 1504 |
Waaye buleen lekk yapp wu and ak deret, ndaxte dund a ngi ci deret. Seen dundu nit itam, mu ngi ci seen deret, kon kat, kepp ku tuur seen deret dinaa ko ko topp. Te it mala mu ci rey nit dinaa ko ko topp, ni may toppe nit. Dinaa topp ku nekk deretu moroomam. |
| 1505 |
Li waral kaad mii nettali ma ko mooy maa ko laajoon bi mu jëlaatee ci sëñ bi wirduw sasalii ndax xam nga ci ku ko sëñ bi jële woon mu ne déedéet waaye nettali li mu waxoon ci diggante sëñ bi ak ustaas baaba nu jorte ci ne ci ustaas baab moomu la ko jële ndax moom ab xaadir la woon. |
| 1506 |
Mooy ki taxawoon jàmmaarlook tubaab yi ngir xeexal lislaam te desal fi sunu ag dëkk ci afrig tey bég cig cosaanoo fi kon njukéel ko war nanu kii moy ki taxawal yoonu murit tey ki taalif lu sakkan ci diine indi ay gisiin yu bees ginaaw bi nu ko sonnalee genne ko ay yoon réewam. |
| 1507 |
Sammal sag ngor te ban a gacceel sa bopp. Ndaxte, kaddug maa demal sama bopp moo gen a rafet kaddug dan maa daq. Kon, fexeel ba bu kaddug gacce googu gakkal sa tur elleg. Ndaxte, suba du an du reer, waaye dees koy sooraale. Degg neexul. Bayyi ci xel. |
| 1508 |
Nu taxawaloon lonkoog end gu sowwu gu holand gi atum g, nu sancoon goxub dexug hadson, daal di jend manhatan ci endo yu xonq yi, daal di taxawal dekkub amstardaam bu bees bi nga xam ne waa angalteer yi nangu woon nanu ko ci holand, tudde ko new york. |
| 1509 |
Xall leen yoonu aji sax ji ci mandi mi, fakkal leen sunu yalla xall wu jub fi joor gi. Wepp xur lees di kaweel, tund wu magoo wu ndaw lees di suufeel ba fu tunde mujj dig joor, fu nagasoon maase, darajay aji sax ji daldi feen, jaam nepp bokk gis ko. Aji sax jee ko wax ci lamminam. |
| 1510 |
Nu ne ko buur, daneel mi bokk ca ngallog yudaa ga de, faalewu la, yaak aaye bi nga torlu. Netti yoon ci bes lay naan ay naanam ba tey. Buur degg ko, am tiis wu rey. Mu daldi fas yeene ne dina musal daneel. Ba jant so ma ngay wut pexe mu mu ko musale. |
| 1511 |
Ñu nangoo woon ci almaañ it mbooleem ay nuuraakonam aki gaali xareem aki fafalnaawam ak lu ëpp ci ay gaali yaxantoom ci noonu fraans nangooti diiwaanu saar di xuru dexug rayn gi di barab bu naat ci ay mbell mu nangu ko nag diir bu tollu ci fukki at ak juroom. |
| 1512 |
Reew yooyu di door a am ag temb soxla woon nanu di diisoo ci seen biir te di daje ndax kat ragaloon nanu bu baax reewi sancaan yi ak seeni pexe cig wàll ak ngir ne ginaaw bi nu tembee ba noppi danoo fees dell aki coonay koom koom ak yu politig ci geneen wàll. |
| 1513 |
Yii yépp nag ay ngënéel yu nekk ci bis bi lay wone ngir ni yàlla a tànn xew xew yii jagleel bis bi waliif yeneen yi kon manees na cee tegoo ak jaamu kem sa kàttan te ñaan say aajo ngir dabu ngënéel li ci ne nuy yakaar nangug séeni ñaan. |
| 1514 |
Nga fa. Moo ma waxoon ne ma dinaa falu buur, jiite mbooloo mii. Yobbaaleel fukki mburu ak nakk yu ndaw ak taxub lem te nga dem ca moom. Moom dina la wax nan la mbiri gone gii di deme. Soxnas yerbowam def noona, daldi dem silo, agsi ker axiya. |
| 1515 |
Ci kaw loolu aji sax ji wacc, xoolsi dekk bi ak taax, mi doom aadama yi tabax. Aji sax ji da ne su nu tambalee nii, di menn mbooloo te bokk wenn lakk, kon dara dootu leen te. Ayca nu wacc, safaan seen lakk, ba dootunu deggoo. |
| 1516 |
Xarnub fukk ak juroom ñeenteel g dees na ko lim muy xarnub xeetu yi ci tugal yëngu yënguy xeetu yooyu nga xam ne li leen taxoon a jug mooy gooreel seen bopp te nocciku ci kilifteef ak teg loxog réew yi leen di àtte cig wàll ak sosal xeet wu nekk am réewum boppam mu koy ëmb uuf ko ci geneen wàll. |
| 1517 |
Te yoonu yakku bi mu ngi lay yobbu ci saa si ca lëndëm ya te defa lay jaaralewaat ci fi awoon mu mel ni ki nekk cib wërngël bu bari ay yengu yengu fi nga dul bàyyi di fatteleku lepp li nga ñakk te ci biiram nga xeeb te ñakk yemale yenn yëf yi ngay mengolóo. |
| 1518 |
Màng gi ñu dëkke tax na ñu tuuru ci sowwu afrig gépp ba far delseeti sudaan cig muñ ak coona ndax saa su nekk ci dëkki jàmbur yi rekk lañuy nekk seen nag yi leeg leeg ñu ruur tooli baykat yi loolu it di jur xuloo bu rëy ak Naayoo ci seen digg ak woroon tool yi. |
| 1519 |
Kàttanug bàyyima yi mooy gi nit njëkk a jëfandikoo ci fajarug xay bi xay civilisation di door a am loolu mooy bi mu jëlee bayyima yu miin yi di leen jëfandikoo ciy liggéeyam ginnaaw bi mu tàmbalee jëfandikoo dooley ngelaw li ci doxal ay loocaam ba ci ay gox yu sori ci géej gi. |
| 1520 |
Bi loolu weyee aadama dekkoo soxnaam, mu am doom ju goor tudde ko set mu firi may, ndax da ne yalla may na ma weneen askan, mu wuutu abel, mi kayin rey. Set it, am doom ju goor, tudde ko enos. Fan yooya lanu tambalee tudd aji sax ji, di ko wormaal. |
| 1521 |
Ay boroom xam xam yu bari nag ñëw gën koo jëme kanam bokk na ci ñooñu kii ñuy wax wilyaam jilbert di boroom xam xamu angalteer boo xam ne mooy ki teqale dooley mbëj ak dooley bijjaakon ci noonu la wuuteek kii di taalis mi ne woon ñoom ñaar daal benn lañu. |
| 1522 |
Waaye sëñ bi moom latjoor lijëntilulu ci anam gu nooy te teey nun ko ko indile mu bind koy leetari leetar yonni fay ndawi ndaw teewul sëñ bi bañ nee nanu ma wax na bis kenn ci ndawi buur bi ne ko neel ki la yonni rus naa malaakay yàlla yi di ma gis ma jëm ci buur bu dul yàlla. |
| 1523 |
Na sarxalkat bi jebbale loola, defal ko aji sax ji saraxu yekkati jebbal. Cer yu sell a ngoogu neel sarxalkat bi, mu boole kook denn biy saraxu yekkati jebbal, ak jooxeb tanku kanam bi. Gannaaw loolu nasireen bi san naa naan biin. |
| 1524 |
Yooyu sarax ngeen di def, neel aji sax ji, ci seen besi maggal, te du bokke ak seen sarax yi ngeen xasal seen bopp, ak seen saraxi yeene, ak seen saraxi doomali bes bu nekk, ak seen saraxi pepp ak seen saraxi tuur, ak seen saraxi canti biir jamm. |
| 1525 |
Niti diine yi nag noom, seen kureel moom itam bu ranniku la woon, niki bu garmi yi, noom de daa nanu am ay suuf yu nu leen dogal, yu yaatu, yu daa toll ci juroomeelu suufi nguur gi, maanaam bu nu xaajoon suufi nguur gi juroomi xaaj, benn xaaj bi. |
| 1526 |
Boroom bi aji sax ji dafa wax ne yerusalem a ngoogu. Ci digg xeet yi laa ko teg, reew yi wer ko. Noo gantal sama attey yoon, ba gena bon xeet yi, gantal samay dogal, ba gena bon reew yi leen seq. Xalab nanu sama attey yoon te jefewunu samay dogal. |
| 1527 |
Bu ngeen fattalikoo, i at ci ginnaaw, maki sall amaloon na fi ndajem jawrin ca pikin, ca la waxe woon ni benn taalibe dootul taxawaalu ci mbedd yi boobaak leegi, nag, tey la waalo g e n a aay. Te mbir mi, wareesu koo yemale re kk ci taalibe yi. Benn xale warul a nekk ci mbedd mi. |
| 1528 |
Reew yu mag yii danoo jeloon seen xemmemteefi sancaan yooyu cuub leen ci cuubug ag nite ak begga def lu baax, bi nu waxee ne kureelub xeet yi daal mooy kilifa gu njekk gi yilif reew yu neew doole yi muccoon ci kilifteefug tirki ak almaan. |
| 1529 |
Ci mars la jekk a doon jawrin cig nguuru senegaal. Mooy jamono ja abdu juuf yaatalee gornmaam, xajal ci kujje gi. Naari at yi jiitu woon loolu, nag, ay yengu yengu yu metti amoon nanu senegaal. Nin koy waxe rekk ginnaaw ay, jamm. Idi la juuf denkoon njula mi. |
| 1530 |
Aji sax ji waxati musaa, ne ko mu wax banni israyil ne leen goor ak jigeen, kepp ku ci dogu ba xas xasu doon ab nasireene, ngir sedd boppam aji sax ji, muy biin, di noll wu mu mana doon, na seddoo di ko moyu. Bineegaru biin ak bineegaru noll wu mu. |
| 1531 |
Albert einstein moo wone ni tooli mbëj ak tooli bijjaakon doonee ñaari anami feeñiin yu benn feeñte ni ab xoolkat man a gisee jenn doole ju bijjaakon ci jenn jamono ji beneen xoolkat buy daw di gisee jenn doole ju mbëjtekkaaral di liñuy duppee gisiin wu ajoo. |
| 1532 |
Buur daawuda nag nibbi keram ga ca yerusalem. Teewul fukki nekkaaleem na mu waccoon nuy topptoo ker ga, da leena boole denc ci genn ker, nu di leen fa wattu. Mu yor leen fa, te dekkootu leen. Dees leen faa denc ba keroog nuy dee, nu mel ni ay jetun. |
| 1533 |
Leneen lu la neel moo di jooxe bu joge ci saraxi nit ni, di bepp saraxu yekkati jebbal bu banni israyil. Yaw laa ko sedd, yaak sa doom yu goor, ak sa doom yu jigeen, ci kaw dogalu yoon bu sax dakk. Kepp ku set ci sa waa ker, san na cee lekk. |
| 1534 |
Nay dale fa feggook noom nooy giirug asereen ni, kilifag askanu aser di pagyel doomu okkran. Na nu limal gangooram di neent fukki junneek benn ak juroomi teemeer. Giirug neftaleen neey feggook noom, kilifag askanu neftali di ayira doomu enan. Na. |
| 1535 |
Naka noonu dankub bokoo bi moom itam sosu bennoog sofiet gi jiite ko mu uuf lu sakkan ci reewi bokkoo yi ci tugal gu bëj gànnaar gi ak gu digg gi ak reewi bokkoo yi nekk asi niki kore gu bëj gànnaar gi wietnaamm gu bëj gànnaar gi ak siinug askan gi. |
| 1536 |
Loolu moo waral ngay gis leegi jumtukaay yu mekanig yii nga xam ne dañuy sukkandiku ci li ñuy wax mooy lakku gi petrol bi di lakku ci biir jumtukaay bi jumtukaay yooyu nag ñooy yu mel ni oto yii ngay gis fafalnaaw yi gaal yii nga xam ne lakkug biir gee leen di doxal añs. |
| 1537 |
Sotti bu nu daa jang alxuraan keyit wu nu nu jox ngir nu bind ko feneen danu naan nu sottileen ko mooy kopileen ko contribution ag bokk joxe xalaat, ceru, joxe ci ab cer damaa beggoona xam ndax baatu xarala yi ngay jefendikoo yaa koy sos wala?. |
| 1538 |
Ajara nag tudde aji sax ji wax ak moom, ata el roy mu firi yaa di yalla jiy gis, ndaxte da ne moo man! Moona gis naa yalla, moom it mu gisal ma boppam de! Loolu moo tax nu tudde teen booba teenu laxay roy mu firi teenu aji dund ji may gis mu nga nekk diggante kades ak beret. |
| 1539 |
Mu naan leen xanaa xamu leen ne ñooñooy seeni baay ci diine kon lu leen man a dal day dal di doon lu neew laxadd kaana lakkum fii rasuulil laahi uswatun hasanatun liman kaana yarjool laaha wal yawmal aaxira muy ku gëm yàlla ak allaxira na ko wóor ne am na roytéef bu rafet ci yonant bi. |
| 1540 |
Ba mu ko defee sool soppiw melo, sol yeneen yere, daldi and ak naari nit ag guddi, ba ca jigeen ja. Mu ne ko ngalla gisaaneel ma ci ab rawaan, te nga wool ma ku dee ki ma lay tudd! Jigeen ji ne ko ma ne, yaw ci sa bopp xam nga li sool def moo genne reew mi niy seete nit nu dee, ak boroom. |
| 1541 |
Ba loolu amee abner yebal ca saa sa ay ndaw ca daawuda, ne ko ana ku moom reew mii? Mu neeti ko fasool ak man kollere. Maa lay japple, ba walbatil la israyil gepp, nu nangul la. Daawuda ne ko baax na. Dinaa fasook yaw kollere, waaye lenn rekk laa lay naan. Bul dikk fi sama kanam te. |
| 1542 |
Ab jukki bees tekkee ci alliance panafricaniste. Com li gen ci li nit njekk a amal ci wallug xam xam mi ngi xewe ci goxub afrig, cig gen a leer, ca isipt gu yagg ga la nit ku nuul yobboo ag nite l humanite ba aggale ko ci xam xam. |
| 1543 |
Bokk na ci ayibi kureel bi fent gu ñeenti réew yu mag yi fentoon nosteg feetate ngir may nguur yu bennoo yi ak faras ñu man a sancati ay suuf yu bees yoo xam ne danoo juboo woon ci seddoo leen ci seen biir rawati na ci réewi araab yi ak yu dul ñoom. |
| 1544 |
Lii sax wuññeesoon na ko ci gisiin theorie ci lu gënoon a teel albeer anstaayin mees jàppe ne mooy boroom xam xam bi gën a mag ci ñaar fukkeelu xarnu àggoon na ci ginnaaw ay xayma yu xam xamu jëmm bu gisiin physique théorique àggoon na ci ne àdduna bi nekkul di lu man a sax statique. |
| 1545 |
Ba mu ko defee nu genatee yuuxu, di dagg seen yaram ak i saamar ak i xeej, ni nu ko baaxoo, ba deret ja sang leen. Digg becceg weesu, nu gena rakkaaju di wax ay waxyu, ba saraxu ngoon jot. Waaye du lenn lu addu mbaa lenn lu wuyu mbaa lu leen faale. |
| 1546 |
Bu ko defee, fentkat bu angalteer bii di richard arkrihgt, fent moom it atum g, benn jumtukaay buy xecc wen yi, moom nag jumtukaay la bu nu daa doxale ci dooley ay fas, mujj nu koy defe ci dooley ndox, nu tudde woon ko kaadaru ndox bi, water frame. |
| 1547 |
Bokk na ci kiimaani doomi abdul laahi ji yal na ko yàlla dolliy xéewal ak mucc moom miy leeral suufam si ciy walliyu ba yawmal xiyaam te ku ci ne méngoo nga sunnaam si di ko ñogal wëlif bidaa bokk na ci kiimaani doomi abdul laahi jooju bégal gu mu bégal jëwrinam jii ci ne ko fazdah mooy wooteel ca kaw. |
| 1548 |
Bokk na ci mandargay xam xam yeneen yu yewwute gi, fentug moolukaayu teere ci loxol nitug almaan kii di john gutenberg, atum g, fent gii ak doonte gu almaan la, teewul jemale na kanam bu baax dundug nit ci biir tugal ak biteem. |
| 1549 |
Kon sart bii tey bi reew mu mel ni senegaal tollee diggante ba nepp aj seen noo di degglu li attekat yiy saytu sarti reew mi di nara doggal jemale ko ci kandidaa bi njiitu reew mi begga doonaat, tey la maanaa sart bii gena fesati. |
| 1550 |
Bonaparte mii nga xam ne mujj na di kilifag faraas gu njëkk gi ci atum 1800 g mujj it di imbraatoor ba atum 1804 g moom bonaparte mujj na am tawfeex ci dindi lëjug politig ga fa amoon ñàkk jàmm ga tiitale ga tuur dereet ga ak yeneen jëf yu ñaaw yi àndoon ak jeqikug faraas gi. |
| 1551 |
Waa tugal yi ci ag kollare gu nu fase woon ca rom atum 1957 g taxawaloon nanu am mbooloo mu koom koom mu orob nu gënoon koo xame ci turu reewi tugal ya ca ja ba nu bokk ngir jële fi ag nduwaan ci diggante reew yi ci bokk te doxal fi yaxantu gu gore ci seen biir. |
| 1552 |
Ci kaw loolu nu bayyikoo ca tundu aji sax ja, doxe fa doxub netti fan. Gaalu kollerey aji sax jaa nga leen jiitu diiru netti fan na, di leen wutal dal lukaay. Niiru aji sax ji nag di leen yiir becceg bu nekk, saa yu nu bayyikoo ab dal. |
| 1553 |
Jaxasoo bu metti bee ko ëndi rekk ndax feebar day tukki feebar dafay tukki ni ngay tukkee di dem bitim réew di dem di ñëw noonu la feebar di tukkee ñi nga gis ñuy ñëw fii di féexlusi féexlusiwuñu dañu ñuy indil jàngaro rekk loolu la amul leneen loolu rekk la paske feebar day tukki. |
| 1554 |
Man nag nee naa lii de du ñàkk muy ndigalug yonant bi ndax kenn ci sunu sëriñ yi nettali na ma te moom ku wóor la di ndëërlaay ne sëñ bi de wax na ko ne yonant bi moo wax ak moom ci gimiñam ne ko yaral sa àndandoo yi ci himma te bu leen yar ci njàng loolu sëñ bi gën na koo leeral ci qasida gii. |
| 1555 |
Sadarag ak mesag ak abet nego daldi genne ca biir sawara sa. Ba loolu amee jawrin yaak laman yaak jaraaf yaak dagi buur yeew leen. Nu gis nag ne sawara wi lakkul seen yaram fenn, seen kawaru bopp xoyomuwul, seeni yere yaquwul, xeenunu sax xetu sawara. |
| 1556 |
Addu, daldi wax ak ki taxaw sama kanam ne ko sang bi, peenu mi tax na ma jaq, ba amatuma benn doole. Te it sang bi, nu may mana waxeek yaw, sang bi? Amatuma doole te deseetuma ngelawal gemmin. Ba loolu amee jemm jiy nirook nit dellu laal ma, ma amaat doole. Gannaaw loolu mu ne ma. |
| 1557 |
Ci kaw loolu mu sakk ca biir neeg bu sell baa sell naari malaakay serub yu nu yette bantu oliw, jemm ju ci nekk am taxawaayu fukki xasab. Benn serub bi laaf mu ci nekk juroomi xasab la, muy fukki xasab ci catal menn laaf mi ba ca catal laaf ma ca des. Fukki xasab it mooy taxawaayu naareelu. |
| 1558 |
Bi jaraaf yooyu demee ba manatunoo dellu ci seen aada yu njëkk yu bon ya muy ray jullit ñi ak giir seeni alal ak doonte loolu da leen di àggale ci nuy raye it du tee nu def ko bi nu demee ba manatunu loolu te loolu tubaab yee ko waral ñu mujj di leen xiirtal tubaab yi jaare ko ci ay pexe ak ay wor. |
| 1559 |
Bu ko defee amerig moom, jug di dimbli reewi dankub sowwu bi, ci nganaay ak xarala, ak alal, ngir degeral seen koom koom, te may leen doole ba nu man a taxaw di tata ci kanamu reewi bokkoo yi, tee leen a tas, tee leen a wisaaroo. |
| 1560 |
Su nu beggee sunu senegaal am ndam nag, war nanoo xoolaat sunuy jikko, gen a yar sunu bopp, defaraat sunu nekkin. War nanoo gen a bayyi xel ci ni set ak set setal amee solo, rawati na ci dekkuwaay yi, marse yeek mbedd yi te it dakkal lepp luy dajaloo di saafonte ak a mbumbaay. |
| 1561 |
Mu biralaat ne kiiraay am na juroom benni cosaan yu murid bi war a dagg te malaaka yi dañiy jooy ci murid bu bëgg lekk ne kiiraay am na juroom benni cosaan ku bëgg a àgg da nga leen dog ñooy baril lekk ak naan ak a jaxasook nit ñi. |
| 1562 |
Laamaaru tàkk gu mag gi day tàllaliku ngir daj mbooleem bëj gànnaaru gox bi dale ko ca géej gu xonq ga ci penku bi ba ca mbàmbulaanug atlas ci sowwu bi dees na fa gis it ag kaw suuf gu bariy melo ay laamaar ay tundi xeer yu beeñ dune ak xur yuy faral a am ay waaha oasis. |
| 1563 |
Loolu tam li mu juroon mooy waa sancu yi noom itam, nu ne woon nanu waajal seen bopp, ndax kat nguurug angalteer gi beggul jamm, ci noonu nu noom waa sancu yi defaat beneen ndaje ci filadefiya, ngir jang mbir mi, seet nu nu ciy def. |
| 1564 |
Taskatu xibaar bii di seex faal mooy indi ay leeral ci deewug nijaayi lenqeem, te mu duggoon ca ab foos bu nekkoon kerem ak naawteef yu rey ya takk der ya doxale ca mbir ma ba mujjee faataale jenn magam ja mu nekkaloon te tawatoon. |
| 1565 |
Bu jullit bi tawatee ci koor day xool bu manee woor ci lu dul ab coona bu tar day woor bu ko manul mu dog bu yaakaaree ne dana wér nag day xaar ba wér fay la ko faat bu yaakaaree ne du wér mu dog tey saraxeel bis bu mu woorul ab mudd ciw ñam maanaam ab loxo ba mu fees ak dugub ngir waxam ja t s. |
| 1566 |
Buur, danga jekki xool, daldi gis jemm ju mag ju nu defar. Jemm ja rey na lool te yanjaayam yeeme. Ma nga taxaw janook yaw, melokaanam raglu. Boppu jemm ji wurus la wu raxul, denn beek loxo yi di xaalis, biir beek pooj yi di xanjar, yeel yi di wen gu nuul, ndegguy tank yi nag lenn li wen. |
| 1567 |
Ca elleg sa ngelawal yalla lu aay ne milib ca kaw sool, muy waxtu ca digg keram. Daawuda nag di ko xalamal, na mu daan def naka jekk, fekk sool abb ab xeejam. Mu jekki sanni xeej ba, te naan ca xelam naa daaj daawuda ci tabax bi! Daawuda nag mbas ko naari yoon. |
| 1568 |
Looloo taxoon otris mujj woo buuri almaan yepp cim ndaje ca frankfort, ngir sos ag bennoo gu federaal, guy doxal ab goornamaa, boo xam ne ay dooleem ak san sanam mi ngi koy jele ci sart boo xam ne otris moo koy defar, ter ko. |
| 1569 |
Xarnub fukk ak juroom neenteel g dees na ko lim muy xarnub xeetu yi ci tugal yëngu yënguy xeetu yooyu nga xam ne li leen taxoon a jug mooy gooreel seen bopp te nocciku ci kilifteef ak teg loxog reew yi leen di àtte cig wàll ak sosal xeet wu nekk am reewum boppam mu koy ëmb uuf ko ci geneen wàll. |
| 1570 |
Doktoor seydu jallo ab farmasiye la, dib biyolosis. Xam xamam macc na tamit ci wallu kiiraayu biir yaram ak seg. Tey, day waxtaan ak nun ci mbasum covid mi lembe addina si. Ci naareelu xaaj bii, day biral njangatam ci mbas mi neel senegaal, niwaakin bi ak coowal nakk li. |
| 1571 |
Ñu daal di jug ci ut 1945 sànni ñaari jum yu fepp ci ñaari dëkk ci japon ñooy irosima ak nagasaki ci noonu japon mujj wommatu daal di xaatim ag wéer ngànnaay ak waa amerig yi ci turu réewi tapoo yi ci satumbar 1945 bu ko defee ñaareelu xare bi daal di jeex. |
| 1572 |
Ci noonu la xeetu lislaam wi mucce ci ayuw yahoodi madiina yi madiina mujj yor lu néew rekk ciy yahood yu bokkoon ci ñi defoon ay tapoo ak lenn ci bànqaasi aws yeek xasraj ginaaw nag feeñaluñu woon genn wor mbaag mbañeel ñeel jullit ñi yonnant bi defu leen dara. |
| 1573 |
Politigkati fraans yi naaloon nanu taliraan mi nekkoon jëwrini bitim reew mi jiite woon leen naaloon nanu ay naal yu aju woon ci ngàdd britani jaare ko ca sancoom ya te bañ koo fekk ci biir këram rawati na moom britani dafa amoon mbooloom gaal mu mag ca geejug mans. |
| 1574 |
Genn wall giy ceru banni israyil, ba musaa teqale ak cerub na xareji woon, te muy ceru mbooloo ma, ci wallu gatt yi, netti teemeeri junneek fanweer ak juroom naar ak juroomi teemeer la nag yi di fanweeri junneek juroom benn mbaam yi,. |
| 1575 |
Ci kaw loolu yalla muri ay betam, mu gis ab seyaan, daldi cay dem, duy mbuusam, ba mu fees, jox ca doomam, mu naan. Yalla nag and ak ismayla, muy magg, dekk ca mandi ma, di fittkat. Ca allub paran la dekkoon, yaayam wutali ko soxna ca reewum misra. |
| 1576 |
Njiitu reewum amerig di donaal teremp xaatim na ci ajjuma ji am pexe ngir suqali reew ma te koppar ya tollu ci naari junni milyaar ci dolaar. Ngomblaan ga nangu na ko ngir dooleel koomum reew mi epp doole ci addina si te koronaawiris bi begg koo daaneel. |
| 1577 |
Ak li xarekati sancu yi doon jànkoonteel lepp ciy coona yu tar ci biir xare bii teewul george washington gañe woon na njiitul anglteer lii di burgoyne ci xareb saratoga loolu mi ngi am bi mu jawalsee juge kanada jëm new york ci oktobar 1777 g. |
| 1578 |
Otris ak riisi dimblante nanu ci mabb barlamaab frankfort bi, ak naalam yi mu amoon te nu jem cig bennoo gu almaan, looloo waraloon jeem gi nu doon def ngir bennal almaan ci ron kilifteefug brusiya, ci atum g, mujjul woon antu. |
| 1579 |
Mu genn sujjootal ko, depp jeem ca suuf, ne ko buur, sang bi, lu doon say tank? Daawuda ne ko xanaa jendsi sa dagga jii, ba tabaxal fi aji sax ji sarxalukaay, ndax mbas mi dal ci kaw askan wi yem fi. Arawna ne daawuda buur, sang bi, jelal lu la neex, def ko sarax. Nag yaa ngi, jelal def. |
| 1580 |
Ba mu ko defee yuusufa wax ak doomi baayam ya ak waa ker baayam ne leen maa ngi dellu yegali firawna ne ko samay bokk ak sama waa ker baay, na nekkoon ca reewu kanaan, new nanu fi man. Dafa di seeni goor ay samm lanu, ag jur lanu masa yar, te indaale nanu seen jur gu gatt ak gu gudd. |
| 1581 |
Bej saalumu aamerik ci lonkoyoonu adduna bi bej saalumu aamerig ci yenn sedatle yu adduna bi dees koy jappe ni ab gox, walla ci yeneen sedatle, ab ron gox bu yamoo wi jaar, te li epp ci suufam ci xaaju kol kol bu bej saalum la nekk. |
| 1582 |
Ci noonu la dikke moom nag ag anam la ci anami sanc gu yees gi nga xam ne jataayu kureelu xeet yi saxaloon na ko te nangu ko mooy kureel googu nu sosoon ca paris ca ndajem jàmm ma nu defoon atum 1919 ngir lijjanti lëj lëj yi amoon ci ginaaw xareb adduna bu njëkk bi. |
| 1583 |
Sammleen yoon, di def njekk. Sama wall kat a ngi dikk leegi, sama njekk laa ne, leegi mu teew. Ndokklee kuy jefe lii, ndokklee doom aadama ju jappoo lii, di samm besub noflaay, ban koo nakke worma, di samm loxoom ci jepp jef ju bon. |
| 1584 |
Ba loolu amee balag degg ne balaam a ngay new, mu gatanduji ko ca dekku mowab, ba digalook dexu arnon, ca catu reew ma. Balag ne balaam xanaa yeblewuma woon, ba yebleeti, di la woolu? Lu la tee woona new? Am dama laa manula teral? Balaam ne balag. |
| 1585 |
Ndax kat sanc gu politig gu yees gii du lu dul doomi sanc gu koom koom gi tugal daa def jaare ko ci endustreem bu jëm kanam bii ak baaxug ay jumtukaayam ak soxla gu tar gu mu soxla ne ne yu nu laalul yi ak soxla gu mu soxla ay ja yu yees yu mu man a jaaye marsandiisam yu bari yii te wuute. |
| 1586 |
Nguuru selësid maanaan waa siri ñi donnoon wàllu nguuru geres moo ko sampoon daanaka 300 at lu jiitu jamono kirist ngir teg fa xare ba bëggoon nañu aar nguur ga ca xeetu pisidi wu nekkoon ca tund ya ca sudd tamit am ndogal ca lépp lu jaar ca yoonu jaaykat ya wu mag wu jaaroon asi minër penku ba sowu. |
| 1587 |
Ci noonu boroom xami xami orob yu bari feeñ ku ci mel ni fisaliyos mum beljik mi frakastor mu itaali mi ak gonte andarnax mu almaañ mi nekkoon doktoorub fransuwaa mu njëkk mi doon buuru fraans ak lofan hok mu oland mi ak luwis pastor mu fraans mi ak kox mu almaañ mi añs. |
| 1588 |
Mu am bes teraa and ak doomam ibraam ak setam loot, mi aran di baayam, ak sarayi, soxnas ibraam. Nu bokk joge ur gu kaldeen na, jem reewu kanaan. Ba nu demee ba karan, daldi fay sanc. Teraa dund na naar teemeeri at ak juroom, doora genn addina, nu denc ko karan. |
| 1589 |
Bu ngeen doxee ba yem ci taggum picc ci seenu yoon, mu nekk ci garab gu mu mana doon, mbaa ci suuf, cuuj ya mbaa nen ya nekk ca, te yaay ja boof ca kaw cuuj ya, mbaa nen ya, buleen boole jel yaay ja ak cuuj ya. Fexeleen ba bayyi yaay ja, te jel cuuj ya, ndax ngeen baaxle te gudd fan. |
| 1590 |
Waaye ak lim leen may ñu indi fi raay bi lépp teewul ñu yong ko ca wetu tiwaawan ñaari njiiti faraas ñoo ko ray ñooy chauves ak spitzer ñu daal di sàkku ci latjoor mu bañ a teggati tànk ci suufus kajoor waaye latjoor bañ dellu kajoor. |
| 1591 |
Ginaaw bi waa amerig nangoo suuf yu bari ci li japon tegoon loxo ci xare bi, lanu dogu woon ci gane xeex bi, ginaaw bi nu jotee fent bombub fepp bombe atomique, te begg a xam li mu man, te beggoon it japon wommatoo ci seeni loxo. |
| 1592 |
Yogtaan a jur alamodadd ak selef ak asarmawet ak yera ak adoram ak usal ak digla ak obal ak abimayel ak saba ak ofir ak awila ak yobab. Noonu nepp di doomi yogtaan yu goor. Na nga dekkoon ca wallu mesa, ga wuti sefar, di diiwaanu tund ya ca penku. |
| 1593 |
Fekk na aji sax ji wax musaa ne ko waxal banni israyil ne leen, noom askan wu deger bopp lanu. Su ma andoon ak noom ab diir rekk, dinaa leen faagaagal. Kon nag nanu taggook seeni ganjar, ba ma seet nu may def ak noom. Banni israyil a nga dale teqlikook seeni ganjar ca tundu oreb. |
| 1594 |
Ginaaw nag metternich fexe woon na ba yay njiiti ndaje mi gëmloo leen maanaam lu nekk nañu ko delloo na mu meloon loolu nag moo indi ndaje mi delloosi njiiti nguur yu ndaw yu itaali yu njëkk ya ñu delloosi leen ci seeni pal tegaat leen ci seen barab. |
| 1595 |
Aji sax ji sunu njekk. Aji sax ji dey dafa wax ne daawuda du nakk mukk ku ko wuutu ci jalu israyil. Sarxalkat yiy leween it dunu nakk ku leen taxawal fi sama kanam, di joxe saraxi rendi doomal, di taal saraxi pepp ak a sarxal ba faww. |
| 1596 |
Man de bile téere njëkk ma koy tekki nekkoon na di bob dees na soxla as lëf ci waxtu ngir yër ko dégg ko naan ko waaye daa mel ni bi ma ko defee ci wolof soxlaatunu lu dul lu néew ngir jaar ci jaarati ci kon nanu fonku sunu bopp ci fonkaat bu baax sunu làkk yii te xam ne dug fonkadi ñeneen ñi. |
| 1597 |
Moo, ku ma jural nii nepp? Man mi nakkooni doom, manumaa jur, nu toxal ma, wacc ma ana ku leen yoroon te ma des, man kenn? Nii sax, fu nu ne woon? Boroom bi aji sax ji dafa wax ne maa ngii di tallal xeeti jaambur ni loxo, nee ma yekkati raaya, wooye leen. |
| 1598 |
Penku ba dayo. Juroom naari deggastal ngay yeeg, janook dal luwaayu ba. Niki buntu penku bi rekk, buntu bej gannaar ba daa janook bunt bay jallale ca ettu biir ba. Mu natt diggante naari bunt ya jakkaarloo, am teemeeri xasab. |
| 1599 |
Yeen mooy lii maay jekki wacce njaqare ci seen kaw, mu and ak woppi ragg, yaram wu tang jerr ak bet yu lendem, ngeen gen di wopp. Dingeen ji seen um pepp ci neen, ndax seeni noon a koy lekk. Maa leen di noonoo ba seeni noon duma leen, seeni ban yilif leen. Dingeen daw te kenn daqu leen. |
| 1600 |
Ba loolu amee yalla dikk, dajeek balaam, balaam ne ko naari sarxalukaay yi, yekkati naa leen te sarxalukaay bu ci nekk, sarxal naa ci wenn yekk ak menn kuuy. Aji sax ji nag yeb kaddu ci gemminu balaam, daldi ne ko dellul ca balag, te nga waxe noonu. |
| 1601 |
Xibaar boobu nettaliwu ma ko kenn lu dul ginaaw bi mu faatoo ci ndigalm sheex bii nag sama xarit la woon te nekkon bu sëñ bi mas na maa yonni ca sëñ ba di ko ñaan doomam mu ne nee ko sàkkuwu ma ko lu dul ngir xér ci am lu ma jaxase ak moom ci fii ak ëlëg. |
| 1602 |
Amoon na ca reewum ucca, goor gu nuy wax ayooba. Goor googu nekkoon ku mat te jub, ragal yalla te deddu lu bon. Amoon na juroom naari doom yu goor ak nett nu jigeen. Alalam juroom naari junniy gatt la woon, ak netti junniy gileem, ak juroomi teemeeri lekkey nag yuy rijji, ak juroomi teemeeri. |
| 1603 |
Bees delloo ci mbindum seex muhammadu basiiru manga ca naan soxna si ku manoon a yare la daan a yar ag njabootam ci di leen fàttali ak a nettali xistay gaa ñu baax ña di leen ko jàjje ak di leen xamal lañu def ba yelloo séen may yooyii di léen yar ci yuni mel di léen ci nàmptal. |
| 1604 |
Ca bis ba ma war a juge ndar jëm ndakaaru te booba ma nga woor àgg fa njëkk jant biy so ñu wàcce ko fa ca genn kër mu tàmblee waajal dog ak julli waaye ñu jekki jekki rekk lenn ndaw teew ne ko ayca ñu dem sëñ bi jug ànd ak moom waa ja yobb ko ci néeg bu deesi muslu lëndam kariis tàng jérr xeeñ xunn. |
| 1605 |
Sama mbokk muhammadu abdur rahmaan ibnus saalik baaba mom halawi wax na ma ne xalifab sheex ahmadu bun buddin ak doomam ju màgg ja muhammad amiin nee nanu ko sëñ bi de wilaayaam gi indi na ci ay firnde aki lay yu leer ñépp gis ko kenn ku am aw yiw dey du sikk ci wilaayaam gi. |
| 1606 |
Ku am sikk ci fenkug fajar na lekk te naan bam u wóor ko ne fajar fenk na bu ko defee mu jàpp mu tàmbalee woor ngir waxam ja lekkleel te naan ba xàmmee wëñ gu weex cig u ñuul ci fajar gi man de damay xëdd bu ma sikkee ne warees naa jàpp ma bàyyi. |
| 1607 |
Aji sax ji wax musaa ak aaroona, ne xiddileen mbooloo mii, ma xoyom leen leegi! Musaa ak aaroona ne gurub, depp seen je fa suuf, daldi ne ey yalla, yaw yallay bepp boroom bakkan bu bindoo aw suux, xanaa du kenn ay bakkaar, nga far sanju ci kaw mbooloom lemm?. |
| 1608 |
Ñi gën a ñàkk yaakaar ñoom faalewuñu sax ay wi ñu ci man a dajeel ginaaw gis nañu seeni moroom tekki rawati na ya bokk ca wisaaroo ga diaspora moo xam senegaal lañu juddoo mbaa dañu faa am rekki way jur rawati na ñi ciy yëngu ci tàggat yaram mbaa fànn art. |
| 1609 |
Tabo m beki mi jiitewoon booba afrique du sud sanni woon na ci kaddu yu daw yaram yii kiy niru mala degg degg du doomu afrig bii di saartjie baartman. Deedeet. Mala yi deggentaan nooy ni ko xan boppam ba noppi def jef ju naaw jii. |
| 1610 |
Ba loolu amee anamel sama doomu baay bu ndaw dikk, na ma ko aji sax ji waxe. Mu fekk ma ci ettu dag yi, ne ma rikk jendal sama tool ba ca anatot ca diiwaanu benamin ndax sa alal la ci yoon, yaa ko sana jotaatz. Kon jend ko. Ma xam ne loolu kaddug aji sax jaa. |
| 1611 |
Bokkoon na ci ñoom it leonardo da vinci 1452 1519 moom mi boole woon fànn ak xam xam defar nay nataali fànn yu siw bokk na ci yooyu bi tudd reer bu mujj bi ak jokanda walla mona liza ñaari nataal yii ci yi gën a siw lañu ci deseñi jamonoy yewwute. |
| 1612 |
Ci lu leer lu manul a nekk la nosu gii ak màndaqoo gu mat gii nekk di lu fi dikkal boppam ak cig tombe ginnaaw ag fàcc gu mag sosu gu ag nosu gu ni mel ginnaaw ag fàcc gu mel ne big bang mooy firnde lu fés li ci ag sàkk gu xarbaaxe. |
| 1613 |
Gannaaw loolu mu joge fa, jem tund, wi feete betel penku, samp fa xaymaam betel feete ko sowu, ayi feete ko penku. Foofa itam ibraam tabaxal na fa aji sax ji sarxalukaay, tudd fa aji sax ji, wormaal ko. Ibraam bayyikooti fa, aw yoonam, jublu allub negewk. |
| 1614 |
Suma beggee faatu daal, fii laay faatoo, jammaarloo ak yaw. Yaw yaay samab noon, du saa siin yi mbaa wiyet ko, mbaa saa sapo yi. Taw, yaw ci sa bopp, yaay ki ma noonoo jamono ba nga xamee ne maa ngi begg a jot samag yaataay. Yaw yaay ki may gallankoor jamono ja ma beggee yoon di yoon. |
| 1615 |
Sem, miy magu yafet, jur na moom itam ay doom yu goor. Mooy maami eber ak askanam. Doomi sem yu goor nii la elam ak asur ak arpagsadd ak ludd ak aram. Goor ni aram jur nii la uus ak xuul ak geter ak maas. Arpagsadd jur sela, sela jur eber eber moom, jur naari doom yu goor,. |
| 1616 |
Silaay almaañ yi bari woon nañu ci ja yu àdduna yi ngir ay sabab yoy yenn yi danoo dellu woon ci jëm kanam gi endustri almaañ jëmoon kanam yi ci des dellu ci barig naali koom koom yu almaañ yi ci réewum usmaan mi rawati na naalub yoonu weñu berlin baxdaad kuwet. |
| 1617 |
Waa tugal yii bawoo woon espaañ fraans holand suwed ak angalteer sancoon nanu ay barab yu wuute ci amerig gu bëj gànnaar gi ñoom lanuy wax tay diiwaani amerig yu bennoo yi loolu nag di woon ci ñaari xarnu yii di bu fukk ak juroom benneel ak bu fukk ak juroom ñaareel g. |
| 1618 |
Ci lu ci aju ba tay jorj greenstein dib profesëer bu amerig ca téereem ba tudd l univers symbiotique nee na su nu xoolee firnde yii yépp ab xalaat bu làkkale di na nu jàpp mooy ne lii daal mooy war a doon màndargam ag nammeel gu xarbaaxe volonte surnaturelle. |
| 1619 |
Sëñ bi nee na bi loolu jàllee ba tegi fan seen njiit woo ma mudaaranteek man waxa man wax ju rafet ci biir wax ji mu ne ma xanaa da ngaa am ay àndandoo yu lay dimbali boo bëggee def dara ma ne ay junne lanu walla ay nit mu ne ma yaa ko gën a xam. |
| 1620 |
Mbootaayu réewi jullit yi gii mi ngi sosu ci saxal goo xam ne buur ak njiiti reewi jullit yi jëloon nanu ko ci waxtaanu seen daje bi nu njëkk a daje te defe woon ko ribaat peeyub reewum marok ci diggante 9 12 8 1389 g g deppoo ak 22 25 9 1969 g. |
| 1621 |
Looloo taxoon gox bi di am rëbb proie mu réewi tugal yu sancaan yii di woroomi ndefar industries yu mag doon xëccoo ngir jot ci anam gu yomb ak ci njëg yu jàppandi ci ne ne yu ñu laalul yu fees dell yii ci gox bi te seeni ndefar di leen soxla di leen manadee ñàkk. |
| 1622 |
Ak ibnu sinaa mi faatu atum 1037 moom de kenn la ci boroom xam xami jullit ñi gën a siw ci paj téereem ba tudd xanuun fit tibb de benn jimblang bu xam xamu paj bu waa penku ak sowwu ñepp xam ak abo xaasim xalf mi gënoon a fes ci xottikati xarnub fukk ak benn g. |
| 1623 |
Boroom xam xamu itaali bii di galileo 1564 1642 g moom jug def lu rëy ci jëmale kanam xam xamu saytubiddiw loolu gën na a am ci ginaaw bi mu jëfandikoo fésalukaay microscope ngir fuglu biddiw yi ak yaram yi ci kaw asamaan si mu dëgëral itam xalaati kopernic yi. |
| 1624 |
Mu dem ci ñaari xale yu góor yi ni leen ñaari xale yu góor yi du ngéen ma fetalal yëkku kuuy yëkku kuuy dee ma luqi bët bi diw ko asamaan asamaan taw wereyaan sax xar lekk ko dee mool ngemboo der ba dindil ma saa wujj wi ci biir déeg bi ba ma woli soq sa déegu jonn. |
| 1625 |
Saamóori lànkoon na ne du wommatu se rendre mu daal di woon dem jëm penku taxawal fa ag nguur gu yees ci bëj gannaaru tefesug bëñu ñay gi cote d ivoire waaye fekk na waa fràas yi ak waa angalteer xemmeemoon barab bii mu taxawal nguuram gi. |
| 1626 |
Ci noonu nu gëstu woon nan lanu fiy sose ag mbootaay gu adduna guy yëngu ci saxal ponki jàmm ci adduna bi jële fi xeex yi amal fi maandute ak yamoo ci diggante mbooleem reew yi ak rafetal nekkiinu mboolaayu r ew yi ci koom koom mboolaay aada ak wér. |
| 1627 |
Goor gi, leegi danga di mag, te say doom jaarunu ci say tank. Kon danga nuy falal buur bu nu jiite, ni ko xeet yepp baaxoo. Samiyel naawlu la nu ko ne mu falal leen buur bu leen jiite. Mu diis ko aji sax ji. Aji sax ji ne ko. |
| 1628 |
Ba ndaw ya dikkee gibeya, ga sool dekk, ba xamle mbir ma, waa dekk ba di degg, noom nepp a yuuxu, di jooy. Ci biir loolu sool ne tell, jiital ay nagam, joge tool ya. Mu ne lu nit ni xewle bay jooy nii? Nu nettali ko kadduy waa yabes. |
| 1629 |
Kon nag sammooleen koo jefe ni leen ko seen yalla aji sax ji sante. Buleen lajjee ndijoor mbaa cammon. Mboolem yoon wi leen seen yalla aji sax ji teg, toppleen ko, ndax ngeen dund, baaxle te gudd fan ca reew ma ngeen di moom. |
| 1630 |
Sarxalkat ya, ginloo leen ca kanam sarxalkat ya, ne dinanu def li nu wax. Ba loolu amee ma yeleb sama lafu mbubb wi may dence, daldi ne yal na yalla yelebe nii mboolem ku sammul kaddu gii ci yeen, ba xan ko keram ak alalam. Yal nanu ko ni yelbe, ba mu jeexle takk. Mbooloo ma mepp ne. |
| 1631 |
Nu tudd natt rekk ci xare yooyu, nooy bismarck xuus na ab xare kontar danmark, atum g, and ca ak otris, ngir nangu naari diiwaan yii di shalswig ak holistin, nu doonoon naari doox yu bokkoon ci bennoo gu almaan gi te danmark tegoon leen loxo. |
| 1632 |
Ci atum la dugg leekool mbaa jangu bi te booba ma nga ndakaaru, muy ku soppoon njangat lu faraas, di woon ku ranniku ci lakku faraas, laatin, wu geres ak jabru, mu daal di am bakalooriya, daal di am ag may ngir aggale am njangam ca faraas. |
| 1633 |
Aar neewtey xeet yi ak yu diine yi nekk ci mbooleem réew yi ak wormaalal askan yi ak xeet yi nekkoon ci ron imbraatoor yi wormaalal leen seen àq ak sañ sañ ci wutal seen bopp mujj gi ñu bëgg te gis ne moo gën ci ñoom ak réew yi ñu gañee ci xareb àdduna bu njëkk bi. |
| 1634 |
Kon nag noonu di tatnay boroom wallaa dex ak setar bosnay ak seen nattongo yay jawrin ca wallaa dex, nanu sore foofa. Buleen tere liggeeyu ker yalla gee dox. Na boroom dekki yawut yi and ak magi yawut yi, nu tabaxaat ker yalla googu fa mu nekkoon. |
| 1635 |
Sj damay njekk a rafetlu taxawaayu jawrin ablaay juuf saar bi mbas mi duggee ci reew mi ba leegi. Xibaar yi muy joxe bes bu nekk lu baax la. Fi mu nekk nii, menees na wax ne, ak limu way tawat bin am, mbir mi eppagul loxo. Wante, ndax su feebar bi genee law dina ko menati?. |
| 1636 |
Ci kaw loolu mbooloo mepp bokk addu ca kaw ne ko tigi, li nga wax rekk lanu wara def. Waaye danoo bare, te muy jamonoy taw. Manunoo toog fii ci biti. Te it mbir mi maneesu koo lijjanti ci benn bes mbaa naar, ndax sunu toon ci mbir mii daa yaatu. Kon daal na sunuy kilifa taxawal askan wi. |
| 1637 |
Buuru atma, ak semeber buuru ceboyim, ak it buuru dekk ba nuy wax bela, mooy sowar ba tey. Noonoo booloo woon ca xuru sidim, mooy geeju xorom gi leegi. Fekk na diiru fukki at ak naar kedorlamer moo leen yilifoon, teewul ca fukkeelu at ma ak nett nu fippu. |
| 1638 |
Naka la samiyel ne weren, di dem, sool japp ca catal mbubb ma, mu dagg. Samiyel ne ko nii la aji sax ji dagge nguurug israyil ci yaw bes niki tey, jox ko keneen ku la gen. Te aji nekk faww ju israyil ji du fen, du reccu, ndax du nit bay reccu. |
| 1639 |
Mboolem ku xaren ci yeen, na new, ngeen def li aji sax ji santaane lepp jaamookaay bi ak xaymaam ak kiiraayam ak i keppoom ak i laccam, ak galan yeek jen yeek tegu yi, ak gaal geek ay njappoom ak kubeeru saraxu njotlaay gi ak rido bi ko laq, ak taabal jeek i njappoom ak ndabam yepp ak. |
| 1640 |
Jataayub kaarange gi mi ngi sosoo ci juroomi cer yu sax ñooy ndawi diiwaani amerig yu bennoo yi usa ak bennog sofyet gi ak nguur gu bennoo gi ak frans ak siin ak yeneen fukki cer yoo xam ne jataay bu matale bi moo leen di tànn ngir diirub ñaari at. |
| 1641 |
Su ngeen yewenelee ci li ngeen weesu ci lepp lu sunu boroom subhaanahu wa tahaalaa geremut ci pas pas ak ci kaddu ak ci jef ta banati caa dellu, sunu boroom nekk na jegglaakoon ci kepp ku yewenel ci limu weesu, ta fas yeene banati caa dellu. |
| 1642 |
Ndaxte xam xamu jëmm gën a jëm kanam bu fuglug jawwu ak xam xamu nataalu jawwu biy nataal kaw suuf si te di ko natt xam xamu kart yi ak nataali jawwu yi gën na a jéego ay jéego naka noonu ndefar bu mbëjfeppal bu elektron ni nuy xame fi mbell yi nekk gën a xarañ ak ni nuy xeexe lakk yi añs. |
| 1643 |
Waaye xuloo bi nu def te li ko waraloon lepp mooy wóolu gi mu ko wóolu woon ak dig gi mu ko dig te defu ko loolu lepp ma sant ci yàlla mi ma defal may kok wóoluwu ma kenn sentuwu ma ci kenn ku dul moom loolu tax ma def xasidag cànt gii ma wax ne. |
| 1644 |
Sama laac moo cosaan wala ab yan bu makk ñi doon aw laantoo dalee ko ci maam yu yag ya ba si jamonoy tay ji wala book cosaan nekul rek ab embu bu nga xame si dara soppe ku wucci la ta ñu don nee ci maam yi waaye mbir muy soppee ku la. |
| 1645 |
Ak beneen ba genn, ba nett daanu ca kanamam mu am ay bet ak gemmin, di wax kadduy damu, te epp yi ci des. May xool, bejjen boobu di xareek aji sell yi, di leen daan, ba keroog goor gu mag gi dikk, daldi jox degg aji sell yu aji kawe ji app bi nag mat, aji sell yi moom nguur gi. |
| 1646 |
Su fi amee nit ku bare doole, te nit begg a dugg ci keram, nangu alalam, naka la koy defe? Xanaa dafay jekk a yeew ku bare doole ka, ba noppi door a toj keram gepp. Noonu ku farul ak man, yaa ngi may xeex, ku dajalewul ak man, yaa ngi tasaare. |
| 1647 |
Njiitul jewrinam lii di mamadu ja moo feetewoo woon doxal naal yi aju ci suqaliku gu reew mi gu guddub dig gi long terme, bu ko defee moom sengoor mu feetewoo seqoo yu bitim reew yi waaye naari gaa yii mujj nanu wuute ci lu gaaw. |
| 1648 |
Ndijooram bu jàllee mu defaat noonu raxas bu cammooñam dal di raxas ag doqam ak wetug ndijooram ba ci bëtu woom bi def noonu ci gu càmmooñ gi dal di raxas tankub ndijoor bi ba ci dajoor bi teg ci bu càmmooñ bi dal di matal am cangaayam ci raxas biir bi ak dënn bi ginaaw bim raxasee ginaaw gi. |
| 1649 |
Booba dekk ba rey na, yaatu na waaye nit na ca dekk noo neew, te ker ya tabaxewaatul woon. Sama yalla xiir ma ma woo garmi yeek kilifa yeek baadoolo yi, ngir bind leen. Ci biir loolu ma gis limeefu lang ya jekka joge ngallo ga, ba nibbsi. Li ma fekk nu bind ko ci mooy lii. |
| 1650 |
Noonu nepp jel kaddu gi. Nu ne yeremi dangay fen! Sunu yalla aji sax ji santu la nga fommloo nu sunu yoonu misra ga nu begga toogi. Xanaa barug doomu nerya kay moo lay xiirtal ci sunu kaw, ngir teg nu ci loxol waa babilon, nu rey nu, mbaa nu yobbu nu ngallo ca babilon. |
| 1651 |
Waa tugal ya daa woote bennoog tugal ak tembug ay gis gisam aki saxalam taxawaloon nanu ca atum 1949 g jataayub tugal bi muy ag mbootaay gu koom koom gu politig loolu nag doonoon ab jeego bu njëkk rekk jëm ci reewum orob mu mag mu nu bëgg a taxawali. |
| 1652 |
Ku dekkoo sa soxnas baay, sa baay nga torxal. Noom naar nepp dee rekk mooy seen atte, te nooy gaddu seen bakkanu bopp. Ku dekkoo sa soxnas doom, mook soxnas doomam noom naar nepp dee mooy seen atte. Jefu yaqute lanu def, kon nooy gaddu seen bakkanu bopp. |
| 1653 |
Sunu mbokk moomu muhammad abdul laah alhalawii nee na ci teereem bi tudd anafahaat almiskiya fiil xawaariq al mbakkiya muy ci maanaa bonnig misk ci xar baaxi mbakke nee na sëñ bi yàlla da koo jox wird wii mu jox ko muritam yi xemmemloo leen ko te loolu di lu war ci moom. |
| 1654 |
Paap mujje naa am ndam ci xeex boobu. Ndaxte, naalub quotas yi mujjewul a antu. Waaye, mabaaba, ak lu mu doon mber mu mag yepp, amul ndam ci xeexam bu mujj bi mu seqaloon ak meneen mber mu xaran te gaaw ci rey nit. Covid bi daan na mabaaba. |
| 1655 |
Albert einstein juddoo ulma almaan ci atum, faatoo princeton diiwaan yu bennoo yu amerig ci doonoon na ab boroom xam xamu jemm, xaymakat, xetlukat bu waa almaan bu jeloon reewu gu waa suwis, te mujje ca diiwaan yu bennoo yu amerig. |
| 1656 |
Nit naak jur ga. Nu daldi yobbu ca musaa ak elasar sarxalkat ba, ak mbooloom banni israyil, na nu jappe ca xare ba, ak la nu ca jappe, ak la nu sexetoo. Nu indi lepp ca seen dal ba ca joori mowab, fa janook yeriko, te dendeek dexu yurdan. |
| 1657 |
Ci biir loolu daawuda ak i nitam daan nanu song songee gesureen ni ak giraseen ni ak amalegeen ni. Mooy na dekke woon naka jekk reew mooma, ba ca sur, japp reewum misra. Saa yu daawuda songaan gox ba, du ca wacc kuy dund du goor, du jigeen, te it day lel jur gu gudd ak gu gatt, mbaam ak. |
| 1658 |
Li waral sama tukki bu sori bi yàlla mu barkeel mi te kawe daa bëggoon ca asal may kiy ramu samay donga dox na sama digante ak nasaraan yi tàbbal ci seeni xol ag ragal ma nu def la nu def nag ngir ma bañ a nekk dib nasaraan ndax bu ma ko doonoon tabbi sawara walhiyaazu billaahi. |
| 1659 |
Nga dolli ci loolu ne làkk moo y seetu bi nga y man a gise dundu g nit gu xel gi boo gisee ne làkku xeet wu nekk ci jamono ju nekk lenn la ci li y wone am xelam nga dolleeti ci ne ci lanu y jànge xam xam yi nga xam ne bu ñu nekkul woon amuñu woon dund gi du mel nii mu mel tay. |
| 1660 |
Te sax ci mujjug at mii rekk ñu bari di nanu dellu réew ma ngir tëbëski ji bu ko defee ñu ci ëpp danu fay des ba weneen xewu diine wu mag wa ñëw di màggalug tuubaa bu ko defee nag bu jàllee ñu door a dellooti tugal ci jamonoy lólli. |
| 1661 |
Xanaa ca la epp ca reew ma mu dekk, nun waa reew mii dananu ko genne ci dugubi suuna walla saano walla basi walla tin walla feela walla ceeb, ku ko amul jend ko joxe ko, kuy dunde yu dul yii yitam man na koo genne ca lamuy dunde rek. |
| 1662 |
Gannaaw gi, ca xewu daloog tatay yerusalem ja, nu wooye leween na mboolem fa nu dekke, indi leen yerusalem, ngir nu maggal daloo ga ci biir mbeg ak jangi cant teggum wen ya jib, and ak xeeti xalam. Ci biir loolu nu indi jangkat ya noom it, boole leen jele ca diiwaan ba wer yerusalem, ca dekk. |
| 1663 |
Waxam jii nag dal di leen bàyyi cig jaaxle ñenn ñi dem ña ca des des fa am ñuy jeem a tëyye seeni xarit ngir ñu des ak ñuy xiirtal seen waay ci ñu dem sëñ bi moom ne tekk rekk jeemul a tëyye kenn ku bëgg a dem ba mujj li ëpp ci mbooloo mi dem bàyyi ko fa la ca gën a néew des fa. |
| 1664 |
Deesu ko rey? Du moo la doon saaga, yaw mi aji sax ji fal? Daawuda ne abisay yeen, doomi seruya, lu ciy seen yoon, ba ngeen di ma ann nii tey? Xam naa xell tey ne maay buuru israyil. Kon ana ku wara rey kenn tey ci israyil? Buur nag wax simey ne ko deesu ko rey, daldi ko koy ginal. |
| 1665 |
Ku nu tuumaal ne moo toon moroomam, te yoon teg ko mu wara waatsi fi sa sarxalukaay bi ci biir ker gii, rikk nanga ko degge ca asamaan te jo sa loxo ci mbir mi, atte say jaam, ba daan ki toon, mu jot yoolu jefam, te nga setal deru ki toonul, ba jox ko degg. |
| 1666 |
Ginnaaw loolu bu nu gisee ni faktiiri ndox mi yokkoo, nguur gi day def ak sen eau na mu defoon ak senelec. Lu jem ci mbej gi, nguur gi daf koo yokk laataa lel ba mu joxe woon ngir yokk gi. Lu jem ci ndox mi nguur gi daf koo yokk te yegalu ko sax askan wi. |
| 1667 |
Esekiya nag nangoo bataaxal ba ca loxol ndaw ya, jang ko, ba noppi dem ba ca ker aji sax ji, tallal bataaxal ba fa kanam aji sax ji. Mu daldi naan aji sax ji ne ko cey aji sax ji yallay israyil, ji toog ci sab jal, tiim malaakay. |
| 1668 |
Yéwénalug diine ci tugal ci doxam bi romb na ñaari tolluwaay bi ci njëkk mooy bi ay yëngu yënguy yéwénal yu ndaw amee te lalu niki ay njiitlaay aki cëslaay yoo xam ne ci seen kaw la yëngu yënguy yéwénal yu diine yu mag yi ci tugal tegu. |
| 1669 |
Nga rax ci dolli ci araab la jànge làmmiñ wi réew mi mépp daan jànge daan ci bindantee it ci lu fullawu lu officiel ba ci tubaab bi sax yoroon na ay walla ay làpptoo maanaam ñu leen di tekkil ci araab ak di leen ci bindal ndax xam gi ñu xamoon ne réew mi lu ci ëpp ci araab lañuy binde. |
| 1670 |
Mool bu siw bii di vasco de gama moom jug def tukkib wuññi atum 1497 g daal di àgg end ginaaw bi mu wëree afrig jaare ko ci yoonu tefesug marog gi romb bopp yaakaar ju baax ji ak mosambig ak mombasa ak malandi ba àgg jawa ca tefesug sowwu gu daanaka dun bu end. |
| 1671 |
Bilaay naxekat yi jafandu bu degger ci lakku jambur noo xam li tax su nepp doon wax ag askan wi lakk yi mu namp kon leegi kacci neen fattu degg rekk falu cey senegaal xameesatul kon de lu tax kocc daan wax naan mag mat naa ba cim reew?. |
| 1672 |
Ba tey mooy njiitu làng gu demokaraasi gu senegaal pds te it moo ko sos ci 37 suwe 1974 ci ginnaaw bi mu ci tàggoo léopold sédar senghor ba mu nangu nekk na ci kujjeg politig gi lu toll ci 25 ciy at yàgg na koo jiite ci diir boobii tëjees na ko ci ay yoon. |
| 1673 |
Ba daawuda delloo siglaag, sedd na ca lel ja, magi yudaa, xaritam ya. Mu yonnee leen ko, ne leen lii, yeenay boroom xeewal la gu joge ca alalu nooni aji sax ji. Noonu la ca sedde waa betel ak waa ramot negew ak waa yatir ak waa arower ak waa sifmot ak waa estemowa ak waa rakal,. |
| 1674 |
Bokk na ci xéewal yi yàlla xéewale sëñ bi sóob gi mu ko sóob ci yoonu wàlliyu yi sunnatul laahil latii qad xalat min qablu walan tajida lisunnatil laahi tabdiilan muy ci maanaa yoonu yàlla wii di wu wéyoon bu yàgg doo gis ag coppite ci yoonu yàlla. |
| 1675 |
3 jeem a dëgëral buumi dimblante ci adduna bi jaare ko ci sukkandiku ci maslaa gu fés ak wormaal kollërantey reew yi ak xeex njaam ci meloom yepp jeem a rafetal nekkiinu ligeeykat yi ak seenug dund ak xeex dorog nos yaxantu ci adduna bi ak sonn ci wér gu yaramu nit. |
| 1676 |
Nen bi daldi sóppaliku ben àll bu lëndëm këriis garab yi jaxasoo ba nga xam ni balaa nga ciy génn jigéen ji nekk ci di dagg di dagg ba jeexal mu tàmbaleeti di daw di daw ba xawa jegeeti bandikoto gone gi daldi dugalati loxoom ci jibam génnéwaat ab nen sànni ci ginnaawam. |
| 1677 |
Lenn ci samay doomi baay tëx nettali na ma te moom ku dañ kumpa la ci suufus fuuta mu ne dox na bis juge ci dëkk bu ndaw bu nu naan bukke jëm fu nu naan mbumbe péeyub filaaw nee na mu romb ci ay gent yu ñu ne ko ñooy fi mbàkke màkke yi dëkke woon. |
| 1678 |
Genn mandarga gu am solo gu dawaan bu safaanu, ba waral ci genn wall li tax nepp jel ko, mooy yomb gee jefandikoo fu nekk, yomb gee soppi ci lim yu wuute ci taraayu dawaan, ci ndimbalu soppalikaay yi, ak nakkug kattan gu digu. |
| 1679 |
Bi mu làqoo nag mu des ca ligéeyam ba mu ko bàyyee woon at ak lu topp ña fa nekkoon it ciy dongo jàng rekk a leen fa bàyyi woon du leneen moom itam ab jàngalekat rekk la woon waaye loolu teewul woon mu doonoon ku daan yër jàng lu bari téerey gaa ña gaa ñi bu ñu ko waxee ñaare mooy magi tasawwuf yi. |
| 1680 |
Soni aal béer maanaam aal mu mag mi moo nekkoon buur bi la ko dale ca 1464 g j ba 1492 g j wutaloon na nguurug songaay xare bu am doole mu daa def ay ubbi conquete ngir yaatal nguuram gii nga xam ne mujj na tuxoo ci nguur dem cig imbraatóor gu ñu mujj tudde songaay walla gaawo. |
| 1681 |
Moom nag, ki waxoon bayit wu njekk wi yal nanu ko dolli ag bebb xeewal am na ba tay weneen bayit wu yor maanaa, mu ciy nos woy maanaam waxi serinam ji, wax jooju mooy jii nguurug neen waxtu rekk la, nguurug degg nag day wey ba yawmal xiyaam. |
| 1682 |
Askanu paris wi wutaloon nanu seen bopp ay ngànnaay ñu daal di woon sos ag wattu gu reew ngir wattu fipp gi aar ko lafyette jiite ko moom mi nga xam ne waxoon nanu la ne doon na xeex di jàpple waa sancu yi kontar waa angalteer ca xareb temb ba. |
| 1683 |
Moom nag jang na cosaani lakkuw latin, ak cosaani ag katolig, noppi jang yoon ak xeltu, dugg nag ginaaw bi, benn ci barabi jaamu yu katolig yi, ngir laabal fa boppam ciy bakkaar aki naawteef, loolu nag ci gem gemi katolig yi la bokk. |
| 1684 |
Tànnéef yu yoonal yu senegaal yu 2007 jàll nañu ci ndam lu yaatu lu àndandoo gu njiit gi coalition présidentielle waaye lu jege ñaari ñatteel deux tiers ci falkat yi demuñu woon ca mbañ gàcca ya li ko waral di ndigalul dogoo boycott lu bawoo ci làngi kujje gi. |
| 1685 |
Njiitug yaxantu gi tuxu na tukkee ci li wër géej gu diggu gi dem ci màmbulaan gu atlas mu mujj moom yaxantu gi nekk ci loxoy réewi tugal gu sowwu gi bu ko defee ñu nos fi ay yooni géej yu yaxantu ci ñaari màmbulaan yi gu atlas ak gu dal gi pasifik. |
| 1686 |
Ginaaw bi mu tukki dem rom atum 1510 g def fa weer gisal boppam ñaawtéefi paab gi ak bon boni egliis bi li gënoon a wëlbati ay bëtam mooy jàdd gi niti diine yi jàddoon ak wàcc gi nu wàccoon yoonu leer ak lëmoodiku wi nasaraan gu njëkk ga yoroon ak set gi mu setoon. |
| 1687 |
Safan, bindkat ba dellu ca buur, ne ko sa surga ya dajale nanu xaalis ba nekkoon ca ker aji sax ji, teg nanu ko ca loxoy liggeeykat yiy saytu liggeeyu ker aji sax ji. Safan bindkat ba teg ca xamal buur ne ko ab teere nag la ma ilkiya sarxalkat bi jox. Safan jangal ko buur. |
| 1688 |
Ci noonu màgi taalube yépp daje fa sheex ahmadu ndumbe jiite leen mooy ki doon dem ak a dikk di yee ñi gëmméentu di jàngal goney sëriñ bi ba nu mokkal ci diir bu néew njëkk ku baax kiy dellusi dara yàquwul ci mbirum sëñ bi ba ñépp daan ko léebe ci wàllug jub ak tegu ci yoon. |
| 1689 |
Mboolem na seeni at may nu degg ko. Esra jang na ko janook mbedd ma jakkaarlook buntu ndox ma, dale ko ba bet setee ba ca digg becceg. Mbooloo maa nga teew, goor ak jigeen, mboolem na degg la ca nekk. Nepp nag di teewlu kadduy teereb yoon wa. |
| 1690 |
Yengu yengu gu yewenal gu diine ci tugal, mooy googu doon am ci tugal ci xarnub fukk ak juroom benn g, ngir setal jangu bu katolig bi ci li ci taqoon ci ay naawteefi pas pas ak yu jikko, na nu ko daa defe mooy jeem a delluwaat ci njaggaley injiil yi. |
| 1691 |
Isaa sall mi ngi juddu ci atum ca taatagin, dekk bu nekk ci diiwaanu fatig, dande ko kilomeetar do. Kon, isaa sall ak maki sall, noo bokk seen fatig, fa lanu fekk baax. Waaye dawalkatu roppelaan bi mage na enseneer bi juroomi at. |
| 1692 |
Alaaji omar fuutiyu taal mi ngi gane adduna ci ndekk su nu naan elwaar, ci wetu podoor atum g. J, mu bokkoon ci askan wu cosaanu ci lislaam, baayam mi ngi tuddoon sahiid mom usmaan mom muxtaar tukkloor bi, yaayam tuddoon soxna aadama caam. |
| 1693 |
Ci bisub gàwwu fukk ak juroom ñaar ci weeru gàmmu atum aksasin di junni ak ñatti téeméer ak ñaar fukk ak benn la sëñ bi génne ca këram ga ca daarul mannaan ginaaw bi ko ay bataaxel dikkalee aki ndaw tukkee ca nguur ga naan ko na leen fekk ndar ginaaw tisbaar. |
| 1694 |
Nu bari jeem nanoo tontu laaj boobu. Bataaxel bu gudde nii te mariyaama ba bind ko, jot naa lal laltaay gi ciy yeete. Usmaan sembeen jigeen la jagleel liggeeyam yi mujj. Tay jii, yeete gaa ngi jaar ci filmu yu bari yu nuy tasaare ci tele yi... |
| 1695 |
Bi waa orob yi dee ñu yittewoodi xam xami gres yi ak yu leen moy fekkoon na jullit ñi ñoom ñu nekkoon ñu xam xami xay yu yàgg ya ñoroon ñu taxawoon ci firi leen ci araab xay yooyu di yu gres faaris end rawati na ci paj saytubiddiw xayma ak yeneen yi. |
| 1696 |
Ni ngay geme bis bii mooy nga deggal ko, te deggal lepp li mu emb, niki wisaareg teere ya, ku ci ne dees na ko won ay jefam ci teere, ak pang ma, muy dajale gi niy dajale nit ni, ak balaas bi, muy balaas bi niy mandaxee jefi jaam yi, ak deegub yonant bi j. |
| 1697 |
Gii yëngu yëngu moom mi ngi judd ginaaw lu tolloo k xaaju xarnu ginaaw juddug yëngu yëngu gu ñaari way sell yii di fransis ak dominik waaye gii nag moo gënoon a fés gën a jeexiital ci jàngu bi ci gu fransiskaan gi ak gu dominikaan gi. |
| 1698 |
Li des ci mbiri axas ak la mu def, bindees na ko moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri yudaa ca seeni jant. Gannaaw gi buur axas saay, fekki ay maamam, nu denc ko fa ay maamam tedd, ca gox ba nu naan ker daawuda. Doomam esekiya falu buur, wuutu ko. |
| 1699 |
Bu dee kureelug baykat yi nag, nooy ni genoon a sonn ci kureelug baadoola yi, noo ci daa njekk a yeg aw ay bu jafe jafe bu kopooar amee, ndax ci seen kaw lanu ko daa tegaat, ci fayloo leen ay galag, ak teg leen liggeey yi gen a tar. |
| 1700 |
Daaray sëriñ tuubaa lu ñu sos la ngir fas yéene cee yakk cig piri mbooleem walla lu ëpp ci téere yi sëriñ bi def muy lol lu war la ngir ne sëriñ bi ay mbindam aki taalifam ci araab la leen defe te nu war leen a xam ñu tàmbalee ci yii. |
| 1701 |
Dina daanu ci loxoy waa babilon ni ko song, ndax saamar ak ub xiif ak mbas. Gis nga ko dey, li nga waxoon am na! Dekk baa ngii nara daanu ci loxoy waa babilon te moona boroom bi aji sax ji, yaw yaa ma ne ma jende tool bi xaalis, ay seede seede ko. |
| 1702 |
Loolu la yoon digle ci wallu mala ak njanaaw ak bindeef yi nekk ci ndox, ak mboolem bindeef yu sew sewaan yiy dox ne napp ci suuf. Dina taxa rannatle lu set ak lu setul. Dina taxa rannatle boroom bakkan yi dagana lekk nook boroom bakkan yi daganula lekk. |
| 1703 |
Ngéri fiq yu ñeent yi tas nañu ci anam gu yaa ci ñoñ sunna ñi te mujj di lu kilifawu officel ci li ëpp ci seeni téere ñoom nag ngér yooyu ñooy ijtihaad ay liggéeyi xel yu fiq yu lëng yi ñeel ñeenti imaam yu ñoñ sunna ñi ak mbooloo mi ahlus sunna wal jamaaha ñoom nag nii lañu toftaloo ci taariix. |
| 1704 |
Nayas amoneen ba ne leen ni may digook yeen daal, mooy nii luqi seen betu ndijoor yeen nepp, ba israyil gepp torox. Magi yabes ne ko may nu juroom naari fan, nu yebal ay ndaw ci israyil gepp. Su amul kenn ku nu wallu, nu dikk, fekksi leen. |
| 1705 |
Waaye bi tubaab yi gisee ne moon de boroomum mbooloo la te ñu ko gëm lañu man na leen a yëngal bis jëme leen ci jiyaar ni ko moroomi sëriñam si defe woon lañu ko daal di jàpp tëj ko ci kaso fa ñoom ca ndar giy dalub kaN bu asf afrig gu sowwu gu faraas gi njëkk ñu koy gàddaayal ca gaboN ci 1895. |
| 1706 |
Su ngeen baalee ni leen toon, seen baay bi ci kaw dina leen baal seeni toon yeen itam. Waaye su ngeen baalul ni leen toon, seen baay it du leen baal seeni toon. Su ngeen di woor, buleen mel ni naafeq yi, noom ni yoggoorlu, di naawal seeni kanam, ngir seen koor feenu nit ni. |
| 1707 |
Yalla ji samay waajur ibraayma ak isaaxa toppoon, moom yalla, ji ma samm, ba ma juddoo ba tey jii, malaaka mi ma jot ci bepp loraange yal na barkeel xale yi, ba nu saxal sama tur ak samay turi waajur, ibraayma ak isaaxa, te giir, ba ne gann ci kaw suuf. |
| 1708 |
Musaa ne yalla su ma demee ca banni israyil, ne leen seen yallay maam ya moo ma yonni ca noom banni israyil de, dinanu ma laaj nu mu tudd. Lu ma leen di wax nag? Yalla ne musaa maay ki nekk. Kon waxal banni israyil ne leen aji nekk ji moo ma yonni ci yeen. Yalla dellu ne musaa. |
| 1709 |
Loolu la yoon digle ci mbiri goor gu and ak jangoroy xelli mbaa mu genne wasal, ba sobewu ak jigeen ju nekk ci jamonoy baaxam ci gattal kepp ku taq sobe suy genne ci moom, muy goor mbaa jigeen, ak itam goor gu dekkoo jigeen ju sobewu. |
| 1710 |
Nu mere woon ko nee nanu ma jaraaf ya woo woon nanu jaraaf jooja fa kanamu latjoor ne ko lu tax nga bokk ak nun ndab regg rekk wëlbatiku doyatu la nga ciy xëpp suuf mu ne leen waaw weñ a tàbbi ci sama bakan lëjal ma moo waral lii ngeen gis ci man waaye bëgg a nëxal seenum mbir taxut. |
| 1711 |
Mu dal di sant yàlla bu baax daa di ne ndax déggagun ngéen fi ku bind walla mu bindlu ab kaamil ci ñatti fan nu ne ko déedéet mu santaat yàlla dal di jàng innii laa udiihu hamala haamilin minkum muy ci maanaa man de du ma sànk jëfi aji jëf ci yeen. |
| 1712 |
Nu fattali leen ne jacopins yu xaabaabal yooyu, noo saytu woon kureelub kaaraange gu matale gi, noom songoon nanu ci anam gu tar, ci njiitul robespierre kepp koo xam ne yaakaaroon nanu ne da ngaa andul ci jeqiku gi ak gaay jeqiku gi. |
| 1713 |
Aji sax jeey def ngeen daanu fi seen kanami noon. Wenn yoon ngeen di dikke, song leen, waaye juroom naari yoon ngeen di awe, daw, te dees na leen seexlu ci mboolem nguuri kaw suuf. Su ko defee seeni neew di poraatum mboolem njanaaw ak rabu all, te kenn du leen daq. |
| 1714 |
Ab taawam moodi maam moor jaara mbàkke mom sëriñ moor anta sali mbàkke ak soxna jaara buso doon ab jullit bu di doomi jullit di as gor su di doomi gor di ku sàmmu te ragal yàlla daan jàng ak a jàngale alxuraan ci anam gu yéeme daan jàngale it ci bépp xam xam bu aju ci diine. |
| 1715 |
Xibaaru jamm a ngi. Aji sax ji musal na la besub tey ci na la doon fexeel nepp. Buur ne waa kuus ba ngoor si absalom mbaa jamm la am? Waa kuus ba ne ko buur sama sang, say noon ak mboolem ni lay fexeel, yal nanu bokk ak ngoor soosu demin. |
| 1716 |
Waaye nag nañu xam ne kàttanug saal moom lu seer la manu fee wuutu petrol ci genn anam nit it jot na a xam kàttan gu jant gi te jëfandikoo ko ci yenn anam yi niki nuggalukaayu ndox yu jant yi ñuy jëfandikoo ci kër yi ak ci yeneen anam yi. |
| 1717 |
Nebb. Mu wut pane bu nu rabbe barax, fatte ko godoro ak ndabb, yeb ca liir ba, daldi dem, teg ko ca biir barax, ba ca takkal dex, ga nu naan niil. Xale bu jigeen bay magu liir ba ma nga taxaw fu soreyaatoo ak liir ba, di xool, ba xam nu muy mujje. |
| 1718 |
Musaa nag ne kore yaw, yaak sa gangoor gepp, ca kanam aji sax ji, yaak noom ak aaroona, elleg. Na ku nekk jel ub andam, def ci cuuraay, te na ku ci nekk indib andam fi kanam aji sax ji, muy naar teemeeri and ak juroom fukk, yaak aaroona it, ku nekk ak ub andam. |
| 1719 |
Diiwaan yu bennoo walla diiwaan yu bennoo yu aamerig ci anam gu gudd am réew la mu séddaliku ci juroom fukki diwaan ñent fukk ak juroom ñett yi ñoo taqaloo te féete ci diggante mbàmbulaanug atlas ak gu dal gi penku ba sowwu kanadaa moo féete bëj gànnaar meksik nekk ci bëj saalumam. . Nit ku ne am na san san samp mbaa bokk ci ay kurel yu koy taxawu ci wallu liggeeyam... Naar fukk ak nenteeli matukaay nit ku ne am na san san noppalu, feexal xolal ak it di yamale diirub liggeeyam ak it leeg leeg muy per, ber gu and ak xaalis. |
| 1720 |
Bokk na ci njariñi woy wii ki ko woy muy sëñ bi ci ndigalul yàlla mu kawe mi te sell la ko defe ak ci lol yonantam ba jàmm ak xeewal yal na sax ci moom bokk na ci ngëneeli woy wi begal gun ko begal bim ci noppee moom sëñ bi ne ko woy wii de la yàlla ak yonant bi j y m gën a sopp ci ay keman. |
| 1721 |
Xanaa du ni ma leen gennee reewum misra amos laa gennee filisteen ni reewum kaftor, gennee ni waa siri reewum kir? Boroom bi, aji sax jaa ngi ne jakk reewum bakkaarkat mii. Maa koy sanke kaw suuf, waaye ba tey duma fakkas faraas waa ker yanqooba. Kaddug aji sax jee. |
| 1722 |
Ginaaw bi napoleon bonaperte daanoo atum 1815 ci lanu def ndajem vienne ñu jële fa ay saxal yu bari bokk na ci yooyu dagg doox bu warsaw gu poloñ gi dagg ko ci brusiya te jox ko rusi bu ko defee ñu jox brusiya moom itam goxub rayan ak xaaju diiwaanu saksoni. |
| 1723 |
Saxal gu mujj rapport final gu moomule ndaje fésal na dëppoo ga amoon ci diggante boroom xam xam ya ba mu des kenn ci li seex anta joob ak théophil obenga indi woon ñeel nuroog caada gi nekk ci diggante isipt gu yàgg ga ak afrig gu ñuul gi. |
| 1724 |
Su dee besi maggal ak besi ndaje yi, saraxu pepp mi benn efa lay doon ngir yekk wi, yemook fukki kilook juroom, ak benn efa ngir kuuy mi, ak dayo bu nu attan ngir xar yu ndaw yi, efab pepp bu ne and ak benn xiinu diw, di netti liitar ak genn wall. |
| 1725 |
Yaw sax lu la fi indi? Ak koo wacce la fay gatt ak as neew ca all ba? Xam naa bu baax sag rey ngise, ak njubadi gi nga mebet. Seetaansi xare bi do a la fi indi! Daawuda ne ko waaw, man lu ma def? Xanaa du wax do? Daawuda joge ca mag ja, dem ca keneen, laaj ko mbir mooma, tont la di lenn. |
| 1726 |
Ne ko waxal. Mu ne lu waral kon nga naral lu ni mel noni yalla ni? Buur, boo waxee loolu kay, mel na ni toon nga, ndax jeliwoo sa doom ja gaddaay. Su dee dee moom, nun nepp ay dee ni ndox di tuuroo ba deesu ko tanqati. Yalla nag musalul kenn ci dee, waaye moo lal pexe ngir ki gaddaay. |
| 1727 |
Limu jeyya yeek way loruy yoon yi am na ag wanniku gu yamamaay ci senegaal, waaye bari na ba leegi, la saxal gaawu jewrin ji yor wallu dem beek dikk bi ci suuf si, dem beek dikk bi ci raay bi ak jekkalug biir reew mi, soxna nafi juuf ngom. |
| 1728 |
Sëriñ bi da daan woo ay taalibeem ngir ñu dëpp te jublu yàlla daan na digal taalibe yi ñuy moytu aw ay tey sàkku xam xam bu am njariñ di liggéey am jom ju ànd ak jàmm am pastéef ak ngëm ci yàlla wax na ni yàlla rekk la ragal samay yaakaar ciyàllalaa ko wékk. |
| 1729 |
Kon yeefar yi dinanu xam ne naawteefi waa ker israyil moo leen yobbe ngallo ndax la nu ma nakke worma, ba ma xan leen sama kanam, teg leen ci seen loxoy noon, nu faddoondoo saamar. Seeni sobeek seeni toon laa jeflanteek noom, ba xan leen sama kanam. |
| 1730 |
Maa ngi ñaan yàlla mu musal ma ci saytaane mu nu jam mi di tàmblee nag samay wax ak jëf ci turam wu tedd wi moom mi yor yërmaande ju yaatu ji matale mbindeefam yi ci àdduna te di ko jagleel ñi ko soob ca àllaaxira yal na yàlla dolli mucc ak xeewal ci sunu sang muhammad ak ñoñam aki saabaam. |
| 1731 |
Loolu nag tax ba ay dank sosu yu reew, defees it ay kollarante aki deppoo yu yor mandargam politig, mu xare ci diggante ab lim ci reew yi seeni njarini sanc di jegee, walla yi ci jot a agg ci deggoo ci lijjanti lej lej yi nekk ci seen diggante. |
| 1732 |
Muri kaala gi ba ba muy genn bu gennee, yegge banni israyil la nu ko sant. Banni israyil nag di gis kanamu musaa ak na deru kanam gay lerxate. Su ko defee musaa dellu muuruwaat, laq kanamam, ba ba muy demaat, ngir wax ak aji sax ji. |
| 1733 |
Nu fattali leen ne jacopins yu xaabaabal yooyu, noo saytu woon kureelub kaaraange gu matale gi, noom songoon nanu ci anam gu tar, ci njiitul robespierre kepp koo xam ne yaakaaroon nanu ne da nga andul ci fipp gi aki gaay fipp gi. |
| 1734 |
Buur bi mooy ki am sañ sañ ci def ay yoon ak neenal leen tege ay galag def ci alali reew mi lu ko soob tabb jëwrin yi fal ligeeykat yi folli leen joxe ay ndigal jaare ko ci ay bataaxel yu nu xaatim ngir nu jàpp ku ko soob ci askan wi ak tëj ko ci lu dul mu koy àtte mbaa mu koy laaj dara. |
| 1735 |
Ci degg maa ngi leen koy wax, niti jamono jii dunu wey, te loolu lepp amul. Asamaan ak suuf dinanu wey, waaye samay wax du wey mukk. Moytuleen seen nafsu diigal leen ci yaqute ak ci mandite ak ittey addina, ba bes boobu bett leen ni mbaal. |
| 1736 |
Teraa, ca reew ma mu juddoo, di uri, dekku kaldeen na. Ibraam ak naxor jel nanu ay soxna soxnas ibraam tudd sarayi, soxnas naxor di milka. Milka moomu, moom ak rakkam ju jigeen yiska, aran ay seen baay. Sarayi moomu masuloona am doom te it manu ko woona am. |
| 1737 |
Yii ak yeneen seetlu yu ni mel ñooy wone ci anam gu leer jikko ju daj ji nga xam ne nekkul rekk ci ndox waaye nekk na ci yeneen yolaakon yi ak gaas yi ñu duppee ko dalub archimede moom archimede nag benn boroom xam xam bu gres bu yàgg la. |
| 1738 |
Askanu yedaya, soqikoo ci waa ker yosuwe, di juroom neenti teemeer ak juroom naar fukk ak nett. Askanu imer junni ak juroom fukk ak naar lanu. Askanu pasur junni ak naar teemeer ak neent fukk ak juroom naar lanu. Askanu arim junni ak fukk ak juroom naar lanu. |
| 1739 |
Ndaw ya musaa yebaloon, nu nemmikuji reew ma nag, te nu delsi, di baatal reew ma, ba tax mbooloo mepp di naxtu ci kawam, noona doon baatal reew ma, am mbas a leen rey fi kanam aji sax ji. Mennum yosuwe doomu nuun ak mennum kaleb doomu yefune do, noo mucc ca ndaw yooya nemmikuji woon reew ma. |
| 1740 |
Fa nu dal ca guddi, kenn ci noom begga xont mbaamam, ubbi saakoom rekk, ne pemm ci xaalisam. Mu ne doomi baay ya delloo nanu ma sama xaalis, mu ngi nii ci sama saaku. Seen fit ne terit, nuy rag ragi, ku ne xool sa moroom, naan lu nu yalla nattoo nii?. |
| 1741 |
Ca naareelu at ma, gannaaw ba banni israyil gennee misra, ca naareelu weer wa, keroog naar fukkeelu fanam, ca la niir wa bayyikoo fa tiim makkaanu seedes kollere ga. Banni israyil daldi sumb seen yooni tukki ya, bayyikoo mandi u sinayi. Ci kaw loolu niir wa daleji ca mandi u paran. |
| 1742 |
Ci gàttal daal bu ñu dee settantal nosteg àdduna gu yéeme gii dinanu gis ne amug ak nosu gu àdduna bi dañoo goor ci ay màndaqoo yu yëgu delicat ak ci nosu gu fasu ba tombe rekk ak fiiroo coincidence duñu doyati ngir firi leen leeral leen. |
| 1743 |
Set moomee am na teemeeri at ak juroom, doora jur enos. Enos juddu na, set dundaat juroom netti teemeeri at ak juroom naar, amaat doom yu goor ak yu jigeen. Kon set dund na juroom neenti teemeeri at ak fukk ak naar, doora faatu. |
| 1744 |
Réew yii nag jariñoo nañu bu baax néew dooleg réewi maxrib gu araab bi daal fay yabal ay nasaraanalkat yu bañ lislaam ak jullit ñi ngir ñu def fa seen liggéeyi nasaraanal yi ak ngir nooyal ko waajal ko ba mu man a dékku canc gi nar a ñëwi di tukkee ci faraas itaali ak espaañ. |
| 1745 |
Noom nepp ngay takkoo ni ganjar, gooy ganjaroo nib seet. Sa gentub tey bi dey a ngi weet, di reew mu yaqu yaxeet. Waaye leegi dey mu fees ba far xat fu na la sankoon di soree. Nakkoon ngay doom, waaye ku nekk ci say doom ay dekkalaat yii kaddu ci sab nopp fii dafa xat,. |
| 1746 |
Buleen gaddu aqu liggeeykat, baadoolo bu neew doole ci seen biiri bokk, mbaa ci seen dekkandoo yiy doxandeem ci seen dekk yi ci reew mi. Ci bes bi ngeen koy fey peyooram. Bu ko jant sowe, ndax neew doole la te moom la yaakaara dunde. Lu ko moy mu boole leen ak aji sax ji, ngeen gaddu bakkaar. |
| 1747 |
Japon de weyoon na diir bu yagg, di beru ak a sori xayug tugal gi, yam ci yefi bobbam, doyloo aadaam, ba ci digg juroom neenteelu xarnu g, gii beru gu xay, ak deltu ginaaw gu mag raxoon na ci, ci wallug koom koom, rawati na endustri. |
| 1748 |
Genn mandarga gu am solo gu dawaan bu safaanu, ba waral ci genn wall li tax nepp jel ko, mooy yomb gee jefandikoo fu nekk, yomb gee soppi ci lim yu wuute ci taraayu dawaan, ci ndimbalu soppikaay yi, ak nakkug kattan gu digu. |
| 1749 |
Maay jafal sawara, lakk seen gott bi, mu xoyom lepp lu leen wer. Yeremi aji sax ji dafa wax ne demal ker buuru yudaa, nga jottli fa kaddu gii. Danga naan degluleen kaddug aji sax ji, yaw buuru yudaa mi toog ci jalub daawuda, yaak say jawrin ak sa nit niy jaare yii bunt. |
| 1750 |
Li des ci mbiri asaryaa ak mboolem lu mu def, bindees na ko moos ci teere bi nu dippee jaloorey buuri yudaa ci seeni jant. Gannaaw gi buur asaryaa saay, fekki ay maamam, nu denc ko ca bammeelu maamam ya, ca gox ba nu naan ker daawuda. Doomam yotam falu buur, wuutu ko. |
| 1751 |
Ab ligeeyam nag ci wallug dimbalnteg koom koom, aada, wer gu yaram ak mboolaay, lu am solo la, te yayoo maggal, waaye bu dee ci lu aju ci politig ak xare, moom degg degg ni mu ciy doxe sori na degg, sori maandute te sori yoon. |
| 1752 |
Ba loolu amee waa ji ne ma neegi bej gannaar yeek neegi bej saalum yi janook dig digalu feguwaay bi, nooy neeg yu sell yi sarxalkat yi jege aji sax ji, di lekke sarax yu sell yee sell. Ca lanuy yeb sarax yu sell yee sell it, muy. |
| 1753 |
Li ñu doon jublu ci teg loxo googu mooy man cee jaare bay wéyal ak a doxal seen naali sanc yooyu daan tax ba nuy man a teg loxo ci koom koomi reew yi nu nangu ci seeni dooley xare ci seen politigu bitim reew ak seeni mbiri xam xam ak aada ngir man a samp bu baax seen kenoy sanc ci dëkk yii. |
| 1754 |
Te sax, menees na am xel naar ci lim yi jawrin jiy joxe bes bu nekk. Du caggenu ne dafa am lu muy nebb askan wi waaye, dama njoort ne am na ci doomi reew mi nu ko ame te xamunu ko, xamunu leen itam. Te, lu men a nekk la ndaxte senegaal amul jumtukaay yu doy ngir saytu askan wepp. |
| 1755 |
Du bunt, du galanu wen gu nu fegoo, te noom rekk a dekk. Dees na nangu seeni gileem, tonni seen juroo jur, ma tasaare noonuy wat seen peggu kawaru bopp, ngelaw lu jog, buub leen, yobbu, ma yeewe leen seen musiba, wetoo wet. Kaddug aji sax jee. |
| 1756 |
Waxtuw tisbaar tàmblee ca sawaal ba ca mujjug taxawaay ba bu la cib ràkka faatee jugal ci lu dul kàbbar jàng faatiya akuw saar cig yalu jekki taaya sëlmël boo ci ñàkkee nag ñaari ràkkaa jugal te kàbbar te jàng faatiya akuw saar cig yalu te bul toog da ngay jug def beneen julli gi mat. |
| 1757 |
Maggat mii, deeti naa am doom moos? Ndax am na dara lu te aji sax ji? Bu nu ca aggee negeni dewen dey, dinaa fi delsiwaat, te saarata dina am doom ju goor. Saarata degg loolu, daldi tiit, miim ko ne reetaanuma de. Teewul aji sax ji ne ko ree nga kay!. |
| 1758 |
Tey jii bu nuy xool walla di cambar ni nekk ci biir snan, wolis yombalkat, jangalekat ak saytukat, daanu fa fekk yeneen boroomi xam xam yu seen xel macc jem ci fann yu bare neel yokkute noonu ay beykat lanu walla sammkat, fajkat, taskati xibaar, bindkat, oberyee, ans. |
| 1759 |
Aji sax ji waxati musaa ne ko yaw nag, tannal ngen gi xeenal xeetu ndabb li nuy wax miir, bu tooy bi, sakk ci juroomi kilo, xasum kanel mu xeen naari kilo ak genn wall, yuuru gattax gu xeen naari kilo ak genn wall, ak xasum kaas juroomi kilo, yemook juroomi teemeeri siikal, ci siikalu. |
| 1760 |
Su ay nit jappantee, kenn ki door moroom ma loxoom mbaa aw doj, su ca deewul, te ab teraayam sababoo ca, su ci jogee mana genn ci biti, japp ciw yet sax, di dox, deesul daan ki ko door, waaye dina damp ki mu door ngir li mu tedd liggeeyul, ak li pajam laaj. |
| 1761 |
Waayi banni israyil ja nu jamoon, te boole kook ndawas majan sa jam, mooy simri doomu salu. Kilifag ker maamam la woon ca cimyoneen na. Ndawas majan sa nu jam di kosbi. Baayam sur doonoon kilifag ker maamam ca giirug majan ga mu bokk. |
| 1762 |
Ñu dugg ca akaademib làkk ba ca xaayra ak bu xam xam ba ca dimasq ak bu xam xam ba nekk baxdaad penku penkub angalteer bii tudoon jub nag kenn la ci ñoom ak margoliyos mu fraans mi garifani mu itaali mi hothman mu holand mi ak harithman mu almaañ mi. |
| 1763 |
Bu nu nee kii doomi diw la, mu ne diw doomi rakkal la fexee doon rakkal a gen wax ju fees dell ak i njarin man a jajji bepp doomi soxna ci mu jeema melni baayam te ban a rekk doyloo mbaaxug baayam, ngir ni ag mbaax deesu ko dondu. |
| 1764 |
Yengu yengu gu yewenal gu diine ci tugal, mooy googu doon am ci orob ci xarnub fukk ak juroom benn g, ngir setal egliis bu katolig bi ci li ci taqoon ci ay naawteefi pas pas ak yu jikko, na nu ko daa defe mooy jeem a delluwaat ci njaggaley injiil yi. |
| 1765 |
Enos nag am na juroom neent fukki at, doora jur kenan. Kenan juddu na, enos dundaat juroom netti teemeeri at ak fukk ak juroom, amaat doom yu goor ak yu jigeen. Kon enos dund na juroom neenti teemeeri at ak juroom, doora faatu. |
| 1766 |
Banni israyil. Musaa ak elasar sarxalkat ba wax ak noom ca joori mowab, fa janook yeriko ca wetu dexu yurdan nu ne leen ni dale ci naar fukki at, jem kaw lees di lim, na ko aji sax ji sante musaa. Lii moo di limeefu nit na soqikoo ci banni israyil, na genne woon misra. |
| 1767 |
Ñu àndoon ak moom ci kaw waaye wóoluwunu woon ay waxam looloo waraloon ñu boole woon ko ak buuri réew mi mépp buurub kajoor bu bawal bu siin waaye bu siin a ci gënoon a rafet njort ci sëñ bi gënoon cee rafeti wax waa waaw xamal nanu ma ne am na ay buur yoy seen biir de sëñ bi la àndal. |
| 1768 |
Waa tugal yi jëfandikoo nanu diine niki ab raas bu niy jaare ngir àgg ca seen bëgg bëgg yu sanc yi yu politig yi ak yu koom koom yi ak doonte danoo làqoon loolu bu ko defee mbubboo seen wax jooju nu daan wax naan wisaare ag nasaraan du lu dul xayal ak yiwal nit ñu deltu ginaaw ñi xamul dara. |
| 1769 |
Basketeur la tamit bou nékon si équibou valldemia si atoum diounni diourom nieneti temer diouro nieneti niar ak niari diounni ak diourom ben fofou sa ce ak si atoum diounni ak diourom ben ba diounni ak diourom niet argentona fofou sa cb. |
| 1770 |
Dafa sukkandikuwoon ci bindkati waa geres yu yàgg yooyule di herodote ak strabon ngir topp te wéral gisiinam woowu gisiin théorie naan waa isipt yu yàgg ya ak waa afrig ñu ñuul ñi benn lañu ci jëmm seen melow der melokaanu kawar wu bakkan ak wuy tuñ. |
| 1771 |
Am reew, dees koy pencoo, di ci wecce e xalaat. Nepp menunoo bokk xalaat. Te sax, man dama japp ne askanuw senegaal moo aajowoo nuy wax. Dafa di, bun toogee ab diir waxunu, dunu am jam m. Foo tollu, ana diw? Waaw moom, l u ko tee wax? Lu xew? Kon, wax ji menta nakk. |
| 1772 |
Loolu dafay tax nit di gaaw a suux te du ca genn. Bu yaggee, ker ga mu luye sax dootu ko men a fay. Boo dee ku am jom, dinga genn ker googu, bu booba mbedd mee lay for walla nga dem bay fanaan ci sa biir oto. Am na ku mu fi daloon, dafa mujj faatu ci sedd bi. |
| 1773 |
Taarixkat yi firee nanu taxawal xare gu bette gi nga xam ne napoleon iii defoon na ko ne daal li ko waraloon mooy daa bañoon ag nguurug itaali gu dëgër am taxaw rawati na bi mu tàmblee gis lenn ci doox yi nekkoon ci digg itaali tàmblee bokksi ci piemonte. |
| 1774 |
Bokk na ci ñu màgg ñu barkeel ñi seereel sëñ bi haamidun mom muhammad mom muhanda baaba ak doomi baay tëxam yi baaba ak ahmad ñaari doomi mahmuud ak haamid yi ñoom ñépp ñu ñu jagleel lanu woon ci moom boroomi wax yu rafet it lanu woon ci moom. |
| 1775 |
Su ma deful sama jëfi baay buleen ma gëm waaye su ma ko defee bu ngeen ma gëmul sax gëmleen boog samay jëf ngir ngeen xam te nangu ne maa ngi nekk ci baay bi te baay bi nekk na ci man ñu di ko wuta jàppaat waaye mu bàyyi léen fa dem. |
| 1776 |
Yàlla wone na yërmandeem ji mu digoon sunuy maam te di fàttaliku kóllëre gi mu fas ak ñoom di ngiñ li mu giñaloon sunu maam ibraayma naan dina nu teqale ak sunuy noon ngir nu man koo jaamu ci jàmm nu sell te jub ci kanamam sunu giiru dund. |
| 1777 |
Banni israyil googu, lii ma lay wax yeena gisal seen bopp ni ma def waa misra, te yeen, ma boot leen, ni jaxaay di fireey laafam, boot ay doomam, ba ngeen jegesi ma fii. Leegi nag su ngeen ma deggalee bu baax, di samm sama. |
| 1778 |
Ni ngay gëme bis bii mooy nga dëggal ko te dëggal lepp li mu ëmb niki wisaareg teere ya ku ci ne dees na ko won ay jëfam ci teere ak pang ma muy dajale gi niy dajale nit ñi ak balaas bi muy balaas bi niy mandaxee jëfi jaam yi ak déegub yonant bi ak ajjana ak. |
| 1779 |
Buleen ban ab edomeen, ndax seen mbokk la. Buleen ban nitu misra, ndax ay doxandeem ngeen woon ca seenum reew. Ni soqikoo ci naari xeet yooyii, ca netteelu maas ga, te di seeni setaatf nag, san nanoo bokk ci ndajem gemkati aji sax ji. |
| 1780 |
Mbootum kàttanu g tudde mbir yi ay tur wutal yëf yi ay xammeekaay yu tur sekkare b man a jël jëmm yi walla yëf yi tudde leen ay tur yu leen di def te ñoom ay baat rekk lañu yu ñu wax ñu y ay junj aki sembool yu y tekki jëmm yooyu ak mbir yooyu ñu leen tudde. |
| 1781 |
Yosafat defaroon na ay gaal yu mag yu mu deme reewum ofir, di wuti wurus. Waaye sottiwul, ndax gaal yaa nga suux ca esiyon geber. Booba la akasiya doomu akab wax yosafat ne ko tee ngaa may samay nit, nu and ak say nit ci gaal yi? Yosafat lank. |
| 1782 |
Mbooloo mi, am baat ca penc ma, te di nu am u tur. Ci kaw loolu nu bokk daje fi kaw musaa ak aaroona, ne leen doy na sekk! Mbooloo mi ba mu daj, nepp a sell, te ci sunu biir la aji sax ji nekk. Ana lu ngeen di xoggliku ci kaw mbooloom aji sax ji?. |
| 1783 |
Bej gannaaru aamerig ab gox la bu nekk ci bej gannaaru xaaju kol kolu adduna bi, feete, ci penku mbambulaan gu dal gi, ci sowwu mbambulaanu atlas, ci bej saalumu geeju dottub bej gannaar gi, ak ci bej gannaaru aamerig gu bej saalumu. |
| 1784 |
W. Leeru yalla, jegee ko noonu, bakkanu nit ki xaj na ci. Neegu biir ba ca ker yalla ga sax, du nepp a fa mana agg. Sarxalkat bu mag baa fa daa dugg benn yoon cim at. Keneen ku fa dugg dee. Seetal ci sasu sarxalkat... |
| 1785 |
Sacc yowas, doomu akasiya ju goor. Yoseba jele ko ca biir doomi buur yu goor ya nuy fexee rey. Ci biir loolu mu boole kook nampalkatam, tej cib neeg ngir laq ko atalyaa, ba kenn reyu ko. Laqu naak moom ca ker aji sax ji diiru juroom benni at, fekk atalyaa yilif reew ma. |
| 1786 |
Ci kaw loolu musaa ne aa! Juroom benni teemeeri junniy goor a ngi ci mbooloo mii ma ne ci seen biir. Yaw nga ne aw yapp nga leen di jox, nu yapp weeru lemm! Diggante jur gu gudd ak gu gatt, manees la leen cee rendil lu leen doy a? Am mboolem jeni geej lees leen di dajaleel, mu doy leen?. |
| 1787 |
Waaye ak li leopold di ban lepp ne du sol mukk ndepp li, teewul faraas mer ci loolu, jambat ko ci buurub brusiya bi, daal di sakku ci moom mu warlu ne du and ci nu samp kenn ku bokk ci njabootug hohenzellern ci gangunaayaug espaan gi. |
| 1788 |
Sama xetu doom kay xetug tool la, bu aji sax ji barkeel. Yal na la yalla may layub asamaan ak ngeneeli suuf, pepp ne gann, biin walangaan. Yal na la ay giir nangul, ay reew di la sujjootal, nga yilif say bokk, te say doomi ndey di la sujjootal. Ku la moolooy alku, te ku la naanal barkeel. |
| 1789 |
At ma nooyin amee juroom benni teemeeri at, ca fukki fan ya ak juroom naar ca naareelu weer wa, kera la beti ndox ya ne jayy, joge xootey geej, bunti ndoxi asamaan ne kulbet, mu ne yureet, taw biy sottiku ci suuf diirub neent fukki guddi ak neent fukki becceg. |
| 1790 |
Li seeni bakkaar di xonq lepp, tall lay weexeji. Li muy xonq curr lepp, weex furr lay mujje. B. Seetal ci njalbeen ga... Su ngeen ma nangoo deggal, ngeneelu reew mi ngeen di xeewloo. Waaye su ngeen lankee, fippu, saamar a leen di xeewloo. |
| 1791 |
Yenn ci réewi tugal yu yees yi dañoo gisoon ne li gënoon ci ñoom mooy seeni séqoo yu yaxantu ak réewi penku yi ñu koy defal seen bopp ngir mucc ci rënkug yaxantu gii dëkki itaali yi ame woon te daan ko def yu ci mel ni venezia ak genova añs. |
| 1792 |
Mu sonne cig mbon, reer, jefandikoo dorog ak yiy mandal ak wure ak kart ak yu dul yooyu ci aada yu naaw yi man a tas bennoo gu ag mboolaay, te degeral nekkug sancaan yi ak seen doole ci sancu yi, te gen fee suuxat seen reeni sanc. |
| 1793 |
Gannaaw ba nu demee, ayimaas ak yonatan yeeg, genn teen ba, dem nag artuji buur daawuda. Nu ne ko ayitofel digle na nangam ak nangam ci moom, neeti ko gaawleen jall dex gi leegi. Ca saa sa daawudaak i nitam nepp jall dexu yurdan ga. Ba jant bay fenk, kenn sax desul ku jallul dex ga. |
| 1794 |
Mbootaay gii amerig moo ko sosoon atum 1980 g muy mbootaay gu mel ni reewi tugal ya ca ja ba nu bokk ngir rekk man a dugg ci koom koomu tugal bi cig wàll ak ngir man a dëgëral ay seqooy koom koomam yi mu am ak reewi ja bi ci geneen wàll. |
| 1795 |
Aji sax ji, daldi ne yaw sarxalukaay bi, eey sarxalukaay bii! Aji sax ji dafa wax ne xamal ne doom ju goor dina juddoo ker daawuda, yosya lay tudd. Dina rendi ci sa kaw sarxalkati berabi jaamookaay yiy sarxal ci sa kaw. Yaxi nit lanuy lakk ci sa kaw. Goor ga joxe na ca besub keroog ab takk mu ne. |
| 1796 |
Su amee ay nit ñu yàlla xasa leeral ba noppi ñu mos mayu yàlla gi am wàll ci xelam mu sell te xam mbaax gi ci kàddug yàlla ak kéemaani jamono jiy ñëw te loolu lépp teewul ñu walbatiku ñooñu kenn dootu léen mana yeesalaat ba ñu tuub seeni bàkkaar. |
| 1797 |
Ak mboolem lu nu moom. Kon bu leen firawna woowee, ne leen lan mooy seen liggeey? Ngeen ne ko nun de sang bi, ag jur lanu masa yar, ba nuy gone ba tey, te noonu la ko sunuy maam daan defe. Su boobaa, ngeen mana feetewoo diiwaanu gosen, ndaxte waa misra danuy xof samm. |
| 1798 |
Li waral kaad mii nettali ma ko mooy maa ko laajoon bi mu jëlaatee ci sëñ bi wirduw sasalii ndax xam nga ci ku ko sëñ bi jële woon mu ne deedeet waaye nettali lim waxoon ci diggante sëñ beek ustaas baaba nu jorte ci ne ci ustaas baab moomu la ko jële ndax moom ab xaadir la woon. |
| 1799 |
Yëngu yëngu googu nag mi ngi tàmbali ci xarnu bu fukk ak juroom ginaaw juddu gu yonnant yàlla isaa 15 xarnu balla isaa ba ci bu fukk ak juroom ñaar 17 mu sos fi nag ay coppite yu xóot ci wàllug aada dundin mboolaay politig ak koom koom. |
| 1800 |
Samiyel jiite na israyil giiru dundam gepp. At mu jotaan day wer diggante betel ak gilgal ak mispa, di atte mbiri banni israyil, foofu fepp. Gannaaw loolu mu dellu raama ndax fa la keram nekkoon, fa la daan attee israyil, te fa la tabax sarxalukaay, neel aji sax ji. |
| 1801 |
Bi mu agsee fi ñoom fekk leen nu toog ci lal sëñ bi nuyyu leen nuyoob màggal toog ci suuf toogul ca laltu ga fa ne woon bi mu toogee tuuti ne xaali da ma la fee deggoon rekk ma ne naa fi jaar siyaare la ci noonu latjoor xam ne daa bëgg a leeral ci ne dikk gi latjoor taxul jubook moom it taxut. |
| 1802 |
Haj mooy juróomeelu ponku lislaam ci waxi yonent yàlla muhammed ja ni ba tay aj farata la ci benn jullit bu ko man ci bepp anam ci waxi yàlla mu kawe ja ni ñeel na yàlla ci nit ñi aj néek ba ci ku ko man aw yoon benn yoon te ku weddi yàlla moom woomle waliif mbindéef yi. |
| 1803 |
Damay damm fittu elam, seen ngeneelu ngannaay. Maay ngelawe neenti weti asamaan, dal fi kaw elam, tasaare leen fepp fu ngelaw jublu, ba du am xeet wu daw laquy elam dul fekki. Maa leen di xoqtal fi seen kanami noon, yiy wut seen bakkan, alage leen sama tangooru mer. Kaddug aji sax jee. |
| 1804 |
Muhammadul kabiir mii mooy ki niy wooye maharam mooy ki sanc mbàkke bawal atum 1194 g ci li nu wax waaye dëkkewu ko woon da faa bàyyi woon ab taawam muhammudu farimata magi habiibullaah waaye bokkunu nday moom nag sëñ maharam mii daa desoon jolof fa la làqqoo nu denci ko fa di ko siaare. |
| 1805 |
Ci noou yalla dogal bis soldaar si genn ngir taggatuji, waaye ba nu demee fa niy taggatoo, fekk fa am mbooloo mu war ay fas, rang te kaalawu, ci noonu nu tiit taxaw, seen njiit li teyye leen fa, xupp leen ci ne bu xibaar bi siwee da na leen ray. |
| 1806 |
Péncum ndaw yi macky sall moo ko jiite mi nekkoon njiitul jëwrin yi waaye fii mu nekk aw yoon jug na wu saada njaay indi ngir ñu jële ko fi wàññi ab àppam ba du weesu menn at ngir man ko fee jële wii yoon nag jot naa jàll waaye njiitul réew mi dëggalagu ko. |
| 1807 |
Wi ngeen dox wepp, ba agsi berab bii. Loolu lepp taxul ngeen am koolute ci seen yalla aji sax ji, ki leen daan jiitu ci yoon wi, ngir sakkal leen fu ngeen di dale guddi, mu nekk ci biir sawara, di leen niital yoon wu ngeen jaare becceg, mu nekkal leen ci biir aw niir. |
| 1808 |
Jamono yooyu mardose amee ndombol tank ca buntu ker buur, ku nuy wax bigtan ak ku nuy wax teres, di naari fara buntu ker buur, noo am lu nu meree lool buur aserus, bay lal pexe mu nu ko boome. Teewul mardose yeg pexe ma, wax ko lingeer esteer, mu yegge ko buur, ci turu mardose. Ba nu. |
| 1809 |
P xet yu bon yi danuy jeema samp ay porogaraam yuy sacc say xibaar, di jefandikoo sa ordinateer ngir song yeneen walla nu yaq sa doxalin. P p xet yu bari da nuy tay di yonnee ay xelteef yu bon, wante xet yu bari danuy taq te seen boroom yegul. P. |
| 1810 |
Jeexiitalu gi waa orob defoon ci yooni gestu yu xam xam yu jullit ni jamono ji xam xam neewe lool te amadi xiima ci tugal, ci jamono ju diggu ji, di ju ag laman, moom xam xam nekkoon na ci mbooleem reewi jullit ni di lu naat, te menni. |
| 1811 |
Firawna ne leen aa, yal na leen aji sax ji saxoo taxawu walla, ndegam maa leen di bayyi moos, ngeen dem, yobbaale seen njaboot! Xam ngeen ne naruleen njub de. Mukk laa wax! Du dangeen di maggal aji sax ji? Demleen boog, yeen niy goor!. |
| 1812 |
Looloo taxoon otris mujj woo buuri almaan yepp cim ndaje ca frankfort, ngir sos ag bennoo gu lengoo walla gu federaal, guy doxal ab goornamaa, boo xam ne ay dooleem ak san sanam mi ngi koy jele ci sart boo xam ne otris moo koy defar, ter ko. |
| 1813 |
Ginnaaw bim jiite julli mbooloo ji ba noppi, ci ajjuma ji, polis dafa jappoon ilimaanu lewna naseen bi. Askan wa ne dee du fi ame, daldi fippu. Xalifa bi mer, tekku nguur gi ci kaddu yii dinan wey di julli ajjuma ju nekk te noo ngi xaar ba benn takk der teg fi tankam!. |
| 1814 |
Silaay almaañ yi bari woon nanu ci ja yu adduna yi ngir ay sabab yoy yenn yi danoo dellu woon ci jëm kanam gi endustri almaañ jëmoon kanam yi ci des dellu ci barig naali koom koom yu almaañ yi ci reewum usmaan mi rawati na naalub yoonu weñu berlin baxdaad kuwet. |
| 1815 |
Naka noonu ci teereem bi njekka siiw di nations negres et cultures maanaam waaso nit ku nuul ag caada la tambalee tekki faramfacci ajoodiku walla theorie de la relativite bu einstein, di ki nga xam ne daanaaka xam xamam addina sepp la yeem ba tey!. |
| 1816 |
Musaa, musaa! Mu ne ko maa ngi. Yalla ne ko bul jegesi, summil say dall, ndax fii nga taxaw suuf su sell la. Mu teg ca ne man maay sa yallay baay, di yallay ibraayma, di yallay isaaxa te di yallay yanqooba. Ca la musaa nebb kanam ga, ndax ragala xool yalla. |
| 1817 |
Gannaaw loolu kaddug aji sax ji dikkal na yeremi, ne ko aji sax ji dafa wax ne ndegam manees naa dog sama kollere maak becceg mbaa sama kollere maak guddi, ba becceg mbaa guddi bana teew ci waxtoom, kon dees na mana dog sama kollereek daawuda sama jaam bi, dogaale sama kollereek. |
| 1818 |
Mooy gis muhammad jàmmi yàlla ak xéewalam ci kawam ndawul yàlla la ndaw lumu jox bataaxal bu ñeel nit ak jinne nangu te jàpp ni lislaam rekk mooy diine gëm téerey asamaan yépp te nangu ni alxuraan a leen wuutu gëm dogal te diko rafetlu gëm malaaka yi ak lépp li aju ci ngëm. |
| 1819 |
Ayca! Mott! Soreleen sama waa reew, yeen ak seeni bokk! Laggleen, jaamuji aji sax ji, li ngeen begg. Te itam yobbaaleleen seen juroo jur, gu gudd ak gu gatt, li ngeen begg rekk, te ne mott! Waaye naanaaleleen ma seen yalla nag, mu barkeel ma. |
| 1820 |
Guleet isaa sall bokk ci palug njiitum reew. Waaye, ku fattaliku jaar jaaram, dinga gis ne jotoon naa bokk ciy wote. Waaw, isaa sall nekkoon na fi njiitu ndajem diiwaanu fatig ci njeexitalu atiy. Ginnaaw loolu, askan wi woolu woon na ko ba fal ko dipite ci atum. |
| 1821 |
Li fi nekk moo y ñoom seenu g xér gu tar ci nit ñi doon ay jullit yu dégg seen diine rawati na alxuraan mi deesul dégge ci lu dul araab moo leen àggale woon ci ag wàll ci seeni ligéeyi xam xam rawati na la ca aju woon ca diine ñu ko daa defe ci araab. |
| 1822 |
Gëwéel yi ñaari rëdd lañu yu dëppook yamoo gi gëwéelub tef tollu ci 23 24 wu tus wu gaar wu bëj gànnaar gi ak gëwéelub sànkar tollu ci 23 27 wu tus wu gaar wu bëj saalum di nañu woowe it gëwéel diiwaan yi ne ci li wër rëdd yooyule di faral di wax dëkk ci gëwéel yi. |
| 1823 |
Bu ngeen demee ngir xarejeek seeni noon ba gis ay fas, ak i watiir, ak gangoor gu leen epp, buleen leen ragal, ndax seen yalla aji sax jaa ngeek yeen, ki leen jele woon reewum misra. Bu ngeen di waaja xare, na sarxalkat bi dikk, wax ak. |
| 1824 |
Ku and ak jangoroy der juy law nag yere yu xottiku lay sol te day njanuf. Na muur li ko dale ci tunum kaw mi ba ci sikkim bi, te nay jappoo addu ca kaw naan setuma de, setuma! Li feek jangoro jaa ngi ci moom, day sobewu te gannaaw daa sobewu, na dekk moom do te na dekkuwaayam genn dal bi. |
| 1825 |
Wolof mooy lakk wi nu gen a wax ci senegaal, waaye ngir doyodig waa afrig yi ba leegi, franse mii nga xam ne lu matul fukk cib teemeer ci doomi senegaal yi rekk a koy wax moo fiy lakk wu njekk, maanaam wi nguur gi di waxe di ci liggeeye. |
| 1826 |
Lii mooy li waral ñiy ligeey ci mbay neew te wàññiku ñi dëkke kaw gi gën a neew loolu it jur yokkug ñi dëkke ci taax yi bu ko defee am lu juddoo ci loolu mooy neewug jóoxiitum mbay mi te loolu it tax na njëg yi aju ci mbay ak li ciy juge gën a seer. |
| 1827 |
Nu mere woon ko nee nanu ma jaraaf ya woo woon nanu jaraaf jooja fa kanamu latjoor ne ko lu tax nga bokk ak nun ndab régg rekk wëlbatiku doyatu la nga ciy xëpp suuf mu ne leen waaw weñ a tàbbi ci sama bakan lëjal ma moo waral lii ngeen gis ci man waaye bëgg a nëxal seenum mbir taxut. |
| 1828 |
Loolu nag tax ba ay dank sosu yu reew, defees it ay kollarante aki deppoo yu yor mandargam politig, mu xare ci diggante ab lim ci reew yi seeni njarini canc di jegee, walla yi ci jot a agg ci deggoo ci lijjanti lej lej yi nekk ci seen diggante. |
| 1829 |
Waaye loolu lepp taxutoon lu bari ci nu nuul ni manoon a jot ca liggeey yu mengoo ya, ndax kat yoon walla aada daa farataaloon ci noom nu dund cig beddiku welif nu weex ni ci ay gadd cartier yu nakk te ndool nu leen di tudde ghettos. |
| 1830 |
5 lu bari ci reew yu mag yi li leen doon defloo sanc googu mooy feeñal ag yëg sa bopp aakimoo mbir yi ag rëy ci wàllug xeet yaakaar ne ñoo gën yooyu nag ay jumtukaay lanu won ngir wone doole ak màgg gi nga xam ne reewi sanc yii màggoon nanu ko te ame ko ni doole. |
| 1831 |
Ngeneeli tabaski ci lislaam lu am solo la, kenn manu koo takk, yonent jammi yalla ci moom bi xamle nani toq dereet wiy njekk a genn yalla di na ci jeggale mboolem bakkaar yees masa def, nii la dikke ci sunna ci nettalib aysa ngeremul yalla ci moom. |
| 1832 |
Lii mooy li waral ñiy liggéey ci mbay néew te wàññiku ñi dëkke kaw gi gën a néew loolu it jur yokkug ñi dëkke ci taax yi bu ko defee am lu juddoo ci loolu mooy néewug njóoxiitum mbay mi te loolu it tax na njëg yi aju ci mbay ak li ciy juge gën a seer. |
| 1833 |
Jimbulang yi man nañoo wuute aju ci seenum ëmbiit man nañoo ubbeeku ci xeeti xameef yépp jimbulang bu trecani ak jimbulang bu waa brëtaañ ñooy yi ci gën a siiw walla itam tënku ci wenn xeetu xam xam wi niki ab jimbulangu paj bu xam xam walla bu xeltu. |
| 1834 |
Gannaaw ba sool feddlee nguuram ca israyil, xare naak seen noon ya leen wer yepp mowabeen naak amoneen naak edomeen naak buuri waa soba, ak waa filisti. Mboolem fu mu walbatiku rekk, moo daan. Njambaar la xaree, duma amalegeen na, ba musal israyil ca na doon sexetoo seen alal. |
| 1835 |
Atum 1789 mooy at mi fipp gi ame woon nekkutoon at mu ya ko jiitu woon tane ci wàllug koom waaye la waraloon fipp ga am ca mooy ñàkk a taw ga mu àndaloon ga juroon bekkoor ba ak xiif ba nit ñi mujjoon di ñu ñàkk aw ñam jafe dundiin wi naqari. |
| 1836 |
Sool daldi ragal daawuda, ndax booba xam na ne aji sax jee and ak daawuda, deddu ko. Ba loolu amee mu jele ko fi wetam, fal ko njiitu kurelu junniy xarekat, muy xareji, di delsi, jiite gangoor ga. Daawuda baaxle ca yoonam yepp, aji sax ji and ak moom. Ba sool gisee daawuda antule lool,. |
| 1837 |
Waaye yonnant bi degmalsi leen ci mbooloom xare mu mag, gaw xaybar, jullit na songoo fa ak yahood ya cib xare, yonnant bi dumaa leen fa, nu wommatu, yeneen waaha yi ko jege woon te nekkoon ci loxol yahood yi topp ci, niki fadk ak timaa. |
| 1838 |
Yeen xutbakat yi ak farisen yi, naafeq yi, dingeen torox! Ndaxte yeena ngi tej nguuru yalla aji kawe ji ci kanamu nit ni yeen dungeen ci dugg, te dungeen bayyi ku ci begg a dugg, mu dugg ci. Yeen xutbakat yi ak farisen yi, naafeq yi, dingeen torox!. |
| 1839 |
Amalegeen na defoon israyil, teru leen ca yoon wa, ba nuy genn misra. Demleen leegi, songi amalegeen ni. Faagaagal leenr seen lepp, te buleen leen neewante reyleen goor ak jigeen, gone yi ba ci niy namp, ak nag ak gatt, ak gileem ak mbaam. |
| 1840 |
Noonu la mbooloo ma mepp jalle dexu yurdan, buur it jall. Buur nag taf barsilay ca kawam, naanal ko, barsilay doora nibbi keram. Ba mu ko defee buur jall ba gilgal, kimyam and ak moom. Mbooloom yudaa gepp ak nenn ci mbooloom israyil itam and ak buur dem. |
| 1841 |
Am na yeneen bànqaas yu am ag jokkoo ak kureelu xeet yi ñooy yu mel ne àttekaayu maanduteg adduna bi ligeeyam di àtte xuloo yi ak amlante yi àttee ko nag ci yoon walla luwa bu àdduna bi ak kollërante yi reew yiy xuloo jotoon a def. |
| 1842 |
Yéwénalug diine ci orob ci doxam bi romb na ñaari tolluwaay bi ci njëkk mooy bi ay yëngu yënguy yéwénal yu ndaw amee te lalu niki ay njiitlaay aki cëslaay yoo xam ne ci seen kaw la yëngu yënguy yéwénal yu diine yu mag yi ci tugal tegu |
Комментарии